Jakub Piskorowski on 11/01/2022 wersja: 1.0
Przedstawienie czym są tablice oraz jak ich używać.
Kod źródłowy: tablice.cpp
📒 Poziom 2
Lista zadań: 131-zadania
1. Jednowymiarowe tablice
2. Dwuwymiarowe tablice
3. Tablice wielowymiarowe
Powrót do Struktury danych
Tworzenie jednowymiarowych tablic zmiennych jest bardzo proste - wystarczy, że za deklaracją zwykłej zmiennej podamy liczbę elementów. W ogólnym przypadku wygląda to tak:
typ_zmiennej nazwa_zmiennej[ liczba_elementow ];
❗ Tworząc tablicę za pomocą powyższego zapisu należy pamiętać, że liczba_elementow musi być wartością stałą, która będzie znana w chwili kompilacji programu. Oznacza to, że użytkownik nie może określać rozmiaru tablicy w trakcie działania aplikacji.
Przykład zadeklarowania tablicy liczba z liczbą elementów 200.
int liczba[ 200 ];Gdy mieliśmy zmienną zwykłą, np. int liczba; to dostęp do niej uzyskiwaliśmy zapisem: liczba. Teraz gdy posiadamy tablicę, np. int liczby[ 100 ]; to dostęp do poszczególnych elementów uzyskujemy poprzez zapis liczby[ numer_indeksu ], gdzie numer_indeksu to liczba z przedziału od 0 do 99.
#include <iostream>
using namespace std;
int main()
{
int liczby[ 3 ];
cout << "Podaj liczbe 1:";
cin >> liczby[ 0 ];
cout << "Podaj liczbe 2:";
cin >> liczby[ 1 ];
liczby[ 2 ] = 567;
cout << "liczby[2] wynosi " << liczby[ 2 ] << endl;
int suma = liczby[ 0 ] + liczby[ 1 ] + liczby[ 2 ];
cout << "Suma trzech liczb wynosi:" << suma << endl;
return 0;
}Powyższy program demonstruje:
- jak wczytać wartość do wybranego elementu tablicy;
cin >> liczby[ 0 ]; - jak przypisać wartość wybranemu elementowi tablicy;
liczby[ 2 ] = 567; - jak wypisać wartość wybranego elementu tablicy;
cout << "liczby[2] wynosi " << liczby[ 2 ] << endl; - jak wykonywać operacje na elementach tablicy.
int suma = liczby[ 0 ] + liczby[ 1 ] + liczby[ 2 ];
Jeżeli przeanalizowałeś kod uważnie to zapewne zauważyłeś, że korzystanie ze zmiennych tablicowych praktycznie niczym się nie różni od zwykłych zmiennych poza tym, że należy podać w nawiasach kwadratowych indeks elementu z którym chcemy pracować.
Zastosowanie tablic zmiennych daje nam nie tylko korzyść w postaci krótszego kodu, który tworzy określoną liczbę zmiennych ale również daje nam możliwość wielokrotnego przetwarzania danych dla różnych zmiennych tym samym kodem. Co to oznacza? Oznacza to, że jeżeli staniesz teraz przed sytuacją, w której będziesz chciał wczytać załóżmy 10 liczb do tablicy zmiennych to nie będziesz musiał tego robić tak:
int liczba[ 10 ];
cin >> liczba[ 0 ];
cin >> liczba[ 1 ];
cin >> liczba[ 2 ];
cin >> liczba[ 3 ];
cin >> liczba[ 4 ];
cin >> liczba[ 5 ];
cin >> liczba[ 6 ];
cin >> liczba[ 7 ];
cin >> liczba[ 8 ];
cin >> liczba[ 9 ];Skoro indeksem jest liczba to równie dobrze może być to zmienna liczbowa, a skoro tak to nic nie stoi na przeszkodzie by wczytywanie liczb zrobić np. tak:
int liczba[ 10 ];
for(int i=0; i <10; i++)
{
cin >> liczba[ i ];
}Kompletny program demonstrujący połączenie tablic i pętli może więc wyglądać tak:
int liczba[ 10 ];
for(int i=0; i <10; i++)
{
cin >> liczba[ i ];
}
cout << "Podales nastepujace liczby: ";
for(int i=0; i <10; i++)
{
cout << liczba[ i ] << ", ";
}❗ Najczęstszym błędem, jaki jest popełniany przez początkujących programistów jest wychodzenie poza zakres tablicy.
