53.json

[
  {
    "number": 1,
    "text": " وَٱلنَّجْمِ إِذَا هَوَىٰ",
    "english": "By the star when it descends,",
    "asan": "سوێند به‌ئه‌ستێره کاتێک له‌شوێنی خۆی ده‌ترازێت و به‌خێرایی به‌رده‌بێته‌وه و ئاوا دبێت",
    "puxt": "   سوێند به‌ ئه‌ستێره‌ کاتێ ئاوا ده‌بێ.    " 
  },
  {
    "number": 2,
    "text": "مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمْ وَمَا غَوَىٰ",
    "english": "Your companion [Muhammad] has not strayed, nor has he erred,",
    "asan": "هاوه‌ڵ وهاوڕێی ئێوه محمد (صلی الله علیه وسلم) گومڕاو سه‌رلێشێواو نه‌بووه‌، له‌رێگه‌ی ڕاست و ڕه‌وان نه‌ترازاوه",
    "puxt": "   هاوڕێکه‌تان (موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) گومڕا نه‌بووه‌ وه‌ له‌ ڕاستی لای نه‌داوه.‌    " 
  },
  {
    "number": 3,
    "text": "وَمَا يَنطِقُ عَنِ ٱلْهَوَىٰٓ",
    "english": "Nor does he speak from [his own] inclination.",
    "asan": "قسه‌و گوفتاریشی (ئه‌وه‌ی که‌قورئانه‌) له‌ئاره‌زوو بازی و هه‌واو هه‌وه‌سه‌وه‌نیه",
    "puxt": "  وه‌ له‌هه‌واو هه‌وسه‌وه‌ قسه‌ ناکات که‌ قورئان ده‌خوێنێت.    " 
  },
  {
    "number": 4,
    "text": "إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْىٌ يُوحَىٰ",
    "english": "It is not but a revelation revealed,",
    "asan": "ئه‌مه‌ی که‌رای ده‌گه‌یه‌نێت ته‌نها نیگاو وه‌حی خوای یه",
    "puxt": "  هه‌رچی ده‌یڵێ (قورئانه‌و) سرووش ده‌کرێ بۆی.    " 
  },
  {
    "number": 5,
    "text": "عَلَّمَهُۥ شَدِيدُ ٱلْقُوَىٰ",
    "english": "Taught to him by one intense in strength -",
    "asan": "جوبره‌ئیلی فریشته خاوه‌نی هێزو توانای زۆر، قورئانی فێر کردووه",
    "puxt": "   جوبره‌ئیلی زۆر به‌توانا فێری کردووه‌.    " 
  },
  {
    "number": 6,
    "text": "ذُو مِرَّةٍ فَٱسْتَوَىٰ",
    "english": "One of soundness. And he rose to [his] true form",
    "asan": "ئه‌و جوبره‌ئیله‌ی که‌خاوه‌نی بیرو هۆشێکی زۆر به‌هێزو دیمه‌نێکی جوان بوو، ئینجا له‌سه‌ر شێوه ڕاسته‌قینه‌که‌ی خۆی وه‌ستا",
    "puxt": "  خاوه‌نی بیر و هۆشی به‌هێزه‌ جا له‌سه‌ر شێوه‌ی خۆی ڕاوه‌ستا.    " 
  },
  {
    "number": 7,
    "text": "وَهُوَ بِٱلْأُفُقِ ٱلْأَعْلَىٰ",
    "english": "While he was in the higher [part of the] horizon.",
    "asan": "له‌کاتێکدا له‌ئاسۆی هه‌ره‌به‌رزو بڵنده‌وه سه‌ری هه‌ڵدابوو، ئاسۆی پڕکردبوو",
    "puxt": "   له‌کاتێکدا ئه‌و به‌ ئاسۆی هه‌ره‌ به‌رزی ئاسمانه‌وه‌ بوو.    " 
  },
  {
    "number": 8,
    "text": "ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّىٰ",
    "english": "Then he approached and descended",
    "asan": "له‌وه‌ودوا تا ده‌هات نزیک ده‌بۆوه و سه‌ره‌نجام هاته‌خواره‌وه‌بۆ لای پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم)",
    "puxt": "   پاشان نزیك بویه‌وه‌ (له‌ موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) ئینجا هاته‌ خواره‌وه‌.    " 
  },
  {
    "number": 9,
    "text": "فَكَانَ قَابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنَىٰ",
    "english": "And was at a distance of two bow lengths or nearer.",
    "asan": "ئه‌وه‌نده‌لێی نزیک بۆوه نێوانیان به‌قه‌ده‌ر دووکه‌وان یان که‌متریش بوو",
    "puxt": "   جا به‌ ئه‌ندازه‌ی دوو که‌وان یان که‌متر (ی ماوه‌ بوو له‌گه‌ڵ موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) دا.    " 
  },
  {
