validation.md

Geçerlilik Denetimi

• Basit Kullanım
• Hata Mesajlarıyla Çalışmak
• Hata Mesajları & Görünümler
• Mevcut Geçerlilik Kuralları
• Özel Hata Mesajları
• Özel Geçerlilik Kuralları

Basit Kullanım

Laravel, Validation sınıfı aracığıyla verilerin geçerlilik denetimi ve geçerlilik hata mesajlarının gösterilmesi için basit ve kullanışlı bir araçla birlikte gelmektedir.

Basit Bir Geçerlilik Denetimi Örneği

$geçerlilikyoklayici = Validator::make(
	array('isim' => 'Dayle'),
	array('yas'  => 'required|min:5')
);

Buradaki make metoduna geçilen ilk parametre, geçerli olup olmadığına bakılacak veridir. İkinci parametre ise, bu veriye tatbik edilecek geçerlilik kurallarıdır.

Birden çok kural ya bir "pipe" karakteri (|) ile ayrılır, ya da ayrı dizi elemanları olarak verilebilir.

Kuralları Belirtmek İçin Dizi Kullanımı

$geçerlilikyoklayici = Validator::make(
	array('isim' => 'Dayle'),
	array('yas'  => array('required', 'min:5'))
);

Bir Validator olgusu oluşturulduktan sonra, geçerlilik denetimi yapmak için fails veya passes metodları kullanılabilir.

if ($geçerlilikyoklayici->fails())
{
	// İlgili veri geçerlik denetimini geçememiştir
}

Şayet geçerlilik denetimi başarısız olursa, geçerlik yoklayıcısından hata mesajları alabilirsiniz:

$mesajlar = $geçerlilikyoklayici->messages();

Ayrıca, başarısız olan geçerlilik kurallarına bir dizi olarak da erişebilirsiniz. Bunu yapmak için failed metodunu kullanabilirsiniz:

$kalanlar = $geçerlilikyoklayici->failed();

Dosyalar İçin Geçerlilik Denetimi

Validator sınıfı dosyaların geçerliliği konusunda size, mimes ve benzeri kurallar sağlar. Dosyaları geçerlilikten geçirirken, tıpkı diğer verilerde olduğu gibi bunları da geçerlilik denetçisine parametre olarak geçersiniz.

Hata Mesajlarıyla Çalışmak

Bir Validator olgusunda messages metodunu çağırdıktan sonra, bir MessageBag olgusu alacaksınız. MessageBag sınıfında hata mesajlarıyla çalışmak için bir takım yararlı metodlar vardır.

Bir Alan İçin İlk Hata Mesajının Elde Edilmesi

echo $mesajlar->first('email');

Bir Alan İçin Tüm Hata Mesajlarının Elde Edilmesi

foreach ($mesajlar->get('email') as $mesaj)
{
	//
}

Tüm Alanlar İçin Tüm Hata Mesajlarının Elde Edilmesi

foreach ($mesajlar->all() as $mesaj)
{
	//
}

Bir Alan İçin Hata Mevcut Olup Olmadığının Tespiti

if ($mesajlar->has('email'))
{
	//
}

Bir Hata Mesajının Biçimlendirilmiş Olarak Alınması

echo $mesajlar->first('email', '<p>:mesaj</p>');

Not: Ön tanımlı olarak, mesajlar Bootstrap'a uyumlu bir söz dizimiyle biçimlendirilir.

Tüm Hata Mesajlarının Biçimlendirilmiş Olarak Alınması

foreach ($mesajlar->all('<li>:mesaj</li>') as $mesaj)
{
	//
}

Hata Mesajları & Görünümler

Geçerlilik denetimi yaptıktan sonra aldığınız hata mesajlarını görünümlerinize gönderecek kolay bir yola ihtiyacınız olacak. Bu iş Laravel tarafından pratik bir şekilde halledilmektedir. Bir örnek olarak şu rotaları ele alalım:

Route::get('kayit', function()
{
	return View::make('uye.kayit');
});

Route::post('kayit', function()
{
	$kurallar = array(...);

	$geçerlilikyoklayici = Validator::make(Input::all(), $kurallar);

	if ($geçerlilikyoklayici->fails())
	{
		return Redirect::to('kayit')->withErrors($geçerlilikyoklayici);
	}
});

Dikkat ederseniz, geçerlilik başarısız olduğunda, Validator olgusunu withErrors metodunu kullanarak Redirect'e geçiriyoruz. Bu metod, hata mesajlarını oturuma flaş tipinde aktaracak, yani bir sonraki isteğe kadar kullanılabilir olacaktır.

