-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
Copy path6.json
992 lines (992 loc) · 239 KB
/
6.json
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
[
{
"number": 1,
"text": "ٱلْحَمْدُ لِلَّهِ ٱلَّذِى خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضَ وَجَعَلَ ٱلظُّلُمَٰتِ وَٱلنُّورَ ثُمَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ",
"asan": "سوپاس و ستایش بۆ ئهو خوایهی که ئاسمانهکان و زهوی دروست کردووه، تاریکی و ڕوناکی فهراههم هێناوه (کهچی لهگهڵ ئهو ههموو بهڵگه بههێزو سهرسام ئاوهرانهدا) پاشان ئهوانهی بێ باوهڕ بوون بهپهروهردگاریان یهکێک له دروستکراوهکانی خوا دهکهنه هاوتای خوا.",
"puxt": " ههموو سوپاس و ستایشێ ههر بۆئهو خوایهی ئاسمانهکان و زهوی دروستکردووه ، وهتاریکی یهکان و ڕووناکی داناوه ئینجا ئهوانهی بێ باوهڕبوون هاوتا و هاوبهش بۆ پهروهرگاریان بڕیار دهدهن."
},
{
"number": 2,
"text": "هُوَ ٱلَّذِى خَلَقَكُم مِّن طِينٍ ثُمَّ قَضَىٰٓ أَجَلًا وَأَجَلٌ مُّسَمًّى عِندَهُۥ ثُمَّ أَنتُمْ تَمْتَرُونَ",
"asan": "خوا ئهو زاتهیه که ئێوهی له قوڕێک دروست کردووه لهوهودوا کاتێکی بڕیاریدا (که خهوتنه وهک نیوه مهرگێک، بهشێک لهئهندامه ههستیارهکان لهکار دهکهون بۆ ماوهیهک) و کاتێکی دیاریکراوی تریشی لای خۆی بڕیارداوه بۆ ههموو کهسێک که کاتی تهواو بوونی تهمهنیهتی، (کهچی پاش ئهو ههموو بهڵگانه بۆ دهسهڵاتی بێ سنووری خوا) ئێوه ئینکاری زیندوو بوونهوه دهکهن و ههر له گوماندان!!",
"puxt": " خوا ئهو زاتهیه که ئێوهی لهقوڕ دروست کردووه پاشان کاتێکی دیاری کردووه(بۆ مردن) وه کاتێکی دیاری کراویش لای خوای گهوره دانراوه (بۆ قیامهت) کهچی دوا ئهوهش ئێوه به گومانن."
},
{
"number": 3,
"text": "وَهُوَ ٱللَّهُ فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَفِى ٱلْأَرْضِ يَعْلَمُ سِرَّكُمْ وَجَهْرَكُمْ وَيَعْلَمُ مَا تَكْسِبُونَ",
"asan": "ئهوه ههر الله یه پهرستراوه له ئاسمانهکان و زهویدا و نهێنی و ئاشکراتان دهزانێت، به ههموو کارو کردهوهیهکیش که دهیکهن ئاگاداره.",
"puxt": " وه تهنها ئهو خوایه (باڵا دهست و پهرستراوه) له ئاسمانهکان و له زهویدا نهێنی و ئاشکراتان دهزانێ و بهههموو کردهوهیهکیش که دهیکهن ئاگاداره."
},
{
"number": 4,
"text": "وَمَا تَأْتِيهِم مِّنْ ءَايَةٍ مِّنْ ءَايَٰتِ رَبِّهِمْ إِلَّا كَانُوا۟ عَنْهَا مُعْرِضِينَ",
"asan": "(بێ باوهڕان) هیچ بهڵگهو موعجیزهیهکی پهروهردگاریان بۆ نایهت پشتی تێنهکهن و ڕووی لێ وهرنهگێڕن.",
"puxt": " وه ههر بهڵگهو نیشانهیهك لهبهڵگهو نیشانهکانی پهروهردگاریان بۆ بێت ئهوان ڕووی لێ وهردهگێڕن."
},
{
"number": 5,
"text": "فَقَدْ كَذَّبُوا۟ بِٱلْحَقِّ لَمَّا جَآءَهُمْ فَسَوْفَ يَأْتِيهِمْ أَنۢبَٰٓؤُا۟ مَا كَانُوا۟ بِهِۦ يَسْتَهْزِءُونَ",
"asan": "کهوابوو بێگومان ئهوانه کاتێک ئهو حهق و ڕاستیهیان بۆ هات که قورئانه بڕوایان پێنهکرد، جا له ئایندهدابۆیان دێت و پێیان دهگات ههواڵی ئهوهی که ئهوان گاڵتهیان پێدهکرد",
"puxt": " بهڕاستی کاتێک قورئانیان بۆ هات بهدرۆیان دانا لهمهو پاش بۆیان دێت ههواڵی ئهو شتانهی که ئهوان گاڵتهیان پێ دهکرد."
},
{
"number": 6,
"text": "أَلَمْ يَرَوْا۟ كَمْ أَهْلَكْنَا مِن قَبْلِهِم مِّن قَرْنٍ مَّكَّنَّٰهُمْ فِى ٱلْأَرْضِ مَا لَمْ نُمَكِّن لَّكُمْ وَأَرْسَلْنَا ٱلسَّمَآءَ عَلَيْهِم مِّدْرَارًا وَجَعَلْنَا ٱلْأَنْهَٰرَ تَجْرِى مِن تَحْتِهِمْ فَأَهْلَكْنَٰهُم بِذُنُوبِهِمْ وَأَنشَأْنَا مِنۢ بَعْدِهِمْ قَرْنًا ءَاخَرِينَ",
"asan": "ئایا نهیانبینیووه و نهیانزانیووه (بههۆی شوێنهوارهوه) چهندهها نهوهمان پێش ئهمان لهناو بردووه که پایهدارمان کردبوون له زهویدا، بهشێوهیهک ئێوهمان ئاوا پایهدار نهکردووه و بارانی زۆرمان بهردهوام بۆ دهباراندن (که دهبووه هۆی پێگهیشتنی جۆرهها ڕوهک و بهروبووم)، چهندهها جۆگهو ڕووباریشمان لهناو کێڵگهو باخ و شارهکانیاندا بۆ ڕهخساندبوون خوڕهمی دهکرد بهنێو درهخت و کۆشک و تهلاریاندا، بهڵام بههۆی لادان و گوناهو تاوانیانهوه لهناومان بردن و نهوهی ترمان له دوای ئهوان هێنایه کایهوه.",
"puxt": " ئایا نهیان دیوه( نهیان زانیوه) له پێش ئهوانهوه چهند گهل و نهوهمان لهناو بردووه دهسهڵاتمان پێدا بوون لهزهویدا بهشێوهیهك که به ئێوهمان نهدابوو ، و بارانی پهیتا پهیتامان بهسهرا باراندن وه جۆگهو ڕووبارهکانمان وا لێ کرد بوو کهبه بن باغ و جێگاکانیاندا دهڕۆیشت لهناومان بردن به هۆی گوناههکانیانهوه، وهلهدوای ئهوان دروستمان کرد گهل و نهوهیهکی تر."
},
{
"number": 7,
"text": "وَلَوْ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ كِتَٰبًا فِى قِرْطَاسٍ فَلَمَسُوهُ بِأَيْدِيهِمْ لَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓا۟ إِنْ هَٰذَآ إِلَّا سِحْرٌ مُّبِينٌ",
"asan": "خۆ ئهگهر نووسراوێکمان بۆ تۆ لهناو کاغهزێکدا داببهزاندایه، ئهوجا دهستیشیان لێ بدایه، ئهوه ئهوانهی که بێ بڕوا بوون دهیانوت: ئهمه جگه له جادوویهکی ئاشکرا هیچ شتێکی تر نیه!! (ههر باوهڕ ناهێنن).",
"puxt": " وه ئهگهر نامهیهکی نوسراومان بناردایهته خوارهوه بۆت لهناو کاغهزێکدا بوایه و دهستیشیان لێ بدایه بێگومان ئهوانهی بێ باوهڕ بوون دهیان وت ئهمه تهنها جادوویهکی ئاشکرایه."
},
{
"number": 8,
"text": "وَقَالُوا۟ لَوْلَآ أُنزِلَ عَلَيْهِ مَلَكٌ وَلَوْ أَنزَلْنَا مَلَكًا لَّقُضِىَ ٱلْأَمْرُ ثُمَّ لَا يُنظَرُونَ",
"asan": "ههروهها دهیانوت: چی دهبوو ئهگهر فریشتهیهک بۆ لای (محمد (صلی الله علیه وسلم) دابهزییایه و بهچاوی خۆمان بمانبینیایه! جا ئهگهر فریشتهمان بناردایه ئهوه کۆتایی بهههموو شتێک دههات و پاشان مۆڵهت نادرێن تا تهوبه بکهن.",
"puxt": " وه دهیان وت: بۆچی فریشتهیهك نهنێنرراوهته خوارهوه بۆسهری (بیبینین) ئهگهر فریشتهیهکمان بناردایهته خوارهوه بێگومان کار تهواو دهبوو(لهناو بردنیان جێ به جێ دهکرا) پاشان مۆڵهت نهئهدران."
},
{
"number": 9,
"text": "وَلَوْ جَعَلْنَٰهُ مَلَكًا لَّجَعَلْنَٰهُ رَجُلًا وَلَلَبَسْنَا عَلَيْهِم مَّا يَلْبِسُونَ",
"asan": "خۆ ئهگهر فریشتهمان بکردایه به فرستاده، ئهوه له شێوهی پیاوێکدا دهماننارد و ههمان گومان که ئێستا ههیانه بۆیان دروست دهبوو.",
"puxt": " ئهگهر ئهو(فروستادهیه) مان بکردایه به فریشتهیهك بێگومان دهمانگۆڕا به وێنهی پیاوێك(تا بیبینین و قسهی لهگهڵ بکهن) و بێگومان لێمان دهشێواندن وهك چۆن خۆیان له خۆیان دهشێواند یا دهمان کرده بهریان ئهو پۆشاکهی که خۆیان لهبهری دهکهن."
},
{
"number": 10,
"text": "وَلَقَدِ ٱسْتُهْزِئَ بِرُسُلٍ مِّن قَبْلِكَ فَحَاقَ بِٱلَّذِينَ سَخِرُوا۟ مِنْهُم مَّا كَانُوا۟ بِهِۦ يَسْتَهْزِءُونَ",
"asan": "(ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم) دڵت لهخۆت دانهمێنێت) سوێندبێت بهخوا بهڕاستی گاڵتهکراوه به پێغهمبهرانی پێش تۆ، سهرنجام ئهوهی ئهوان بڕوایان پێی نهبوو، گاڵتهیان پێدهکرد، یهخهی پێگرتن و نغرۆی کردن (خوا تۆڵهی لێسهندن).",
"puxt": " سوێند بێ بێگومان گاڵته کراوه به پێغهمبهرانی پێش تۆ سهرئهنجام بۆ ئهوانهیان گاڵتهیان دهکرد دابهزی و دهوری دان تۆڵهی ئهوهی گاڵتهیان پێ دهکرد."
},
{
"number": 11,
"text": "قُلْ سِيرُوا۟ فِى ٱلْأَرْضِ ثُمَّ ٱنظُرُوا۟ كَيْفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلْمُكَذِّبِينَ",
"asan": "پێیان بڵێ: بڕۆن بگهڕێن بهسهر زهویدا و پاشان تهماشا بکهن و سهرنج بدهن، بزانن سهر ئهنجامی ئهوانهی بهرنامهی خوایان بهدرۆزانی چۆن بووه (چیمان بهسهرهێنان).",
"puxt": " ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم) بڵێ بڕۆن و بگهڕێن به زهوی دا پاشان سهرنج بدهن سهر ئهنجامی ئهوانهی بهڵگهکانی خوایان به درۆ دادهنا چۆن بووه."
},
{
"number": 12,
"text": "قُل لِّمَن مَّا فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ قُل لِّلَّهِ كَتَبَ عَلَىٰ نَفْسِهِ ٱلرَّحْمَةَ لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِلَىٰ يَوْمِ ٱلْقِيَٰمَةِ لَا رَيْبَ فِيهِ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓا۟ أَنفُسَهُمْ فَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ",
"asan": "(لێیان بپرسه ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم) و بڵێ: ئهوهی له ئاسمانهکان و زهویدا ههیه هی کێ یه؟ (ههر خۆت وهڵام بدهرهوه و) بڵێ: ههر هی خوایه، که ڕهحم و میهرهبانی لهسهر خۆی فهرز کردووه، سوێند بێت بهخوا بهرهو ڕۆژی قیامهت که هیچ شکوگومانی تیادا نیه کۆتان دهکاتهوه، (ههرچهنده) ئهوانهی که خۆیان دۆڕاندو بیریان له قیامهت نهکردهوه، ئهوه ههر باوهڕ ناهێنن.",
"puxt": " ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم) بڵێ ئایا هی کێ یه ئهوهی له ئاسمانهکان و زهویدایه بڵێ تهنها بۆ خوایه که بهزهیی و میهرهبانی پێویستی کردوه له سهر خۆی سوێند بهخوا بێگومان کۆتان دهکاتهوه له ڕۆژی دوایی دا که هیچ گومان و دوو دڵی تێدا نی یه ئهوانهی خۆیان دۆڕاندووه ئهوه ئهوانن که بڕوا ناهێنن."
},
{
"number": 13,
"text": "وَلَهُۥ مَا سَكَنَ فِى ٱلَّيْلِ وَٱلنَّهَارِ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلْعَلِيمُ",
"asan": "ههرچی کش و مات بووه له شهودا و دهجوڵێت له ڕۆژدا ههر هی خوایه، بێگومان ئهو پهروهردگاره خوایهکی بیسهرو زانایه.",
"puxt": " وه ههر بۆ خوایه ئهوهی ئارامی گرتووه له شهو و ڕۆژدا وه ههر ئهو بیسهری زانایه."
},
{
"number": 14,
"text": "قُلْ أَغَيْرَ ٱللَّهِ أَتَّخِذُ وَلِيًّا فَاطِرِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ وَهُوَ يُطْعِمُ وَلَا يُطْعَمُ قُلْ إِنِّىٓ أُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ أَوَّلَ مَنْ أَسْلَمَ وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلْمُشْرِكِينَ",
"asan": "ههروها پێیان بڵێ: ئایا (بهعهقڵ و ژیریی ئێوه ڕهوایه) که جگه له خوا کهسێکی تر بکهمه پشت و پهنای خۆم؟ که بهدیهێنهری ئاسمانهکان و زهویه و ههر ئهویش ڕۆزی بهخشه و بێ نیازه له ههموو ڕزق و ڕۆزیهک، دووباره بڵێ: من بهڕاستی فهرمانم پێدراوه یهکهم کهس بم که تهسلیمی ئهو زاته ببم و موسوڵمان بم و (من پێت ڕادهگهیهنم) که: ههرگیز نهکهیت له موشریک و هاوهڵگهران بیت.",
"puxt": " ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم) بڵێ ئایا ؟ بێجگه له خوا دۆست و پهرستراوێ تر بۆ خۆم دانێم ؟ که ئهو بهدیهێنهری ئاسمانهکان و زهوی یه ئهو خوایه ڕۆزی دهدات و ڕۆزی پێ نادرێ بڵێ بهڕاستی من فهرمانم پێ دراوه که یهکهم کهس بم مل کهچ کهم (بۆ فهرمانی خوا) وه (فهرمانم پێ دراوه که تۆ) ههرگیز له هاوبهش بڕیاردهران مهبه."
},
{
"number": 15,
"text": "قُلْ إِنِّىٓ أَخَافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّى عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ",
"asan": "(ههروهها ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم) بڵێ: بهڕاستی من زۆر له سزای ڕۆژێکی گهوره دهترسم که سزای ڕۆژی قیامهته ئهگهر یاخی بم له فهرمانی پهروهردگارم.",
"puxt": " پێیان بڵێ : بێگومان من دهترسم ئهگهر سهرپێچی له فهرمانی پهروهردگارم بکهم له سزای ڕۆژێکی گهوره."
},
{
"number": 16,
"text": "مَّن يُصْرَفْ عَنْهُ يَوْمَئِذٍ فَقَدْ رَحِمَهُۥ وَذَٰلِكَ ٱلْفَوْزُ ٱلْمُبِينُ",
"asan": "ئهوهی لهو سزایه دهرباز بکرێت لهو ڕۆژهدا، ئهوه بهڕاستی ئیتر دیاره که خوا ڕهحمی پێکردووه و شایستهی میهرهبانی ئهو بووه، ئهو دهرباز بوونه سهرفرازیهکی ئاشکرایه.",
"puxt": " ههر کهس ئهو سزایهی لێ لادرێ لهو ڕۆژهدا ئهوه بێگومان خوا بهزهیی پێیدا هاتۆتهوه و ئهوهیه سهرکهوتنی ئاشکراو تهواو."
},
{
"number": 17,
"text": "وَإِن يَمْسَسْكَ ٱللَّهُ بِضُرٍّ فَلَا كَاشِفَ لَهُۥٓ إِلَّا هُوَ وَإِن يَمْسَسْكَ بِخَيْرٍ فَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ",
"asan": "(دڵنیابه لهوهی) ئهگهر خوا دووچاری زیان و گرفتێکت بکات، ئهوه ههرگیز لابهری نیه جگه خۆی نهبێت، خۆ ئهگهر بیهوێت تووشی خێرو خۆشیهکت بکات، ئهوه ئهو خوایه دهسهڵاتی بهسهر ههموو شتێکدا ههیه.",
"puxt": " وه ئهگهر خوا دووچاری بهڵاو زیانێکت بکات ئهوه جگه ئهو(خوا) کهس نی یه بتوانێ لایبات وه ئهگهر خێر و خۆشیهکت پێ بگهیهنێ ئهو(خوا) دهسهڵاتداره بهسهر ههموو شتێکدا."
},
{
"number": 18,
"text": "وَهُوَ ٱلْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِۦ وَهُوَ ٱلْحَكِيمُ ٱلْخَبِيرُ",
"asan": "ههر ئهو خوایهش زاڵ و باڵادهسته بهسهر ههموو بهندهکانیدا و ههر ئهویشه زاتێکی دانا و ئاگایه (بهنهێنی و ئاشکرای بهندهکانی).",
"puxt": " وه ههر ئهوه دهست ڕۆیشتوو بهسهر بهندهکانیدا ههر ئهویش کاردروستی ئاگاداره."
},
{
"number": 19,
"text": "قُلْ أَىُّ شَىْءٍ أَكْبَرُ شَهَٰدَةً قُلِ ٱللَّهُ شَهِيدٌۢ بَيْنِى وَبَيْنَكُمْ وَأُوحِىَ إِلَىَّ هَٰذَا ٱلْقُرْءَانُ لِأُنذِرَكُم بِهِۦ وَمَنۢ بَلَغَ أَئِنَّكُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ ٱللَّهِ ءَالِهَةً أُخْرَىٰ قُل لَّآ أَشْهَدُ قُلْ إِنَّمَا هُوَ إِلَٰهٌ وَٰحِدٌ وَإِنَّنِى بَرِىٓءٌ مِّمَّا تُشْرِكُونَ",
"asan": "(ئهی پێغهمبهر (صلى الله عليه وسلم) بهوانه بڵێ که شایهتیان دهوێت لهسهر پێغهمبهرایهتی تۆ) چ شتێک گهورهترو ڕاستتره له شایهتیدا؟! ههر خۆت بڵێ: الله ڕاسترین شایهته، که شایهتی نێوان من و ئێوهیه، من ئهم قورئانهشم بهوهحی و نیگا بۆ هاتووه تا ئێوهو ههموو ئهوانهی پێیان گهیشتووه ئاگادارو بێدار بکهم، (لهگهڵ ئهم ههموو ڕوون کردنهوانهدا) ئایا ئێوه ئیتر شایهتی دهدهن که بهڕاستی لهگهڵ خوادا چهند خوایهکی تر ههبێت؟! بڵێ: (من بهش بهحاڵی خۆم) شایهتی ناحهق و ناڕهوای وا نادهم و بڵێ: بهڕاستی ئهو خوایه زاتێکی تاک و تهنهایه و من بهڕاستی بهریم له ههموو ئهو شتانهی که ئێوه دهیانکهنه هاوهڵ و هاوتای ئهو زاته).",
"puxt": " ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم) بڵێ : شایهتی دانی کێ له ههموو شایهتی دانێك گهورهتره (لهسهر پێغهمبهرێتی من) بڵێ : خوا گهورهترین شایهته له نێوان من و ئێوهدا وه ئهم قورئانه سرووش کراوه بۆ من بۆ ئهوهی ئێوهی پێ بترسێنم و ههر کهسێکی کهش که پێ ی دهگات ئایا بهڕاستی ئێوه شایهتی ئهدهن به دڵنیاییهوه که لهگهڵ خوادا چهند پهرستراوێکی تر ههبێ ؟ ! بڵێ : من شایهتی (وا ناڕهوا) نادهم بڵێ : بێگومان ههر ئهو پهرستراوی تاك و تهنهایه وه بهڕاستی من بهریم لهوهی که ئێوه دهیکهنه هاوبهش بۆ خوا."
},
{
"number": 20,
"text": "ٱلَّذِينَ ءَاتَيْنَٰهُمُ ٱلْكِتَٰبَ يَعْرِفُونَهُۥ كَمَا يَعْرِفُونَ أَبْنَآءَهُمُ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓا۟ أَنفُسَهُمْ فَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ",
"asan": "ئهوانهی کتێبی (ئاسمانیمان پێداون له گاورو جوو) پێغهمبهر (صلى الله عليه وسلم) دهناسنهوه ههروهک چۆن منداڵهکانی خۆیان دهناسنهوه، (بهڵام) ئهوانهی که خۆیان دۆڕاندو بڕوایان بهمحمد (صلى الله عليه وسلم) نههێناوه، ئهوه ههر باوهڕ ناهێنن.",
"puxt": " ئهوانهی که نامهمان پێ بهخشین ئهم پێغهمبهره دهناسن(که پێغهمبهری خوایه بههۆی باسکردنی نیشانهکانی له تهورات و ئینجیل دا) وهك چۆن کوڕهکانیان ئهناسن ئهوانهی خۆیان دۆڕاندووه ئهوه ئهوانن بڕوا ناهێنن."
},
{
"number": 21,
"text": "وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ ٱفْتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِـَٔايَٰتِهِۦٓ إِنَّهُۥ لَا يُفْلِحُ ٱلظَّٰلِمُونَ",
"asan": "جا کێ ههیه لهوه ستهمکارتر بێت، که شتی نادروست و درۆ، بۆ خوا ههڵدهبهستێت؟ یان ئایهت و فهرمانهکانی خوا بهدرۆ دهزانێت؟! چونکه بهڕاستی ئهو ستهمکارانه سهرفراز نابن.",
"puxt": " کێ ستهم کارتره لهو کهسهی درۆ ههڵبهستێ بهدهم خواوه یا بێ باوهڕ بووبێ به ئایهتهکانی(بهڵگهکانی) خوا بهڕاستی ستهم کاران ڕزگار نابن."
},
{
"number": 22,
"text": "وَيَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوٓا۟ أَيْنَ شُرَكَآؤُكُمُ ٱلَّذِينَ كُنتُمْ تَزْعُمُونَ",
"asan": "له ڕۆژێکدا که ههموو (خوانهناس و) هاوهڵگهران کۆ دهکهینهوه بهگشتی و پاشان دهڵێین بهوانهی که هاوبهشیان داناوه بۆ خوا: کوان و له کوێن ئهو شتانهی دهتانپهرستن و دهتانوت هاوتای خوان بهخهیاڵی خۆتان؟!",
"puxt": " وه ڕۆژێ ههموویان کۆ دهکهینهوه (له قیامهتدا) پاشان ئهڵێین بهوانهی هاوهڵیان بۆ خوا دانابوو کوان ئهو هاوهڵانهی که به خهیاڵی خۆتان به هاوهڵی خواتان دانابوون."
},
{
"number": 23,
"text": "ثُمَّ لَمْ تَكُن فِتْنَتُهُمْ إِلَّآ أَن قَالُوا۟ وَٱللَّهِ رَبِّنَا مَا كُنَّا مُشْرِكِينَ",
"asan": "پاشان سهرئهنجامی بێ باوهڕیان هیچ نهبوو بێجگه لهوهی که وتیان: سوێند بهخوای پهروهردگارمان ئێمه ههرگیز موشریک و هاوهڵگهر نهبووین!!",
"puxt": " پاشان بههانهیان هیچ نهبوو بێجگه لهوهی که وتیان سوێند به خوای پهروهردگارمان ئێمه بههیچ جۆر هاوبهش دانهر نه بووین بۆ خوا."
},
{
"number": 24,
"text": "ٱنظُرْ كَيْفَ كَذَبُوا۟ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمْ وَضَلَّ عَنْهُم مَّا كَانُوا۟ يَفْتَرُونَ",
"asan": "سهیرکه چۆن درۆ لهگهڵ خۆشیان دهکهن، چۆن بیروبڕوای پووچیان لێ ون بووه و ئاسهواری نهماوه.",
"puxt": " سهیرکه چۆن درۆ له دژی خۆشیان دهکهن و لێیان ون بوون ئهو بتانهی خۆیان به درۆ ههڵیان بهستبوون."
},
{
"number": 25,
"text": "وَمِنْهُم مَّن يَسْتَمِعُ إِلَيْكَ وَجَعَلْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَن يَفْقَهُوهُ وَفِىٓ ءَاذَانِهِمْ وَقْرًا وَإِن يَرَوْا۟ كُلَّ ءَايَةٍ لَّا يُؤْمِنُوا۟ بِهَا حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءُوكَ يُجَٰدِلُونَكَ يَقُولُ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓا۟ إِنْ هَٰذَآ إِلَّآ أَسَٰطِيرُ ٱلْأَوَّلِينَ",
"asan": "ههندێکیش لهو (بێ باوهڕانه) گوێت بۆ دهگرن (لهکاتی خوێندنی قورئاندا، بهڵام چونکه مهبهستیان نیه شوێن حهقیقهت بکهون) ئێمه پهردهمان هێنا بهسهر دڵیاندا له تێگهیشتنیان بۆ قورئانهکه و گوێمان سهنگین و گران کردوون (وهک ئهوه وایه که نهبیستن) ئهگهر ههرچی نیشانهو بهڵگهیهکیش ههیه بیبینن ئهوان بڕوای پێناکهن، ههتا کاتێکیش که دێن بۆ لات دهیکهنه موجادهلهو دهمهدهمێ، سهرئهنجام خوانهناسان دهڵێن: ئهم قورئانه هیچ نیه بێجگه له داستانی پێشینان نهبێت!!",
"puxt": " وه لهو (کافرانه) کهسانێ ههیه که گوێت بۆ دهگرن که قورئان دهخوێنی بهڵام ئێمه چهند پهردهیهکمان داوه بهسهر دڵهکانیاندا بۆ ئهوهی تێ ی نهگهن وه کهڕی و گوێ گرانیمان خستۆته ناو گوێچکهیانهوه وه ئهگهر ههموو بهڵگه و نیشانهیهکی ڕوون ببینن بڕوای پێ ناهێنن تا ئهو ڕادهیه کاتێ بێن بۆ لات دهمه دهمێ و بهربهرهکانیت لهگهڵ دهکهن ئهوانهی بێ باوهڕن ئهڵێن ئهم قورئانه هیچ نی یه بێجگه له ئهفسانهی پێشینان."
},
{
"number": 26,
"text": "وَهُمْ يَنْهَوْنَ عَنْهُ وَيَنْـَٔوْنَ عَنْهُ وَإِن يُهْلِكُونَ إِلَّآ أَنفُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُونَ",
"asan": "ئهوانه نایهڵن کهس گوێ بۆ قورئان بگرێت و خۆیشیانی لێ دوور دهخهنهوه، (جا بهو کارهیان) جگه خودی خۆیان کهس لهناو نابهن و ههستیشی پێناکهن.",
"puxt": " ئهوان بهرگری (خهڵك) ئهکهن لهو (قورئانه) و خۆشیان لێ ی دوور دهکهنهوه هیچ کهسیش له ناو نابهن خۆیان نهبێ و ههستیش ناکهن."