    "number": 10,
    "text": "فَأَوْحَىٰٓ إِلَىٰ عَبْدِهِۦ مَآ أَوْحَىٰ",
    "english": "And he revealed to His Servant what he revealed.",
    "asan": "ئینجا خوا له‌ڕێگه‌ی ئه‌وه‌وه‌، نیگای کرد بۆ به‌نده‌ی خۆی، ئای چ نیگایه‌ک بوو!",
    "puxt": "   ئینجا (خوا) سرووشی کرد بۆ به‌نده‌ی خۆی ئه‌وه‌ی که‌ بۆی کرد.    " 
  },
  {
    "number": 11,
    "text": "مَا كَذَبَ ٱلْفُؤَادُ مَا رَأَىٰٓ",
    "english": "The heart did not lie [about] what it saw.",
    "asan": "ئه‌وسا ئه‌وه‌ی که‌به‌چاوی سه‌ری بینی، له‌ناخ و ده‌رونیه‌وه بڕوای پێی هه‌بوو، ناخ و ده‌روونی ڕاستیه‌کانی به‌درۆنه‌دانی",
    "puxt": "   ئه‌وه‌ی (موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) به‌چاو بینی دڵی (بڕوای پێ کردو) به‌ درۆی نه‌زانی.    " 
  },
  {
    "number": 12,
    "text": "أَفَتُمَٰرُونَهُۥ عَلَىٰ مَا يَرَىٰ",
    "english": "So will you dispute with him over what he saw?",
    "asan": "جا ئایا ڕاسته‌؟ ئێوه موجاده‌له‌ی له‌گه‌ڵدا ده‌که‌ن له‌سه‌ر شتێک که‌ئه‌و دڵنیایه له‌دیتنی؟",
    "puxt": "   جا ئایا (بێ باوه‌ڕان) ئێوه‌ ده‌مه‌قاڵێ ی له‌گه‌ڵ ده‌که‌ن ده‌رباره‌ی ئه‌وه‌ی که‌ به‌چاوی خۆی ده‌ی بینێ.    " 
  },
  {
    "number": 13,
    "text": "وَلَقَدْ رَءَاهُ نَزْلَةً أُخْرَىٰ",
    "english": "And he certainly saw him in another descent",
    "asan": "سوێند به‌خوا بێگومان جارێکی تریش له‌دابه‌زینێکی تردا جوبره‌ئیلی بینیووه (کاتێک هاتووه‌بیبات بۆ شه‌وڕه‌وی)",
    "puxt": "   سوێند به‌خوا بێگومان جارێکی تر جوبره‌ئیلی بینیوه‌.    " 
  },
  {
    "number": 14,
    "text": "عِندَ سِدْرَةِ ٱلْمُنتَهَىٰ",
    "english": "At the Lote Tree of the Utmost Boundary -",
    "asan": "له‌کاتێکدا له (سدر‌ه‌المنتهی) دا بوو",
    "puxt": "   لای دره‌ختی سیدره‌تو لمونته‌ها.    " 
  },
  {
    "number": 15,
    "text": "عِندَهَا جَنَّةُ ٱلْمَأْوَىٰٓ",
    "english": "Near it is the Garden of Refuge -",
    "asan": "که‌له‌وێدا به‌هه‌شتی (مَڕْوَى) هه‌یه به‌واتای لانه‌و جێگه‌ی حه‌وانه‌وه",
    "puxt": "   که‌ لای ئه‌وه‌وه‌یه‌ به‌هه‌شتی نیشته‌جێ بوون.    " 
  },
  {
    "number": 16,
    "text": "إِذْ يَغْشَى ٱلسِّدْرَةَ مَا يَغْشَىٰ",
    "english": "When there covered the Lote Tree that which covered [it].",
    "asan": "کاتێک ئه‌وه‌ی _ سدره‌_ ی داپۆشی مه‌گه‌ر هه‌ر خوا خۆی بزانێت کێن و چین و کاریان چیه...",
    "puxt": "   کاتێ که‌ سیدره‌ی داپۆشی ئه‌وی که‌ دایپۆشی.    " 
  },
  {
    "number": 17,
    "text": "مَا زَاغَ ٱلْبَصَرُ وَمَا طَغَىٰ",
    "english": "The sight [of the Prophet] did not swerve, nor did it transgress [its limit].",
    "asan": "جا بینینی ئه‌و به‌دیهێنراوانه له‌و شه‌وه‌دا وه‌نه‌بێت چاوبه‌ست له‌پێغه‌مبه‌ر کرابێت و چاوی لێ لادا بێت",
    "puxt": "   چاوی ئه‌و (موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) به‌م لاولادا نه‌یده‌نواڕی له‌ مه‌به‌ست تێ نه‌ده‌په‌ڕی.    " 
  },
  {
    "number": 18,
    "text": "لَقَدْ رَأَىٰ مِنْ ءَايَٰتِ رَبِّهِ ٱلْكُبْرَىٰٓ",
    "english": "He certainly saw of the greatest signs of his Lord.",
    "asan": "بێگومان پێغه‌مبه‌ر (چلی الله علیه وسلم) له‌و شه‌وه‌دا له‌به‌ڵگه و نیشانه و موعجیزه گه‌وره‌کانی په‌روه‌ردگاری بینیووه‌، به‌چاوی سه‌ری، به‌هه‌موو هه‌ستی..",
    "puxt": "   سوێند به‌خوا بێگومان بینی گه‌وره‌ترین به‌ڵگه‌و نیشانه‌ی په‌روه‌ردگاری.    " 