Buna karşın, yine dikkat ederseniz GET rotamızda hata mesajlarını görünüme açık olarak bağlamak zorunda değiliz. Bunun nedeni, Laravel'in oturum verisinde hatalar olup olmadığını her zaman yoklaması ve olduğunu tespit etmesi halinde bunları otomatik olarak görünüme bağlamasıdır. Bu itibarla, her istekte tüm görünümleriniz için bir $errors değişkeni mevcut olacağını unutmayın, dolayısıyla siz $errors değişkeninin her zaman tanımlanmış olduğunu iç rahatı ile varsayıp, güvenle kullanabilirsiniz. Bu $errors değişkeni MessageBag sınıfından bir olgu olacaktır.

Bu durumda, yeniden yön verme sonrasında, otomatikman bağlanan $errors değişkenini görünümlerinizde kullanabilirsiniz:

<?php echo $errors->first('email'); ?>

Mevcut Geçerlilik Kuralları

Mevcut tüm geçerlilik kuralları ve bunların işlevleri aşağıda verilmiştir:

• Accepted
• Active URL
• After (Tarih)
• Alpha
• Alpha Dash
• Alpha Numeric
• Before (Tarih)
• Between
• Confirmed
• Date
• Date Format
• Different
• E-Mail
• Exists (Veritabanı)
• Image (Dosya)
• In
• Integer
• IP Address
• Max
• MIME Types
• Min
• Not In
• Numeric
• Regular Expression
• Required
• Required If
• Required With
• Required Without
• Same
• Size
• Unique (Veritabanı)
• URL

accepted

Geçerlilik bakılan alan yes, on veya 1 olmalıdır. Bu, "Hizmet Şartlarının" kabul edildiğinin doğrulanmasında işe yarar.

active_url

Geçerlilik bakılan alan checkdnsrr PHP fonksiyonuna göre geçerli bir URL olmalıdır.

after: tarih

Geçerlilik bakılan alan verilen bir tarihten sonraki bir değer olmalıdır. Tarihler PHP strtotime fonksiyonuna geçirilecektir.

alpha

Geçerlilik bakılan alan tamamen alfabe harfleri olmalıdır.

alpha_dash

Geçerlilik bakılan alan alfa-numerik karakterler yanında tire ve alt tire de olabilir.

alpha_num

Geçerlilik bakılan alan tamamen alfa-numerik karakterler olmalıdır.

before: tarih

Geçerlilik bakılan alan verilen bir tarihten önceki bir değer olmalıdır. Tarihler PHP strtotime fonksiyonuna geçirilecektir.

between: min, max

Geçerlilik bakılan alan verilen min ile max arasında bir büyüklükte olmalıdır. Stringler, sayılar ve dosyalar size kuralıyla aynı tarzda değerlendirilir.

confirmed

Geçerlilik bakılan alana uyan eden bir falan_confirmation alanı olmalıdır. Örneğin, geçerlilik bakılan alan parola ise, inputta karşılık gelen bir parola_confirmation alanı olmalıdır.

date

Geçerlilik bakılan alan strtotime PHP fonksiyonua göre uygun bir tarih olmalıdır.

date_format: format

Geçerlilik bakılan alan date_parse_from_format PHP fonksiyona göre tanımlanmış bir format'a uygun olmalıdır.

different: alan

Verilen alan, geçerlilik bakılan alandan farklı olmalıdır.

email

Geçerlilik bakılan alan bir e-mail adresi şeklinde biçimlendirilmiş olmalıdır.

exists: tablo, sütun

Geçerlilik bakılan alan verilen bir veritabanı tablosunda mevcut olmalıdır.