},
{
"number": 27,
"text": "وَلَوْ تَرَىٰٓ إِذْ وُقِفُوا۟ عَلَى ٱلنَّارِ فَقَالُوا۟ يَٰلَيْتَنَا نُرَدُّ وَلَا نُكَذِّبَ بِـَٔايَٰتِ رَبِّنَا وَنَكُونَ مِنَ ٱلْمُؤْمِنِينَ",
"asan": "جا ئهگهر ئهوانه ببینی (له قیامهتدا) لهسهر لێواری دۆزهخ ڕاوهستێنراون (بهدهم حهسرهت و ئاهوناڵهوه) جا دهڵێن: خۆزگه جارێکی تر بیانگێڕاینایهتهوه بۆ دنیاو (لهم سهرئهنجامه شوومه ڕزگارمان دهبوو) ئهوسا ههرگیز نیشانهو بهڵگهو ئایهتهکانی خوامان بهدرۆ نهدهزانی و، باوهڕی بهتینمان پێی دهبوو...",
"puxt": " وه ئهگهر بیان بینیت کاتێك که لهسهر قهراغی دۆزهخ وهستێنراوون که دهڵێن خۆزگه دهگهڕێنراینهوه بۆ دنیا و بهڵگهکانی پهروهردگارمان به درۆ نهدهزانی وه له بڕواداران ئهبووین."
},
{
"number": 28,
"text": "بَلْ بَدَا لَهُم مَّا كَانُوا۟ يُخْفُونَ مِن قَبْلُ وَلَوْ رُدُّوا۟ لَعَادُوا۟ لِمَا نُهُوا۟ عَنْهُ وَإِنَّهُمْ لَكَٰذِبُونَ",
"asan": "نهخێر ڕاست ناکهن و بڕواناهێنن، بێگومان ئهوه ئاواتێکی ئهستهمه، ههموو ئهو کاروکردهوه و پیلانانهی که پێشتر دهیانشاردهوه، ئێستا وائاشکرا بووه بۆیان، خۆ ئهگهر بگێڕدرێنهوه بۆ (دنیا) ئهوه ههر دهست دهکهنهوه بهو کارو کردهوانهی که جاران دهیانکرد، بهڕاستی ئهوانه ههر درۆ دهکهن و درۆزنن.",
"puxt": " نهخێر بهڕاستیان نی یه بهڵکو ئهوهی که لهوهو پێش دهیان شاردهوه بۆیان دهرکهوتووه وه ئهگهر بگهڕێنرێنهوه (بۆ دنیا) بێگومان دووباره دهگهڕێنهوه بۆ ئهو کارانهی که لێیان قهدهغه کرابوو وه بهڕاستی ئهوانه درۆزنن."
},
{
"number": 29,
"text": "وَقَالُوٓا۟ إِنْ هِىَ إِلَّا حَيَاتُنَا ٱلدُّنْيَا وَمَا نَحْنُ بِمَبْعُوثِينَ",
"asan": "ئهوانه وتیان: ژیان ههر ئهم ژیانهی دنیایهو هیچی تر نیه، ئێمه زیندوو ناکرێینهوه (بۆ لێپرسینهوه).",
"puxt": " وه وتیان بهڕاستی ههر ئهم ژیانه (ی دنیا) مانه و ئێمه زیندوو ناکرێینهوه."
},
{
"number": 30,
"text": "وَلَوْ تَرَىٰٓ إِذْ وُقِفُوا۟ عَلَىٰ رَبِّهِمْ قَالَ أَلَيْسَ هَٰذَا بِٱلْحَقِّ قَالُوا۟ بَلَىٰ وَرَبِّنَا قَالَ فَذُوقُوا۟ ٱلْعَذَابَ بِمَا كُنتُمْ تَكْفُرُونَ",
"asan": "جائهگهر کاتێک ئهوانه دهبینیت (لهبهردهم دادگای پڕ لهدادی) پهروهردگاریاندا وهستێنراون، (خوای گهوره پێیان) دهفهرموێت: ئایا ئهمهی (که بۆتان پێشهاتووهو دهیبینن) ڕاست و حهقیقهت نیه؟ (بهکهساسی و خهجاڵهتیهوه) دهڵێن: بهڵێ ڕاسته، سوێند به پهروهردگارمان (ئینجا) خوا دهفهرموێت: (مادهم وایه) سزاو تاڵاو بچێژن بههۆی بێ باوهڕی و یاخی بوونتانهوه.",
"puxt": " وه ئهگهر ئهوانه دهبینی ئهو کاتهی که له حزووری پهروهردگاریاندا وهستێنراوون(پهروهردگار) دهفهرموێ ئایا ئهمه ڕاست نی یه ؟ ئهڵێن : بهڵێ ڕاسته سوێند به پهروهردگارمان دهفهرموێ دهی بچهژن ئهو سزایه بههۆی ئهوهی که بڕواتان نههێناوه (ئینکارتان) دهکرد."
},
{
"number": 31,
"text": "قَدْ خَسِرَ ٱلَّذِينَ كَذَّبُوا۟ بِلِقَآءِ ٱللَّهِ حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَتْهُمُ ٱلسَّاعَةُ بَغْتَةً قَالُوا۟ يَٰحَسْرَتَنَا عَلَىٰ مَا فَرَّطْنَا فِيهَا وَهُمْ يَحْمِلُونَ أَوْزَارَهُمْ عَلَىٰ ظُهُورِهِمْ أَلَا سَآءَ مَا يَزِرُونَ",
"asan": "بهڕاستی ئهوانهی که بڕوایان بهئاماده بوونی بهردهم (دادگای) خوایی نهبوو زهرهریان کرد و خۆیان دۆڕاند، کاتێکیش قیامهت کتوپڕ یهخهیان پێدهگرێت، دهڵێن: ئاخ و داخ وپهشیمانی بۆ ئهو ڕۆژگارهی بهکهمتهرخهمی و (بهبهرهڵایی و سهرکهشی و تاوان) بردمانهسهر، لهکاتێکدا ئهوانه ههموو گوناهو تاوانیان داوه بهکۆڵیاندا، ئاگاداربن که چهنده خراپه، کۆڵ و باری وا، که ههڵی دهگرن.",
"puxt": " بهڕاستی ئهوانهی که دیداری پهروهردگاریان به درۆ دهزانی زهرهریان کرد ههتا کاتێ له ناکاو ڕۆژی دوایی یان بهسهردا دێت ئهڵێن ئای داخ و پهشیمانی سهخت بۆ ئێمه چهند کهم تهرخهمیمان کرد له دنیادا و لهدهستمان چوو له کاتێکدا تاوانهکانیان ههڵگرتووه به کۆڵیانهوهیه ئای چهند بهدو خراپه ئهو بارهگرانهی ههڵی دهگرن."
},
{
"number": 32,
"text": "وَمَا ٱلْحَيَوٰةُ ٱلدُّنْيَآ إِلَّا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَلَلدَّارُ ٱلْءَاخِرَةُ خَيْرٌ لِّلَّذِينَ يَتَّقُونَ أَفَلَا تَعْقِلُونَ",
"asan": "ژیانی دنیا جگه له یاری و گهمهو گاڵتهیهکی کهم نهبێت هیچی تر نیه، بێگومان ماڵی دوایی (بهههشتی بهرین) چاکتره بۆ ئهوانهی که پارێزکاری و خواناسی دهکهن، ئایا ئهوه عهقڵ و ژیریتان بۆ ناخهنهکار و ژیر نابن؟",
"puxt": " وه ژیانی دنیا هیچ نی یه بێجگه گاڵته و سهرقاڵیی نهبێ وه بێگومان ماڵی دوا ڕۆژ چاکتره بۆ ئهوانهی خۆیان دهپارێزن و له خوا دهترسن دهی ئایا بۆ ژیر نابن."
},
{
"number": 33,
"text": "قَدْ نَعْلَمُ إِنَّهُۥ لَيَحْزُنُكَ ٱلَّذِى يَقُولُونَ فَإِنَّهُمْ لَا يُكَذِّبُونَكَ وَلَٰكِنَّ ٱلظَّٰلِمِينَ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ يَجْحَدُونَ",
"asan": "بهڕاستی چاک دهزانین که گوفتاری نادروستی خوانهناسان غهم و پهژارهت بۆ پێش دههێنێت، چونکه بهڕاستی ئهوانه وهنهبێت تۆ بهدرۆزن بزانن، بهڵکو ستهمکاران ههر داننانێن و ئینکاری ئایهت و فهرمانهکانی خوا دهکهن.",
"puxt": " بهڕاستی ئێمه دهزانین که بێگومان ئهوهی که ئهوان دهیڵێن غهمبارت دهکات بهڵام بێگومان ئهوان تۆ بهدرۆزن دانانێن بهڵکو ئهو ستهم کارانه ئایهتهکانی خوا ئینکار دهکهن."
},
{
"number": 34,
"text": "وَلَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِّن قَبْلِكَ فَصَبَرُوا۟ عَلَىٰ مَا كُذِّبُوا۟ وَأُوذُوا۟ حَتَّىٰٓ أَتَىٰهُمْ نَصْرُنَا وَلَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَٰتِ ٱللَّهِ وَلَقَدْ جَآءَكَ مِن نَّبَإِى۟ ٱلْمُرْسَلِينَ",
"asan": "سوێند بێت بێگومان پێغهمبهرانی پێش تۆش بڕوایان پێنهکراوه، لهگهڵ ئهوهشدا ئهوان دانیان بهخۆدا گرت لهسهر ئهو بڕوا پێ نهبوونهیان، ئازارو ئهشکهنجهش دران، ههتا سهرئهنجام سهرکهوتنی ئێمهیان بۆهات و بههرهوهر بوون پێی و هیچ شتێک نیه بتوانێت ویست و فهرمانهکانی خوا بگۆرێت، سوێند بێت بهخوا بێگومان ههواڵ و دهنگوباسی ههندێک له پێغهمبهرانت بۆ هاتووه.",
"puxt": " سوێند بهخوا بێگومان پێغهمبهرانی پێش تۆش (ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم)) باوهڕیان پێ نهکراوه بهڵام ئارامیان گرت لهسهر ئهو باوهڕ پێ نهکرانهیان وه ئهزیهت و ئازار دران تا یارمهتی و سهرخستنی ئێمهیان بۆ هات وه فهرمانهکانی(بهڵێنهکانی) خوا بههیچ کهسێك ناگۆڕ درێ سوێند بێت بێگومان ههواڵی ههندێ لهو پێغهمبهرانهت بۆ هاتووه."
},
{
"number": 35,
"text": "وَإِن كَانَ كَبُرَ عَلَيْكَ إِعْرَاضُهُمْ فَإِنِ ٱسْتَطَعْتَ أَن تَبْتَغِىَ نَفَقًا فِى ٱلْأَرْضِ أَوْ سُلَّمًا فِى ٱلسَّمَآءِ فَتَأْتِيَهُم بِـَٔايَةٍ وَلَوْ شَآءَ ٱللَّهُ لَجَمَعَهُمْ عَلَى ٱلْهُدَىٰ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلْجَٰهِلِينَ",
"asan": "خۆ ئهگهر پشت ههڵکردن و سهرپێچی خوانهناسانت زۆر لاسهخته، جا ئهگهر دهتوانیت تونێلێک له زهویدا ههڵبکهنیت یان پهیژهیهک بهئاسماندا ههڵپهسێریت تا موعجیزهیهکیان بۆ پێش بهێنیت (بێ سووده ئهوانه ههر باوهڕت پێناکهن) ئهگهر خواش بیویستایه لهسهر هیدایهت و ڕێبازی دروست، ئهوه کۆی دهکردنهوه (بهمهرجێک خۆیان مهبهستیان بێت)، کهواته لهو کهسانه مهبه که شارهزانین.",
"puxt": " خۆ ههرچهند ڕوو وهرگێڕانی ئهوانه سهخت و گرانه له سهرت جا ئهگهر توانیت به ناخی زهوی دا تونێلێك لێ دهیت یان پهیژهیهك بۆ ئاسمان دانێیت بههۆیهوه بهڵگهیهکیان بۆ بهێنی وه ئهگهر خوا بیویستایه ئهوانهی کۆدهکردهوه لهسهر ڕێنموونی و بڕوا هێنان کهواته ههرگیز لهوانه مهبه که نهزانن."
},
{
"number": 36,
"text": "إِنَّمَا يَسْتَجِيبُ ٱلَّذِينَ يَسْمَعُونَ وَٱلْمَوْتَىٰ يَبْعَثُهُمُ ٱللَّهُ ثُمَّ إِلَيْهِ يُرْجَعُونَ",
"asan": "بهڕاستی تهنها ئهوانه بهدهم بانگهوازی خواوه دهچن که دهبیستن، (دڵ) مردووهکانیش (له ڕۆژی قیامهتدا) خوا زیندوویان دهکاتهوه، لهوهودواش بهناچاریی ههر دهبێت بۆ لای ئهو بگهڕێنهوه (تا بهسزای بێ باوهڕیی خۆیانیان بگهیهنێت).",
"puxt": " بهڕاستی تهنها ئهوانه وهڵامی تۆ ئهدهنهوه که (بهدڵ) ئهبیستن مردووهکانیش (ئهوانهی باوهڕ ناهێنن) خوا زیندوویان دهکاتهوه پاشان ههر بۆ لای خۆی دهگهڕێنهوه."
},
{
"number": 37,
"text": "وَقَالُوا۟ لَوْلَا نُزِّلَ عَلَيْهِ ءَايَةٌ مِّن رَّبِّهِۦ قُلْ إِنَّ ٱللَّهَ قَادِرٌ عَلَىٰٓ أَن يُنَزِّلَ ءَايَةً وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ",
"asan": "(ئهو خوانهناسانه) وتیان: ئهوه بۆ محمد (صلى الله عليه وسلم) موعجیزهیهکی لهلایهن پهروهردگاریهوه بۆ نایهته خوارهوه؟ بڵێ: بهڕاستی خوا دهسهڵاتی ههیه که موعجیزه بنێرێت، بهڵام زۆربهی ئهوانه نافامن و نازانن.",
"puxt": " وتیان بۆچی له لایهن پهروهردگاریهوه موعجیزهیهکی بۆ نههاتۆته خوارهوه بڵێ بێگومان خوا به توانایه که بهڵگه و نیشانهیهك بهێنێته خوارهوه بهڵام زۆربهیان نازانن."
},
{
"number": 38,
"text": "وَمَا مِن دَآبَّةٍ فِى ٱلْأَرْضِ وَلَا طَٰٓئِرٍ يَطِيرُ بِجَنَاحَيْهِ إِلَّآ أُمَمٌ أَمْثَالُكُم مَّا فَرَّطْنَا فِى ٱلْكِتَٰبِ مِن شَىْءٍ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ",
"asan": "هیچ زیندهوهرو گیانلهبهرێک نیه بهسهر زهویدا بڕوات و هیچ باڵندهیهک بهباڵهکانی بفڕێت و ئهوانیش ئوممهت و گهلێک نهبن وهک ئێوه (دڵنیا بن) هیچ شتێک نیه پشت گوێمان خستبێت له کتێبه (تایبهتیهکهی لوح المحفوظ) دا لهوهودوا ههرههموو ئهوانه کۆدهکرێنهوه بۆلای پهروهردگاریان (بۆ ئهوهی دادگایی بکرێن و ههموو کهس مافی خۆی وهربگرێت، یان تۆڵهی ڕهوای لێ بسهنرێت).",
"puxt": " هیچ گهڕۆکێکی گیانلهبهر نی یه له زهوی دا وه هیچ باڵندهیهك نی یه که دهفڕێ به ههردوو باڵهکهی مهگهر ئومهتانێکن وهك ئێوه هیچ شتێکمان فهرامۆش نهکردووه لهم کتێبهدا (لوح المحفوظ یا قورئان دا) پاشان ئهوانه (له ڕۆژی دوایی دا) لای پهروهردگاریان کۆدهکرێنهوه."
},
{
"number": 39,
"text": "وَٱلَّذِينَ كَذَّبُوا۟ بِـَٔايَٰتِنَا صُمٌّ وَبُكْمٌ فِى ٱلظُّلُمَٰتِ مَن يَشَإِ ٱللَّهُ يُضْلِلْهُ وَمَن يَشَأْ يَجْعَلْهُ عَلَىٰ صِرَٰطٍ مُّسْتَقِيمٍ",
"asan": "ئهوانهی که بڕوایان نهکردووه بهئایهت و فهرمانهکانی ئێمه، کهڕن حهق نابیستن و لاڵن حهق ناڵێن لهناو تاریکیهکاندا ژیان دهبهنهسهر، بێگومان ئهوهی خوا بیهوێت گومڕای دهکات (چونکه خۆیشی دهستپێشخهره لهو بوارهدا) و ئهوهش که بیهوێت (هیدایهتی بداو هیدایهت وهربگرێت) دهیخاته سهر ڕێبازی ڕاست و ڕهوان.",
"puxt": " وه ئهوانهی بێ باوهڕ بوون به بهڵگهکانی ئێمه کهڕ و لاڵن لهناو تاریکیهکاندان ههر کهس خوا بیهوێ گومڕای دهکات ههر کهسیش خوا بیهوێ دهیخاته سهر ڕێگای ڕاست."
},
{
"number": 40,
"text": "قُلْ أَرَءَيْتَكُمْ إِنْ أَتَىٰكُمْ عَذَابُ ٱللَّهِ أَوْ أَتَتْكُمُ ٱلسَّاعَةُ أَغَيْرَ ٱللَّهِ تَدْعُونَ إِن كُنتُمْ صَٰدِقِينَ",
"asan": "(به خوانهناسان) بڵێ: ههواڵم بدهنێ ئهگهر سزاو تۆڵهی خوا یهخهتان پێبگرێت، یان قیامهت یهخهتان پێ بگرێت، (ئا لهو کاتانهدا) هاناو هاوار بۆ کهسێک دهبهن جگه له خوا؟ ئهگهر ئێوه ڕاستگۆن که غهیری خوا فریاتان دهکهوێت؟!",
"puxt": " ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم) بڵێ ههواڵم پێ بدهن ئهگهر سزای خواتان بۆ بێت یان ڕۆژی دوایی یهخهتان بگرێت ئایا هاوار دهکهنه هیچ شتێك بێجگهله خوا ئهگهر ئێوه ڕاستگۆن."
},
{
"number": 41,
"text": "بَلْ إِيَّاهُ تَدْعُونَ فَيَكْشِفُ مَا تَدْعُونَ إِلَيْهِ إِن شَآءَ وَتَنسَوْنَ مَا تُشْرِكُونَ",
"asan": "(نهخێر لهوکاته سامناکانهدا) ههر هاناو هاوار بۆ ئهو زاته دهبهن (ئهویش خوایهکی میهرهبانه) بهڵاو ناخۆشیهکانتان لهسهر لادهبات ئهگهر بیهوێت، جا لهوکاتهدا ههر شتێک که به هاوهڵ شهریکی ئهو زاتهی دادهنێن، فهرامۆشی دهکهن.",
"puxt": " نهء بهڵکو تهنها بانگ و هاوار لهخوا دهکهن ئینجا ئهویش ئهگهر ویستی ئهوهی هاواری (له دهست) ئهکهن نایهێڵێ و ئهو شتانهتان له بیر دهچێتهوه که دهتانکردن به هاوبهش بۆ خوا."
},
{
"number": 42,
"text": "وَلَقَدْ أَرْسَلْنَآ إِلَىٰٓ أُمَمٍ مِّن قَبْلِكَ فَأَخَذْنَٰهُم بِٱلْبَأْسَآءِ وَٱلضَّرَّآءِ لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ",
"asan": "سوێند بێت بێگومان ئێمه پێش تۆ پێغهمبهرانی زۆرمان ڕهوانه کردووه بۆ سهر قهوم و گهلانی تر (جا کاتێک سهرکهش و یاخی بوون)، تووشی تاڵاوی جهنگ و بهڵاو تهنگانهمان کردن بۆ ئهوهی لێمان بپاڕینهوهو بلاڵێنهوه.",
"puxt": " سوێند بێت بێگومان ئێمه پێغهمبهرانمان نارد بۆ گهلانی پێش تۆ (ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم)) وه تووشی نهبوونی و ههژاری وه نهخۆشی و ترس و ناڕهحهتیمان کردن بۆ ئهوهی بگهڕێنهوه و پهشیمانی دهرببڕن (کزی) بنوێنن."
},
{
"number": 43,
"text": "فَلَوْلَآ إِذْ جَآءَهُم بَأْسُنَا تَضَرَّعُوا۟ وَلَٰكِن قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَزَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيْطَٰنُ مَا كَانُوا۟ يَعْمَلُونَ",
"asan": "ئهوانه کاتێک تۆڵهو سزای ئێمهیان بۆ هات، بۆ نزاو پارانهوهی بهکوڵیان نهکرد، بهڵام دڵیان ڕهق و ڕهش بوو، شهیتانیش ئهو کاروکردهوه ناپهسهندانهی بۆ ڕازاندبوونهوه که دهیانکرد.",
"puxt": " دهی بۆ نه پاڕانهوه کاتێك سزای ئێمهیان بۆ هات ؟ بهڵام دڵیان ڕهق بوو وه شهیتان ئهو کردهوه خراپانهی بۆ ڕازاندبوونهوه که دهیانکرد."
},
{
"number": 44,
"text": "فَلَمَّا نَسُوا۟ مَا ذُكِّرُوا۟ بِهِۦ فَتَحْنَا عَلَيْهِمْ أَبْوَٰبَ كُلِّ شَىْءٍ حَتَّىٰٓ إِذَا فَرِحُوا۟ بِمَآ أُوتُوٓا۟ أَخَذْنَٰهُم بَغْتَةً فَإِذَا هُم مُّبْلِسُونَ",
"asan": "ئینجا کاتێک ئهو بهرنامه و ڕێبازهی که یادیان خرابۆوه فهرامۆشیان کرد، ئێمهش دهروازهکانی ههموو شتێکمان بۆ واڵا کردنهوه و (نازو نیعمهتمان بهسهردا ڕژاندن) ههتا کاتێک دڵخۆش و شادمان بوون بهوهی که پێیان درا، ئیتر لهناکاو گرتمانن و ههموویانمان سهرگهردان و ڕیسواکرد ئینجا ئهوان بێ ئومێد بوون و به غهم و پهژارهیهکی زۆرهوه تیاچوون.",
"puxt": " جا کاتێ له بیریان چویهوه ئهوهی که پێ ی ئامۆژگاری کران، دهرگای ههموو شتێکمان لهسهر کردنهوه تا کاتێ دڵخۆش بوون بهوهی پێ یان درابوو له ناکاودا تۆڵهمان لێ سهندن ئیتر ئهوانیش نائومێد و سهرگهردان بوون."
},
{
"number": 45,
"text": "فَقُطِعَ دَابِرُ ٱلْقَوْمِ ٱلَّذِينَ ظَلَمُوا۟ وَٱلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلْعَٰلَمِينَ",
"asan": "ئینجا ئیتر ئهو گهلهی ستهمیان کرد و بێ بڕوا بوون بنبڕ کران، (جا ئهوکاته بوونهوهر هاوڕێ لهگهڵ ئیمانداران و فریشتهکاندا دهڵێن: الحمد لله ڕب العالمین).",
"puxt": " ئینجا ئهو گهلهی که ستهمیان کرد دوا بڕاو کران و ههموو سوپاس و ستایشێ ههر بۆ خوای پهروهردگاری جیهانیانه."
},
{
"number": 46,
"text": "قُلْ أَرَءَيْتُمْ إِنْ أَخَذَ ٱللَّهُ سَمْعَكُمْ وَأَبْصَٰرَكُمْ وَخَتَمَ عَلَىٰ قُلُوبِكُم مَّنْ إِلَٰهٌ غَيْرُ ٱللَّهِ يَأْتِيكُم بِهِ ٱنظُرْ كَيْفَ نُصَرِّفُ ٱلْءَايَٰتِ ثُمَّ هُمْ يَصْدِفُونَ",
"asan": "(ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم) بهو بێ باوهڕانه) بڵێ: ههواڵم بدهنێ ئهگهر خوا دهزگای بیستن و بینینتان لێ وهربگرێتهوه و مۆر بنێت بهسهر دڵهکانتاندا، ئایا خوایهک ههیه جگه الله ئهو دهزگایانهتان بۆ بهێنێتهوه؟ سهیر بکه و سهرنج بده چۆن چهندهها نموونه و بهڵگهیان بۆ دههێنینهوه، پاشان ئهوان ههر ملهجهڕێ دهکهن و ڕوو وهردهگێڕن.",
"puxt": " ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم) بڵێ پێم بڵێن ئهگهر خوا ههستی بیستن و بینینتان لێ بسهنێتهوه مۆریش بنێ بهسهر دڵهکانتاندا چ پهرستراوێك ههیه بێجگه خوا بۆتان بهێنێتهوه تهماشا بکه چۆن بهڵگهکان دهگۆڕێن و چهند بارهیان دهکهینهوه پاشان ئهوان پشتی تێ دهکهن و ڕوو وهردهگێڕن."
},
{
"number": 47,
"text": "قُلْ أَرَءَيْتَكُمْ إِنْ أَتَىٰكُمْ عَذَابُ ٱللَّهِ بَغْتَةً أَوْ جَهْرَةً هَلْ يُهْلَكُ إِلَّا ٱلْقَوْمُ ٱلظَّٰلِمُونَ",
"asan": "پێیان بڵێ: ههواڵم بدهنێ، ئهگهر سزاو تۆڵهی خوا کتوپڕ بێ پێشهکی یهخهی پێگرتن، یان به ئاشکرا نیشانهکانی دهرکهوت و بهرهو ڕووتان هات، ئایا ئهو کاته ههر قهوم و دهستهی ستهمکاران نیه که تیادهچن؟",
"puxt": " ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم) بڵێ پێم بڵێن ئهگهر سزای خوا له ناکاودا یا به ئاشکرا بێت بۆتان ئایا لهناو دهبرێ (به سزای خوایی) بێجگه له کۆمهڵی ستهم کاران ؟ ."
},
{
"number": 48,
"text": "وَمَا نُرْسِلُ ٱلْمُرْسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ فَمَنْ ءَامَنَ وَأَصْلَحَ فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ",
"asan": "ئێمه پێغهمبهران بۆ هیچ شتێک نانێرین جگه بۆ مژدهدان نهبێت (بۆ ئیمانداران) و ترساندن نهبێت (بۆ بێ باوهڕان)، جا ئهوهی ئیمان و باوهڕ بهێنێت و چاکسازی بکات، ئهوه نهترس و بیمیان لهسهره، نه غهمبار دهبن.",
"puxt": " وه نێرراوهکانمان نه ناردووه مهگهر به موژدهدهر و ترسێنهر جا ههر کهس بڕوای هێناو کردهوهی چاکی کرد ئهوه هیچ مهترسی یهکیان لهسهر نابێ و غهمباریش نابن."
},
{
"number": 49,
"text": "وَٱلَّذِينَ كَذَّبُوا۟ بِـَٔايَٰتِنَا يَمَسُّهُمُ ٱلْعَذَابُ بِمَا كَانُوا۟ يَفْسُقُونَ",
"asan": "ئهوانهش که بڕوایان نههێنا به ئایهت و فهرمانهکانی ئێمه، سزاو ئازار یهخهیان پێ دهگرێت و پێیاندا دهچزێت بههۆی ئهوهی دهردهچوون له فهرمانی خوا.",
"puxt": " ئهوانهیش بێ بڕوا بوون به بهڵگهکانی ئێمه بههۆی دهرچوونیان له سنووری (ی فهرمانی خوا) سزایان لێ دهکهوێ و دهیانگرێ."