  },
  {
    "number": 19,
    "text": "أَفَرَءَيْتُمُ ٱللَّٰتَ وَٱلْعُزَّىٰ",
    "english": "So have you considered al-Lat and al-'Uzza?",
    "asan": "جا هه‌واڵم بده‌نێ ده‌رباره‌ی لات و عوززا و (دوودانه‌بتی ناشرین و ئێسک تاڵی دروستکراو)",
    "puxt": "  ده‌ی پێم بڵێن ئایا لات و عوزرا که‌ دوو بتن.    " 
  },
  {
    "number": 20,
    "text": "وَمَنَوٰةَ ٱلثَّالِثَةَ ٱلْأُخْرَىٰٓ",
    "english": "And Manat, the third - the other one?",
    "asan": "مه‌ناتی سێهه‌میش!! (ئه‌ویش بتێکی تره‌، ئایا ده‌سه‌ڵاتیان هه‌یه‌)",
    "puxt": "   وه‌ بتی سێ یه‌م که‌ مه‌ناته‌ ئایا هیچیان پێ ده‌کرێ.    " 
  },
  {
    "number": 21,
    "text": "أَلَكُمُ ٱلذَّكَرُ وَلَهُ ٱلْأُنثَىٰ",
    "english": "Is the male for you and for Him the female?",
    "asan": "ئایا ڕه‌وایه کوڕان بۆ خۆتان و کچان بۆ خوا به‌چاک بزانن (خوای گه‌وره‌ده‌یه‌وێت به‌عه‌قڵی چه‌وتیان ڕه‌خنه‌یان لێبگرێت، ئه‌گینا کوڕو کچ هه‌ردووک دروستکراوی خوان و پێوه‌ی ڕێز ته‌نها خواناسی و پارێزکاریه‌)",
    "puxt": "   ئایا ڕاسته‌ ئێوه‌ کوڕتان ببێ و خوا کچ ؟.    " 
  },
  {
    "number": 22,
    "text": "تِلْكَ إِذًا قِسْمَةٌ ضِيزَىٰٓ",
    "english": "That, then, is an unjust division.",
    "asan": "ئه‌گه‌ر وابێت ئه‌و کاته‌ئه‌و دابه‌شکردن و بڕیاره‌تان زۆر دووره‌له‌دادپه‌روه‌ریه‌وه و له‌سنوور ترازانه",
    "puxt": "   ئه‌گه‌ر وابێ دابه‌ش کردنێکی نادروست ده‌بێ.    " 
  },
  {
    "number": 23,
    "text": "إِنْ هِىَ إِلَّآ أَسْمَآءٌ سَمَّيْتُمُوهَآ أَنتُمْ وَءَابَآؤُكُم مَّآ أَنزَلَ ٱللَّهُ بِهَا مِن سُلْطَٰنٍ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَمَا تَهْوَى ٱلْأَنفُسُ وَلَقَدْ جَآءَهُم مِّن رَّبِّهِمُ ٱلْهُدَىٰٓ",
    "english": "They are not but [mere] names you have named them - you and your forefathers - for which Allah has sent down no authority. They follow not except assumption and what [their] souls desire, and there has already come to them from their Lord guidance.",
    "asan": "ئه‌م بت و په‌یکه‌رانه ته‌نها شتێکه که‌خۆتان و باوو باپیرانتان ناوتان لێ ناون و هیچی تر نین، خوا به‌ڵگه‌یه‌کی نه‌ناردووه‌له‌سه‌ر ڕه‌وا بوونیان، سه‌یره‌، ئه‌وانه‌ته‌نها شوێنی گومان و ئاره‌زوی ده‌روونه‌نه‌خۆشیه‌کانیان ده‌که‌ون، له‌کاتێکدا که‌به‌ڕاستی له‌لایه‌ن په‌روه‌ردگاریانه‌وه هیدایه‌ت و ڕێنمووییان پێ گه‌یشتووه",
    "puxt": "   ئه‌م بتانه‌ هه‌ر ناوانێکی ڕووتن که‌ ئێوه‌و باوو باپیرانتان لێتان ناوون( به ‌بێ ناوه‌ڕۆك ) خوا هیچ به‌ڵگه‌یه‌کی له‌سه‌ر په‌رستراوی ئه‌وان نه‌ ناردۆته‌ خواره‌وه‌ ته‌نها شوێنی گومان و ئه‌و شته‌ ده‌که‌ون که‌ نه‌فسی خۆیان حه‌زی لێ یه‌تی له‌ کاتێکدا که‌ به‌ڕاستی له‌لایه‌ن په‌روه‌ردگاریانه‌وه‌ هیدایه‌تیان بۆ هاتووه‌.    " 
  },
  {
    "number": 24,
    "text": "أَمْ لِلْإِنسَٰنِ مَا تَمَنَّىٰ",
    "english": "Or is there for man whatever he wishes?",
    "asan": "نه‌خێر بۆ ئاده‌میزاد نی یه ئه‌وه‌ی داوای ده‌کات، (چونکه‌ئاواته‌کانی نایه‌ته دی له‌دنیادا)؟!",
    "puxt": "  ئایا مرۆڤ ئاره‌زووی هه‌رچی کرد بۆی دێته‌ دی(نه‌خێر)؟.    " 
  },
  {
    "number": 25,
    "text": "فَلِلَّهِ ٱلْءَاخِرَةُ وَٱلْأُولَىٰ",
    "english": "Rather, to Allah belongs the Hereafter and the first [life].",
    "asan": "که‌واته‌هه‌ر خوایه خاوه‌نی دنیا وقیامه‌ت. (ئه‌ی بۆ هه‌وڵی به‌ده‌ستهێنانی ڕه‌زامه‌ندی ئه‌و زاته‌ناده‌ن؟!)",