Exists Kuralının Basit Kulllanım Şekli

'il' => 'exists:iller'

Özel Bir Sütun İsminin Belirtilmesi

'il' => 'exists:iller,kisa_hali'

Sorguya "where" cümleciği olarak eklenecek daha fazla şart da belirtebilirsiniz:

'email' => 'exists:personel,email,hesap_id,1'

image

Geçerlilik bakılan alan bir imaj (jpeg, png, bmp veya gif) olmalıdır.

in: falan, filan,...

Geçerlilik bakılan alan verilen bir değerler listesinde olmalıdır.

integer

Geçerlilik bakılan alan bir tamsayı olmalıdır.

ip

Geçerlilik bakılan alan bir IP adresi olarak biçimlendirilmiş olmalıdır.

max: deger

Geçerlilik bakılan alan bir maksimum deger'den az olmalıdır. Stringler, sayılar ve dosyalar size kuralıyla aynı tarzda değerlendirilir.

mimes: falan, filan,...

Geçerlilik bakılan alan listelenen uzantılardan birine tekabül eden bir MIME tipinde olmalıdır.

MIME Kuralının Basit Kullanım Şekli

'resim' => 'mimes:jpeg,bmp,png'

min: deger

Geçerlilik bakılan alan bir asgari deger'den büyük olmalıdır. Stringler, sayılar ve dosyalar size kuralıyla aynı tarzda değerlendirilir.

not_in: falan,filan,...

Geçerlilik bakılan alan verilen değerler listesinde yer almamalıdır.

numeric

Geçerlilik bakılan alan sayısal bir değer olmalıdır.

regex: desen

Geçerlilik bakılan alan verilen düzenli ifadeye uygun olmalıdır.

Not: regex deseni kullanırken, özellikle düzenli ifade bir pipe karakteri (|) içeriyorsa, kuralları belirtmek için pipe ayıracı kullanmak yerine bir dizide belirtmek gerekli olabilir.

required

Geçerlilik bakılan alan input verisinde bulunmak zorundadır.

required_if: alan, deger

Şayet alan alanı deger'e eşit ise, geçerlilik bakılan alan girilmek zorundadır.

required_with: falan, filan,...

Geçerlilik bakılan alan, sadece belirtilen alanların bulunması durumunda bulunmak zorundadır.

required_without: falan, filan,...

Geçerlilik bakılan alan, sadece diğer belirtilen alanlar olmadığı takdirde bulunmak zorundadır.

same: alan

Verilen alan geçerlilik bakılan alanla aynı olmalıdır.

size: deger

Geçerlilik bakılan alan verilen deger'le aynı büyüklükte olmalıdır. String veriler için, deger harf sayısı anlamına gelir. Numerik veriler için, deger verilen bir tamsayı değeridir. Dosyalar için, size kilobayt cinsinden dosya boyutuna karşılık gelir.

unique: tablo, sütun, haric, idSütunu

Geçerlilik bakılan alan verilen bir veritabanı tablosunda benzersiz olmalıdır. Eğer sütun seçeneği belirtilmemişse, geçerlilik bakılan alan aynı zamanda sütun adı olarak kabul edilecektir.

Unique Kuralının Basit Kullanım Şekli

'email' => 'unique:uyeler'

Özel Bir Sütun Adının Belirtilmesi

'email' => 'unique:uyeler,email_adresi'

Verilen Bir ID İçin Unique Kuralının Göz Ardı Edilmesi

'email' => 'unique:uyeler,email_adresi,10'

url

Geçerlilik bakılan alan bir URL şeklinde biçimlendirilmiş olmalıdır.

Özel Hata Mesajları

Gerek duyduğunuzda, geçerlilik için ön tanımlı hata mesajları yerine özel hata mesajları kullanabilirsiniz. Özel mesaj belirtmek için birkaç yol var.

Validator'e Özel Mesaj Geçilmesi

$mesajlar = array(
	'required' => ':attribute alanı gereklidir.',
);

$geçerlilikyoklayici = Validator::make($input, $kurallar, $mesajlar);

Not: Buradaki :attribute yer tutucusu geçerlilik bakılan alanın gerçek adıyla değiştirilecektir. Geçerlilik mesajlarınızda diğer yer tutucuları da kullanabilirsiniz.