},
{
"number": 50,
"text": "قُل لَّآ أَقُولُ لَكُمْ عِندِى خَزَآئِنُ ٱللَّهِ وَلَآ أَعْلَمُ ٱلْغَيْبَ وَلَآ أَقُولُ لَكُمْ إِنِّى مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَىٰٓ إِلَىَّ قُلْ هَلْ يَسْتَوِى ٱلْأَعْمَىٰ وَٱلْبَصِيرُ أَفَلَا تَتَفَكَّرُونَ",
"asan": "ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم) پێیان بڵێ: من پێتان ناڵێم گهنجینهکانی خوا لای منه، ههرهها لهنهێنی و شاراوهکانیش هیچ نازانم و ئاگادارنیم و پێتان ناڵێم بهڕاستی من فریشتهم، بهڵکو تهنها شوێنی ئهوه دهکهوم که بهوهحی و نیگا پێم دهگات، (ههروهها) پێیان بڵێ: ئایا کوێرو چاوساغ وهک یهکن؟ (له ڕاستیدا بێ باوهڕ وهک کوێروایه کهله تاریکایدا گیری خواردبێت و له ههموو تاوێکی ژیانیداو له ههموو ههنگاوێکیدا بهتهمای کۆسپ و تهگهرهیه، لهو لاشهوه ئیماندار بیینایه، چاو ساغه، ههموو شتێکی لاروونه، دهزانێت بۆچی هاتووه، بۆچی دهژی، بهرهوکوێ دهچێت) ئایا بۆ بیرناکهنهوه و تێنافکرن (لهو ڕاستیانه).",
"puxt": " ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم) بڵێ من پێتان ناڵێم خهزێنهکانی خوا لای منه وه شتی نهێنیش نازانم وه پێتان ناڵێم بێگومان من فریشتهم شوێنی هیچ ناکهوم ئهوه نهبێ سرووش و نیگا کراوه بۆم بڵێ ئایا کوێر و بینا یهکسانن ؟ دهی ئایا بۆ بیرناکهنهوه ؟."
},
{
"number": 51,
"text": "وَأَنذِرْ بِهِ ٱلَّذِينَ يَخَافُونَ أَن يُحْشَرُوٓا۟ إِلَىٰ رَبِّهِمْ لَيْسَ لَهُم مِّن دُونِهِۦ وَلِىٌّ وَلَا شَفِيعٌ لَّعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ",
"asan": "کهواته، به قورئان ئهوانه ئاگادارو هۆشیار بکه که دهترسن کۆبکرێنهوه بۆ لای پهروهردگاریان، ئهوکاته کهس نیه جگه لهو پهروهردگاره پشتیوانییان لێبکات، کهسیش نیه تکاکاریان بێت، (ئهو ئاگادار کردنهوهیه) بۆ ئهوهیه ئهوان تهقواو پارێزکاری بکهن و (له ههوڵی بهدهستهێنانی ڕهزامهندیی خوادا بن).",
"puxt": " بهم قورئانه بترسێنه ئهوانهی دهترسن(لهوهی که) کۆبکرێنهوه لای پهروهردگاریان له کاتێکدا بێجگه له خوا هیچ یارمهتیدهر و تکا کارێکیان نی یه بهڵکو بترسن و خۆیان بپارێزن."
},
{
"number": 52,
"text": "وَلَا تَطْرُدِ ٱلَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُم بِٱلْغَدَوٰةِ وَٱلْعَشِىِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُۥ مَا عَلَيْكَ مِنْ حِسَابِهِم مِّن شَىْءٍ وَمَا مِنْ حِسَابِكَ عَلَيْهِم مِّن شَىْءٍ فَتَطْرُدَهُمْ فَتَكُونَ مِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ",
"asan": "(ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم)، ئهی ئیماندار) نهکهیت ئهوانه دهربکهیت (له مزگهوت و کۆڕی خواناسین) که له بهیانیان و ئێواراندا له پهروهردگاریان دهپاڕێنهوه و (دهیپهرستن) مهبهستیشیان تهنها ڕهزامهندی ئهوه، حساب و لێپرسینهوهی هیچ شتێکی ئهوان لهسهر تۆ نیه و حساب و لێپرسینهوهی هیچ شتێکی تۆیش لهسهر ئهوان نیه، دهرکردنی تۆ بۆ ئهو موسڵمانانه دهبێته هۆی ئهوهی تۆ بچیته ڕیزی ستهمکارانهوه.",
"puxt": " وه ئهوانه دهرنهکهیت که پهروهردگاریان دهپهرستن( و هاواری لێ دهکهن) به بهیانیان و ئێواراندا (ڕهزامهندی) خوایان دهوێ و لێپرسینهوهی هیچ شتێکیان لهسهر تۆ نی یه وه لێپرسینهوهی هیچ شتێکی تۆش لهسهر ئهوان نی یه جا ئهگهر دهریانکهیت (دوریان خهیتهوه) ئهوه له ستهم کاران دهبیت."
},
{
"number": 53,
"text": "وَكَذَٰلِكَ فَتَنَّا بَعْضَهُم بِبَعْضٍ لِّيَقُولُوٓا۟ أَهَٰٓؤُلَآءِ مَنَّ ٱللَّهُ عَلَيْهِم مِّنۢ بَيْنِنَآ أَلَيْسَ ٱللَّهُ بِأَعْلَمَ بِٱلشَّٰكِرِينَ",
"asan": "ئێمه ههر بهو شێوهیه ههندێکیان به ههندێکیان تاقیدهکهینهوه (کێشه بۆ یهکتر دروست دهکهن، دهبنه بهڵا بۆ یهکتر، یاخود ههندێک ههژار دهکهین و ههندێک دهوڵهمهند.. هتد) تا بێ بڕوایان بڵێن: ئایا ئائهوانه خوا ڕێزی لێناون لهناوماندا؟! (ئهو ههژارو داماوانه کهی شایستهی ئهوهن خوا ههڵیانبژێرێت و هیدایهتیان بدات) ئایا خوا زانا نیه به سوپاسگوزاران؟",
"puxt": " وه بهو جۆره ههندێکیانمان به ههندێکی تریان تاقی کردهوه بۆ ئهوهی بڵێن ئایا ئهوانه خوا ڕێز و بههرهی پێ بهخشیوون له ناو ئێمهدا ؟ ئایا خوا له ههموو کهس زاناتر نی یه بهوانهی شوکرانه بژێرن ؟ ."
},
{
"number": 54,
"text": "وَإِذَا جَآءَكَ ٱلَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِـَٔايَٰتِنَا فَقُلْ سَلَٰمٌ عَلَيْكُمْ كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلَىٰ نَفْسِهِ ٱلرَّحْمَةَ أَنَّهُۥ مَنْ عَمِلَ مِنكُمْ سُوٓءًۢا بِجَهَٰلَةٍ ثُمَّ تَابَ مِنۢ بَعْدِهِۦ وَأَصْلَحَ فَأَنَّهُۥ غَفُورٌ رَّحِيمٌ",
"asan": "کاتێک ئهو کهسانه هاتن بۆ لات که ئیمان بهئایهت و فهرمانهکانی ئێمه دههێنن (تۆ ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم)، ئهی ئیماندار) بڵێ: سڵاوتان لێ بێت (ئهم مژدهیهشیان بدهرێ) که: پهروهردگارتان فهرزی کردووه لهسهر خۆی (که له ئاقاری ئێوهدا) بهرهحم ومیهرهبان و دلۆڤان بێت، ئهگهر کهسێکتان بهنهفامیی، بهنهزانیی گوناهێکی کردو لهوهودوا تهوبهی کردو پهشیمان بۆوه و پاش ئهنجامدانی خراپهکه و چاکسازی کرد، ئهوه با دڵنیابێت که پهروهردگار زۆر لێخۆشبوو و میهرهبانه.",
"puxt": " وه کاتێ ئهوانهی که بڕوایان ههیه به ئایهتهکانی ئێمه هاتن بۆ لات ئهوه پێیان بڵێ سڵاوتان لێ بێ پهروهردگارتان بهزهیی و میهرهبانی لهسهر خۆی پێویست کردووه بێگومان ههر کهس له ئێوه کارێکی خراپ بکات به نهزانی پاشان بگهڕێتهوه و تهوبه بکات و خۆی چاك بکات ئهوه بهڕاستی خوا لێبوردهی به بهزهیی یه."
},
{
"number": 55,
"text": "وَكَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلْءَايَٰتِ وَلِتَسْتَبِينَ سَبِيلُ ٱلْمُجْرِمِينَ",
"asan": "ههر بهو شێوهیه کهباسکرا بهدرێژیی (بهڵگهو نیشانهکان) ڕوون دهکهینهوه تا بهجوانی و ئاشکرا، حهق ڕوون بێتهوه و ڕێبازی تاوانبار و خوانهناسان دهربکهوێت و بناسرێت.",
"puxt": " ئا بهو جۆره ئایهتهکان ڕوون دهکهینهوه بۆ ئهوهی ڕێگای تاوانباران ڕوون بێتهوه."
},
{
"number": 56,
"text": "قُلْ إِنِّى نُهِيتُ أَنْ أَعْبُدَ ٱلَّذِينَ تَدْعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ قُل لَّآ أَتَّبِعُ أَهْوَآءَكُمْ قَدْ ضَلَلْتُ إِذًا وَمَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلْمُهْتَدِينَ",
"asan": "(بهبێ باوهڕان) بڵێ: بهڕاستی من قهدهغه کراوم له پهرستنی ئهوانهی ئێوه دهیانپهرستن له غهیری خوا (ههروهها) بڵێ: من شوێن ئارهزووهکانی ئێوه ناکهوم (ئهگهر وابکهم)، ئهوه ئیتر بێگومان ئهو کاته من سهر لێشێواو دهبم و ههرگیز له هیدایهت دراوان نیم.",
"puxt": " بڵێ : بێگومان من بهرگری کراوم لهوهی که بهندایهتی بکهم بۆ ئهوانهی ئێوه هاواریان لێ دهکهن و دهیان پهرستن بێجگه لهخوا بڵێ من شوێنی ئارهزووهکانی ئێوه نا کهوم ئهگهر وا بکهم بێگومان من گومڕا دهبم وه له ڕیزی ئهو کهسانهدا نابم که ڕێنموونیان وهرگرتووه."
},
{
"number": 57,
"text": "قُلْ إِنِّى عَلَىٰ بَيِّنَةٍ مِّن رَّبِّى وَكَذَّبْتُم بِهِۦ مَا عِندِى مَا تَسْتَعْجِلُونَ بِهِۦٓ إِنِ ٱلْحُكْمُ إِلَّا لِلَّهِ يَقُصُّ ٱلْحَقَّ وَهُوَ خَيْرُ ٱلْفَٰصِلِينَ",
"asan": "پێیان بڵێ: چونکه من زۆر دڵنیام و به بهڵگهوه پهروهردگارم (دهناسم و دهیپهرستم) کهچی (پێم سهیره) ئێوه باوهڕتان پێی نیه، ئهوهی ئێوه پهلهتانه بۆتان پێش بێت (له تۆڵهو سزای خوایی) بهدهست من نیهو لای من نیه، حوکم و فهرمانڕهوایی (ههمووشت) ههر بهدهست خوایه، ئهو زاته ڕاستی و حهقیقهتهکان دهخاته ڕوو، چاکترین جیاکهرهوهشه (له نێوان حهق و بهتاڵدا).",
"puxt": " بڵێ بێگومان من بهڵگهیهکی ئاشکرام له لایهن پهروهردگارمهوه ههیه کهچی ئێوه بڕواتان پێ نههێنا ئهو (سزای) ئێوه پهلهی هاتنی دهکهن به دهست من نی یه فهرمان ڕهوایی تهنها بۆ خوایه حهق و ڕاستی باسی دهکات وه ئهو چاکترینی بڕیاردهر و جیاکهرهوهیه."
},
{
"number": 58,
"text": "قُل لَّوْ أَنَّ عِندِى مَا تَسْتَعْجِلُونَ بِهِۦ لَقُضِىَ ٱلْأَمْرُ بَيْنِى وَبَيْنَكُمْ وَٱللَّهُ أَعْلَمُ بِٱلظَّٰلِمِينَ",
"asan": "پێیان بڵێ: ئهگهر بهڕاستی ئهوهی ئێوه پهلهتانه له پێشهاتنی (سزای خوایی) لای من بوایه و بهدهست من بوایه، ئهو کاته ههموو شت له نێوانماندا کۆتایی دههات (ئێوه لهناو دهچوون)، خوایش ههمیشه زانایه به ستهمکاران.",
"puxt": " بڵێ ئهگهر لام بوایه ئهوهی ئێوه پهله دهکهن له هاتنی ئهوا کاری نێوان من و ئێوه کۆتایی پێ دههێنرا وه خوا چاك ئاگاداره به ستهم کاران."
},
{
"number": 59,
"text": "وَعِندَهُۥ مَفَاتِحُ ٱلْغَيْبِ لَا يَعْلَمُهَآ إِلَّا هُوَ وَيَعْلَمُ مَا فِى ٱلْبَرِّ وَٱلْبَحْرِ وَمَا تَسْقُطُ مِن وَرَقَةٍ إِلَّا يَعْلَمُهَا وَلَا حَبَّةٍ فِى ظُلُمَٰتِ ٱلْأَرْضِ وَلَا رَطْبٍ وَلَا يَابِسٍ إِلَّا فِى كِتَٰبٍ مُّبِينٍ",
"asan": "کلیلی ههموو شاراوهکان و زانینی ههموو نهێنیهکان بهدهست خوایه و ههر لای ئهوه، کهس نایانزانێت جگه لهو زاته ههرچی لهسهر وشکانیه (له گیاندارو بێ گیان و گیاو دارو زیندهوهرانی وردو درشت لهسهر زهوی و له توێی خاکدا) خوا پێی دهزانێت، ههروهها ههرچی له دهریاکانیشدا ههیه (له زیندهوهری ههمهجۆرو ماسی سهیرو سهمهره) ئاگای لێیهتی و هیچ گهڵایهک ناکهوێته خوارهوه خوا پێی نهزانێت، ههروهها دهنکێک یان تۆوێک له تاریکایهکانی زهویدا نیه، ئهو دهنکه چ شێدار بێت یان وشک بێت، هیچ شتێک نیه له خوا پهنهان بێت و له (لوح المحفوظ) دا، یاخود له دۆسیه و دهزگای تایبهتیدا تۆمار نهکرابێت.",
"puxt": " وه کلیلی ههموو نهێنی یهکان ههر لای خوایه کهس نایانزانێ بێجگه ئهو (خوا) وه (خوا) دهزانێ چی له وشکانی و دهریادا ههیه وه ههر گهڵایهك بکهوێته خوارهوه خوا پێ ی دهزانێ و ههر دانهوێڵهیهك له تاریکی یهکانی زهوی دا بێت و ههر تهڕو وشکێك ههبێت ههر ههموویان له کتێبی ئاشکرادان(لوح المحفوظ ) دان."
},
{
"number": 60,
"text": "وَهُوَ ٱلَّذِى يَتَوَفَّىٰكُم بِٱلَّيْلِ وَيَعْلَمُ مَا جَرَحْتُم بِٱلنَّهَارِ ثُمَّ يَبْعَثُكُمْ فِيهِ لِيُقْضَىٰٓ أَجَلٌ مُّسَمًّى ثُمَّ إِلَيْهِ مَرْجِعُكُمْ ثُمَّ يُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ",
"asan": "ههر ئهو زاتهیه بهشهو خهوتان لێ دهخات و دهتانمرێنێت (لهم ساڵانهی دوایدا زاناکان بۆیان دهرکهوتووه که خهو جۆره مردنێکه)، ههروهها دهزانێت له ڕۆژیشدا چ کارو کردهوهیهک ئهنجام دهدهن، (ههموو ڕۆژێک ژیانتان پێدهبهخشێت) و پاشان زیندووتان دهکاتهوه بۆ ئهوهی وادهی دیاری کراو که (ڕۆژانی تهمهنتانه) تهواو بکرێت و (خهوێکی گهورهتان لێدهکهوێت) لهوهودوا گهڕانهوهتان ههر بۆ لای ئهو زاتهیه، پاشان ههواڵی ئهو کارو کردهوانهتان پێڕادهگهیهنێت کهکاتی خۆی ئهنجامتان دهدا.",
"puxt": " وه ههر ئهو خوایهیه که دهتان خهوێنێ (دهتان مرێنێ) له شهودا وه ئهشزانێ (له ڕۆژدا) چ کارێکتان ئهنجام داوه پاشان له ڕۆژدا له خهو بێدارتان دهکاتهوه بۆ ئهوهی تهواو ببێ ماوهی دهیاری کراو (ی ههموو کهسێ) ئهوسا ههر بۆ لای ئهوه گهڕانهوهتان پاشان ههواڵتان پێ دهدات بهههر کردهوهیهك که کردوتانه."
},
{
"number": 61,
"text": "وَهُوَ ٱلْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِۦ وَيُرْسِلُ عَلَيْكُمْ حَفَظَةً حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَ أَحَدَكُمُ ٱلْمَوْتُ تَوَفَّتْهُ رُسُلُنَا وَهُمْ لَا يُفَرِّطُونَ",
"asan": "ئهو زاته دهسهڵاتداری بێ سنووره بهسهر بهندهکانیدا، چهندهها (فریشتهی) چاودێرو تۆمارکهر دهنێرێت بۆ سهرتان ههتا ئهو کاتهی مهرگ دێت و یهخه بهکهسێکتان دهگرێت، ئهو کاته ئیتر (فریشته) ڕهوانه کراوهکانمان گیانی دهکێشن و له کاتێکدا ئهوان له کارو کردهوهی خۆیان کهمتهرخهمی ناکهن.",
"puxt": " ئهو (خوا) زاڵ و دهسهڵاتداره بهسهر بهندهکانیدا و فریشتانێکتان بۆ دهنێرێت(که چاودێر و پارێزهر و نوسهری کردهوهکانتانن) تا کاتی مردنی یهکێکتان دێت نێرراوهکانمان گیانی دهکێشن که هیچ سستی و کهمتهرخهمی یهك ناکهن له کارهکانیاندا."
},
{
"number": 62,
"text": "ثُمَّ رُدُّوٓا۟ إِلَى ٱللَّهِ مَوْلَىٰهُمُ ٱلْحَقِّ أَلَا لَهُ ٱلْحُكْمُ وَهُوَ أَسْرَعُ ٱلْحَٰسِبِينَ",
"asan": "پاشان خهڵکی ههموویان گهڕێنرانهوه بۆ لای خوا که سهروهریی ڕاستهقینهیانه، ئاگاداربن که حوکم و فهرمانڕهوایی ههر بهدهست ئهوهو ئهو زاته خێراو لهماوهیهکی کهمدا له ههمووان دهپرسێتهوه.",
"puxt": " پاشان دهگهڕێنرێنهوه بۆ لای خوا که سهروهری ڕاستهقینهیانه ئاگادار بن فهرمان ڕهوایی و بڕیار ههر بۆ ئهوه ههر خوایشه لێپرسینهوهی خێراتره له ههموو."
},
{
"number": 63,
"text": "قُلْ مَن يُنَجِّيكُم مِّن ظُلُمَٰتِ ٱلْبَرِّ وَٱلْبَحْرِ تَدْعُونَهُۥ تَضَرُّعًا وَخُفْيَةً لَّئِنْ أَنجَىٰنَا مِنْ هَٰذِهِۦ لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلشَّٰكِرِينَ",
"asan": "ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم) پێیان بڵێ: کێ فریاتان دهکهوێت و ڕزگارتان دهکات له تاریکیهکانی وشکانی و دهریادا، (کاتێک گیردهخۆن) و به کهساسی لێی دهپاڕێنهوه، بهنهێنی هانای بۆ دهبهن، (پهیمان دهدهن و دهڵێن) سوێند بێت به خوا ئهگهر لهم تهنگانهیه ڕزگارمان بکهیت، ئهوه بهدڵنیاییهوه دهچینه ڕیزی سوپاسگوزارانهوه.",
"puxt": " ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم) بڵێ : ئایا کێ ئێوه ڕزگار دهکات له تاریکیهکانی وشکانی و دهریا که هاوار و نزای لێدهکهن به ئاشکراو نهێنی (ئهڵێن) سوێند بهخوا ئهگهر لهم مهترسی یه ڕزگارمان بکات ئهوه بێگومان له سوپاس کارانی خوا دهبین."
},
{
"number": 64,
"text": "قُلِ ٱللَّهُ يُنَجِّيكُم مِّنْهَا وَمِن كُلِّ كَرْبٍ ثُمَّ أَنتُمْ تُشْرِكُونَ",
"asan": "جا له وهڵامیاندا بڵێ: خوا لهو تاریکیانه و له ههموو کۆسپێک ڕزگارتان دهکات، کهچی پاشان (زۆربهتان) هاوهڵ و شهریکی بۆ بڕیار دهدهن.",
"puxt": " بڵێ : ههر خوا ئێوه ڕزگار دهکات لهو مهترسی یه و له ههموو ناڕهحهتی و غهم و پهژارهیهك (لهگهڵ ئهوهشدا) پاشان ئێوه هاوبهش بۆ خوا بڕیار دهدهن."
},
{
"number": 65,
"text": "قُلْ هُوَ ٱلْقَادِرُ عَلَىٰٓ أَن يَبْعَثَ عَلَيْكُمْ عَذَابًا مِّن فَوْقِكُمْ أَوْ مِن تَحْتِ أَرْجُلِكُمْ أَوْ يَلْبِسَكُمْ شِيَعًا وَيُذِيقَ بَعْضَكُم بَأْسَ بَعْضٍ ٱنظُرْ كَيْفَ نُصَرِّفُ ٱلْءَايَٰتِ لَعَلَّهُمْ يَفْقَهُونَ",
"asan": "پێیان بڵێ: ههر ئهو زاته بهتوانهیه و دهتوانێت سزای سهختتان لهسهروتانهوه بۆ بنێرێت یان له ژێر پێتانهوه یاخود بتانکاته دهسته دهسته و پارچه پارچه و تاڵاوی توندو تیژی ههندێکتان بکات بهگهرووی ههندێکی ترتاندا، تهماشا بکه چۆن چهندهها بهڵگهی جۆراو جۆریان بۆ دههێنینهوه، بۆ ئهوهی ئهوان تێبگهن.",
"puxt": " بڵێ : ههر ئهو خوایه بهتوانا و دهسهڵاتداره که سزایهکتان بۆ بنێرێت له سهروتانهوه یان له ژێر پێتانهوه یان سهرتان لێ بشێوێنێ و بتان کات به چهند دهسته و تاقمێکهوه جا ههندێکتان به ههندێکی ترتان سزاو ئازار بدات سهرنج بده : چۆن ئایهتهکان دهگۆڕین ( له جۆرێکهوه بۆ جۆرێکی تر ) تا ئهوان تێبگهن و بیر بکهنهوه."
},
{
"number": 66,
"text": "وَكَذَّبَ بِهِۦ قَوْمُكَ وَهُوَ ٱلْحَقُّ قُل لَّسْتُ عَلَيْكُم بِوَكِيلٍ",
"asan": "(لهگهڵ ئهوهشدا) قهومهکهی تۆ ئهم بهرنامه و قورئانهیان بهدرۆزانی، لهکاتێکدا ههر ئهوهیه حهقیقهت و ڕاستی پێیان بڵێ: ئهوه ئیتر من دهسهڵاتی ڕزگار کردنی ئێوهم نیه و من پشتیوانی ئێوه نیم (ئهگهر خوا بهڵایهکتان بهسهر بهێنێت).",
"puxt": " گهلهکهت باوهڕیان بهم قورئانه نهکرد که ههر ئهوه حهق و ڕاست بڵێ : من پارێزهر و بهرپرستان نیم."
},
{
"number": 67,
"text": "لِّكُلِّ نَبَإٍ مُّسْتَقَرٌّ وَسَوْفَ تَعْلَمُونَ",
"asan": "بۆ ههموو ههواڵێک (که له قورئاندا هاتووه) کات و شوێنی بهدی هاتنی خۆی ههیه، له ئایندهشدا دهیزانن.",
"puxt": " بۆ ههموو ههواڵێك کاتێکی دیاریکراو ههیه (که ڕاست و درۆی تیادا ڕوون دهبێتهوه) وه به زوویی دهزانن."
},
{
"number": 68,
"text": "وَإِذَا رَأَيْتَ ٱلَّذِينَ يَخُوضُونَ فِىٓ ءَايَٰتِنَا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّىٰ يَخُوضُوا۟ فِى حَدِيثٍ غَيْرِهِۦ وَإِمَّا يُنسِيَنَّكَ ٱلشَّيْطَٰنُ فَلَا تَقْعُدْ بَعْدَ ٱلذِّكْرَىٰ مَعَ ٱلْقَوْمِ ٱلظَّٰلِمِينَ",
"asan": "کاتێکیش ئهوانهت بینی که دهم له ئایهتهکانی ئێمهوه دهدهن و (دهیکهنه گاڵتهجاڕی خۆیان) ئهوه تۆ پشتیان تێ بکهو کۆڕو کۆبوونهوهیان بهجێ بهێڵه ههتا ئهو کاتهی دهچنه ناو باسێکی ترهوه، کاتێکیش ئهگهر شهیتان له بیری بردیتهوه (که دوور بکهویتهوه لێیان) جا دوای ئهوهی که بیرت هاتهوه لهگهڵ قهومی ستهمکاران دامهنیشه.",
"puxt": " ههر کاتێ ئهوانهت دی قسهی ناشایسته دهکهن دهربارهی ئایهتهکانی ئێمه ئهوه ڕوو وهرگێڕه لێیان تا دهچنه سهر باسێکی تر وه ئهگهر شهیتان له بیری بردیتهوه ئیتر له پاش بیر کهوتنهوهت لهگهڵ کۆمهڵی ستهم کاران دامهنیشه."
},
{
"number": 69,
"text": "وَمَا عَلَى ٱلَّذِينَ يَتَّقُونَ مِنْ حِسَابِهِم مِّن شَىْءٍ وَلَٰكِن ذِكْرَىٰ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ",
"asan": "(ههرچهنده) تاوانی نهفامان هیچ کار ناکاته سهر پاداشتی ئهوانهی خواناس و دیندارن، بهڵام (ئهو ههڵوێستهی پێشوو) یادخستنهوهیه، بۆ ئهوهی خۆیان بپارێزن (لهو کۆڕو کۆمهڵانه و یاخیهکانیش دابچڵهکێن).",
"puxt": " ههر چهنده ئهوانهی خۆیان دهپارێزن هیچ پرسیارو تاوانی ئهوانیان لهسهر نی یه بهڵام بیر خستنهوهیه تا خۆیان بپارێزن."