    "puxt": "   چونکه‌ هه‌ر خوایه‌ خاوه‌نی دنیاو ئاخیرته‌.    " 
  },
  {
    "number": 26,
    "text": "وَكَم مِّن مَّلَكٍ فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ لَا تُغْنِى شَفَٰعَتُهُمْ شَيْـًٔا إِلَّا مِنۢ بَعْدِ أَن يَأْذَنَ ٱللَّهُ لِمَن يَشَآءُ وَيَرْضَىٰٓ",
    "english": "And how many angels there are in the heavens whose intercession will not avail at all except [only] after Allah has permitted [it] to whom He wills and approves.",
    "asan": "زۆر فریشته‌ش له‌ئاسمانه‌کاندا هه‌ن که‌تکاو پاڕانه‌وه‌یان ناکام و بێ سووده‌، مه‌گه‌ر خوا مۆڵه‌ت بدات بۆ هه‌رکه‌سێک که‌شایسته‌یه و ڕازی بێت که‌تا بکات، یان تکای بۆ بکرێت",
    "puxt": "   وه‌ چه‌نده‌ها فریشته‌ که‌ له‌ ئاسمانه‌کاندا هه‌ن تکاو شه‌فاعه‌تیان هیچ سوودی نی یه‌ مه‌گه‌ر دوای ئه‌وه‌ی که‌ خوا مۆڵه‌ت بدات بۆ که‌سێك که‌ خۆی بیه‌وێ و ڕازی بێ.    " 
  },
  {
    "number": 27,
    "text": "إِنَّ ٱلَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِٱلْءَاخِرَةِ لَيُسَمُّونَ ٱلْمَلَٰٓئِكَةَ تَسْمِيَةَ ٱلْأُنثَىٰ",
    "english": "Indeed, those who do not believe in the Hereafter name the angels female names,",
    "asan": "بێگومان ئه‌وانه‌ی که‌باوه‌ڕ به‌قیامه‌ت و لێپرسینه‌وه ناهێنن ناوی ئافره‌ت ده‌نێن له‌فریشته‌کان، (له‌حاڵێکدا فریشته‌کان دروستکراوانێکی تایبه‌تن)",
    "puxt": "  به‌ڕاستی ئه‌وانه‌ی که‌ باوه‌ڕیان به‌ ڕۆژی دوایی ناهێنن فریشته‌کان به‌ کچی (خوا) ناو ده‌به‌ن.    " 
  },
  {
    "number": 28,
    "text": "وَمَا لَهُم بِهِۦ مِنْ عِلْمٍ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَإِنَّ ٱلظَّنَّ لَا يُغْنِى مِنَ ٱلْحَقِّ شَيْـًٔا",
    "english": "And they have thereof no knowledge. They follow not except assumption, and indeed, assumption avails not against the truth at all.",
    "asan": "ئه‌وانه‌له‌و باره‌یه‌وه هیچ جۆره زانستی و زانیاریه‌کیان نیه‌، به‌ڵکو هه‌ر شوێنی گومانی بێ سه‌رو بن ده‌که‌ون، له‌کاتێکدا که‌گومان به‌هیچ شێوه‌یه‌ک جێگه‌ی حه‌ق و ڕاستی ناگرێته‌وه",
    "puxt": "   له‌ کاتێکدا هیچ زانیاریه‌کیان ده‌رباره‌ی نی یه‌ ته‌نها دوای گومان ده‌که‌ون وه‌ به‌ڕاستی گومان هیچ سوودێکی نی یه‌ له‌ زانینی هه‌ق و ڕاستی دا.    " 
  },
  {
    "number": 29,
    "text": "فَأَعْرِضْ عَن مَّن تَوَلَّىٰ عَن ذِكْرِنَا وَلَمْ يُرِدْ إِلَّا ٱلْحَيَوٰةَ ٱلدُّنْيَا",
    "english": "So turn away from whoever turns his back on Our message and desires not except the worldly life.",
    "asan": "گوێ مه‌ده‌به‌و که‌سه‌ی که‌یاخی بووه‌له‌یادو به‌رنامه‌ی ئێمه مه‌به‌ستیشی نه‌بووه‌ته‌نها ژیانی دنیایه نه‌بێت",
    "puxt": "   ده‌ی که‌واته‌ تۆش وازبێنه‌ له‌و که‌سه‌ پشت ده‌کاته‌ قورئان و یادی ئێمه‌ وه‌ بێجگه‌ ژیانی دونیا هیچی ناوێ.    " 
  },
  {
    "number": 30,
    "text": "ذَٰلِكَ مَبْلَغُهُم مِّنَ ٱلْعِلْمِ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِۦ وَهُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ ٱهْتَدَىٰ",
    "english": "That is their sum of knowledge. Indeed, your Lord is most knowing of who strays from His way, and He is most knowing of who is guided.",
    "asan": "ئه‌وانه‌، هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ی لێ ده‌زانن و عه‌قلیان هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ده‌بڕێت، به‌ڕاستی هه‌ر په‌روه‌ردگاری تۆیه که‌چاک ده‌زانێت کێ له‌رێبازه‌که‌ی لایداوه و گومڕایه کێیش ڕێبازی ئیمان و هیدایه‌تی گرتۆته‌به‌ر و شایسته‌ی ڕێزه",