Diğer Geçerlilik Yer Tutucuları

$mesajlar = array(
	'same'    => ':attribute ve :other aynı olmalıdır.',
	'size'    => ':attribute tam olarak :size olmalıdır.',
	'between' => ':attribute :min ile :max arasında olmalıdır.',
	'in'      => ':attribute şu tiplerden birisi olmalıdır: :values',
);

Bazen sadece belirli bir alan için özel hata mesajları belirlemek isteyebilirsiniz:

Belli Bir Attribute İçin Özel Mesaj Belirlenmesi

$mesajlar = array(
	'email.required' => 'e-mail adresinizi bilmemiz gerekiyor!',
);

Bazı durumlarda, özel hata mesajlarınızı doğrudan Validator'e geçirmek yerine bir dil dosyasında belirtmek isteyebilirsiniz. Bunu yapmak için, mesajlarınızı app/lang/xx/validation.php dil dosyasındaki custom dizisine ekleyiniz.

Özel Mesajların Dil Dosyalarında Belirtilmesi

'custom' => array(
	'email' => array(
		'required' => 'e-mail adresinizi bilmemiz gerekiyor!',
	),
),

Özel Geçerlilik Kuralları

Laravel'de her biri yararlı çok sayıda geçerlilik kuralı bulunmaktadır; bununla birlikte siz kendiniz de bazı kurallar belirlemek isteyebilirsiniz. Özel geçerlilik kuralı kayda geçirmenin bir yolu Validator::extend metodunu kullanmaktır:

Özel Bir Geçerlilik Kuralını Kayda Geçirme

Validator::extend('falan', function($attribute, $value, $parameters)
{
	return $value === 'falan';
});

Not: extend metoduna geçilen kuralın adı "yılan tipi" (kelimeler boşluk olmaksızın, küçük harfli ve alt tire ile birleştirilmiş) olmalıdır.

Özel bir geçerlilik bitirme fonksiyonu (Closure) üç parametre alır: geçerlilik bakılacak $attribute'ın adı, bu niteliğin $value'i ve kurala geçilecek bir $parameters dizisi.

Bu extend metoduna bir bitirme fonksiyonu yerine bir sınıf ve metod da geçebilirsiniz:

Validator::extend('falan', 'FalanValidator@validate');

Özel kurallarınız için aynı zamanda bir hata mesajı da tanımlamanız gerekeceğini unutmayın. Bunu, ya aynı satırda özel hata mesaj dizisi kullanarak ya da geçerlilik dil dosyasına bir giriş eklemek suretiyle yapabilirsiniz.

Validator'ü genişletmek için bir bitirme fonksiyonu çağrısı kullanmak yerine, Validator sınıfının kendisini de genişletebilirsiniz. Bunu yapmak için, Illuminate\Validation\Validator'ü genişleten bir Validator sınıfı yazın. Validation metodlarınızı, başına validate getirerek bu sınıfa ekleyebilirsiniz:

Validator Sınıfının Genişletilmesi

<?php

class OzelValidator extends Illuminate\Validation\Validator {

	public function validateFalan($attribute, $value, $parameters)
	{
		return $value === 'falan';
	}

}

Daha sonra, özel Validator uzantınızı kayda geçirmeniz gerekiyor:

Özel Bir Validator Çözümleyicisinin Kayda Geçirilmesi

Validator::resolver(function($translator, $data, $rules, $messages)
{
	return new OzelValidator($translator, $data, $rules, $messages);
});

Özel bir geçerlilik kuralı oluştururken, bazı durumlarda, hata mesajlarıyla değiştirilecek özel yer tutucular tanımlamanız gerekebilir. Bunu, aynen yukarıda tarif edildiği gibi özel bir Validator oluşturup, bu validatore bir replaceXXX fonksiyonu ekleyerek gerçekleştirebilirsiniz.

protected function replaceFalan($message, $attribute, $rule, $parameters)
{
	return str_replace(':falan', $parameters[0], $message);
}