},
{
"number": 70,
"text": "وَذَرِ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُوا۟ دِينَهُمْ لَعِبًا وَلَهْوًا وَغَرَّتْهُمُ ٱلْحَيَوٰةُ ٱلدُّنْيَا وَذَكِّرْ بِهِۦٓ أَن تُبْسَلَ نَفْسٌۢ بِمَا كَسَبَتْ لَيْسَ لَهَا مِن دُونِ ٱللَّهِ وَلِىٌّ وَلَا شَفِيعٌ وَإِن تَعْدِلْ كُلَّ عَدْلٍ لَّا يُؤْخَذْ مِنْهَآ أُو۟لَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ أُبْسِلُوا۟ بِمَا كَسَبُوا۟ لَهُمْ شَرَابٌ مِّنْ حَمِيمٍ وَعَذَابٌ أَلِيمٌۢ بِمَا كَانُوا۟ يَكْفُرُونَ",
"asan": "(ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم)، ئهی ئیماندار) وازلهوانه بهێنه که ئاینی خۆیان کردووه بهگاڵتهوگاڵتهجار و ژیانی دنیا فریوی داون و سهر لێشێواوی کردوون، یادیان بهێنهرهوه بهقورئان تا کهس تیا نهچێت بههۆی کارو کردهوهی نالهباریهوه، ئهو کاته جگه له خوا کهس نهبێت پشتیوانی بێت، کهسیش نهبێت تکاکاری بێت، چونکه کابرای خوانهناس ههرچیهکی ببێت و بیهوێت بیکاته بارمتهو فیدیهی خۆی، لێی وهرناگرێت، ئا ئهوانه کاسانێکن که گرفتار بوون و تیاچوون به دهست کارو کردهوهی نالهباری خۆیانهوه، بۆ ئهوانه خواردنهوه و ئاوی لهکوڵ و سزای بهئێش ئامادهیه، بههۆی بێ باوهڕ بوونیانهوه.",
"puxt": " ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم) واز بێنه لهوانهی ئاینهکهیان کردووه بهگهمه و گاڵته و ژیانی دنیا ههڵی خهڵهتاندون ، وه بهقورئان ئامۆژگاریان بکه بۆ ئهوهی هیچ کهس تیا نهچێ به هۆی ئهو(خراپانه) ی کردویهتی کهجگه لهخوا هیچ دۆست و تکا کارێکی نی یه ئهگهر ههموو فیدا و برێتی یهك بدات لێ ی وهرناگیرێ ئهوانه کهسانێکن بههۆی ئهو (خراپانه) ی که کردوویانه تیا چوون بۆ ئهوانهیه خواردنهوهیهك له ئاوی زۆر گهرم و بهکوڵ و سزای زۆر به ئازاریش به هۆی ئهوهی که بێ بڕوا بوون. "
},
{
"number": 71,
"text": "قُلْ أَنَدْعُوا۟ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَنفَعُنَا وَلَا يَضُرُّنَا وَنُرَدُّ عَلَىٰٓ أَعْقَابِنَا بَعْدَ إِذْ هَدَىٰنَا ٱللَّهُ كَٱلَّذِى ٱسْتَهْوَتْهُ ٱلشَّيَٰطِينُ فِى ٱلْأَرْضِ حَيْرَانَ لَهُۥٓ أَصْحَٰبٌ يَدْعُونَهُۥٓ إِلَى ٱلْهُدَى ٱئْتِنَا قُلْ إِنَّ هُدَى ٱللَّهِ هُوَ ٱلْهُدَىٰ وَأُمِرْنَا لِنُسْلِمَ لِرَبِّ ٱلْعَٰلَمِينَ",
"asan": "پێیان بڵێ: (ئایا ڕهوایه) پهرستن و هاناو هاوار بۆ کهسێک یان بۆ شتێک بهرین، که نه دهتوانێت قازانجمان پێبگهیهنێت نه زیان، ئایا ڕاسته پاشگهز بکرێینهوه دوای ئهوهی خوا هیدایهتی داین، ئێمه وهکو ئهو کهسه بین که شهیتانهکان دهستیان لێوهشاند بێت و شێتیان کردبێت، بهسهر زهویدا سهرگهردان بسوڕێتهوه و چهند هاوهڵێکی (دڵسۆز)ی ههبێت، بانگی بکهن بۆ ڕێبازی هیدایهت و (بهسۆزهوه پێی بڵێن): وهره بۆ لای ئێمه، (ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم)، ئهی ئیماندار) تۆ بڵێ: بهڕاستی من دڵنیام که ههر ڕێنموویی خوا (ئاینی ئیسلام) ڕێنموویی تهواوه، ئێمه فهرمانمان پێدراوه که تهسلیم و فهرمانبهرداری پهروهردگاری جیهانیان ببین، (بهقسهی شهیتانهکان نهکهین).",
"puxt": " بڵێ ئایا بێجگهله خوا هاوار بکهین (و بپهرستین) شتێك که نه سوودمان پێ دهگهیهنێ نه زیان وه بهرهو دوا بگهڕێینهوه (پاش گهز بینهوه) له پاش ئهوهی که خوا ڕێنموونی کردین(بۆ ڕێگای ڕاست) ؟ به وێنهی ئهو کهسهی که شهیتانهکان سهریان لێ شێواندبێ له زهوی دا سهر گهردان بێ و چهند هاوڕێیهکی ههبێ بانگی کهن بۆ ڕێ ی ڕاست (بڵێن) وهره بۆ لای ئێمه(کهچی به گوێیان نهکات) بڵێ بهڕاستی ههر ڕێنموونی خوا ڕێنموونی ڕاسته و فهرمانمان پێدراوه که مل کهچ و گوێڕایهڵ بین بۆ پهروهردگاری جیهانیان."
},
{
"number": 72,
"text": "وَأَنْ أَقِيمُوا۟ ٱلصَّلَوٰةَ وَٱتَّقُوهُ وَهُوَ ٱلَّذِىٓ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ",
"asan": "ههروهها (فهرمانمان پێدراوه): نوێژو دروشمهکانی بهچاکی ئهنجام بدهن و له خهشم و قینی خوا خۆتان بپارێزن، ئهو پهروهردگاره ئهوهیه که ههر بۆ لای ئهو کۆ دهکرێینهوه.",
"puxt": " وه( فهرمانمان پێدراوه) که بهڕێکی نوێژ بهجێ بێنین و لهو (پهروهردگاره) بترسن وه ههمووتان ههر بۆ لای ئهو زاته کۆ دهکرێنهوه(له ڕۆژی دوایی) دا."
},
{
"number": 73,
"text": "وَهُوَ ٱلَّذِى خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضَ بِٱلْحَقِّ وَيَوْمَ يَقُولُ كُن فَيَكُونُ قَوْلُهُ ٱلْحَقُّ وَلَهُ ٱلْمُلْكُ يَوْمَ يُنفَخُ فِى ٱلصُّورِ عَٰلِمُ ٱلْغَيْبِ وَٱلشَّهَٰدَةِ وَهُوَ ٱلْحَكِيمُ ٱلْخَبِيرُ",
"asan": "ههر ئهو زاته ئاسمانهکان و زهوی لهسهر بنچینهو بناغهی حهق و ڕاستی دروست کردووه، ههر ڕۆژێک ههر کاتێک فهرمان (به نهمان و لهناوچوونی بدات) بێ دواکهوتن پێش دێت، فهرمان و گوفتاری ئهوزاته ههمیشه ڕاست و بهجێیه و ئهنجامدراوه، لهو ڕۆژهی فوو دهکرێت به (صور)دا دهسهڵات تهنها بۆ خوایه، ههر ئهو زانای نهێنی و ئاشکرایه، ههر ئهویش خوایهکی دانا و ئاگایه (به ههموو بهدیهێنراوهکانی).",
"puxt": " وه ههر ئهو خوایهیه که ئاسمانهکان و زهوی بهدی هێناوه بهحهق و ڕاستی وه ههر ڕۆژێ بهشتێك بفهرموێ ببه ئهویش دهست بهجێ دهبێ فهرمان و وتهی ئهو ڕاسته ههر بۆ ئهوه موڵك و خاوهنیهتی لهو ڕۆژهدا که فوو دهکرێ به شهیپوردا زاناو ئاگایه به ههموو نهێنی و ئاشکرایهك و ههر ئهوه کار دروست و به ئاگا."
},
{
"number": 74,
"text": "وَإِذْ قَالَ إِبْرَٰهِيمُ لِأَبِيهِ ءَازَرَ أَتَتَّخِذُ أَصْنَامًا ءَالِهَةً إِنِّىٓ أَرَىٰكَ وَقَوْمَكَ فِى ضَلَٰلٍ مُّبِينٍ",
"asan": "(بهسهرهاتی سهدهکانی ڕابوردوو بێنهوه یادیان) کاتێک ئیبراهیم به ئازهری باوکی وت: ئایا ڕاسته چهند بتێک بکهیته خوا؟! بهڕاستی من دهبینم تۆش و قهومهکهشت لهناو گومڕاییهکی ئاشکرادان.",
"puxt": " وه(بیربکهرهوه) کاتێك که ئیبراهیم وتی به ئازهری باوکی ئایا تۆ بتانێك دهکهیتهوه پهرستراوی خۆت ؟ بهڕاستی من تۆو گهلهکهت له گومڕایی یهکی تهواو و ئاشکرادا دهبینم."
},
{
"number": 75,
"text": "وَكَذَٰلِكَ نُرِىٓ إِبْرَٰهِيمَ مَلَكُوتَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ ٱلْمُوقِنِينَ",
"asan": "بهو شێوهیهش دهسهڵاتی تۆکمهمان له ئاسمانهکان و زهویدا نیشانی ئیبراهیم دهدهین بۆ ئهوهی بهڵگه بهدهست بێت و له ڕیزی دڵنیاکاندا بێت.",
"puxt": " بهو شێوهیه نیشانی ئیبراهیم ماندا دهسهڵات و خاوهنێتی (خوا بۆ) ئاسمانهکان و زهوی بۆ ئهوهی له ڕیزی باوهڕداره ڕاستهقینهکاندا بێ."
},
{
"number": 76,
"text": "فَلَمَّا جَنَّ عَلَيْهِ ٱلَّيْلُ رَءَا كَوْكَبًا قَالَ هَٰذَا رَبِّى فَلَمَّآ أَفَلَ قَالَ لَآ أُحِبُّ ٱلْءَافِلِينَ",
"asan": "ئینجا کاتێک شهو باڵی کێشا بهسهر ئیبراهیمدا ئهستێرهیهکی (گهشی گهورهی)بینی، بۆیه وتی: ئاگاداربن، وادابنێین ئهمه پهروهردگارمه، کاتێک ئهستێرهکهی لێ ئاوا بوو وتی: من شتی لهبهرچاو ون بووم خۆش ناوێت و نایپهرستم.",
"puxt": " کاتێ شهوی بهسهردا هات ئهستێرهیهکی بینی وتی ئهمه پهروهردگاری منه بهڵام کاتێ ئاوا بوو وتی من ههرچی ئاوا بێ خۆشم ناوێ."
},
{
"number": 77,
"text": "فَلَمَّا رَءَا ٱلْقَمَرَ بَازِغًا قَالَ هَٰذَا رَبِّى فَلَمَّآ أَفَلَ قَالَ لَئِن لَّمْ يَهْدِنِى رَبِّى لَأَكُونَنَّ مِنَ ٱلْقَوْمِ ٱلضَّآلِّينَ",
"asan": "ئینجا کاتێک مانگی بینی ههڵهات، وتی: ئاگاداربن، وادابنێین ئهمهیان پهروهردگارمه، کاتێک ئهویش ئاوا بوو وتی: سوێند بێت به خوا ئهگهر پهروهردگارم هیدایهتی نهدامایه، ئهوه بێگومان له ڕیزی دهستهی گومڕاکاندا دهبووم.",
"puxt": " ئینجا کاتێ مانگی بینی ههڵ هات وتی ئهمه پهروهردگاری منه بهڵام کاتێ که ئاوا بوو وتی سوێند بهخوا ئهگهر پهروهردگارم ڕێنموونیم نهکات بێگومان له کۆمهڵی گومڕایان دهبم."
},
{
"number": 78,
"text": "فَلَمَّا رَءَا ٱلشَّمْسَ بَازِغَةً قَالَ هَٰذَا رَبِّى هَٰذَآ أَكْبَرُ فَلَمَّآ أَفَلَتْ قَالَ يَٰقَوْمِ إِنِّى بَرِىٓءٌ مِّمَّا تُشْرِكُونَ",
"asan": "ئینجا کاتێک خۆری بینی ههڵهات، وتی: ئاگاداربن، وادابنێین ئهمهیان پهروهردگارمه، ئهمه گهورهتریشه کاتێک ئهویش ئاوابوو وتی: ئهی خهڵکینه، ئهی خزمینه، بهڕاستی من بهریم لهو شتانهی ئێوه کردووتانه بههاوهڵ و شهریک (بۆ پهروهردگار).",
"puxt": " ئینجا کاتێ خۆری بینی ههڵهات وتی ئهمه پهروهردگاری منه ئهمه گهورهتره (لهوان) جا کاتێ خۆریش ئاوا بوو وتی ئهی گهلهکهم بهڕاستی من بهریم له ههر شتێ که ئێوه دهیکهن به هاوبهش بۆ خوا."
},
{
"number": 79,
"text": "إِنِّى وَجَّهْتُ وَجْهِىَ لِلَّذِى فَطَرَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضَ حَنِيفًا وَمَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلْمُشْرِكِينَ",
"asan": "بهڕاستی من ڕووی خۆم و دڵم له پهرستندا کردۆته ئهو زاتهی ئاسمانهکان و زهوی فهراههم هێناوه، لهکاتێکدا ڕووم لههیچ شتێکی ترناکهم، بهدڵئارامی تهواویشهوه (دهڵیم که): ههرگیز من له ڕیزی موشریک و هاوهڵگهراندانیم.",
"puxt": " بهڕاستی من ڕووی خۆم وهر ئهگێڕم بۆ لای زاتێك که ئاسمانهکان و زهوی به دی هێناوه جگهله خوا ڕووم له هیچی تر ناکهم وه بێگومان من له هاوبهش پهیداکهران نیم."
},
{
"number": 80,
"text": "وَحَآجَّهُۥ قَوْمُهُۥ قَالَ أَتُحَٰٓجُّوٓنِّى فِى ٱللَّهِ وَقَدْ هَدَىٰنِ وَلَآ أَخَافُ مَا تُشْرِكُونَ بِهِۦٓ إِلَّآ أَن يَشَآءَ رَبِّى شَيْـًٔا وَسِعَ رَبِّى كُلَّ شَىْءٍ عِلْمًا أَفَلَا تَتَذَكَّرُونَ",
"asan": "(کهچی قهومه نالهبارهکهشی) کهوتنه موجادهلهو دهمهدهمێ دژی (له وهڵامیاندا ئیبراهیم وتی): ئایا ئێوه دهربارهی خوای (تاکو تهنها) لهگهڵ مندا دهمهدهمێ و موجادهله دهکهن؟ لهکاتێکدا ئهو بهڕاستی هیدایهتی داوم و ڕێبازی ڕاستی نیشانداوم و ناشترسم لهو شتانهی که ئێوه دهیکهن بهشهریکی خوا (چونکه ناتوانن زیانێکم پێ بگهیهنن) مهگهر ویستی پهروهردگارمی لهسهربێت و بیهوێت شتێکم بهسهردا بهێنێت، پهروهردگارم بهزانست و زانیاری ههموو شتێکی گرتۆتهوه، ئایا ئهوه بیرناکهنهوه و یاداوهری وهرناگرن؟",
"puxt": " بهڵام ئیبراهیم گهلهکهی دهمه قاڵێ یان لهگهڵدا کرد فهرمووی ئایا ئێوه دهمه دهمێ و موجادهلهم لهگهڵدا دهکهن ؟ له بارهی خواوه که بهڕاستی ڕێنموونی منی کردووه من ناترسم لهوهی که ئێوه دهیکهن به هاوبهش بۆ خوا (چونکه زیان ناگهیهنن) مهگهر شتێك که پهروهردگارم بیهوێ بیکات زانست و ئاگاداری پهروهردگارم ههموو شتێکی گرتۆتهوه دهی ئایا بۆ بیر ناکهنهوه."
},
{
"number": 81,
"text": "وَكَيْفَ أَخَافُ مَآ أَشْرَكْتُمْ وَلَا تَخَافُونَ أَنَّكُمْ أَشْرَكْتُم بِٱللَّهِ مَا لَمْ يُنَزِّلْ بِهِۦ عَلَيْكُمْ سُلْطَٰنًا فَأَىُّ ٱلْفَرِيقَيْنِ أَحَقُّ بِٱلْأَمْنِ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ",
"asan": "من چۆن لهو شتانه دهترسم که ئێوه له جیاتی خوا دهیانپهرستن و چۆن ئێوه ناترسن لهوهی که شهریک و هاوهڵتان بۆ خوا بڕیارداوه بهبێ هیچ بهڵگهیهک که خوا ناردبێتی بۆتان، جا کهواته کام دهسته شایستهی ئهوهیه بێ ترس و بیم بێت و به ئاسوودهیی بژی؟ ئهگهر ئێوه دهزانن ئهوه پێم بڵێن؟...",
"puxt": " وه من چۆن دهترسم لهو بتانهی که ئێوه کردووتانه به هاوبهش بۆ خوا که ئێوه ناترسن که بێگومان بتانێکتان کردۆته هاوبهش بۆ خوا که هیچ بهڵگهیهك نهنێرراوه بۆتان لهو بارهوه دهی کهواته کام لهم دوو دهستهیه شایستهتره به نهترسان(و ئارامی) ئهگهر ئێوه هیچ دهزانن."
},
{
"number": 82,
"text": "ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ وَلَمْ يَلْبِسُوٓا۟ إِيمَٰنَهُم بِظُلْمٍ أُو۟لَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱلْأَمْنُ وَهُم مُّهْتَدُونَ",
"asan": "ئهوانهی ئیمان و باوهڕیان هێناوه و ستهم و هاوهڵگهریان تێکهڵ به ئیمانهکهیان نهکردووه، ئاسوودهیی و هێمنی ههر بۆ ئهوانهیه، ههر ئهوانهش ڕێنموومایی کراون.",
"puxt": " ئهوانهی که بڕوایان هێناوه و بڕواکهیان تێکهڵ به ستهم (هاوهڵ دانان) نه کردووه هێمنی و ئاسایش تهنها بۆ ئهوانهیه ههر ئهوانهش ڕێنمایی کراوون."
},
{
"number": 83,
"text": "وَتِلْكَ حُجَّتُنَآ ءَاتَيْنَٰهَآ إِبْرَٰهِيمَ عَلَىٰ قَوْمِهِۦ نَرْفَعُ دَرَجَٰتٍ مَّن نَّشَآءُ إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٌ",
"asan": "ئهو وتو وێژو لێکۆڵینهوانه بهڵگه و نیشانهی ئێمه بوو، کاتێک بهخشیمانن به ئیبراهیم لهسهر گهلهکهی و زاڵ بوو بهسهریاندا، قسهو بیروباوهری بهسهر قهومهکهیدا سهرکهوت، جا ههر کهسێک بمانهوێت و (خۆیشی شایسته بێت) چهندهها پلهوپایهی بهرز دهکهینهوه، بهڕاستی پهروهردگاری تۆ دانا و کار بهجێ یه و زانایه بهههموو شتێک.",
"puxt": " ئهو(بهڵگانه) بهڵگهی ئێمه بوون که دابوومان به ئیبراهیم له بهرانبهر گهلهکهیهوه ههر کهسێك بمانهوێت پله و پایهی بهرز دهکهینهوه بهڕاستی پهروهردگارت کار دروستی زانایه."
},
{
"number": 84,
"text": "وَوَهَبْنَا لَهُۥٓ إِسْحَٰقَ وَيَعْقُوبَ كُلًّا هَدَيْنَا وَنُوحًا هَدَيْنَا مِن قَبْلُ وَمِن ذُرِّيَّتِهِۦ دَاوُۥدَ وَسُلَيْمَٰنَ وَأَيُّوبَ وَيُوسُفَ وَمُوسَىٰ وَهَٰرُونَ وَكَذَٰلِكَ نَجْزِى ٱلْمُحْسِنِينَ",
"asan": "(لهوهودوا) ئیسحاق و یهعقوبمان پێبهخشی، ههریهک لهوانمان ڕێنموویی کرد، پێشتریش نوحمان ڕێنموویی کردبوو و له نهوهکانی (تری ئیبراهیم) داود و سلیمان و ئهیوب و یوسف و موسا و هاروون (هاتنه دنیاوه و بوونه ڕابهرو چاوساغ بۆ خهڵکی) ئا بهو شێوهیه پاداشتی چاکهخوازان دهدهینهوه (نهوهی چاکو پاک و خواناسیان پێدهبهخشین).",
"puxt": " وه ئیسحاق و (له ئیسحاقیش) یهعقوب مان پێ بهخشی ڕێنموونیی ههموویانمان کرد وه لهوهوپێش ڕێنموونیی نووحیشمان کرد و له نهوهکانی نووح داوود و سولهیمان و ئهیوب و یوسف و مووسا و هاروونمان (ڕێنموونیی ) کرد ئا بهو چهشنه پاداشتی چاکه کاران دهدهینهوه."
},
{
"number": 85,
"text": "وَزَكَرِيَّا وَيَحْيَىٰ وَعِيسَىٰ وَإِلْيَاسَ كُلٌّ مِّنَ ٱلصَّٰلِحِينَ",
"asan": "(ههروهها) زهکهریا و یهحیا و عیسا و ئیلیاس ههر ههموویان له پاک و چاکان بوون.",
"puxt": " وه زهکهریا و یهحیا و عیسا و ئیلیاس ههر یهك لهمانه له چاکه کاران بوون."
},
{
"number": 86,
"text": "وَإِسْمَٰعِيلَ وَٱلْيَسَعَ وَيُونُسَ وَلُوطًا وَكُلًّا فَضَّلْنَا عَلَى ٱلْعَٰلَمِينَ",
"asan": "ئیسماعیل و یهسهع و یونس و لوطیش (لههیدایهت دراوو پێغهمبهران بوون) ههریهکه لهوانیشمان ڕێزدارکرد بهسهر ههموو خهڵکی جیهانی (سهردهمی خۆیاندا).",
"puxt": " وه ئیسماعیل و یهسهع و یونس و لووط ههر یهکه لهمانه ڕێزمان داوون بهسهر ههموو خهڵکی دا."
},
{
"number": 87,
"text": "وَمِنْ ءَابَآئِهِمْ وَذُرِّيَّٰتِهِمْ وَإِخْوَٰنِهِمْ وَٱجْتَبَيْنَٰهُمْ وَهَدَيْنَٰهُمْ إِلَىٰ صِرَٰطٍ مُّسْتَقِيمٍ",
"asan": "ههروهها ههندێک له باوانیان و نهوهکانیان و براکانیانمان ههڵبژاردو هیدایهت و ڕێنموویمان کردن بۆ ڕێگهو ڕێبازی ڕاست و دروست.",
"puxt": " ههروهها ههندێ له باوك و نهوهو براکانیان ههڵمان بژاردوون و ڕێنموونیمان کردوون بۆ ڕێگهی ڕاست."
},
{
"number": 88,
"text": "ذَٰلِكَ هُدَى ٱللَّهِ يَهْدِى بِهِۦ مَن يَشَآءُ مِنْ عِبَادِهِۦ وَلَوْ أَشْرَكُوا۟ لَحَبِطَ عَنْهُم مَّا كَانُوا۟ يَعْمَلُونَ",
"asan": "ئهوهیه هیدایهت و ڕێنموویی خوایی که هیدایهت و ڕێنموویی ههر کهسێکی پێ دهدات له بهندهکانی (که شایسته بێت) خۆ ئهگهر شهریک و هاوبهش بڕیار بدهن، ئهوه ههرچی کارو کردهوهیهکی (چاکیشیان) ههیه ههمووی پووچ و بێ نرخ دهبێت.",
"puxt": " ئهوه ڕێنموونی خوایه ڕێنموونی ههر بهندهیهکی پێدهکات له بهندهکانی که خۆی بیهوێ وه ئهگهر هاوبهشیان ڕهوا بدایه بۆ خوا بێگومان ئهو چاکانهی کردبوویان ههمووی بێ پاداشت دهردهچوو."
},
{
"number": 89,
"text": "أُو۟لَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ ءَاتَيْنَٰهُمُ ٱلْكِتَٰبَ وَٱلْحُكْمَ وَٱلنُّبُوَّةَ فَإِن يَكْفُرْ بِهَا هَٰٓؤُلَآءِ فَقَدْ وَكَّلْنَا بِهَا قَوْمًا لَّيْسُوا۟ بِهَا بِكَٰفِرِينَ",
"asan": "ئا ئهوانهی (که ناوبران) ئهوانهن کتێبی (ئاسمانی) و دهسهڵات و فهرمانڕهوایی و پێغهمبهرایهتیمان پێ بهخشیوون، جا ئهگهر ئهوانه بڕوایان پێی نهبێت (له نهفامان)، ئهوه بهڕاستی بهکهسانێکی ترمان (له ژیرو هۆشمهندهکان) سپارد و بڕوایان پێیهتی و پشتیوانیی لێدهکهن و پێی بێ باوهڕ نین.",
"puxt": " ئهوانه کهسانێکن پهیام و زانین و حوکم ڕانی و پێغهمبهرێتیمان پێ بهخشیوون جا ئهگهر ئهوانه (قورهیش) بڕوای پێ نههێنن ئهوه بێگومان به دهستهیهکی ترمان سپاردووه (چاودێری بکهن و) بێ بڕواش نابن پێ ی."
},
{
"number": 90,
"text": "أُو۟لَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ هَدَى ٱللَّهُ فَبِهُدَىٰهُمُ ٱقْتَدِهْ قُل لَّآ أَسْـَٔلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرَىٰ لِلْعَٰلَمِينَ",
"asan": "ئهو (ناوبراوانه) ئهو کهسانهن که خوا (بهتایبهت) هیدایهت و ڕینموویی کردوون، تۆش (ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم)، ئهی ئیماندار) شوێنی هیدایهت و ڕێنموویی ئهوانه بکهوه (ههروهها بهو خهڵکه) بڵێ: که من هیج جۆره کرێ و پاداشتێکتان لهسهر ڕێنموویی لێ داوا ناکهم، ئهم قورئان و بهرنامهیهش (که به مندا ڕهوانهکراوه) تهنها یادخهرهوهیه بۆ ههموو خهڵکی سهر ئهم زهویه.",
"puxt": " ئهوانه (ئهو پێغهمبهرانهی باسکران) کهسانێك بوون خوا ڕێنموونی کردن دهی پهیڕهوی ڕێگه و ڕێبازی ئهوان بکه (ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم)) ، (ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم)) بڵێ داوای هیچ کرێ و پاداشتێکتان لێ ناکهم لهسهری ئهم قورئانه تهنها ئامۆژگاری یه بۆ ههموو جیهانیان."
},
{
"number": 91,
"text": "وَمَا قَدَرُوا۟ ٱللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِۦٓ إِذْ قَالُوا۟ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ عَلَىٰ بَشَرٍ مِّن شَىْءٍ قُلْ مَنْ أَنزَلَ ٱلْكِتَٰبَ ٱلَّذِى جَآءَ بِهِۦ مُوسَىٰ نُورًا وَهُدًى لِّلنَّاسِ تَجْعَلُونَهُۥ قَرَاطِيسَ تُبْدُونَهَا وَتُخْفُونَ كَثِيرًا وَعُلِّمْتُم مَّا لَمْ تَعْلَمُوٓا۟ أَنتُمْ وَلَآ ءَابَآؤُكُمْ قُلِ ٱللَّهُ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِى خَوْضِهِمْ يَلْعَبُونَ",
"asan": "(جولهکه) وهکو پێویست قهدری خوایان نهگرت، ڕێزیان بۆ دانهنا، چونکه وتیان: خوا هیچ کتێبێکی بۆ هیچ کهس دانهبهزاندوه، پێیان بڵێ: باشه ئهی کێ ئهو کتێبهی دابهزاند که موسا هێنای (بۆتان)، لهکاتێکدا نوورو هیدایهتیش بوو بۆ خهڵکی، کهچی ئێوه بهش بهش و پارچه پارچهی دهکهن و ئهوهی بهدڵتان بێت نیشانی خهڵکی دهدهن و زۆریشی دهشارنهوه (بهتایبهت دهربارهی پێغهمبهر و قورئان) ههروهها بڵێ ههندێک شت فێرکران که نه ئێوه نه باو و باپیرانتان دهتانزانی، پێیان بڵێ: ههر خوا خۆی دایبهزاندوه و فێریشی کردوون، لهوهودوا وازیان لێ بهێنه با له بهتاڵ و نادروستی خۆیاندا ڕۆبچن و گهمهو یاری بکهن!!",
"puxt": " وهك پێویست خوایان نهناسی و ڕێزیان نهگرت کاتێ وتیان خوا هیچ شتێکی نهناردۆته خوارهوه بۆ هیچ ئادهمی یهك بڵێ ئهی کێ ئهو کتێبهی نارده خوارهوه که مووسا هێنای (ئهو کتێبه) ڕووناکی و ڕێنموونیی بوو بۆ خهڵك ئێوه ئهو (کتێبه) دهکهنه چهند پهڕه و کاغهزێك بهشێکی (که قازانجتانه) ئاشکرای دهکهن و زۆریشی (که زیانی خۆتانه) دهیشارنهوه شتانێ فێر کراوون که ئێوه نهتان دهزانی نه خۆتان و نه باو و باپیرانتان بڵێ ههر خوا (کتێبی بۆ مووسا ناردووه) پاشان لێیان گهڕێ لهناو بهتاڵی خۆیاندا گاڵتهو یاری بکهن."