    "puxt": "  ئه‌مه‌ ئه‌وپه‌ڕی زانیاری و تێگه‌یشتنیانه‌ له‌ زانیاریدا به‌ڕاستی په‌روه‌ردگارت زاناتره‌ به‌وه‌ی له‌ ڕێبازه‌که‌ی گومڕا بووه‌ وه‌ ئه‌و زاناتره‌ به‌وه‌ی که‌ ڕێنووین بووه‌.    " 
  },
  {
    "number": 31,
    "text": "وَلِلَّهِ مَا فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِى ٱلْأَرْضِ لِيَجْزِىَ ٱلَّذِينَ أَسَٰٓـُٔوا۟ بِمَا عَمِلُوا۟ وَيَجْزِىَ ٱلَّذِينَ أَحْسَنُوا۟ بِٱلْحُسْنَى",
    "english": "And to Allah belongs whatever is in the heavens and whatever is in the earth - that He may recompense those who do evil with [the penalty of] what they have done and recompense those who do good with the best [reward] -",
    "asan": "هه‌رچی له‌ئاسمانه‌کان و زه‌ویدا هه‌یه هه‌ر خوا خاوه‌نیه‌تی، (تاقیتان ده‌کاته‌وه‌) بۆ ئه‌وه‌ی تۆڵه‌بسێنێت له‌وانه‌ی که‌خراپه‌یان کردووه‌به‌گوێره‌ی کرده‌وه‌کانیان، پاداشتی ئه‌وانه‌ش که‌چاکه‌یان کردووه‌به‌چاکترین شێوه بداته‌وه",
    "puxt": "   وه‌ خوا خاوه‌نێتی هه‌رچی له‌ ئاسمانه‌کان و زه‌وی دایه‌ تا سزای ئه‌وانه‌ بدات که‌ خراپه‌یان کردووه‌ به‌ پێ ی کرده‌وه‌کانیان وه‌ پاداشتی ئه‌وانه‌ بداته‌وه‌ که‌ چاکه‌یان کردووه‌ به‌ چاکه‌تر له‌وه‌ی کردویانه‌.    " 
  },
  {
    "number": 32,
    "text": "ٱلَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبَٰٓئِرَ ٱلْإِثْمِ وَٱلْفَوَٰحِشَ إِلَّا ٱللَّمَمَ إِنَّ رَبَّكَ وَٰسِعُ ٱلْمَغْفِرَةِ هُوَ أَعْلَمُ بِكُمْ إِذْ أَنشَأَكُم مِّنَ ٱلْأَرْضِ وَإِذْ أَنتُمْ أَجِنَّةٌ فِى بُطُونِ أُمَّهَٰتِكُمْ فَلَا تُزَكُّوٓا۟ أَنفُسَكُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ ٱتَّقَىٰٓ",
    "english": "Those who avoid the major sins and immoralities, only [committing] slight ones. Indeed, your Lord is vast in forgiveness. He was most knowing of you when He produced you from the earth and when you were fetuses in the wombs of your mothers. So do not claim yourselves to be pure; He is most knowing of who fears Him.",
    "asan": "ئه‌وانه‌ی که‌خۆیان ده‌پارێزن له‌گوناهو تاوانه‌گه‌وره‌کان له‌گوفتارو کرداری به‌د جگه‌له‌ورده‌گوناهان، به‌ڕاستی په‌روه‌ردگاری تۆ ئه‌ی پێغنمبه‌ر (چلی الله علیه وسلم) ئه‌ی ئیماندار چاوپۆشی زۆر فراوانه‌، چاک ده‌تانناسێت، له‌کاتێکدا ئێوه‌ی له‌زه‌ویدا به‌رپاکردووه‌، له‌و کاته‌شدا ئێوه کۆرپه‌له‌ی بچووک بوون له‌سکی دایکتاندا (ئاگای لێتان بوو)، که‌واته‌خۆتان به‌چاک مه‌زانن و خۆتان به‌پاڵفته دامه‌نێن، هه‌ر خوا ده‌زانێت کێ ته‌قای هه‌یه و پارێزکاره",
    "puxt": "   ئه‌وانه‌ی که‌ له‌ گوناهی گه‌وره‌و کرده‌وه‌ی دزێو خۆیان ده‌پارێزن مه‌گه‌ر تاوانی بچوك به‌ڕاستی په‌روه‌ردگاری تۆ لێبوردنی فراوانه‌ ئه‌و له‌ هه‌موو که‌س به‌ حاڵی ئێوه‌ زاناتره‌ له‌ کاتێکدا که‌ له‌ زه‌وی دروستی کردن وه‌ له‌ کاتێکدا که‌ ئێوه‌ کۆرپه‌له‌ن له‌ سکی دایکتاندا که‌واته‌  خۆتان به‌چاك و پاك دامه‌نێن خوا زاناتره‌ به‌و که‌سه‌ی پارێزکاره‌.    " 
  },
  {
    "number": 33,
    "text": "أَفَرَءَيْتَ ٱلَّذِى تَوَلَّىٰ",
    "english": "Have you seen the one who turned away",
    "asan": "جا هه‌واڵم بده‌رێ ئایا ئه‌وه‌ی پشتی له‌باوه‌ڕ هه‌لکرد...",
    "puxt": "   جا ئایا دیت ئه‌و که‌سه‌ی که‌ پشتی هه‌ڵکرد له‌ باوه‌ڕ.    " 
  },
  {
    "number": 34,
    "text": "وَأَعْطَىٰ قَلِيلًا وَأَكْدَىٰٓ",