Źródło: cpp0x.pl
Jako tablicę dwuwymiarową możemy sobie wyobrazić planszę prostokątną składającą się z pewnej liczby wierszy i kolumn (indeksowanie rozpoczynamy od zera). Aby przypisać lub pobrać wartość do danej komórki, należy podać jej obie współrzędne.
Inicjacja tablicy polega na podaniu ilości wierszy i kolumn:
typ_elementów_tablicy nazwa_tablicy [ ilość wierszy ][ ilość kolumn ];
np.
//stworzenie dwuwymiarowej tablicy liczb całkowitych, w sumie 100 komórek: 10x10.
int tab [ 10 ][ 10 ];Wartości początkowe tablicy możemy nadać przy jej deklaracji. Popatrzmy na przykład oparty na tablicy dwuwymiarowej liczb całkowitych:
//zauważmy, że mamy trzy wiersze, i dwie kolumny
int tab[3][2] = {{1,3},{4,5},{0,-1}};Aby odwołać się do każdej z komórek należy w nawiasach kwadratowych podać numer wiersza i kolumny komórki, do której się odwołujemy, pamiętając o tym, że numerujemy je od zera:
int tab[3][2] = {{1,3},{4,5},{0,-1}}; //deklaracja i inicjacja tablicy dwuwymiarowej
cout<<tab[2][1]; //wyświetlenie wartości komórki znajdującej się w trzecim wierszu i w drugiej kolumnie (-1)
tab[0][0] = -100; //przypisanie do pierwszej komórki wartości -100Aby wypełnić tablicę, która posiada 3 wiersze i 4 kolumny. najlepiej wyorzystać do tego pętlę for w pętli for (podwójny for).
int tab[3][4]; // stworzenie tablicy dwu wymiarowej z 3 wierszami oraz 4 kolumnami
for (int i=0;i<3;i++){
for (int j=0;j<4;j++){
cin >> tab[i][j] ; // pobranie od uzytkownika wartosci i przypisanie do tablicy "worek" w danej kolumnie oraz wierszu
}
}Jeśli chcemy wyzerować tablicę (ustawić wszystkie jej komórki na wartość 0, możemy to zrobić przy jej definiowaniu:
int tab[5][5] = {};Taka konstrukcja zadziała tylko przy tworzeniu tablicy. Jeśli chcemy ponownie ją wyzerować musimy posłużyć się pętlami (w przypadku dwuwymiarowej tablicy będą dwie zagnieżdżone pętle):
int tab[100][23];
for(int i=0;i<100;i++)
for(int j=0;j<23;j++)
tab[i][j]=0;Tablice o większej liczbie wymiarów rzadko się stosuje. Sposób inicjacji, oraz operowania na tablicach tego typu jest analogiczny jak w przypadku tablic dwuwymiarowych.
#include<iostream>
using namespace std;
int main()
{
//deklaracja tablicy trójwymiarowej
//taka tablica posiada 3*4*5 = 60 komórek
int tab[3][4][5];
//przypisanie wartości 23 do pierwszej komórki
tab[0][0][0] = 23;
cout<<tab[0][0][0]<<endl;
return 0;
}Odwołując się do komórek tablicy trójwymiarowej, możemy sobie wyobrazić, że odwołujemy się to jednostkowych sześcianów, z których zbudowany jest prostopadłościan. Aby "dostać się" do danego sześcianu, musimy określić jego współrzędne: długość, szerokość oraz wysokość.
Żródło: algorytm.edu.pl