},
{
"number": 92,
"text": "وَهَٰذَا كِتَٰبٌ أَنزَلْنَٰهُ مُبَارَكٌ مُّصَدِّقُ ٱلَّذِى بَيْنَ يَدَيْهِ وَلِتُنذِرَ أُمَّ ٱلْقُرَىٰ وَمَنْ حَوْلَهَا وَٱلَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِٱلْءَاخِرَةِ يُؤْمِنُونَ بِهِۦ وَهُمْ عَلَىٰ صَلَاتِهِمْ يُحَافِظُونَ",
"asan": "ئهم (قورئانه) کتێبێکی پیرۆزه، دامان بهزاندوه، ڕاستی کتێبهکانی پێشوو دهسهلمێنێت (به تایبهت تهورات و ئینجیل، که ئهوانیش له لایهن خواوه ڕهوانه کراون) ههروهها ناردوومانه تا شاره دێرینهکه (مهککهی پیرۆز) و ههموو دهوروبهری داچڵهکێنێت و (بانگیان بکات بۆ ئیسلام، که دانیشتووانی ههموو گۆی زهوی دهگرێتهوه) جا ئهوانهی که باوهڕ بهرۆژی دوایی دههێنن، بڕوا به قورئانیش دههێنن و لهسهر نوێژهکانیان بهردهوامن و ههمیشه لهکاتی خۆیدا ئهنجامی دهدهن و دهیپارێزن.",
"puxt": " ئهم قورئانه ئێمه ناردوومانهته خوارهوه پیرؤز و فهڕداره ئهو کتێبانهش پێش ئهو هاتوون بهڕاستیان دادهنێ ههروهها بۆ ئهوهی دانیشتووانی مهککه و دهوروبهری ئاگادار کهیتهوه و بیانترسێنی جا ئهوانهی بڕوایان به دواڕۆژ ههبێ بڕوا بهو (قورئانه) دێنن ئهوان پارێزهرن بۆ نوێژهکانیان و بهچاکی لهکاتی خۆیاندا دهیانکهن."
},
{
"number": 93,
"text": "وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ ٱفْتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَوْ قَالَ أُوحِىَ إِلَىَّ وَلَمْ يُوحَ إِلَيْهِ شَىْءٌ وَمَن قَالَ سَأُنزِلُ مِثْلَ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ وَلَوْ تَرَىٰٓ إِذِ ٱلظَّٰلِمُونَ فِى غَمَرَٰتِ ٱلْمَوْتِ وَٱلْمَلَٰٓئِكَةُ بَاسِطُوٓا۟ أَيْدِيهِمْ أَخْرِجُوٓا۟ أَنفُسَكُمُ ٱلْيَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ ٱلْهُونِ بِمَا كُنتُمْ تَقُولُونَ عَلَى ٱللَّهِ غَيْرَ ٱلْحَقِّ وَكُنتُمْ عَنْ ءَايَٰتِهِۦ تَسْتَكْبِرُونَ",
"asan": "کێ لهوه ستهمکارتره که درۆ بۆ خوا ههڵبهستێت و یاخود بڵێت: منیش وهحی و نیگام بۆ هاتووه، له ڕاستیشدا هیچی بۆ نههاتبێت، ههروهها ئهو کهسهش که وتویهتی: منیش وهک قورئان کتێبێک دادهبهزێنم وهک خوا دایبهزاندوه، خۆ ئهگهر ئهو ستهمکارانه ببینی چۆن له ئێش و ئازاری سهرهمهرگدا (گیرێکیان خواردووه) فریشتهکانیش دهستیان لێدهکهنهوه و لێیان دهدهن و (پێیان دهڵێن): ئادهی گیانتان بدهن بهدهستهوه، دهی ڕۆحتان دهرکهن، ئهمڕۆ له تۆڵهی (خوا نهناسیتاندا) سزاو ئهشکهنجهی ڕیسوایی و شهرمهزاری دهدرێن، چونکه شتی ناحهقتان بهدهم خواوه ههڵدهبهست و خۆتان بهگهوره دهزانی له بهرامبهر ئایهت و فهرمانهکانی خوادا و لووت بهرزیتان نهیدههێشت باوهڕی پێ بهێنن.",
"puxt": " کێ لهو کهسه ستهم کارتره که درۆ ههڵبهستێ بهدهم خواوه یان بڵێ نیگا و سرووشم بۆ کراوه بهڵام هیچ نیگا و سرووشێکیشی بۆ نهکرابێ ههروهها کهسێ که بڵێ منیش وێنهی ئهو قورئانهی خوا دایبهزاندووه دادهبهزێنم خۆزگه ستهمکارانت دهبینی کاتێ وان له ناڕهحهتی و سهختی سهره مهرگدا و فریشتهکان دهستیان بۆ درێژ دهکهن (پێیان دهڵێن) خۆتان دهرباز کهن (لهم ناڕهحهتی گیان کێشانه) ئهمڕۆ پاداشتی ڕیسواکهر دهدرێنهوه بههۆی ئهوهی که قسهی ناڕاستان ههڵئهبهست بهدهم خواوه و خۆتان به گهوره دهزانی له بهرانبهر ئایهتهکانی خوادا."
},
{
"number": 94,
"text": "وَلَقَدْ جِئْتُمُونَا فُرَٰدَىٰ كَمَا خَلَقْنَٰكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَتَرَكْتُم مَّا خَوَّلْنَٰكُمْ وَرَآءَ ظُهُورِكُمْ وَمَا نَرَىٰ مَعَكُمْ شُفَعَآءَكُمُ ٱلَّذِينَ زَعَمْتُمْ أَنَّهُمْ فِيكُمْ شُرَكَٰٓؤُا۟ لَقَد تَّقَطَّعَ بَيْنَكُمْ وَضَلَّ عَنكُم مَّا كُنتُمْ تَزْعُمُونَ",
"asan": "(له ڕۆژی قیامهتدا خوای گهوره ڕوو به خوانهناسان دهفهرموێت) سوێند بهخوا بێگومان ئێوه به تهنها و تاک تاک هاتوونهته لامان ههروهکو یهکهم جار دروستمان کردن و ههرچی پێمان بهخشی بوون و بهکارتان دههێنا بهجێتان هێشتووه له دوایی خۆتانهوه و ناشبینین لهگهڵتان ئهو کهس و شتانهی که ئێوه دهتانوت تکاکارن بۆمان و فریامان دهکهون، سوێند بهخوا بهڕاستی ههرچی پهیوهندیهک ههبوو له نێوانتاندا بچڕاوهو ههرچی ئومێدتان پێی ههبوو لافتان پێوه لێدهدا لێتان ون بوو.",
"puxt": " سوێند بێت بێگومان ئێوه به تهنیا و یهك یهك گهڕانهوه بۆ لامان ههر وهکو یهکهم جار دروستمان کردن و ئهوهی پێمان دابوون بهجێتان هێشت له دوای خۆتان وه نابینین له گهڵتاندا ئهو تکا کارانهی که لاتان وابوو هاوبهشی خوان له تکا کردن بۆتان سوێند به خوا بێگومان پچڕا پهیوهستی نێوانتان وه ئهوهی به پشتیوانی خۆتان دادهنا ون بوو لێتان."
},
{
"number": 95,
"text": "إِنَّ ٱللَّهَ فَالِقُ ٱلْحَبِّ وَٱلنَّوَىٰ يُخْرِجُ ٱلْحَىَّ مِنَ ٱلْمَيِّتِ وَمُخْرِجُ ٱلْمَيِّتِ مِنَ ٱلْحَىِّ ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ فَأَنَّىٰ تُؤْفَكُونَ",
"asan": "بهڕاستی خوا لهتکهری دهنک و دانهوێڵهیه بۆ ئهوهی یپشکوێنێت و بڕوێت، زیندووش له مردوو دهردههێنێت، دهرهێنهری مردووشه له زیندوو، ئا ئهوهیه خوای پهروهردگارتان، جا ئیتر بۆ کوێ لادهدرێن و بۆ کوێ وێڵ دهکرێن.",
"puxt": " بهڕاستی خوا لهتکهری دانهوێڵه و ناوکه تۆوه زیندوو دهرئههێنێ له مردوو وه (خوا) دهرهێنهری مردوانه له زیندوو ئهوهیه خوای ئێوه دهی کهواته ئێوه چۆن (له پهرستنی ئهو خوایه) لا دهدرێن ؟."
},
{
"number": 96,
"text": "فَالِقُ ٱلْإِصْبَاحِ وَجَعَلَ ٱلَّيْلَ سَكَنًا وَٱلشَّمْسَ وَٱلْقَمَرَ حُسْبَانًا ذَٰلِكَ تَقْدِيرُ ٱلْعَزِيزِ ٱلْعَلِيمِ",
"asan": "(ههرئهو زاتهیه) بهیانیان فهراههم دههێنێت و ئاسۆ ڕوناک دهکاتهوه و شهوی کردووه بههۆی ئارامی و خامۆشی، ڕۆژو مانگیشی کردووه بههۆی ڕاگرتنی حساب، ئهو شتانه ههمووی بهنهخشهی خوای باڵادهست و زانا کێشراوه.",
"puxt": " خوا بهدی هێنهری شهبهق و ڕووناکی ڕۆژ بوونهوهیه و شهوی کردووه بهکات و هۆی ئارام گرتن و خۆر و مانگی کردۆته هۆی حساب دیاری کردن و زانینی کات ئهوهش ئهندازهگرتنی خوای به دهسهڵاتی زانایه."
},
{
"number": 97,
"text": "وَهُوَ ٱلَّذِى جَعَلَ لَكُمُ ٱلنُّجُومَ لِتَهْتَدُوا۟ بِهَا فِى ظُلُمَٰتِ ٱلْبَرِّ وَٱلْبَحْرِ قَدْ فَصَّلْنَا ٱلْءَايَٰتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ",
"asan": "ههر ئهو زاته، ئهستێرهی بۆ فهراههم هێناون تا ببێته هۆی ڕێنموویتان لهناو تاریکیهکانی سهر ڕووکاری وشکانی و دهریاکاندا، بهڕاستی ئێمه نیشانه و بهڵگهی زۆرمان (لهسهر دهسهڵاتی خۆمان و ڕێکوپێکی کارمان) ڕوون کردۆتهوه بۆ کهسانێک که پێی بزانن و لێی تێبگهن.",
"puxt": " وه ههر خوایه که ئهستێرهی داناوه بۆتان بۆ ئهوهی ڕێیان پێ دهرکهن له تاریکیهکانی وشکانی و دهریادا بهڕاستی ئایهتهکانمان ڕوون کردۆتهوه بۆ کۆمهڵێ کهبزانن و تێ بگهن."
},
{
"number": 98,
"text": "وَهُوَ ٱلَّذِىٓ أَنشَأَكُم مِّن نَّفْسٍ وَٰحِدَةٍ فَمُسْتَقَرٌّ وَمُسْتَوْدَعٌ قَدْ فَصَّلْنَا ٱلْءَايَٰتِ لِقَوْمٍ يَفْقَهُونَ",
"asan": "ههر ئهو زاته ئێوهی بهدیهێناوه له تاکه کهسێک، سهردهمێک (بهشێکتانی له پشتی باوکتاندا) نیشتهجێ کردبوو (که گوێزرانهوه بۆ ناو سکی دایکتان) ئهو شوێنه ئێوهی گرته خۆ (تا تیایدا نهش و نما بکهن، یاخود بۆ ماوهیهک ئێوهی لهسهر ڕووکاری زهوی دانا، دوایی له توێیدا شاردنیهوه تا ڕۆژی قیامهت) بهڕاستی ئێمه نیشانه و بهڵگهی زۆرمان (لهسهر دروستکردنی ئێوه و دروستکاری خۆمان هێناوهتهوه) بۆ کهسانێک که تێفکرن و وردبین بن.",
"puxt": " وه ئهو خوایه زاتێکه که ئێوهی دروست کردوه له یهك کهس( ئادهم) ئهنجا(له پشتی باوکتانا) نیشتهجێ کران (دواتریش له منداڵدانی دایکتاندا) دانران به شێوهی کاتیی بهڕاستی ئایهتهکانمان ڕوون کردۆتهوه بۆ کهسانێ بهووردی بیر بکهنهوه."
},
{
"number": 99,
"text": "وَهُوَ ٱلَّذِىٓ أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءً فَأَخْرَجْنَا بِهِۦ نَبَاتَ كُلِّ شَىْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِرًا نُّخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُّتَرَاكِبًا وَمِنَ ٱلنَّخْلِ مِن طَلْعِهَا قِنْوَانٌ دَانِيَةٌ وَجَنَّٰتٍ مِّنْ أَعْنَابٍ وَٱلزَّيْتُونَ وَٱلرُّمَّانَ مُشْتَبِهًا وَغَيْرَ مُتَشَٰبِهٍ ٱنظُرُوٓا۟ إِلَىٰ ثَمَرِهِۦٓ إِذَآ أَثْمَرَ وَيَنْعِهِۦٓ إِنَّ فِى ذَٰلِكُمْ لَءَايَٰتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ",
"asan": "ئهو خوایه زاتێکه که له ئاسمانهوه باران دهبارێنێت (دهفهرموێت): جا بههۆیهوه چرۆو چهکهرهی ههموو شتێکی پێ دهردههێنین و شینی دهکهین، ئینجا لاسکی سهوزی لێ پهیدا دهکهین، زنجیره دانهی سهفتهکراوی لێ دروست دهکهین (وهک گوڵهگهنم و چوڵتوک و گهنمهشامی.. هتد) له دارخورماش له ههندێ لق و چڵه پۆپی هێشووی خورما شۆڕ دهبێتهوه، ههروهها باخی ههمهجۆری ڕهزو ترێ، زهیتون و ههناریش، ههیانه له ڕواڵهتدا لهیهک دهچێت، ههشیانه لهیهک ناچێت، جا تهماشای بهرهکهی بکهن کاتێک بهر دهگرێت، پێ دهگات، (سهرهتا ههندێکی گوڵه و دوایی خۆی ههڵدهپێچێت، ڕهنگ و قهبارهیهک دهگرێته خۆی، دوای چهند مانگێک قهبارهشی گهورهتر دهبێت، ڕهنگیشی دهگۆڕێت، ئهوسا پێ دهگات و تام و بۆنی سروشتی خۆی بۆ دروست دهبێت) بهڕاستی ئا لهو شتانهدا (که ئاماژهی تێداکرا بۆتان) چهندهها بهڵگهو نیشانهی تهواون بۆ کهسانێک که ئیمان و باوهڕیان دههێنن (بهو بهدی هێنهرهی که ئاسهواری دهستی قودرهت و به دهسهڵاتی له ههموو شتێکدا بهدی دهکرێت).",
"puxt": " وه ئهو خوایه زاتێکه که بارانی له ئاسمانهوه باراندووه جا بههۆی ئهو (بارانهوه) ههموو جۆره چهکهرهیهکمان ڕواند ئینجا ڕووهکی سهوزمان لێ ڕواندووه وه لهو (ڕووهکه سهوزه) دانهوێڵهی لهسهر یهك کهڵهکه بوومان دهرهێناوه(وهك گوڵی جۆ و گهنم) وه له دار خورما له چهند پهلێکی هێشووی شۆڕهوه بوو دهردههێنین وه (دهڕوێنین بهو بارانه) باخاتی زۆر له ترێ ی ههمه جۆر و زهیتون و بنه ههناری هاو وێنه و له یهکتر جیا (له تامدا) سهرنجی بهرههمهکهی بدهن کاتێ بهر دهگرێ و پێ دهگات بێگومان لهم سهرنجدانهدا چهند بهڵگهی گهوره ههیه بۆ کهسانێ که بڕوایان دههێنن."
},
{
"number": 100,
"text": "وَجَعَلُوا۟ لِلَّهِ شُرَكَآءَ ٱلْجِنَّ وَخَلَقَهُمْ وَخَرَقُوا۟ لَهُۥ بَنِينَ وَبَنَٰتٍۭ بِغَيْرِ عِلْمٍ سُبْحَٰنَهُۥ وَتَعَٰلَىٰ عَمَّا يَصِفُونَ",
"asan": "(لهگهڵ ئهو ههموو نیشانهی دهسهڵاتداریهدا نهفامان) پهری و جنۆکهیان کردۆته هاوبهش و هاوتای خوا، له حاڵێکدا ههر خوا دروستکاری پهری و جنۆکهکانه و بهناحهق کوڕو کچ دهدهنه پاڵی، بێ هیچ جۆره زانیاریهک (گاور دهڵێ: عیسا کوڕی خوایه، جوو دهڵێ: عوزهیر، هاوهڵگهران دهڵێن: فریشتهکان کچی خوان!!) پاکی و بێگهردی و بڵندی بۆ ئهو زاتهیه که دووره لهو سیفهته ناقۆڵاو نادروستانهوه که ئهوانه خوای پێی پێناسه دهکهن.",
"puxt": " هاوبهشانێکیان بڕیار داوه بۆ خوا که جنۆکهن له کاتێکدا خوا ئهوانی (جنۆکه) دروست کردووه بهدرۆ و بوختان چهند کوڕ و کچیان ڕهوادا وه بۆ خوا بهبێ زانیاری پاك و بێگهردی بۆ خوا لهوهی که ئهو بێ بڕوایانه ڕهوای ئهدهن بۆ خوا."
},
{
"number": 101,
"text": "بَدِيعُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ أَنَّىٰ يَكُونُ لَهُۥ وَلَدٌ وَلَمْ تَكُن لَّهُۥ صَٰحِبَةٌ وَخَلَقَ كُلَّ شَىْءٍ وَهُوَ بِكُلِّ شَىْءٍ عَلِيمٌ",
"asan": "بێگومان ئهو زاته بهدیهێنهری ئاسمانهکان و زهویه له جوانترین و ڕێک و پێکترین شێوهدا، چۆن ڕۆڵهی دهبێت؟! خۆ ئهوزاته هاوسهری نهگرتووه؟! بهڵکو ههموو شتێکی دروست کردوه، بهڕاستی ئهو زاته بهههموو شتێک زانایه.",
"puxt": " خوا داهێنهری ئاسمانهکان و زهوی یه له نهبوون چۆن منداڵی دهبێ که ژن و هاوسهری نهبووه خۆی ههموو شتێکی دروست کردووه و ئهو به ههموو شتێ زانا و به ئاگایه."
},
{
"number": 102,
"text": "ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبُّكُمْ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ خَٰلِقُ كُلِّ شَىْءٍ فَٱعْبُدُوهُ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَىْءٍ وَكِيلٌ",
"asan": "ئا ئهو خوایه پهروهردگارتانه، جگه لهویش هیچ خوایهکی تر نیه، بهدیهێنهری ههموو شتێکه، کهواته ههر ئهو زاته بپهرستن و بهندایهتی تهنها ئهو بکهن، ئهو خوایه ئاگادارو چاودێری ههموو شتێکه.",
"puxt": " ههر ئهو خوایهیه که پهروهردگاری ئێوهیه هیچ پهرستراوێکی ڕاستهقینه نی یه بێجگه ئهو (خوا) دروست کهری ههموو شتێکه کهواته ئهو بپهرستن وه ئهو خوایه چاودێره بهسهر ههموو شتێکهوه."
},
{
"number": 103,
"text": "لَّا تُدْرِكُهُ ٱلْأَبْصَٰرُ وَهُوَ يُدْرِكُ ٱلْأَبْصَٰرَ وَهُوَ ٱللَّطِيفُ ٱلْخَبِيرُ",
"asan": "دهزگای بینایی و (بۆچوونی ئادهمیزاد) ناتوانێت ئهو زاته ببینێت، زانیاری ئهو خوایه ههموو شتێکی گرتۆتهوه، ئاگاداریشه بهههموو دهزگاکانی بینایی، ههر ئهوه وردبین و ئاگایه.",
"puxt": " چاوهکان پهی پێ نابهن و ناتوانن بیبینن بهڵام ئهو هێزی بینین و چاوهکان دهبینێ و ئهو ئاگای ورد بینه."
},
{
"number": 104,
"text": "قَدْ جَآءَكُم بَصَآئِرُ مِن رَّبِّكُمْ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِۦ وَمَنْ عَمِىَ فَعَلَيْهَا وَمَآ أَنَا۠ عَلَيْكُم بِحَفِيظٍ",
"asan": "بێگومان چهندهها بهڵگهی ڕووناکبیرتان له لایهن پهروهردگارتانهوه بۆ هاتووه، جا ئهوهی خۆی ڕوناکبیر بکات و له ڕاستیهکان تێفکرێت و تێبگات و گۆڕانکاری له بیرو هۆش و ژیانیدا ئهنجام بدات، ئهوه ههرخۆی قازانج دهکات، ئهو کهسهی چاو دهنوقێنێت له ئاستی ڕوناکبیریه خواییهکاندا و لهڕاستی لادهدات، ئهویش ههر لهسهر خۆی دهکهوێت و خۆی زهرهر دهکات و من (واته پێغهمبهر (صلى الله عليه وسلم) بههیچ شێوهیهک چاودێر نیم بهسهرتانهوه.",
"puxt": " بهڕاستی له لایهن پهروهردگارتانهوه چهندین بهڵگهی ڕوونتان بۆ هاتووه ئینجا ههرکهس بیر له ڕاستی دهکاتهوه و دهی بینێ ئهوه (سوودی) بۆ خۆیهتی ههر کهسیش بیر ناکاتهو و کوێر بووه ئهوه (زیانی) ههر بۆ خۆیهتی وه من چاودێر و پارێزهر نیم به سهرتانهوه، واته بهس ڕاگهیهنهرم."
},
{
"number": 105,
"text": "وَكَذَٰلِكَ نُصَرِّفُ ٱلْءَايَٰتِ وَلِيَقُولُوا۟ دَرَسْتَ وَلِنُبَيِّنَهُۥ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ",
"asan": "ههر بهو شێوهیه (ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم) ئایهتی جۆراو جۆرت بۆ ڕهوانه دهکهین له ههموو بارهیهکهوه، ده با ههر بڵێن خوێندووته و بهدهرس پێت وتراوه (ئێمه دهمانهوێت) بهڕاستی ڕوونی بکهینهوه بۆ کهسانێک که بزانن و تێبگهن.",
"puxt": " ئاوا جۆر و شێوهی بهڵگهکان دهگۆڕین دهبا ههر بابڵێن خوێندووته و پێت وتراوه وه بۆ ئهوهی چاك ڕوونی بکهینهوه بۆ کۆمهڵێك که تێدهگهن و شارهزان."
},
{
"number": 106,
"text": "ٱتَّبِعْ مَآ أُوحِىَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ وَأَعْرِضْ عَنِ ٱلْمُشْرِكِينَ",
"asan": "(تۆ ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم) شوێنی ئهو بهرنامهیه بکهوه که لهلایهن پهروهردگارتهوه به نیگا و (وحی) پێت ڕاگهیهنراوه، جگه لهو هیچ خوایهکی تر نیه، گوێ مهدهرێ و پشت ههڵکه له موشریک و هاوهڵگهران.",
"puxt": " شوێنی ئهوه بکهوه که له لایهن پهروهردگارتهوه سرووش کراوه بۆت هیچ شایستهی پهرستن نی یه بێجگه لهو (خوا) وه ڕوو وهرگێڕه له هاوبهش بڕیاردهرهکان."
},
{
"number": 107,
"text": "وَلَوْ شَآءَ ٱللَّهُ مَآ أَشْرَكُوا۟ وَمَا جَعَلْنَٰكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا وَمَآ أَنتَ عَلَيْهِم بِوَكِيلٍ",
"asan": "خۆ ئهگهر پهروهردگارت (بیویستایه و شایسته بوونایه هیدایهتی دهدان) هاوهڵگهر نهدهبوون، خۆ ئێمه تۆمان نهکردووهته چاودێری بهسهر ئهوانهوه و تۆ دهسهڵاتت بهسهریاندا نیه (تا بهزۆر هیدایهتیان بهسهردا بسهپێنیت).",
"puxt": " وه ئهگهر خوا بیویستایه هاوهڵیان دانهدهنا و تۆمان نهدهکرد به چاودێر و پارێزهر به سهریانهوه و تۆ زۆردار و دهسهڵاتدار نیت بهسهریانهوه."
},
{
"number": 108,
"text": "وَلَا تَسُبُّوا۟ ٱلَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ فَيَسُبُّوا۟ ٱللَّهَ عَدْوًۢا بِغَيْرِ عِلْمٍ كَذَٰلِكَ زَيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِم مَّرْجِعُهُمْ فَيُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُوا۟ يَعْمَلُونَ",
"asan": "(ئهی ئیمانداران) نهکهن جوێن بدهن بهو بت و شتانهی که (نهفامان) هاواری لێدهکهن و دهیپهرستن بێجگه لهخوا، نهوهکو ئهوانیش بهناحهق و بهنهفامی جوێن بدهن بهخوا، (چونکه ئهوانه) نایناسن و قهدری نازانن، ئا بهو شێوهیه ئێمه بۆ ههر گهل و ئوممهتێک کردهوهکهیانمان ڕازاندۆتهوه، لهوهودوا گهڕانهوهیان ههر بۆ لای پهروهردگاریانه، ئهوسا ئاگاداریان دهکاتهوه بهو کاروکردهوانهی که دهیانکرد.",
"puxt": " موسوڵمانان جنێو و قسهی ناشرین مهڵێن بهو بت و پهرستراوانهی که ئهوان هاواریان لێ دهکهن و دهیانپهرستن بێجگه لهخوا بهو هۆیهوه ئهوانیش قسهی نهشیاو بڵێن بهخوا بهو شێوهیه ڕازاندومانهتهوه بۆ ههموو ئوممهتێك کردهوهکهیان پاشان گهڕانهوهیان ههر بۆ لای پهروهردگاریانه ئینجا ههواڵیان پێ دهدات بهو کردهوانهی ئهنجامیان دهدا."
},
{
"number": 109,
"text": "وَأَقْسَمُوا۟ بِٱللَّهِ جَهْدَ أَيْمَٰنِهِمْ لَئِن جَآءَتْهُمْ ءَايَةٌ لَّيُؤْمِنُنَّ بِهَا قُلْ إِنَّمَا ٱلْءَايَٰتُ عِندَ ٱللَّهِ وَمَا يُشْعِرُكُمْ أَنَّهَآ إِذَا جَآءَتْ لَا يُؤْمِنُونَ",
"asan": "موشریک و هاوهڵگهران سوێندی گهورهیان بهخوا دهخوارد: که سوێند بێت ئهگهر موعجیزهیهکیان بۆ بێت ئهوه بێگومان باوهڕی پێ دههێنن، پێیان بڵێ: بهڕاستی ههموو بهڵگهو موعجیزهکان تهنها لای خوایه و بهدهست ئهوه، جا ئێوه چووزانن، چونکه لهوانهیه ئهو داخوازی و موعجیزه و بهڵگانهشیان بۆ پێش بهێنین ههر باوهڕ ناهێنن.",
"puxt": " وه بههێزترین سوێندیان بهخوا دهخوارد سوێند بهخوا ئهگهر موعجیزهیهکیان بۆ بێت (لهوانهی که خۆیان داوایان دهکرد) بێگومان بڕوا دههێنن پێ ی بڵێ بهڕاستی موعجیزهکان ههر لای خوایه وه ئێوه نازانن ئهی بڕواداران ئهگهر ئهو بهڵگانهش بێته کایهوه ههر بڕوا ناهێنن."
},
{
"number": 110,
"text": "وَنُقَلِّبُ أَفْـِٔدَتَهُمْ وَأَبْصَٰرَهُمْ كَمَا لَمْ يُؤْمِنُوا۟ بِهِۦٓ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَنَذَرُهُمْ فِى طُغْيَٰنِهِمْ يَعْمَهُونَ",
"asan": "ئهو کاته دڵ و چاوهکانیان ههڵدهگێڕینهوه (لهنێوان جۆرهها لێکدانهوه و ئهگهردا) ههروهکو چۆن یهکهمجار له سهرهتاوه باوهڕیان نههێنابوو (بهدهسهڵاتی بێ سنووری خواو ئهم ههموو موعجیزه بێ شوماره که دهوری داون) ئێمه جارێ وازیان لێ دههێنین تا له ستهم و سهرکهشی خۆیاندا سهرگهردان بن و ڕۆبچن (بۆ کوێ دهچن له دهستمان دهرناچن).",
"puxt": " وه(کاتی هاتنی موعجیزهکان) دڵ و چاویان وهردهگێڕین و لادهدهین (له باوهڕ هێنان) ههر وهك له سهرهتاوه بڕوایان به قورئان نههێنا وه لێیان دهگهڕێین لهسهر کهشی خۆیاندا ههر سهرگهردان بن."