    "english": "And gave a little and [then] refrained?",
    "asan": "که‌مێکیشی به‌خشی و خێرا ده‌ستی گرته‌وه‌...",
    "puxt": "   له‌وه‌ی بڕیاری دابوو که‌مێکی به‌خشی و ئه‌وه‌ی که‌ی گرته‌وه‌.    " 
  },
  {
    "number": 35,
    "text": "أَعِندَهُۥ عِلْمُ ٱلْغَيْبِ فَهُوَ يَرَىٰٓ",
    "english": "Does he have knowledge of the unseen, so he sees?",
    "asan": "ئایا ئه‌و جۆره که‌سانه‌زانستی و نهێنی ده‌زانن و ئاگاداری شاراوه‌کانن و ده‌یبینن؟!",
    "puxt": "   ئایا (ئه‌و که‌سه‌) زانیاری په‌نهانی لایه‌و به‌چاو ده‌یبینێ.    " 
  },
  {
    "number": 36,
    "text": "أَمْ لَمْ يُنَبَّأْ بِمَا فِى صُحُفِ مُوسَىٰ",
    "english": "Or has he not been informed of what was in the scriptures of Moses",
    "asan": "ئایا ئاگادار نه‌کرابوو به‌وه‌ی له‌په‌ڕاوه‌کانی موسادا بوو؟!",
    "puxt": "   یان ئایا هه‌واڵی پێنه‌دراوه‌ به‌وه‌ی که‌ له‌ په‌ڕاوی مووسادایه‌.    " 
  },
  {
    "number": 37,
    "text": "وَإِبْرَٰهِيمَ ٱلَّذِى وَفَّىٰٓ",
    "english": "And [of] Abraham, who fulfilled [his obligations] -",
    "asan": "یان ئه‌و ئیبراهیمه‌ی که‌هه‌موو په‌یمانه‌کانی به‌جێ هێنا به‌ته‌واوی؟!",
    "puxt": "   وه‌ به‌وه‌ی که‌ له‌ په‌ڕاوی ئیبراهیم دایه‌ ئه‌و ئیبراهیمه‌ی که‌ له‌ په‌یمانی خۆی به‌چاکی به‌جێ هێنا.    " 
  },
  {
    "number": 38,
    "text": "أَلَّا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ",
    "english": "That no bearer of burdens will bear the burden of another",
    "asan": "(له‌و په‌ڕاوو کتێبه پیرۆزانه‌دا هاتووه‌): که‌هیچ گوناهبارێک گوناهی تاوانبارێکی تر هه‌ڵناگرێت",
    "puxt": "   له‌و په‌ڕاوانه‌دا هاتووه‌ که‌ هیچ تاوانبارێك گوناهی تاوانبارێکی تر هه‌ڵناگرێ.    " 
  },
  {
    "number": 39,
    "text": "وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَٰنِ إِلَّا مَا سَعَىٰ",
    "english": "And that there is not for man except that [good] for which he strives",
    "asan": "به‌ڕاستی ئاده‌میزاد خاوه‌نی هیچ شتێک نی یه ئه‌وه‌ته‌نها ئه‌وه‌نه‌بێت که‌خۆی کردوویه‌تی",
    "puxt": "   وه‌ بێگومان ئاده‌می جگه‌ له‌ کۆششی خۆی خاوه‌نی هیچی تر نی یه‌.    " 
  },
  {
    "number": 40,
    "text": "وَأَنَّ سَعْيَهُۥ سَوْفَ يُرَىٰ",
    "english": "And that his effort is going to be seen -",
    "asan": "بێگومان هه‌وڵ و کۆششه‌که‌ی ده‌بینرێته‌وه له‌قیامه‌تدا",
    "puxt": "   و بێگومان پاداشتی کۆششی خۆی له‌ داهاتوو (قیامه‌ت) دا ده‌بینرێ.    " 
  },
  {
    "number": 41,
    "text": "ثُمَّ يُجْزَىٰهُ ٱلْجَزَآءَ ٱلْأَوْفَىٰ",
    "english": "Then he will be recompensed for it with the fullest recompense",
    "asan": "پاشان پاداشت ده‌درێته‌وه به‌تێرو ته‌سه‌لی",
    "puxt": "   پاشان پاداشت ده‌درێته‌وه‌ به‌تێر و ته‌واوی.    " 
  },
  {
    "number": 42,
    "text": "وَأَنَّ إِلَىٰ رَبِّكَ ٱلْمُنتَهَىٰ",
    "english": "And that to your Lord is the finality",
    "asan": "به‌ڕاستی و دڵنیاییه‌وه ده‌ڵێین: که‌کۆتایی ئه‌م ڕێگوزه‌ره له‌لای په‌روه‌ردگارته‌وه‌سه‌رهه‌ڵ ده‌دات",
    "puxt": "   وه‌ به‌ڕاستی هه‌موو کارێك سه‌رئه‌نجامه‌که‌ی هه‌ر بۆ لای په‌روه‌ردگارت ده‌گه‌ڕێته‌وه‌.    " 
  },
  {
    "number": 43,
    "text": "وَأَنَّهُۥ هُوَ أَضْحَكَ وَأَبْكَىٰ",
    "english": "And that it is He who makes [one] laugh and weep",
    "asan": "بێگومان هه‌ر ئه‌و زاته‌ش دیارده‌ی پێکه‌نین و گریانی له‌ئاده‌میزادا به‌دیهێناوه",
    "puxt": "  وه‌ بێگومان هه‌ر ئه‌ویش به‌نده‌کان ده‌خاته‌ گریان و پێکه‌نین.    " 
  },
  {
    "number": 44,
    "text": "وَأَنَّهُۥ هُوَ أَمَاتَ وَأَحْيَا",
    "english": "And that it is He who causes death and gives life",
    "asan": "هه‌روه‌ها هه‌ر خۆی دیارده‌ی مردن و ژیانی دروست کردووه",
    "puxt": "   وه‌ بێگومان هه‌ر ئه‌وه‌ ده‌یانمرێنێ و زیندوویان ده‌کاته‌وه‌.    " 
  },
  {
    "number": 45,
    "text": "وَأَنَّهُۥ خَلَقَ ٱلزَّوْجَيْنِ ٱلذَّكَرَ وَٱلْأُنثَىٰ",
    "english": "And that He creates the two mates - the male and female -",
    "asan": "هه‌ر ئه‌و زاته‌ش دوو جۆری دروست کردووه‌که‌نێرو مێیه...",
    "puxt": "   وه‌ به‌ڕاستی هه‌ر ئه‌وه‌ دوو جۆری دروست کردووه‌ که‌ نێر و مێ یه‌.    " 
  },
  {
    "number": 46,
    "text": "مِن نُّطْفَةٍ إِذَا تُمْنَىٰ",
    "english": "From a sperm-drop when it is emitted",
    "asan": "له‌نوتفه‌یه‌ک (له‌خاڵێکی زۆر بچووک ئه‌ویش ئه‌گه‌ر ویستی خوای له‌سه‌ربێت) کاتێک له‌جێی خۆیدا داده‌نرێت",
    "puxt": "   له‌ نوتفه‌یه‌ك کاتێك ده‌ڕژێنرێته‌ منداڵدانه‌وه‌.    " 
  },
  {
    "number": 47,
    "text": "وَأَنَّ عَلَيْهِ ٱلنَّشْأَةَ ٱلْأُخْرَىٰ",
    "english": "And that [incumbent] upon Him is the next creation",
    "asan": "بێگومان له‌سه‌ر خوایشه دروست کردنه‌وه‌ی تریش",
    "puxt": "   وه‌ به‌ڕاستی هه‌ر له‌سه‌ر خوایه‌ دروست کردنه‌وه‌ی ڕۆژی دوایی.    " 
  },
  {
    "number": 48,
    "text": "وَأَنَّهُۥ هُوَ أَغْنَىٰ وَأَقْنَىٰ",
    "english": "And that it is He who enriches and suffices",
    "asan": "ده‌وڵه‌مه‌ندی و ئه‌وه‌ی پێویست بێت ده‌یبه‌خشێت",
    "puxt": "   وه‌ بێگومان هه‌ر ئه‌ویشه‌ که‌ خه‌ڵکی ده‌وڵه‌مه‌ند و هه‌ژار ده‌کات.    " 
  },
  {
    "number": 49,
    "text": "وَأَنَّهُۥ هُوَ رَبُّ ٱلشِّعْرَىٰ",
    "english": "And that it is He who is the Lord of Sirius",
    "asan": "هه‌ر خوایش په‌روه‌ردگاری شیعرایه‌: (ئه‌ستێره‌یه‌که هه‌ندێ له‌عه‌ره‌به‌کان په‌رستویانه‌، قه‌باره‌که‌ی ده‌، ئه‌وه‌نده‌ی خۆره‌، یه‌ک ملیۆن ئه‌وه‌نده‌ی نێوان زه‌وی و خۆر لێمانه‌ووه دووره‌....)",
    "puxt": "   وه‌ به‌ڕاستی هه‌ر ئه‌وه‌ په‌روه‌ردگاری ئه‌ستێره‌ی گه‌لاوێژ.    " 
  },
  {
    "number": 50,
    "text": "وَأَنَّهُۥٓ أَهْلَكَ عَادًا ٱلْأُولَىٰ",
    "english": "And that He destroyed the first [people of] 'Aad",
    "asan": "هه‌ر ئه‌و زاته‌ش قه‌ومی عادی یه‌که‌می له‌ناو برد",
    "puxt": "   وه‌ بێگومان هه‌ر ئه‌و خوا گه‌لی عادی یه‌که‌می له‌ناو برد.    " 
  },
  {
    "number": 51,
    "text": "وَثَمُودَا۟ فَمَآ أَبْقَىٰ",
    "english": "And Thamud - and He did not spare [them] -",
    "asan": "ثمودیشی له‌ناو برد و هیچی نه‌هێشتن",
    "puxt": "   گه‌لی سه‌موودیشی له‌ ناو بردو که‌سی نه‌هێشتن.    " 
  },
  {
    "number": 52,
    "text": "وَقَوْمَ نُوحٍ مِّن قَبْلُ إِنَّهُمْ كَانُوا۟ هُمْ أَظْلَمَ وَأَطْغَىٰ",
    "english": "And the people of Noah before. Indeed, it was they who were [even] more unjust and oppressing.",
    "asan": "زووتریش قه‌ومی نوحی له‌ناو برد که‌بێگومان ئه‌وانیش سته‌مکارو سه‌رکه‌شتر بوون",
    "puxt": "   وه‌ گه‌لی نووحی (له‌ناو برد) له‌پێش (عادو سه‌موود) دا که‌ به‌ڕاستی ئه‌وان سته‌مکارتر و سه‌ر که‌ش تربوون.    " 
  },