},
{
"number": 111,
"text": "وَلَوْ أَنَّنَا نَزَّلْنَآ إِلَيْهِمُ ٱلْمَلَٰٓئِكَةَ وَكَلَّمَهُمُ ٱلْمَوْتَىٰ وَحَشَرْنَا عَلَيْهِمْ كُلَّ شَىْءٍ قُبُلًا مَّا كَانُوا۟ لِيُؤْمِنُوٓا۟ إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ يَجْهَلُونَ",
"asan": "خۆ ئهگهر (داخوازی هاوهڵگهرانمان جێبهجێ بکردایه) و بهڕاستی ئێمه فریشتهمان دابهزاندانایه بۆ لایان و مردووهکان قسهیان لهگهڵدا بکردنایه، ههموو شتێکیشمان لهبهر دهمیاندا کۆ بکردایهتهوه، نهدهبوون بهبڕوادار و بڕوایان نهدههێنا، مهگهر خوا بیهوێت، بهڵام زۆربهیان نافامن و نازانن (بیر ناکهنهوه و تێنافکرن، ههتا ئهمڕۆش گا پهرست، شهیتان پهرست و، بت پهرستان ههر ماون، ههیانه خاوهنی بڕوانامهی بهرزیشن، بهڵام له ڕووی ئاینداریهوه لهوپهڕی دواکهوتن و کۆنهپهرستیدان).",
"puxt": " وه بێگومان ئهگهر ئێمه فریشتهمان بۆ لای ئهو (بێ باوهڕ) انه بناردایه و مردووهکان قسهیان لهگهڵ بکردنایه و ههموو شتێکمان بۆ کۆ بکردنایهتهوه ڕوو به ڕوو بهپێش چاویانهوه ( یان کۆمهڵ کۆمهڵ) بڕوایان نه دههێنا مهگهر خوا بیهوێ بهڵام زۆربهیان نازانن و بێ ئاگان."
},
{
"number": 112,
"text": "وَكَذَٰلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِىٍّ عَدُوًّا شَيَٰطِينَ ٱلْإِنسِ وَٱلْجِنِّ يُوحِى بَعْضُهُمْ إِلَىٰ بَعْضٍ زُخْرُفَ ٱلْقَوْلِ غُرُورًا وَلَوْ شَآءَ رَبُّكَ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا يَفْتَرُونَ",
"asan": "ههر بهو شێوهیه (کێشمه کێشی ئیمانداران و خوانهناسان بهردهوامه) جا بۆ ههموو پێغهمبهرێک (بۆ ئیماندارانیش) دوژمنێکمان له شهیتانهکانی ئادهمیزاد و پهری سازاندوه، که بهردهوام قسهی زل و ڕازاوه دهدهن بهگوێی یهکداو (خۆیان و خهڵکی) پێ سهرگهردان و گومڕا دهکهن، خۆ ئهگهر پهروهردگارت بیویستایه (نهیاندهتوانی) شتی وابکهن، ده وازیان لێ بهێنه لهگهڵ ئهو درۆو دهلهسهیهی که ههڵی دهبهستن (بۆ کوێ دهچن، له دهست سزای خوایی ڕزگار نابن).",
"puxt": " ههر بهو شێوهیه بۆ ههموو پێغهمبهرێك دوژمنێکمان داناوه له شهیتانهکانی مرۆڤ و جنۆکه که به نهێنی بهیهکتری ڕادهگهیهنن وتهی ڕازاوه و بریقهدار بۆ فریودانیان وه ئهگهر پهروهردگارت بیویستایه ئهوهیان نهدهکرد ده لێیان گهڕێ به خۆیان و ئهو درۆیانهوهی که ههڵی دهبهستن."
},
{
"number": 113,
"text": "وَلِتَصْغَىٰٓ إِلَيْهِ أَفْـِٔدَةُ ٱلَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِٱلْءَاخِرَةِ وَلِيَرْضَوْهُ وَلِيَقْتَرِفُوا۟ مَا هُم مُّقْتَرِفُونَ",
"asan": "(ههروهها بهو قسه جوان و بریقهدارانه ئهیاندا بهگوێی یهکدا) بۆئهوهی ئهوانهی باوهڕیان بهقیامهت نیه دڵی بدهنێ و پێی ڕازی بن و بۆ ئهوهی ئهوتاوانانه بکهن که ئهوان بهردهوام دهیکهن.",
"puxt": " وه بۆ ئهوهی گوێ بگرێ بۆ ئهو (ووته بریقهدار و ڕازاوهی بۆ یهکتری دهکهن) دڵی ئهو کهسانهی بڕوایان نی یه به ڕۆژی دوایی بۆ ئهوهی ڕازی ببن پێ ی وهتا ئهنجامی بدهن ئهو گوناهانهی ئهنجامی ئهدهن."
},
{
"number": 114,
"text": "أَفَغَيْرَ ٱللَّهِ أَبْتَغِى حَكَمًا وَهُوَ ٱلَّذِىٓ أَنزَلَ إِلَيْكُمُ ٱلْكِتَٰبَ مُفَصَّلًا وَٱلَّذِينَ ءَاتَيْنَٰهُمُ ٱلْكِتَٰبَ يَعْلَمُونَ أَنَّهُۥ مُنَزَّلٌ مِّن رَّبِّكَ بِٱلْحَقِّ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلْمُمْتَرِينَ",
"asan": "ئایا ڕهوایه (بۆ منی پێغهمبهر، بۆ منی ئیماندار) جگه له خوا کهسێکی تر بکهمه حهکهم و دادوهر، لهکاتێکدا ئهو زاته کتێبی پیرۆزی خۆی که (قورئانه) بۆ دابهزاندوون که ههموو دروست و نادروستێکی تیادا جیاکردۆتهوه، ئهوانهش که کتێبی (ئاسمانیمان) پێداون (له گاورو جوو) چاک دهزانن بهڕاستی ئهو قورئانه لهلایهن پهروهردگارتهوه بهڕاست و ڕهوا دابهزێنراوه، کهوابوو ئیتر تۆ ههرگیز مهچۆره ڕیزی گوماندارو دوو دڵانهوه.",
"puxt": " جا ئایا جگه لهخوا دادوهرێکی تر بۆ خۆم بڕیار بدهم ؟ له کاتێکدا (خوا) ئهو زاتهیه که ناردویهتیه خوارهوه بۆ ئێوه ئهم قورئانه که ڕوون کهرهوهی ههموو باسێکه بهدرێژی ئهوانهش که نامهمان پێ بهخشین سوور دهزانن بێگومان ئهم قورئانه له لایهن پهروهردگارتهوه به حهق و ڕاستی نێرراوه کهواته ههرگیز له گومانداران مهبه."
},
{
"number": 115,
"text": "وَتَمَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ صِدْقًا وَعَدْلًا لَّا مُبَدِّلَ لِكَلِمَٰتِهِۦ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلْعَلِيمُ",
"asan": "فهرمان و فهرموودهکانی پهروهردگارت (ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم) لهوپهڕی ڕاستی و دادپهروهریدا بهئهنجام گهیشتووه، ههرگیز شتێک نیه بیانگۆرێت، ههر ئهویش بیسهره بهگوفتاری ههمووان، زانایه بهههموو نهێنی و ئاشکرایهک.",
"puxt": " وه فهرمان و وتهی پهروهردگارت تهواو بووه و بهئهنجام گهیشت بهڕاستی و دروستی که هیچ کهس ناتوانێ بڕیار و وتهکانی بگۆڕێ ههر خوا بیسهری زانایه."
},
{
"number": 116,
"text": "وَإِن تُطِعْ أَكْثَرَ مَن فِى ٱلْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَإِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ",
"asan": "خۆ ئهگهر فهرمانبهردارو ملکهچی زۆربهی خهڵکی سهرزهوی بیت ئهوه له ڕێبازی خوا وێڵت دهکهن، چونکه شوێنی هیچ شتێک ناکهون جگه له گومان و تهنها گۆترهکاری دهکهن.",
"puxt": " وه ئهگهر تۆ گوێ ڕایهڵی زۆربهی ئهوانه بیت لهسهر زهویدان له ڕێگهی خوا گومڕات دهکهن ئهوان ههر شوێنی گومان کهوتوون وه ههمیشه درۆ و گۆترهکاری دهکهن."
},
{
"number": 117,
"text": "إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ مَن يَضِلُّ عَن سَبِيلِهِۦ وَهُوَ أَعْلَمُ بِٱلْمُهْتَدِينَ",
"asan": "بهڕاستی پهروهردگاری تۆ چاک زانایه بهوهی که: کێ له ئاین و ڕێبازی ئهو وێڵ و گومڕا دهبێت و ههر خوایش زانایه بهوانهی که هیدایهت و ڕێنموویی وهرگرن.",
"puxt": " بێگومان ههر پهروهردگارت چاك دهزانێ کێ گومڕا بووه و لای داوه له ڕێگای ئهو وه ههر ئهو زاناتره بهوانهی ڕێبازی ڕاستیان گرتووه."
},
{
"number": 118,
"text": "فَكُلُوا۟ مِمَّا ذُكِرَ ٱسْمُ ٱللَّهِ عَلَيْهِ إِن كُنتُم بِـَٔايَٰتِهِۦ مُؤْمِنِينَ",
"asan": "جا بخۆن لهو زیندهوهره سهر بڕاوانهی که ناوی خوا لهکاتی سهربڕینیاندا براوه، ئهگهر ئێوه باوهڕتان بهرێنموونی و ئایهتهکانی خوا ههیه (بسم الله، الله اکبر، پێویسته لهکاتی سهربڕینی ماڵاتدا بوترێت).",
"puxt": " ده بخۆن لهو (سهر بڕاو) هی که ناوی خوای لهسهر هێنراوه ئهگهر ئێوه به ئایهتهکانی خوا بڕوادارن."
},
{
"number": 119,
"text": "وَمَا لَكُمْ أَلَّا تَأْكُلُوا۟ مِمَّا ذُكِرَ ٱسْمُ ٱللَّهِ عَلَيْهِ وَقَدْ فَصَّلَ لَكُم مَّا حَرَّمَ عَلَيْكُمْ إِلَّا مَا ٱضْطُرِرْتُمْ إِلَيْهِ وَإِنَّ كَثِيرًا لَّيُضِلُّونَ بِأَهْوَآئِهِم بِغَيْرِ عِلْمٍ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِٱلْمُعْتَدِينَ",
"asan": "بهڵگهتان چیه که (له گۆشتی ئهو ئاژهڵانه) ناخۆن که ناوی خوا براوه له سهریان (لهکاتی سهر بڕینیاندا) لهکاتێکدا بهڕاستی ئهوهی حهرام کراوه له سهرتان خوا بۆی جیا کردونهتهوه مهگهر ناچار بکرێن بۆی، بهڕاستی زۆربهیان خهڵکی سهرگهردان و گومڕا دهکهن بههۆی ئارهزووهکانیانهوه نهک بههۆی زانستهوه (ههر لهخۆیانهوه شت حهرام دهکهن) بێگومان پهروهردگارت خۆی چاک ئهو کهسانه دهناسێت که دهست درێژکارن و خۆشیان و خهڵکیش له سنوور دهترازێنن.",
"puxt": " بۆچی ئێوه ناخۆن؟ له( گۆشتی) ئهو (ئاژهڵان) هی کهناوی خوای لهسهر هێنراوه(لهکاتی سهربڕینی دا) که بێگومان خوا بۆتانی ڕوون کردۆتهوه ئهوهی حهرامی کردوه لهسهرتان جگه لهوهی که ناچار دهبن بۆی (که بیخۆن) به ڕاستی زۆر کهس مهردوم گومڕا دهکهن بهههوا و ئارهزوی خۆیان به بێ هیچ زانیاری یهك(که له خواوه وهرگیرا بێ) بێگومان پهروهرگارت دهست درێژ کاران و سهرکهشان چاك دهناسێ."
},
{
"number": 120,
"text": "وَذَرُوا۟ ظَٰهِرَ ٱلْإِثْمِ وَبَاطِنَهُۥٓ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَكْسِبُونَ ٱلْإِثْمَ سَيُجْزَوْنَ بِمَا كَانُوا۟ يَقْتَرِفُونَ",
"asan": "(ئهی گرۆی ئیمانداران) واز بهێنن له ههموو گوناهو ههڵهیهکی ئاشکراو نادیار (لهو گوناهانه به دووربن که بهدڵ و دهروون دهکرێت، ههروهها لهوانهش که بهدهم و دهست و ئهندامهکان دهکرێت) بهڕاستی ئهوانهی گوناهو تاوان ئهنجام دهدهن لهئایندهدا سزاو تۆڵهی گوناهو تاوانهکانیان یهخهیان پێ دهگرێت.",
"puxt": " له گوناهی ئاشکراو نهێنی واز بێنن بهڕاستی ئهوانهی که گوناه دهکهن به دهستی ئهنقهست بهزوویی تۆڵهیان لێ دهسهنرێت بههۆی ئهو تاوانانهی دهیان کرد."
},
{
"number": 121,
"text": "وَلَا تَأْكُلُوا۟ مِمَّا لَمْ يُذْكَرِ ٱسْمُ ٱللَّهِ عَلَيْهِ وَإِنَّهُۥ لَفِسْقٌ وَإِنَّ ٱلشَّيَٰطِينَ لَيُوحُونَ إِلَىٰٓ أَوْلِيَآئِهِمْ لِيُجَٰدِلُوكُمْ وَإِنْ أَطَعْتُمُوهُمْ إِنَّكُمْ لَمُشْرِكُونَ",
"asan": "لهو ئاژهڵه سهر بڕاوانهش مهخۆن که ناوی خوا لهکاتی سهر بڕینیاندا نهبراوه و بهڕاستی ئهوه لادان و گوناهه، دڵنیابن که شهیتانهکان شت دهخهنه دڵی لایهنگرهکانیانهوه تا موجادهلهتان لهگهڵ بکهن و (بهرگری له بهتاڵیان بکهن) جا ئهگهر ئێوه فهرمانبهرداری ئهو هاوهڵگهرو شهیتانانه بن، ئهوه بێگومان مانای وایه ئێوهش موشریک و هاوهڵگهرن.",
"puxt": " لهو (سهر بڕاوه) مهخۆن کهناوی خوای لهسهر نههێنرایهوه (کاتی سهربڕین) بێگومان (خواردنی) ئهوه تاوان و لهسنوور دهرچوونه وه بێگومان شهیتانهکان بهنهێنی شت بهدۆستانیان دهڵێن بۆ ئهوهی موجادهلهو دهمه دهمێتان لهگهڵ بکهن جا ئهگهر بهگوێیان بکهن ئهوه بێگومان لههاوبهش بڕیار دهران دهبن. "
},
{
"number": 122,
"text": "أَوَمَن كَانَ مَيْتًا فَأَحْيَيْنَٰهُ وَجَعَلْنَا لَهُۥ نُورًا يَمْشِى بِهِۦ فِى ٱلنَّاسِ كَمَن مَّثَلُهُۥ فِى ٱلظُّلُمَٰتِ لَيْسَ بِخَارِجٍ مِّنْهَا كَذَٰلِكَ زُيِّنَ لِلْكَٰفِرِينَ مَا كَانُوا۟ يَعْمَلُونَ",
"asan": "ئایا ئهو کهسهی که مردوو بوو (بههۆی بێ باوهڕیهوه)، ئینجا (بههۆی ئیمانهوه) زیندوومان کردهوه و نوورو ڕوناکیهکمان بۆ ساز کرد له ژیانیدا (که قورئانه) لهناو خهڵکیدا پێی دهڕوات و ههڵس و کهوتی پێدهکات (هاندهرێتی بۆ ههموو چاکهیهک و دهیگێڕێتهوه له ههموو خراپهیهک، ئایا ئهو کهسه) وهکو ئهوه وایه که لهناو تاریکیهکاندا گیری خواردوه و لێی دهرناچێت، ههروهها ئا بهو شێوهیه که دهبینرێت ئهو کارو کردهوهی که دهیکهن بۆیان ڕازێنراوهتهوه.",
"puxt": " ئایا کهسێك که مردوو(بێ بڕوا) بێت و ئێمه زیندوومان کردهوهو ڕووناکیهکمان بۆ فهراههم هێنا (کهقورئانه) بههۆی ئهوهوه لهناو خهڵکیدا دهگهڕێ و دهڕوات ئایا وهك ئهوه وایه که لهناو تاریکستانێکدا بێت که بههیچ جۆرێ دهرچوونی نیه لێی بهو شێوهیه ڕازێنراوهتهوه بۆ بێ بڕوایان ئهو کردهوه (خراپانهی) دهیان کرد."
},
{
"number": 123,
"text": "وَكَذَٰلِكَ جَعَلْنَا فِى كُلِّ قَرْيَةٍ أَكَٰبِرَ مُجْرِمِيهَا لِيَمْكُرُوا۟ فِيهَا وَمَا يَمْكُرُونَ إِلَّا بِأَنفُسِهِمْ وَمَا يَشْعُرُونَ",
"asan": "ئا بهو شێوهیه، لهناو ههموو شارو شارۆچکهیهکدا گهورهترینی تاوانباریانمان باڵادهست کردوه تا پیلان و تهڵهکه بگێڕن تیایدا، (بێ ئهوهی بزانن) که: هیچ فێڵ و تهڵهکهیهکیش ناکهن بهزیانی خۆیان تهواو نهبێت، لهکاتێکدا ههست بهوه ناکهن، پیلان دژی خۆیان دهگێڕن و بهسهر خۆیاندا دهشکێتهوه (بهڵام) ههستی پێناکهن (چونکه غافڵ و بێ ئاگان که بهرهو لێواری مهرگ ههنگاو ههڵدهگرن و له سزای پهروهردگار دهرباز نابن).",
"puxt": " بهو شێوهیه له ههموو شارێکدا گهورهترینی تاوهنبارانیمان کرد(به دهسهڵاتدار) بۆ ئهوهی پیلان و فێڵ بکهن لهو شارانهدا وه فێڵ و پیلان ناکهن (لهکهس) بێجگه له خۆیان بهڵام ههست ناکهن."
},
{
"number": 124,
"text": "وَإِذَا جَآءَتْهُمْ ءَايَةٌ قَالُوا۟ لَن نُّؤْمِنَ حَتَّىٰ نُؤْتَىٰ مِثْلَ مَآ أُوتِىَ رُسُلُ ٱللَّهِ ٱللَّهُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسَالَتَهُۥ سَيُصِيبُ ٱلَّذِينَ أَجْرَمُوا۟ صَغَارٌ عِندَ ٱللَّهِ وَعَذَابٌ شَدِيدٌۢ بِمَا كَانُوا۟ يَمْكُرُونَ",
"asan": "(بێ باوهڕان) کاتێک ئایهتێکی قورئانیان بۆ بێت دهڵێن: ئێمه ههرگیز باوهڕ ناهێنین ههتا وێنهی ئهوهی که بۆ پێغهمبهران هاتووه به ئێمه نهبهخشرێت، خوا زانایه بهو شوێن و دڵ و دهروونهی که شایستهیه پهیامی خۆی تێدا دابنێت، لهئایندهیهکی نزیکیشدا ئهوانهی که تاوانیان کردووه لهلایهن خواوه سووکی و ڕیسوای و بێ نرخی یهخهیان پێدهگرێت، هاوڕێ لهگهڵ سزای پڕ ئێشدا له پاداشتی ئهو پیلان و تهڵهکهیهدا که دهیانگێڕا.",
"puxt": " وه کاتێ ئایهتێکیان بۆ بێت دهڵێن ئێمه ههرگیز باوهڕ ناهێنین ههتا وێنهی ئهوهی بهپێغهمبهرانی خوا دراوه به ئێمهش نهدرێ خوا چاك دهزانێت پهیام و فروستادهی خۆی لهکوێ دادهنێ (و کێ شیاو تره بۆ ئهو کاره) بهزوویی ئهوانهی تاوانیان کردووه دووچاریان دهبێت، سووکی و ڕیسوایی لای خواو سزای سهخت بههۆی ئهو پیلان و فێڵانهوهی کهدهیان کرد."
},
{
"number": 125,
"text": "فَمَن يُرِدِ ٱللَّهُ أَن يَهْدِيَهُۥ يَشْرَحْ صَدْرَهُۥ لِلْإِسْلَٰمِ وَمَن يُرِدْ أَن يُضِلَّهُۥ يَجْعَلْ صَدْرَهُۥ ضَيِّقًا حَرَجًا كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِى ٱلسَّمَآءِ كَذَٰلِكَ يَجْعَلُ ٱللَّهُ ٱلرِّجْسَ عَلَى ٱلَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ",
"asan": "جا ئهو کهسهی (خێری تێدا بێت) و خوا بیهوێت هیدایهتی بدات، ئهوه سینهی ساف و پاک و ئاماده دهکات بۆ ئاینی ئیسلام، ئهو کهسهش خوا بیهوێت گومڕای بکات، ئهوه دڵی دهگوشێت و سنگی توند دهکات و ههناسهی سوار دهبێت، ههر وهک ئهوهی بهرهو ئاسمان بهرز بێتهوه (چۆن تووشی تهنگه نهفهسی و دڵه تهپێ و خوێن بهر بوون دهبێت)، ئا بهو شێوهیه خوا گومڕایی و پیسی هاوهڵگهری لهسهر دڵی ئهوانه دادهنێت که باوهڕ ناهێنن.",
"puxt": " جا ههرکهسێ خوا بیهوێت ڕێنموونی بکات سینگی فراوان دهکات بۆ ئیسلام(و بڕوا هێنان) وه ههر کهس خوا بیهوێت گومڕای کات ( لهبهر نهشیاوی خۆی) سنگی زۆر تهنگ دهکات وهك ئهوهی (بیهوێ) بهرز ببێتهوه بهرهو ئاسمان بهو جۆره خوا پیسی و ناپاکی دادهنێ لهسهر ئهوانهی که بڕوا ناهێنن."
},
{
"number": 126,
"text": "وَهَٰذَا صِرَٰطُ رَبِّكَ مُسْتَقِيمًا قَدْ فَصَّلْنَا ٱلْءَايَٰتِ لِقَوْمٍ يَذَّكَّرُونَ",
"asan": "ئا ئهم قورئانه ڕێگهو ڕێبازو بهرنامهی پهروهردگاری تۆیه که ڕاست و دروسته، بێگومان ئێمه ههموو بهڵگه و فهرمانهکانمان ڕوون کردۆتهوه بۆ کهسانێک که یاداوهری وهردهگرن.",
"puxt": " ئهم ئیسلامه ڕێگای پهروهردگارته که ڕێك و ڕاسته بێگومان بهڕوونی ئایهتهکانمان باسکردووه بۆ کۆمهڵێك که بیر بکهنهوه."
},
{
"number": 127,
"text": "لَهُمْ دَارُ ٱلسَّلَٰمِ عِندَ رَبِّهِمْ وَهُوَ وَلِيُّهُم بِمَا كَانُوا۟ يَعْمَلُونَ",
"asan": "ئهوانه بهههشتی پڕ له ئاشتی و هێمنیان بۆ ئامادهیه لای پهروهردگاریان، ههر ئهو زاتهش پشتیوان و خۆشهویستیانه بههۆی ئهو کارو کردهوه چاکانهی که ئهنجامیان دهدا.",
"puxt": " بۆ ئهوانهیه لای پهروهردگاریان ماڵی ئاشتی (بهههشت) تهنها ئهویش دۆستیانه بههۆی ئهو کردهوه چاکانهوهی دهیان کرد."
},
{
"number": 128,
"text": "وَيَوْمَ يَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا يَٰمَعْشَرَ ٱلْجِنِّ قَدِ ٱسْتَكْثَرْتُم مِّنَ ٱلْإِنسِ وَقَالَ أَوْلِيَآؤُهُم مِّنَ ٱلْإِنسِ رَبَّنَا ٱسْتَمْتَعَ بَعْضُنَا بِبَعْضٍ وَبَلَغْنَآ أَجَلَنَا ٱلَّذِىٓ أَجَّلْتَ لَنَا قَالَ ٱلنَّارُ مَثْوَىٰكُمْ خَٰلِدِينَ فِيهَآ إِلَّا مَا شَآءَ ٱللَّهُ إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٌ",
"asan": "ڕۆژێک دێت خوا ههمووانیان کۆ دهکاتهوه و (بهخهشم و قینهوه دهفهرموێت): ئهی دهستهی پهریهکان بهڕاستی ئێوه زۆر کهستان له ئینسانهکان گومڕاکرد، لهولاشهوه گوێ له مشتهکانیان، (له خهڵکی نهگبهت و ڕهنجهڕۆ) دهڵێن: پهروهردگارا ههندێکمان سوودمان له ههندێکیان وهرگرت (سوودی ئینسانهکان ڕابواردن سامان کۆکردنهوه بوو، سوودی پهریهکانیش پێڕی خۆیانیان زۆرکرد بهگومڕاکردنی خهڵکێکی زۆر)، ئێستاش ئهوهته گهیشتووینهته ئهوکات و ساتهی تۆ بۆت دیاری کردووین، خوایش فهرمووی: (مادهم وایه) ئهم ئاگره جێگهتانه نهمرن تیادا، مهگهر خوا ویستی لهسهر بێت (به سزایهکی تر سزایان بدات)، بهڕاستی پهروهردگاری تۆ (ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم) ئهی ئیماندار) داناو زانایه.",
"puxt": " وه ڕۆژێك (خوا) تێکڕا کۆیان دهکاتهوه (دهفهرموێ) ئهی دهسته و کۆمهڵی جنۆکه بێگومان ئێوه زۆر کهستان له ئادهمیهکان گومڕا کرد وه دۆستهکانیان له ئادهمی دهڵێن ئهی پهروهردگارمان ههندێکمان سوود و کهڵکمان له ههندێکیان وهرگرت، وه بهو کاته و مۆڵهته گهیشتین که بۆت دیاری کردبووین، خوا فهرمووی ئاگر شوێنتانه به ههمیشهیی و بێ بڕانهوه دهمێننهوه تیایدا جگه لهو کاتهی که خوا بیهوێ بهڕاستی پهروهردگارت کار دروستی زانایه."
},
{
"number": 129,
"text": "وَكَذَٰلِكَ نُوَلِّى بَعْضَ ٱلظَّٰلِمِينَ بَعْضًۢا بِمَا كَانُوا۟ يَكْسِبُونَ",
"asan": "ههر بهو شێوهیهش ستهمکاران دهکهینه پشتیوان و خۆشهویست و هاوکاری یهکتر، بههۆی ئهو کارو کردهوانهی که دهیانکرد.",
"puxt": " بهو شێوهیه ههندێ له ستهمکاران دهکهین به دۆست و پشتیوانی هێندێکی تریان بههۆی ئهو کردهوانهوهی ئهنجامیان دهدا."
},
{
"number": 130,
"text": "يَٰمَعْشَرَ ٱلْجِنِّ وَٱلْإِنسِ أَلَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِّنكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ ءَايَٰتِى وَيُنذِرُونَكُمْ لِقَآءَ يَوْمِكُمْ هَٰذَا قَالُوا۟ شَهِدْنَا عَلَىٰٓ أَنفُسِنَا وَغَرَّتْهُمُ ٱلْحَيَوٰةُ ٱلدُّنْيَا وَشَهِدُوا۟ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كَانُوا۟ كَٰفِرِينَ",
"asan": "(له ڕۆژی قیامهتدا خوا دهفهرموێت): ئهی دهستهی پهری و ئینسان، ئایا پێغهمبهرانتان له خۆتان بۆ نههات، که ئایهتهکانی من و ڕووداوهکان بهسهرتاندا بخوێننهوه و ئاگادارتان بکهن و بتانترسێنن لهوهی که ئهم ڕۆژهتان بۆ پێش دێت؟! (ههموو بهیهکدهنگ) دهڵێن: ڕاسته ئێمه خۆمان شایهتی لهسهر خۆمان دهدهین (بهڵام ئهوانه کاتی خۆی) ژیانی دنیا سهری لێشێواندن و ههڵی خهڵهتاندن و شایهتیان لهسهر خۆیاندا که بهڕاستی کاتی خۆی بێ باوهڕ بوون.",
"puxt": " ئهی دهسته و کۆمهڵی جنۆکه و ئادهمی ئایا پێغهمبهرانتان له خۆتان بۆ نههات که ئایهتهکانی منتان بۆ بخوێننهوه وه له گهیشتن و دووچار بوونی ئهم ڕۆژهیان نهترساندن دهڵێن(ڕاستهو) گهواهی لهسهر خۆمان دهدهین بهڵام ژیانی دنیا خهڵهتاندنی و گهواهیان لهسهر خۆیان دا که بێگومان ئهوان بێ بڕوا بوون."
},
{
"number": 131,
"text": "ذَٰلِكَ أَن لَّمْ يَكُن رَّبُّكَ مُهْلِكَ ٱلْقُرَىٰ بِظُلْمٍ وَأَهْلُهَا غَٰفِلُونَ",
"asan": "ئهو ناردنی پێغهمبهرانه بۆ ئهوهیه چونکه پهروهردگاری تۆ (نهیکردووه بهعادهت) که لهناوبهری شارو شوێنهکان بێت به ناحهق، لهکاتێکدا خهڵکهکهی غافڵ و بێ ئاگا بن و پهیامی خوایان پێ ڕانهگهیهنرابێت.",
"puxt": " ئهوهی باسکرا لهبهر ئهوهیه که پهروهردگارت لهناو بهری (خهڵکی) شارو گوندهکان نهبووه به زوڵم و ستهم له کاتێکدا خهڵکی ئهو شارو گوندانه بێ ئاگا بووبن."
},
{
"number": 132,
"text": "وَلِكُلٍّ دَرَجَٰتٌ مِّمَّا عَمِلُوا۟ وَمَا رَبُّكَ بِغَٰفِلٍ عَمَّا يَعْمَلُونَ",
"asan": "بۆ ههر یهکێک له بێ باوهڕ و موسڵمان چهندهها پلهوپایه ههیه له پاداشتی کردهوهکانی، پهروهردگاریشت بێئاگا نیه لهو کاروکردهوهی که دهیکهن.",
"puxt": " بۆ ههر یهکێك (له جنۆکهو ئادهمی) چهند پله و پایه ههیه لهبهرانبهر کردهوهکانی دا وه پهروهرگارت لهوهی که دهیکهن بێ ئاگا نی یه."
},
{
"number": 133,
"text": "وَرَبُّكَ ٱلْغَنِىُّ ذُو ٱلرَّحْمَةِ إِن يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَيَسْتَخْلِفْ مِنۢ بَعْدِكُم مَّا يَشَآءُ كَمَآ أَنشَأَكُم مِّن ذُرِّيَّةِ قَوْمٍ ءَاخَرِينَ",
"asan": "پهروهردگاری تۆ زۆر دهوڵهمهندو بێ نیازه، ههروهها خاوهنی سۆزو میهرهبانیشه، ئهگهر بیهوێت ئهوه ئێوه لادهبات و لهناوتان دهبات، ههرچی و ههر کهسیشی مهبهست بێت دوای ئێوه جێنشینی دهکات، ههر وهکو ئێوهی له نهوهی کهسانێکی تر هێنایه کایهوه.",
"puxt": " ههر پهروهردگاری تۆ بێ نیازهو خاوهنی میهرهبانی یه ئهگهر بیهوێت لهناوتان دهبات وه کێ ی بوێت دوای ئێوه دهیکاته جێنشین(ی ئێوه) وهك چۆن ئێوهی لهنهوهی کۆمهڵێکی تر بهدی هێنا. "
},
{
"number": 134,
"text": "إِنَّ مَا تُوعَدُونَ لَءَاتٍ وَمَآ أَنتُم بِمُعْجِزِينَ",
"asan": "بهڕاستی ئهو بهڵێنانهی که دهتاندرێتێ (دهربارهی قیامهت و لێپرسینهوه) بهڕێوهیه و بێگومان ههر دێت و ئێوه دهسهوسانکهرنین.",
"puxt": " بێگومان ههر بهڵێنێکتان پێ دهدرێ ههردێت و ئێوه ههرگیز لهدهس خوا دهرناچن."
},
{
"number": 135,
"text": "قُلْ يَٰقَوْمِ ٱعْمَلُوا۟ عَلَىٰ مَكَانَتِكُمْ إِنِّى عَامِلٌ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَن تَكُونُ لَهُۥ عَٰقِبَةُ ٱلدَّارِ إِنَّهُۥ لَا يُفْلِحُ ٱلظَّٰلِمُونَ",
"asan": "(ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم) پێیان) بڵی: ئهی قهوم و هۆزم چیتان بۆ دهکرێت ئهنجامی بدهن لهسهر شێوازی خۆتان، ئهوه بهڕاستی منیش بهردهوامم لهسهر کاری خۆم (له ههوڵ و تێکۆشان بۆ هیدایهت و ئیمان)، چونکه لهئایندهدا دهزانن که سهئهنجامی ماڵی قیامهت بۆ کێ دهبێت، دڵنیاش بن که ستهمکاران سهرفراز نابن.",
"puxt": " ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم) بڵێ ئهی گهلهکهم لهسهر ڕێبازی خۆتان ئهوهی لهدهستان دێ بیکهن بێگومان منیش کارو کردهوهی خۆم دهکهم جا لهمهو پاش دهزانن سهرئهنجامی ئهو دنیا بۆ کێ دهبێ بێگومان (بێ باوهڕان و) ستهم کاران ڕزگاریان نابێ."
},
{
"number": 136,
"text": "وَجَعَلُوا۟ لِلَّهِ مِمَّا ذَرَأَ مِنَ ٱلْحَرْثِ وَٱلْأَنْعَٰمِ نَصِيبًا فَقَالُوا۟ هَٰذَا لِلَّهِ بِزَعْمِهِمْ وَهَٰذَا لِشُرَكَآئِنَا فَمَا كَانَ لِشُرَكَآئِهِمْ فَلَا يَصِلُ إِلَى ٱللَّهِ وَمَا كَانَ لِلَّهِ فَهُوَ يَصِلُ إِلَىٰ شُرَكَآئِهِمْ سَآءَ مَا يَحْكُمُونَ",
"asan": "(ئهو هاوهڵگهرو نهفامانه) ههندێک لهوهی که خوا دروستی کردووه له بهرو بوومی کشتوکاڵ و ماڵاتیان کردووه به بهشی خواو وتویانه: ئهمه بهشی خوایه بهخهیاڵی خۆیان! (ههندێکی تریشیان جیا کردۆتهوه و وتویانه) ئهمهش بۆ بتهکانمانه! جا ئهوهی بۆ بتهکانیان بڕیاریان داوه ئهوه بهخوا ناگات، (واته قبوڵ و پهسهند نیه، ئهوهش که بهخهیاڵی ئهوان) بۆ خوا بڕیاریانداوه، ئهوه دهگهیشته لای بتهکان و بۆ ئهوان بوو، ئای که دادوهریهکی خراپ و نادروست دهکهن.",
"puxt": " وه بڕیاریاندا بۆ خوا لهوهی که(خوا) دروستی کردو دای هێنا بهشێك له کشتوکاڵ و ئاژهڵ وماڵات جا به گومانی خۆیان وتیان ئهمه بۆ خوایه وه ئهوهش بۆ هاوبهشهکانمان (بتهکانمان) جا ئهوهی بۆ هاوبهشهکانیانه ئهوه به خوا ناگات وه ئهوهش بۆ خوایه ئهوه دهگات بههاوبهشهکانیان (واته: خوا نایهوێت و ئهی داتهوه بهسهریاندا) چ خراپه ئهوهی بڕیای دهدهن."
},
{
"number": 137,
"text": "وَكَذَٰلِكَ زَيَّنَ لِكَثِيرٍ مِّنَ ٱلْمُشْرِكِينَ قَتْلَ أَوْلَٰدِهِمْ شُرَكَآؤُهُمْ لِيُرْدُوهُمْ وَلِيَلْبِسُوا۟ عَلَيْهِمْ دِينَهُمْ وَلَوْ شَآءَ ٱللَّهُ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا يَفْتَرُونَ",
"asan": "وهک ئهو دابهشکردنه دوور له دادوهریه، بت و پهرستراوهکانیان کوشتنی منداڵهکانیان بۆ زۆربهی هاوهڵگهران جوان و ڕازاوه کردبوو (نهفامانی عهرهب کچانیان زینده بهچاڵ دهکرد)، بۆ ئهوهی لهناویان بهرن و ئاینی یهکتاپهرستیان لێ بشێوێنن، خۆ ئهگهر خوا بیویستایه ئهوه نهیاندهتوانی کاری وابکهن (ئازادی لێ دهسهندنهوه)، کهوابوو وازیان لێ بهێنه خۆیان و ئهو درۆو دهلهسهیهی که دهیکهن.",
"puxt": " ئا بهو شێوهیه شهیتانهکان کوشتنی ڕۆڵهکانیان بۆ زۆر له هاوهڵ گرهکان ڕازاندهوه بۆ ئهوهی لهناویان بهرن (به کوشتنی کهسانی بێ تاوان) وه بۆ ئهوهی ئاینهکهیان لێ بشێوێنن وه ئهگهر خوا بیویستایه ئهوهیان نهدهکرد کهواته لێ یان گهڕێ لهگهڵ ئهو درۆو دهلهسهیهی که ههڵی دهبهستن."
},
{
"number": 138,
"text": "وَقَالُوا۟ هَٰذِهِۦٓ أَنْعَٰمٌ وَحَرْثٌ حِجْرٌ لَّا يَطْعَمُهَآ إِلَّا مَن نَّشَآءُ بِزَعْمِهِمْ وَأَنْعَٰمٌ حُرِّمَتْ ظُهُورُهَا وَأَنْعَٰمٌ لَّا يَذْكُرُونَ ٱسْمَ ٱللَّهِ عَلَيْهَا ٱفْتِرَآءً عَلَيْهِ سَيَجْزِيهِم بِمَا كَانُوا۟ يَفْتَرُونَ",
"asan": "هاوهڵگهران به بڕیاری نادروستی خۆیان دهیانوت: ئهمانه چهند ماڵات و کێڵگهیهکن قهدهغه کراون، کهس لێیان ناخوات مهگهر ئێمه بمانهوێت و ڕازی بین، ههندێک ماڵاتی تریش حهرام کرابوو پشتیان بۆ سواریی و بۆبار بهکار بهێنرێت، ماڵاتێکی تریش ههن ناوی خوای لهسهر نابهن (ناوی بتهکان دهبهن لهکاتی سهر بڕینیاندا) ئهم کارهیان درۆ ههڵبهستن بوو به دهم خواوه (گوایه بهو کارهیان ڕازیه)، بێگومان خوا له ئایندهدا تۆڵهی ههموو ئهو شتانهیان لێ دهستێنێت که بهناحهق ههڵیاندهبهست.",
"puxt": " وه(به گومانی خۆیان) دهیان وت ئهمانه ئاژهڵ و ماڵات و کشتوکاڵێکن که قهدهغه کراون نابێ لێیان بخوات کهسانێك نهبێ خۆمان بمانهوێ بهگومانی خۆیان ماڵاتێکیش پشتیان قهدهغه کرابوو(نابێ باریان لێ بنرێ یا سواریان ببن) ههروهها ئاژهڵ و ماڵات ههیه(له کاتی سهربڕین دا) ناوی خوایان لهسهر نهدهبرد بهدرۆ ههڵبهستن بهدهم خواوه لهمهولا خوا تۆڵهی ئهو درۆ ههڵبهستنهیان لێ دهستهنێ. "
},
{
"number": 139,
"text": "وَقَالُوا۟ مَا فِى بُطُونِ هَٰذِهِ ٱلْأَنْعَٰمِ خَالِصَةٌ لِّذُكُورِنَا وَمُحَرَّمٌ عَلَىٰٓ أَزْوَٰجِنَا وَإِن يَكُن مَّيْتَةً فَهُمْ فِيهِ شُرَكَآءُ سَيَجْزِيهِمْ وَصْفَهُمْ إِنَّهُۥ حَكِيمٌ عَلِيمٌ",
"asan": "(نهفامیهکی تر که پهیڕهوی دهکهن ئهوهیه) دهیانوت: ههرچی له سکی ئهم ماڵاتانهدا بێت (له بهچکه و کۆرپهله) تایبهتیه بۆ نێرینهکانمان و حهرامکراوه له هاوسهرانمان، خۆ ئهگهر به مردارهوه بووی (بهچکهیهک یان کۆرپرلهیهک بوو) ئهوا ههمووان تیایدا هاوبهشن و (پیاوان و ئافرهتان لێی دهخۆن) له ئایندهدا خوا پاداشتی ئهم ههموو (سنووره خۆ کردانه و) باس و خواس و پێناسانهیان دهداتهوه، چونکه بهڕاستی خوا حهکیم و داناو کاربهجێیه و زانا و ئاگاداره بهههموو شتێک (دهیهوێت ههموو ههڵسوکهوتی خهڵکی ڕێک و پێک بێت).",
"puxt": " وه دهیان وت ئهوهی لهسکی ئهم ئاژهڵ و ماڵاتانهدایه تایبهته به نێرینهکانمانهوه(پیاوهکانمان) وه قهدهغه کراوه لهسهر ژنهکانمان وه ئهگهر مردارهوه بوو بوون ئهوا ههموو تیایدا هاوبهش و بهشدارن به زوویی خوا سزای ئهم پێناسه(نهفامانه) یان دهداتهوه بێگومان خوا کار دروستی زانایه ."
},
{
"number": 140,
"text": "قَدْ خَسِرَ ٱلَّذِينَ قَتَلُوٓا۟ أَوْلَٰدَهُمْ سَفَهًۢا بِغَيْرِ عِلْمٍ وَحَرَّمُوا۟ مَا رَزَقَهُمُ ٱللَّهُ ٱفْتِرَآءً عَلَى ٱللَّهِ قَدْ ضَلُّوا۟ وَمَا كَانُوا۟ مُهْتَدِينَ",
"asan": "بهڕاستی ئهوانهی که منداڵهکانی خۆیان بهناحهق و ناڕهواو نهزانی و نهفامی کوشت زهرهریان کرد، ههروهها زهرهریان کرد ئهوانهی ئهوهی خوا پێی بهخشیبوون خۆیانیان لێ بێ بهش کردو لهناویان برد، ههمووشی بههۆی درۆ ههڵبهستنهوه بهدهم خواوه، بهڕاستی ئهوانه گومڕا بوون و هیدایهت دراو نهبوون.",
"puxt": " بهڕاستی زیانبار بوون ئهوانهی ڕۆڵهکانی خۆیان کوشت بهنهفامی و نهزانی و ئهوهی کهخوا پێ ی بهخشیبوون لهخۆیان قهدهغه کرد بهدهست ههڵبهست و درۆ بهدهم خواوه بهڕاستی ئهوانه گومڕابوون و ڕێنموونی کراو نهبوون."
},
{
"number": 141,
"text": "وَهُوَ ٱلَّذِىٓ أَنشَأَ جَنَّٰتٍ مَّعْرُوشَٰتٍ وَغَيْرَ مَعْرُوشَٰتٍ وَٱلنَّخْلَ وَٱلزَّرْعَ مُخْتَلِفًا أُكُلُهُۥ وَٱلزَّيْتُونَ وَٱلرُّمَّانَ مُتَشَٰبِهًا وَغَيْرَ مُتَشَٰبِهٍ كُلُوا۟ مِن ثَمَرِهِۦٓ إِذَآ أَثْمَرَ وَءَاتُوا۟ حَقَّهُۥ يَوْمَ حَصَادِهِۦ وَلَا تُسْرِفُوٓا۟ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلْمُسْرِفِينَ",
"asan": "خوا ههر ئهو زاتهیه که باخاتی بهرزی لق و پۆپداری بهرپا کردوه و باخاتی نزمی پهرش و بڵاویشی بهدی هێناوه و خورماو کشتوکاڵی جۆراوجۆریش که شێوهو قهبارهو ڕهنگ و تام و بۆنیان له خواردندا جیایه، له زهیتوون و ههناری لهیهک چوو، ههروهها لهیهک نهچوو، بخۆن له بهرو بوومهکهی کاتێک دهیگرێت و ڕۆژی چنین و دروێنه مافی (ههژارانی) لێبدهن و زیادهڕهوی مهکهن، چونکه خوا له سنوور دهرچوان و زیادهڕهوانی خۆش ناوێت.",
"puxt": " وه تهنها خوایه که بهدی هێناوه باخاتی کهپرو ههرزاڵ بۆ کراو(یا ساق بهرز) وه کهپرو ههرزاڵ بۆ نهکراو (ساق کورت) وهدار خورما و کشتوکاڵی جیاواز لهخواردن و تامدا(بهدی هێناوه) زهیتون و ههناریشی(بهدی هێناوه) لهیهك چوو(لهوێنهو دیمهندا) و لهیهك نهچوو(لهتامدا) بخۆن لهبهروبوومی کاتێ هاته بهر وه له ڕۆژی دروێنهو چنینیدا مافهکهی (زهکاتهکهی) لێ بدهن و زیاده ڕهوی مهکهن بێگومان خوا زیادهڕهوانی خۆش ناوێ."
},
{
"number": 142,
"text": "وَمِنَ ٱلْأَنْعَٰمِ حَمُولَةً وَفَرْشًا كُلُوا۟ مِمَّا رَزَقَكُمُ ٱللَّهُ وَلَا تَتَّبِعُوا۟ خُطُوَٰتِ ٱلشَّيْطَٰنِ إِنَّهُۥ لَكُمْ عَدُوٌّ مُّبِينٌ",
"asan": "(ههر خوا) ههندێک له ماڵاتی بۆ ئێوه ڕام هێناوه که بۆ بار بردن بهکاریان دههێنن (له خوری و مووی ههندێکی تریان) فهرش و ڕایهخ دروست دهکهن و بۆ سواریش ههندێکی تریان بهکار دههێنن، ده بخۆن لهو ڕزق و ڕۆزییهی که خوا پێی بهخشیوون، نهکهن شوێن ههنگاو و (نهخشه و پیلانهکانی) شهیتان بکهون، چونکه بهڕاستی ئهو دوژمنێکی ئاشکرای ئێوهیه.",
"puxt": " له ئاژهڵ و ماڵاتیش ههندێکی بار ههڵگرهو ههندێکی بۆ کوڵك و خوری (کهڕاخهرو فهرشی لێ دروست دهکرێ) لهوهی کهخوا پێ ی بهخشیوون بخۆن وه شوێنی ههنگاوهکانی شهیتان مهکهون چونکه بێگومان شهیتان دوژمنێکی ئاشکرای ئێوهیه."
},
{
"number": 143,
"text": "ثَمَٰنِيَةَ أَزْوَٰجٍ مِّنَ ٱلضَّأْنِ ٱثْنَيْنِ وَمِنَ ٱلْمَعْزِ ٱثْنَيْنِ قُلْ ءَآلذَّكَرَيْنِ حَرَّمَ أَمِ ٱلْأُنثَيَيْنِ أَمَّا ٱشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ ٱلْأُنثَيَيْنِ نَبِّـُٔونِى بِعِلْمٍ إِن كُنتُمْ صَٰدِقِينَ",
"asan": "(خوای گهوره) ههشت جووت ماڵاتی (بۆ خزمهتی ئادهمیزاد دروستکردووه) لهمهڕ جوتێک و لهبزنیش جوتێک (ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم) بهو نهفامانه بڵێ که ههر له خۆیانهوه شت حهرام دهکهن) ئایا خواردنی گۆشتی نێرهکانی حهرام کردووه یان مێیهکان یان ئهوهی کهله سکی مێیهکاندا ههیه؟! ئهگهر ئێوه ڕاست دهکهن و بهڵگهیهکی زانستیتان ههیه، بۆمان ڕوون بکهنهوه؟!",
"puxt": " خوا ههشت جۆر ئاژهڵ و ماڵاتی(دروست کردووه) لهمهڕ دووان (مێ و بهران) و لهبزن دووان (بزن و سابرێن) (ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم)) بڵێ: ئایا خوا ئهو دوو نێرهی حهرام کردووه؟ یا ئهو دوو مێ یه؟ یا ئهو بێچوانهی که له سکی ئهو دوو (جۆره ئاژهڵه) مێینهدایه ئهگهر ئێوه ڕاست دهکهن ههواڵم بدهنێ به زانیاریهك لهخوا."
},
{
"number": 144,
"text": "وَمِنَ ٱلْإِبِلِ ٱثْنَيْنِ وَمِنَ ٱلْبَقَرِ ٱثْنَيْنِ قُلْ ءَآلذَّكَرَيْنِ حَرَّمَ أَمِ ٱلْأُنثَيَيْنِ أَمَّا ٱشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ ٱلْأُنثَيَيْنِ أَمْ كُنتُمْ شُهَدَآءَ إِذْ وَصَّىٰكُمُ ٱللَّهُ بِهَٰذَا فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ ٱفْتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا لِّيُضِلَّ ٱلنَّاسَ بِغَيْرِ عِلْمٍ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهْدِى ٱلْقَوْمَ ٱلظَّٰلِمِينَ",
"asan": "ههروهها له وشتر جووتێک و له ڕهشه وڵاخیش جوتێک، (دووباره پێیان) بڵێ: ئایا خواردنی گۆشتی نێرهکانی حهرام کردووه یان مێیهکان، یان ئهوهی کهله سکی مێیهکاندا ههیه؟! یاخود ئێوه (وا دیاره) شایهت بوون و لهوێ بوون کاتێک خوا بڕیاری بهو جۆرهی بۆ دان؟!! جا ئیتر کێ لهوه ستهمکارتره که درۆی به دهم خواوه ههڵبهستووه تا بهبێ زانستی، خهڵکی سهرلێشێواو بکات، بهڕاستی خوا هیدایهتی دهستهی ستهمکاران نادات.",
"puxt": " وه له حوشتر دووان و له ڕهشهوڵاخ دووان (نێرو مێ) (ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم)) بڵێ ئایا خوا ئهو دوو نێرهی حهرام کردووه یان ئهو دوو مێ یه؟ یا ئهو بێچوانهی کهلهسکی ئهو دوو(جۆره وڵاخه) مێینهدایه یان ئێوه ئامادهو شایهت بوون ئهو کاته کهخوا فهرمانی پێکردن (بهم قهدهغه کردنه) کهواته کێ لهو کهسه ستهم کار تره که درۆ بهدهم خواوه ههڵ دهبهستێ بۆ ئهوهی خهڵکی گومڕا بکات به بێ هیچ زانیاری یهك بهڕاستی خوا ڕێنموونیی کۆمهڵی ستهم کاران ناکات."
},
{
"number": 145,
"text": "قُل لَّآ أَجِدُ فِى مَآ أُوحِىَ إِلَىَّ مُحَرَّمًا عَلَىٰ طَاعِمٍ يَطْعَمُهُۥٓ إِلَّآ أَن يَكُونَ مَيْتَةً أَوْ دَمًا مَّسْفُوحًا أَوْ لَحْمَ خِنزِيرٍ فَإِنَّهُۥ رِجْسٌ أَوْ فِسْقًا أُهِلَّ لِغَيْرِ ٱللَّهِ بِهِۦ فَمَنِ ٱضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَإِنَّ رَبَّكَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ",
"asan": "(ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم) پییان بڵێ: من نابینم و دهستم ناکهوێت لهوهی که وهحی و نیگام بۆ کراوه هیچ خواردنێکی حهرامکراو لهسهر ئهو کهسهی که بیخوات، مهگهر خواردنی مردارهوه بوو، یان خوێنێکی ڕژێنراو، یان گۆشتی بهراز، بهڕاستی ئهو قهدهغه کراوه ههر پیسه، یاخود (ماڵاتێک) کهله سنووری شهرع دهرچووبێت له سهر بڕینهکهیدا بهوهی که ناوی غهیری خوای لهسهر برابێت، جا کهسێک ئهگهر ناچارکرا (بههۆی گرانی یان زۆر لێکردن) لهکاتێکدا داواکارو دهرچوو نهبێت و بهردهوام نهبێت و دووبارهی نهکاتهوه، ئهوه بهڕاستی پهروهردگاری تۆ لێخۆشبوو میهرهبانه (بۆ بڕاوادارانی ناچار).",
"puxt": " ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم) بڵێ دهستم ناکهوێ لهوهی کهسرووش کراوه بۆم هیچ خۆراکێکی حهرام کراو بۆ کهسێ که(بیهوێ) بیخوات مهگهر مردارهوه بوو بێ یا خوێنێ ڕژێنراو یا گۆشتی بهراز چونکه بێگومان ئهوه پیسه یان سهربڕاوێك بێ (کاتی سهربڕین) ناوی غهیری خوای لهسهر برابێ جا ههرکهس ناچار بوو (که ئهو حهرامانه بخوات) زیاد لهپێویست نهخوات و مهبهستی سنوور بهزاندن نهبێ ئهوه بێگومان پهروهرگارت لێبوردهی میهرهبانه."
},
{
"number": 146,
"text": "وَعَلَى ٱلَّذِينَ هَادُوا۟ حَرَّمْنَا كُلَّ ذِى ظُفُرٍ وَمِنَ ٱلْبَقَرِ وَٱلْغَنَمِ حَرَّمْنَا عَلَيْهِمْ شُحُومَهُمَآ إِلَّا مَا حَمَلَتْ ظُهُورُهُمَآ أَوِ ٱلْحَوَايَآ أَوْ مَا ٱخْتَلَطَ بِعَظْمٍ ذَٰلِكَ جَزَيْنَٰهُم بِبَغْيِهِمْ وَإِنَّا لَصَٰدِقُونَ",
"asan": "لهسهر ئهوانهش که بوونهته جولهکه ههرچی زیندهوهری چڕنوکداره حهراممان کردو له (گۆشتی) ڕهشه وڵاخ و له بزن و مهڕیش پیوهکهمان لێ حهرام کردن مهگهر ئهوهی که بهبڕبڕاگهی پشتیانهوه بێت، یاخود ئهوهی دهوری ڕیخۆڵهیانی دابێت، یان ئهوهی تێکهڵی ئێسقان بووبێت، ئهو (حهرام کردنانه) بههۆی لادان و ستهمیانهوه، تۆڵهیهک بوو لێمانسهندن، بهڕاستی ههر ئێمه ڕاستگۆین (تا جولهکه خۆیان بناسن و بزانن که ئهم قورئانه فهرموودهی خوایه و ئاگاداره بهههموو شتێکیان).",
"puxt": " تهنها لهسهر ئهوانهی بوونه جوولهکه حهراممان کرد ههموو چڕنوکدارێك(باڵدار بێ یا ئاژهڵ) وه له(گۆشتی) ڕهشهوڵاخ و مهڕو بزنیش لهسهریان پیوهکانیانمان لێ حهرام کردن مهگهر ئهوهی که بهسهر پشتیانهوه بێت یا ئهوهی به ڕیخۆڵهکانیانهوه بێت یا تێکهڵ بووبێ و لکابێ بهئێسکهوه بههۆی سهرکهشیانهوه ئهو تۆڵه و سزامان دان وه بێگومان ئێمه ڕاست گۆین."
},
{
"number": 147,
"text": "فَإِن كَذَّبُوكَ فَقُل رَّبُّكُمْ ذُو رَحْمَةٍ وَٰسِعَةٍ وَلَا يُرَدُّ بَأْسُهُۥ عَنِ ٱلْقَوْمِ ٱلْمُجْرِمِينَ",
"asan": "ئهی پێغهمبهر (صلى الله عليه وسلم) جا ئهگهر باوهڕیان پێ نهکردیت ئهوه بڵێ: که پهروهردگارتان خاوهنی ڕهحمهت و میهرهبانی فراوان و بێ سنووره (ئهگهر باوهڕ بهێنن و لهپیلان و تهڵهکه به دوور بن، لێتان خۆش دهبێت) هێزی خهشمی خوا له دهستهی ستهمکاران بهرگری ناکرێت (له دهرئهنجامی بێ باوهڕیان).",
"puxt": " ئینجا ئهگهر باوهڕیان پێ نهکردی ئهوا(پێیان) بڵێ پهروهرگارتان خاوهنی میهرهبانی فراوانه وهسزاو تۆڵهی ئهو(خوا که هات) له هۆزی تاوانباران ناگێڕدرێتهوه."