  {
    "number": 53,
    "text": "وَٱلْمُؤْتَفِكَةَ أَهْوَىٰ",
    "english": "And the overturned towns He hurled down",
    "asan": "هه‌ر ئه‌و زاته‌تاوانباران و شه‌رواڵ پیسانیشی ژێره‌و ژوورکرد...",
    "puxt": "   وه‌ دێهاته‌ سه‌روژێر کراوه‌کانی (به‌ زه‌وی دا) برده‌ خواره‌وه‌ که‌ دێکانی گه‌لی لووط بوون.    " 
  },
  {
    "number": 54,
    "text": "فَغَشَّىٰهَا مَا غَشَّىٰ",
    "english": "And covered them by that which He covered.",
    "asan": "ئینجا ئه‌و دێهاتانه‌ی داپۆشی ئه‌وه‌ی که‌دای پۆشی. (به‌به‌رد باران)",
    "puxt": "   ئینجا ئه‌و دێهاتانه‌ی داپۆشی ئه‌وه‌ی که‌ دایپۆشی.    " 
  },
  {
    "number": 55,
    "text": "فَبِأَىِّ ءَالَآءِ رَبِّكَ تَتَمَارَىٰ",
    "english": "Then which of the favors of your Lord do you doubt?",
    "asan": "جا ئیتر ئه‌ی بێ ئیمان تۆ له‌کام یه‌ک له‌نازو نیعمه‌ته‌کانی خوا دوودڵیت...",
    "puxt": "   له‌ کام نازو نیعمه‌تانی په‌روه‌ردگارت دوو دڵییت.    " 
  },
  {
    "number": 56,
    "text": "هَٰذَا نَذِيرٌ مِّنَ ٱلنُّذُرِ ٱلْأُولَىٰٓ",
    "english": "This [Prophet] is a warner like the former warners.",
    "asan": "ئه‌م پێغه‌مبه‌ره‌ش هۆشیارکه‌ره‌وه‌یه له‌هۆشیارکه‌ره‌وانی پێشوو",
    "puxt": "   ئه‌م (پێغه‌مبه‌ره‌) ترسێنه‌رێکه‌ له‌ (پێغه‌مبه‌ره‌) ترسێنه‌ره‌کانی پێشوو.    " 
  },
  {
    "number": 57,
    "text": "أَزِفَتِ ٱلْءَازِفَةُ",
    "english": "The Approaching Day has approached.",
    "asan": "(ئه‌وه‌چاک بزانن) قیامه‌ت و لێپرسینه‌وه نزیک بووته‌وه (نزیکه به‌نیسبه‌ت هه‌ر ئاده‌میزادێکه‌وه هه‌ر که‌مردن ئه‌وه‌قیامه‌ت له‌و به‌رپا بووه‌، قیامه‌تی گه‌وره‌ش کاتێک به‌رپا ده‌بێت هه‌مووان واهه‌ست ده‌که‌ن که‌چه‌ند سه‌عات له‌وه‌وپێش دنیا بوو وا ئێسته‌ش قیامه‌ته‌)",
    "puxt": "   ڕۆژی دوایی زۆر نزیك بووه‌ته‌وه‌.    " 
  },
  {
    "number": 58,
    "text": "لَيْسَ لَهَا مِن دُونِ ٱللَّهِ كَاشِفَةٌ",
    "english": "Of it, [from those] besides Allah, there is no remover.",
    "asan": "که‌سیش ناتونێت ئه‌و ڕۆژه ده‌ربخات و به‌رپای بکات جگه‌له‌خوای باڵاده‌ست",
    "puxt": "  بێجگه‌ له‌خوای گه‌وره‌ که‌س نی یه‌ به‌رگری بکات واته‌ ئاشکرای بکات.    " 
  },
  {
    "number": 59,
    "text": "أَفَمِنْ هَٰذَا ٱلْحَدِيثِ تَعْجَبُونَ",
    "english": "Then at this statement do you wonder?",
    "asan": "جا ئایا ئێوه له‌م قسه‌یه که‌قورئانه‌سه‌رسام ده‌بن؟!",
    "puxt": "   جا ئایا له‌م وته‌ که‌ قورئانه‌ سه‌رتان سووڕ ده‌مێنێ؟.    " 
  },
  {
    "number": 60,
    "text": "وَتَضْحَكُونَ وَلَا تَبْكُونَ",
    "english": "And you laugh and do not weep",
    "asan": "پێ ده‌که‌نن و گریانتان نایه‌ت (بۆ ئه‌و چاره‌نووسه‌ره‌شه‌ی که‌چاوه‌ڕێتانه‌)",
    "puxt": "   وه‌ پێده‌که‌نن و ناگرین.    " 
  },
  {
    "number": 61,
    "text": "وَأَنتُمْ سَٰمِدُونَ",
    "english": "While you are proudly sporting?",
    "asan": "ئێوه به‌رده‌وام سه‌رگه‌رمی ڕابوردنن و بێ هۆشن؟!",
    "puxt": "   وه‌ ئێوه‌ سه‌ر گه‌رم و بێ ئاگان.    " 
  },
  {
    "number": 62,
    "text": "فَٱسْجُدُوا۟ لِلَّهِ وَٱعْبُدُوا۟",
    "english": "So prostrate to Allah and worship [Him].",
    "asan": "(ده‌ی که‌واته‌بێداربنه‌وه و داچڵه‌کێن) که‌واته‌سوژده‌بۆ خوای به‌دیهێنه‌ر ببه‌ن، هه‌ر ئه‌ویش بپه‌رستن",
    "puxt": "   ده‌ی سوژده‌ به‌رن بۆ خواو په‌رستشی بکه‌ن.    " 
  }
]