},
{
"number": 148,
"text": "سَيَقُولُ ٱلَّذِينَ أَشْرَكُوا۟ لَوْ شَآءَ ٱللَّهُ مَآ أَشْرَكْنَا وَلَآ ءَابَآؤُنَا وَلَا حَرَّمْنَا مِن شَىْءٍ كَذَٰلِكَ كَذَّبَ ٱلَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ حَتَّىٰ ذَاقُوا۟ بَأْسَنَا قُلْ هَلْ عِندَكُم مِّنْ عِلْمٍ فَتُخْرِجُوهُ لَنَآ إِن تَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَإِنْ أَنتُمْ إِلَّا تَخْرُصُونَ",
"asan": "لهمهودوا موشریک و هاوهڵگهران دهڵێن: ئهگهر خوا بیویستایه هاوهڵمان بۆ بڕیار نهدهدا!! باوو باپیرانیشمان موشریک نهدهبوون!! هیچ شتێکیشمان له خۆمان حهرام نهدهکرد!! (ئهمانه ههمووی قسهی بهتاڵه و ههرگیز خوای گهوره زۆر له کهس ناکات بۆ باوهڕ هێنان یان بێ باوهڕی) ههر بهو شێوهیه ئهوانهی پێش ئهمانیش درۆ و بوختانیان ههڵدهبهست، ههتا تووشی بهڵای ئێمه بوون و سزای ئێمهیان چهشت، پێیان بڵێ: ئایا هیچ زانیاری و زانستیهکی خوایتان لهلایه، تا نیشانمان بدهن و بۆمان دهربخهن؟ ئێوه شوێنی هیچ شتێکی تر ناکهون جگه لهگومان و ئێوه هیچ شتێکی تر ناکهن مهگهر ئهوه نهبێت که درۆ دهکهن.",
"puxt": " ئهوانهی که هاوبهشیان بۆ خوا دانا بوو لهمهو دوا دهڵێن: ئهگهر خوا بیویستایه ئێمه و باوو باپیرانمان هاوبهشمان (بۆ خوا) دانهدهنا وه هیچ شتێکمان حهرام نهدهکرد ههر بهو شێوهیه ئهوانهی پێش ئهمانیش درۆیان کرد ههتا سزاو تۆڵهی ئێمهیان چهشت (ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم)) بڵێ ئایا هیچ زانیاریهکتان لایه تا دهری بخهن بۆمان و دهری ببڕن ئێوه شوێنی هیچ شتێك ناکهون بێجگه لهگومان و ئێوه ههرله خۆتانهوه به گۆتره شت دهڵێن."
},
{
"number": 149,
"text": "قُلْ فَلِلَّهِ ٱلْحُجَّةُ ٱلْبَٰلِغَةُ فَلَوْ شَآءَ لَهَدَىٰكُمْ أَجْمَعِينَ",
"asan": "ئهی پێغهمبهر (صلى الله عليه وسلم) پێیان بڵێ: کهوابوو ههر بۆ خوایه خۆی بهڵگه تێرو تهواوهکان، جا ئهگهر بیویستایه ئهوه ههمووتانی بهتهواوی هیدایهت دهداو به ناچاریی ههمووان بڕوادار دهبوون (بهڵام ڕێزی لێگرتوون و سهرپشکی کردوون).",
"puxt": " بڵێ دهی کهواته بهڵگهی بههێز (دهسهڵات) ههر بۆ خوایه جا ئهگهر (خوا) بیویستایه ههر ههمووتانی دهخسته سهر ڕێ ی ڕاست."
},
{
"number": 150,
"text": "قُلْ هَلُمَّ شُهَدَآءَكُمُ ٱلَّذِينَ يَشْهَدُونَ أَنَّ ٱللَّهَ حَرَّمَ هَٰذَا فَإِن شَهِدُوا۟ فَلَا تَشْهَدْ مَعَهُمْ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَآءَ ٱلَّذِينَ كَذَّبُوا۟ بِـَٔايَٰتِنَا وَٱلَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِٱلْءَاخِرَةِ وَهُم بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ",
"asan": "پێیان بڵێ: ئادهی ئهو شایهتانهتان بهێنن که شایهتی دهدهن بهڕاستی خوا ئهم شتانهی حهرام کردووه، خۆ ئهگهر ویستیان شایهتی بدهن، ئهوه تۆ لهگهڵ ئهواندا مهبه و شوێنی ئارهزووی ئهوانه مهکهوه که باوهڕیان به ئایهت و فهرمانهکانی ئێمه نهکردووه و شوێن ئارهزووی ئهوانهش مهکهوه که باوهڕ بهرۆژی دوایی ناهێنن و ئهوانهش که هاوتا بۆ پهروهردگاریان دادهنێن.",
"puxt": " ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم) بڵێ ئهو شایهتانهتان بێنن که شایهتی دهدهن بێگومان خوا ئهمهی حهرام کردووه جا ئهگهر (بهدرۆ) شایهتی یان دا تۆ لهگهڵیاندا شایهتی مهده وه شوێنی ئارهزواتی ئهوانه مهکهوه کهباوهڕیان نههێنا به ئایهتهکانی ئێمه وه شوێن ئهوانهش مهکهوه کهبڕوایان نی یه بهڕۆژی دوایی ئهوانهش کههاوبهش و هاوتا بۆ پهروهردگاریان بڕیار دهدهن."
},
{
"number": 151,
"text": "قُلْ تَعَالَوْا۟ أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ أَلَّا تُشْرِكُوا۟ بِهِۦ شَيْـًٔا وَبِٱلْوَٰلِدَيْنِ إِحْسَٰنًا وَلَا تَقْتُلُوٓا۟ أَوْلَٰدَكُم مِّنْ إِمْلَٰقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ وَلَا تَقْرَبُوا۟ ٱلْفَوَٰحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَلَا تَقْتُلُوا۟ ٱلنَّفْسَ ٱلَّتِى حَرَّمَ ٱللَّهُ إِلَّا بِٱلْحَقِّ ذَٰلِكُمْ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ",
"asan": "(ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم) پێیان بڵێ: (خهڵکینه) وهرن با ئهو شتانهتان بۆ بخوێنمهوه که پهروهردگارتان حهرامی کردووه لهسهرتان، (یهکهمیان ئهوهیه) که هیچ شتێک نهکهن بهشهریک و هاوهڵ بۆی، (دووههمیان ئهوهیه) که چاک ڕهفتار بن لهگهڵ دایک و باوکتاندا، (سێههمیان) منداڵانی خۆتان لهبهر برسێتی و نهداری مهکوژن، چونکه ئێمه (پهکتان ناخهین) ڕزق و ڕۆزی ئێوهش و ئهوانیش دهدهین، (چوارههمیان) نزیکی گوناهو تاوانهکان مهکهون، چ ئهوهی که ئاشکراو بووه و چ ئهوهی که شاراوه و پهنهانه بووه، (پێنجهمیان) هیچ کهسیش مهکوژن که خوا حهرامی کردووه مهگهر بهحهق نهبێت، ئهوهی که خوێندمهوه بۆتان خوا فهرمانی پێکردوون بۆ ئهوهی ژیرو هۆشمهند بن.",
"puxt": " ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم) بڵێ وهرن با بخوێنمهوه(بۆتان) ئهوهی پهروهردگارتان یاساغی کردووه لهسهرتان (فهرمانی داوه کهوا) هیچ شتێك نهکهن به هاوبهش بۆی و لهگهڵ باوك و دایك دا ئاکار چاك و ڕهفتار جوان بن و منداڵهکانتان مهکوژن لهبهر ههژاری و نهبوونی ئێمه ڕۆزی ئێوهو ئهوانیش دهدهین وه نزیکی گوناه و کردهوه زۆر بهدهکان مهکهونهوه ئهوهی که ئاشکرا دهکرێ لهو(خراپانه) ئهوهش پهنهان دهکرێ وه ئهو کهسه مهکوژن که خوا کوشتنی حهرامی کردووه مهگهر ههق بێ (بکوژرێتهوه له تۆڵهدا) خوا ئهمانهی به ئێوه ڕاسپاردوه بۆ ئهوهی تێ بگهن و ژیری خۆتان بهکاربهێنن."
},
{
"number": 152,
"text": "وَلَا تَقْرَبُوا۟ مَالَ ٱلْيَتِيمِ إِلَّا بِٱلَّتِى هِىَ أَحْسَنُ حَتَّىٰ يَبْلُغَ أَشُدَّهُۥ وَأَوْفُوا۟ ٱلْكَيْلَ وَٱلْمِيزَانَ بِٱلْقِسْطِ لَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا وَإِذَا قُلْتُمْ فَٱعْدِلُوا۟ وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْبَىٰ وَبِعَهْدِ ٱللَّهِ أَوْفُوا۟ ذَٰلِكُمْ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ",
"asan": "(شهشهمیان) نزیک ماڵ و سامانی ههتیو مهکهون مهگهر بهچاکی و له قازانجی نهبێت، ههتا ئهو کاتهی گهوره دهبێت و بهتهواوی پێ دهگات، (حهوتهمیان) کێشان و پێوان بهڕێک و پێکی بهکار بهێنن بهدادگهری ئهنجامی بدهن و (فێڵی تێدا مهکهن)، جا ئێمه داخوازی له کهس ناکهین مهگهر بهگوێرهی توانای خۆی نهبێت (ههشتهمیان) کاتێکیش قسهو گوفتارتان کرد ئهوه دادوهر بن و (لایهنی ناحهق مهگرن) ئهگهر خزمی نزیکیش بێت، (نۆههمیان) وهفابکهن بهو پهیمانهی که دهیبهستن لهگهڵ خوادا بهو بهڵێنهی که به پهروهردگاری دهدهن، ئهو شتانهش پهروهردگارتان فهرمانی پێداون، بۆ ئهوهی یاداوهری وهربگرن.",
"puxt": " وه نزیکی ماڵی ههتیوان مهکهونهوه مهگهر بهو شێوهی که جوانترو چاکتر بێت تا باڵغ دهبێت و دهگاته هێزی خۆی وه پێوانهو کێشانه بێ زیادو کهم ئهنجامی دهن بهدادگهری داوای ئهرك له کهس ناکهین مهگهر به ئهندازهی توانای خۆی وه کاتێ(بۆ شایهتی دان و شتی تر) قسهتان کرد دادوهرو ڕاست بن با (لهدژی) خزمی نزیکی خۆشتان بێت وه بهڵێن و پهیمانی خوا به چاکی ببهنه سهر خوا ئهو شتانهی به ئێوه ڕاسپاردوه بۆ ئهوهی بیر بکهنهوه."
},
{
"number": 153,
"text": "وَأَنَّ هَٰذَا صِرَٰطِى مُسْتَقِيمًا فَٱتَّبِعُوهُ وَلَا تَتَّبِعُوا۟ ٱلسُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَن سَبِيلِهِۦ ذَٰلِكُمْ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ",
"asan": "بێگومان ئهمهی (که باسکرا) ڕێبازی منه که ڕاسته ده ئێوهش شوێنی بکهون (دهههم) شوێنی ڕێچکهکانی تر مهکهون چونکه جیاتان دهکاتهوه له ڕێبازی خوا، ئهوهش پهروهردگارتان فهرمانی پێ کردوون، بۆ ئهوهی خواناس و پارێزکار بن.",
"puxt": " فهرمانی داوه که بێگومان ئهمه ڕێگای ڕاستی منه که ڕاست و دروسته کهواته شوێنی بکهون و شوێنی ڕێچکهکانی تر مهکهون چونکه دوورتان دهخهنهوهو لاتان دهدهن له ڕێگهی خوا، خوا ئهو شتانهی بهئێوه ڕاسپاردووه بۆ ئهوهی پارێزکار بن."
},
{
"number": 154,
"text": "ثُمَّ ءَاتَيْنَا مُوسَى ٱلْكِتَٰبَ تَمَامًا عَلَى ٱلَّذِىٓ أَحْسَنَ وَتَفْصِيلًا لِّكُلِّ شَىْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً لَّعَلَّهُم بِلِقَآءِ رَبِّهِمْ يُؤْمِنُونَ",
"asan": "(دوای ئهو (١٠) ئامۆژگاریه، یادتان دههێنمهوه): پاشان کتێبی تهوراتمان به موسا بهخشی بۆ ئهوهی نازو نیعمهتی تهواو بڕژین بهسهر ئهو کهسهدا که بهچاکی پیادهی دهکات و جیاکهرهوه و ڕوون کهرهوهی ههموو شتێک بێت و ڕێنموویی و میهرهبانیش بێت، بۆ ئهوهی ئهوانه باوهڕی دامهزراو بهێنن بهگهیشتنهوهیان به پهروهردگاریان (بۆ لێپرسینهوه و پاداشتی کارو کردهوهیان).",
"puxt": " لهپاش ئهوه تهوراتمان بهخشی به مووسا بۆ تهواو کردنی چاکه و بههرهمان بهرانبهر کهسێك که به چاکی پێی ههڵساوه ، وه ڕوون کهرهوهی ههموو شتێك بێ وه ڕێنیشاندهرو ڕێنموونیی و میهرهبانی بێ بۆ ئهوهی باوهڕ بهێنن به گهیشتنیان به حوزوری به پهروهردگاریان."
},
{
"number": 155,
"text": "وَهَٰذَا كِتَٰبٌ أَنزَلْنَٰهُ مُبَارَكٌ فَٱتَّبِعُوهُ وَٱتَّقُوا۟ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ",
"asan": "ئهم قورئانهش کتێبێکی پیرۆزه دامانبهزاند (بۆ سهرجهم خهڵکی، له ههموو کات و شوێنێکدا) دهئێوهش شوێنی بکهون و خۆتان له یاخی بوون دوور بگرن، بۆ ئهوهی ڕهحمتان پێبکرێت...",
"puxt": " وه ئهم قورئانه پیرۆزه به فهڕهمان ناردۆته خوارهوه کهواته ئێوهش شوێنی بکهون و خۆتان بپارێزن (پارێزکار بن) تا ڕهحمتان پێ بکرێ."
},
{
"number": 156,
"text": "أَن تَقُولُوٓا۟ إِنَّمَآ أُنزِلَ ٱلْكِتَٰبُ عَلَىٰ طَآئِفَتَيْنِ مِن قَبْلِنَا وَإِن كُنَّا عَن دِرَاسَتِهِمْ لَغَٰفِلِينَ",
"asan": "نهک بڵێن: بهڕاستی کتێبی ئاسمانی ههر بۆ دوو دهستهی (گاورو جوو) پێش ئێمه دابهزێنراوه، لهکاتێکدا بێگومان ئێمه له خوێندنهوه و لێکۆڵینهوهی کتێبهکانیان بێ ئاگاین و نهخوێندهوارین...",
"puxt": " لهبهر ئهوهی نهڵێن بێگومان کتێب تهنها بۆ سهر دوو کۆمهڵی (گاوور و جوولهکه) نێراوهته خوارهوه لهپێش ئێمهدا که بهڕاستی ئێمه له خوێندنهوه و لێکۆڵینهوهی کتێبهکانیان بێ ئاگابووین."
},
{
"number": 157,
"text": "أَوْ تَقُولُوا۟ لَوْ أَنَّآ أُنزِلَ عَلَيْنَا ٱلْكِتَٰبُ لَكُنَّآ أَهْدَىٰ مِنْهُمْ فَقَدْ جَآءَكُم بَيِّنَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّن كَذَّبَ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَصَدَفَ عَنْهَا سَنَجْزِى ٱلَّذِينَ يَصْدِفُونَ عَنْ ءَايَٰتِنَا سُوٓءَ ٱلْعَذَابِ بِمَا كَانُوا۟ يَصْدِفُونَ",
"asan": "یان نهک بڵێن: ئهگهر بهڕاستی ئهو کتێبه بۆ ئێمه داببهزێنرایه ئهوه ئێمه لهوان چاکتر پهیڕهویمان دهکرد، جا بێگومان خۆ ئهوهته ئێوهش بهڵگهی ئاشکراو (قورئانی ڕهوانتان) لهلایهن پهروهردگارتانهوه بۆ هاتووه هاوڕێ لهگهڵ هیدایهت و ڕهحمهت و ڕێنموویدا (کهچی باوهڕی پێ ناهێنن!!)، جا کێ لهوه ستهمکارتره که بڕوای بهئایهت و فهرمانهکانی خوا نههێناوه و بهفێڵ و پیلان ڕووی خهڵکیان لێ وهردهگێڕێت، لهئایندهیهکی نزیکدا تۆڵه لهوانه دهسێنین که ڕووی خۆیان و خهڵکیش وهردهگێڕن له ئایهتهکانی ئێمه و بهسزای توندو پڕ ئێش و ئازار گرفتاریان دهکهین، بههۆی ئهوهی ڕووی خۆیان و خهڵکیان وهردهچهرخاند له ئایینی خوا.",
"puxt": " وه بۆ ئهوهی نهڵێن بهڕاستی ئهگهر کتێبی ئاسمانی بۆ ئێمه بهاتبایه ئهوه ئێمه لهوان ڕێنموون تر دهبووین ئهوه بێگومان بهڵگه و نیشانه (قورئان) ی ڕوونتان له پهروهردگارتانهوه بۆ هاتووه که ڕێنموونیی و میهرهبانیهکی گهورهیه کهواته کێ ستهمکارتره لهو کهسهی بێ باوهڕ بێ به ئایهتهکانی خوا و بهدرۆی بزانێ وه ڕوویان لێ وهرگێڕێ لهمهودوا به زوویی تۆڵه دهسێنین لهوانهی سهرپێچی دهکهن له ئایهتهکانی ئێمه بهسزایهکی بهد و سهخت بههۆی ئهو لادانهوه که دهیانکرد."
},
{
"number": 158,
"text": "هَلْ يَنظُرُونَ إِلَّآ أَن تَأْتِيَهُمُ ٱلْمَلَٰٓئِكَةُ أَوْ يَأْتِىَ رَبُّكَ أَوْ يَأْتِىَ بَعْضُ ءَايَٰتِ رَبِّكَ يَوْمَ يَأْتِى بَعْضُ ءَايَٰتِ رَبِّكَ لَا يَنفَعُ نَفْسًا إِيمَٰنُهَا لَمْ تَكُنْ ءَامَنَتْ مِن قَبْلُ أَوْ كَسَبَتْ فِىٓ إِيمَٰنِهَا خَيْرًا قُلِ ٱنتَظِرُوٓا۟ إِنَّا مُنتَظِرُونَ",
"asan": "ئایا ئهوانه چاوهڕێی هیچ شتێک دهکهن جگه لهوهی که فریشتهی گیان کێشانیان بۆ بێت؟ یان پهروهردگارت خۆی یهکسهر بێت بێ چهند و چوون؟ یان ههندێک له نیشانهکانی پهروهردگارت دهربکهوێت (که بهڵگهیه لهسهر بهرپا بوونی قیامهت)؟ له ڕۆژی هاتنی ههندێک له نیشانهکانی پهروهردگارت (وهکو ههڵهاتنی ڕۆژ له خۆرئاوا...)، ئهو کهسهی ئهو ڕۆژه ئیمان و باوهڕ دههێنێت، ئهو ئیمان و باوهڕهی سوودی بۆی نابێت ئهگهر پێشتر ئیمانی نههێنابێت، یان کردهوهی چاکی هاوڕێ لهگهڵ ئیمانهکهیدا ئهنجام نهدابێت، پێیان بڵێ: چاوهڕێ بکهن (بزانین خوا چیتان بهسهر دههێنێت) ئێمهش چاوهڕوانین.",
"puxt": " ئاخۆ ئهوان چاوهڕوانی چ شتێك دهکهن بێجگه لهوهی مهلائیکه (ی گیان کێشان یان) بۆ بێت یان پهروهردگارت بێت (ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم)) یان ههندێ له موعجیزه و نیشانه ئاشکراکانی پهروهردگارت بهدی بێت ئهو ڕۆژهی ههندێ له نیشانهو بهڵگه ڕوونهکانی پهروهردگارت بهدی بێت باوهڕ هێنان سوود ناگهیهنێت بههیچ کهس که پێشتر بڕوای نههێنابێ یان هیچ خێر و چاکهیهکی نهکردبێ لهگهڵ ئیمانهکهیدا بڵێ : چاوهڕوان بن (ههڕهشهیه) ئێمهش چاوهڕوانی دهکهین."
},
{
"number": 159,
"text": "إِنَّ ٱلَّذِينَ فَرَّقُوا۟ دِينَهُمْ وَكَانُوا۟ شِيَعًا لَّسْتَ مِنْهُمْ فِى شَىْءٍ إِنَّمَآ أَمْرُهُمْ إِلَى ٱللَّهِ ثُمَّ يُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُوا۟ يَفْعَلُونَ",
"asan": "بهڕاستی ئهوانهی ئاینهکهیان بهش بهش کردو بوونه دهسته دهسته و پارچه پارچه (بڕوایان بهههندێکی قورئان ههیه و ههندێکی تری پشت گوێ دهخهن)، ئهوه له هیچ شتێکدا تۆ لهوان نیت، بهڵکو تۆ لهوان بهریت، بهڕاستی ئهوانه کاروباریان بۆ لای خوایه و تۆڵهی لادانیان لێدهسێنێتهوه، لهوهودوا ههواڵی ههموو ئهو کارو کردهوانهیان پێ دهدات که ئهنجامی دهدهن.",
"puxt": " بهڕاستی ئهوانهی ئاینهکهیان بهش بهش کرد و بوون به چهند دهسته و تاقمێکهوه تۆ له هیچ شتێکدا له ئهوان نیت بێگومان کاری ئهوان تهنها بۆ لای خوا دهگهڕێتهوه پاشان خوا ههواڵیان پێ دهدا بهههر کردهوهیهك که کردویانه."
},
{
"number": 160,
"text": "مَن جَآءَ بِٱلْحَسَنَةِ فَلَهُۥ عَشْرُ أَمْثَالِهَا وَمَن جَآءَ بِٱلسَّيِّئَةِ فَلَا يُجْزَىٰٓ إِلَّا مِثْلَهَا وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ",
"asan": "ئهوهی بهیهک خێرو چاکهوه هاتبێت ئهوه ده چهندانهی چاکهکه پاداشتی بۆ ههیه، ئهوهش به گوناهو ههڵهیهکهوه هاتبێت، ئهوه پاداشت نادرێتهوه جگه بهئهندازهی تاوانهکهی نهبێت و ئهوانه ستهمیان لێناکرێت.",
"puxt": " ههر کهسێك چاکه بکات ئهوه (له ڕۆژی دوایی دا) ده ئهوهندهی چاکهکهی پاداشتی بۆ ههیه وه ههر کهسێك خراپه بکات ئهوه تۆڵهی لێ ناسێنرێ تهنها بهوێنهی خۆی نهبێ و ئهوانه ستهمیان لێ ناکرێ."
},
{
"number": 161,
"text": "قُلْ إِنَّنِى هَدَىٰنِى رَبِّىٓ إِلَىٰ صِرَٰطٍ مُّسْتَقِيمٍ دِينًا قِيَمًا مِّلَّةَ إِبْرَٰهِيمَ حَنِيفًا وَمَا كَانَ مِنَ ٱلْمُشْرِكِينَ",
"asan": "(ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم) پێیان) بڵێ: بهڕاستی من پهروهردگارم هیدایهت و ڕێنمووی کردووم بۆ ڕێگه و ڕێبازی ڕاست و دروست، ئاینێک که ڕاگری ژیانی خهڵکه، ئهویش ئاینی ئیبراهیمه که دووره له ههموو لادان و ناڕێکیهکهوه و ئهو ههرگیز له ڕیزی موشریک و هاوهڵگهراندا نهبووه.",
"puxt": " ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم) بڵێ بێگومان من پهروهردگارم ڕێنموونیی کردووم بۆ ڕێگای ڕاست ئاینێکی زۆر ڕاست و پاك(که هیچ لاریهکی تیا نی یه) ئایینی ئهو ئیبراهیمهیه که له ههموو ئایینه ناڕاستهکان لایداوه بۆ پهرستنی خوا به تهنها وه به هیچ جۆرێك له هاوبهش پهیداکهران نهبووه."
},
{
"number": 162,
"text": "قُلْ إِنَّ صَلَاتِى وَنُسُكِى وَمَحْيَاىَ وَمَمَاتِى لِلَّهِ رَبِّ ٱلْعَٰلَمِينَ",
"asan": "(ئهی پێغهمبهر (صلى الله عليه وسلم)، ئهی ئیماندار) بڵێ: بهڕاستی نوێژو حهج و دروشمهکانی و (سهرجهم چاکه و بهندایهتیم) ههروهها ژیان و مردنم تایبهته بۆ خوای پهروهردگاری جیهانیانهوه.",
"puxt": " ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم) بڵێ بێگومان نوێژ و (بهندایهتی) و قوربانی و ژیان و مردنم ههر بۆ خوای پهروهردگاری ههموو جیهانیانه."
},
{
"number": 163,
"text": "لَا شَرِيكَ لَهُۥ وَبِذَٰلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا۠ أَوَّلُ ٱلْمُسْلِمِينَ",
"asan": "ئهو زاته هیچ هاوهڵ و هاوبهش و شهریکێکی نیه و من بهوه فهرمانم پێدراوه و من یهکهم کهسی موسوڵمانانم.",
"puxt": " هیچ هاوبهشێکی نی یه و ههر بهوه فهرمانم پێ دراوه وه من یهکهمی ههموو فهرمانبهرانم بۆ خوا."
},
{
"number": 164,
"text": "قُلْ أَغَيْرَ ٱللَّهِ أَبْغِى رَبًّا وَهُوَ رَبُّ كُلِّ شَىْءٍ وَلَا تَكْسِبُ كُلُّ نَفْسٍ إِلَّا عَلَيْهَا وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّكُم مَّرْجِعُكُمْ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ",
"asan": "ههروهها بڵێ: ئایا ڕهوایه من جگه له خوا بگهڕێم پهروهردگارێکی تر بکهمه پهروهردگاری خۆم لهکاتێکدا که ئهو زاته خاوهن و پهروهردگاری ههموو شتێکه؟ هیچ کهسێک هیچ گوناهێک ناکات لهسهر خۆی نهکهوێت، هیچ کهسێک باری گرانی تاوانی کهسی تر ههڵناگرێت، لهوهودوا گهڕانهوهتان ههر بۆ لای پهروهردگارتانه، ئینجا ههواڵی ههموو ئهو شتانهتان پێ دهدات که جیاوازی و کێشهتان تێدا ههیه.",
"puxt": " ئهی موحهممهد(صلی الله علیه وسلم) بڵێ ئایا بێجگه لهخوا پهرستراوێکی تر بۆ خۆم ههڵبژێرم له کاتێکدا ئهو پهروهردگاری ههموو شتێکه و ههر کهسێك ههر گوناه و خراپهیهك بکات تهنها لهسهر خۆیهتی وه هیچ کهسێکی گوناهکار گوناهی کهسێکی تر ههڵناگرێ پاشان گهڕانهوهتان ههر بۆ لای پهروهردگارتانه ئینجا ههواڵتان پێ ئهدا بهوهی که ئێوه تیایدا جیاواز بوون."
},
{
"number": 165,
"text": "وَهُوَ ٱلَّذِى جَعَلَكُمْ خَلَٰٓئِفَ ٱلْأَرْضِ وَرَفَعَ بَعْضَكُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَٰتٍ لِّيَبْلُوَكُمْ فِى مَآ ءَاتَىٰكُمْ إِنَّ رَبَّكَ سَرِيعُ ٱلْعِقَابِ وَإِنَّهُۥ لَغَفُورٌ رَّحِيمٌۢ",
"asan": "خوا ههر ئهو زاتهیه، که ئێوهی کردووه بهجێنشینی (گهلانی ڕابووردوو) لهم زهویهدا، چهندهها پلهوپایهی ههندێکتانی بهسهر ههندێکی ترتاندا بهرز کردۆتهوه (له ڕووی زانستی یان سامان یان هێز... هید)، بۆ ئهوهی تاقیتان بکاتهوه بهوهی که پێی بهخشیوون، دڵنیاش به که پهروهردگاری تۆ له تۆڵهسهندنهوهدا خێرایه (لهوانهی کهله تاقی کردنهوهکهدا دهرناچن) بێگومان ئهو زاته لێخۆش بووه و میهرهبانیشه (بۆ سهرفرازان).",
"puxt": " وه خوا ئهو زاتهیه که ئێوهی کردووه به جێنشینانی زهوی (کۆمهڵ له دوای کۆمهڵ دێن) چهند پله ههندێکتانی بهرز کردۆتهوه بهسهر ههندێکی ترتاندا بۆ ئهوهی تاقیتان بکاتهوه لهوهدا کهپێ ی بهخشیوون بهڕاستی پهروهردگارت تۆڵه سهندنی چهسپان و خێرایه (بۆ بهدکاران) وه بهڕاستی ئهو لێبوردهی میهرهبانه بۆ چاکهکاران."
}
]