30.json

[
  {
    "number": 1,
    "text": " الٓمٓ",
    "english": "Alif, Lam, Meem.",
    "asan": "سه‌رنجی سه‌ره‌تای سووره‌تی (البقرة) بده‌.",
    "puxt": "  به‌ (ئه‌لیف، لام، میم) ده‌خوێنرێته‌وه‌ بۆ ماناکه‌ی سه‌یری سه‌ره‌تای سوره‌تی (البقرة) بکه‌." 
  },
  {
    "number": 2,
    "text": "غُلِبَتِ ٱلرُّومُ",
    "english": "The Byzantines have been defeated",
    "asan": "ڕۆمه‌کان تێکشکێنران (به‌ده‌ستی فارسه‌کان).",
    "puxt": "  ڕۆم شکێنران و ژێرکه‌وتن (فارس زاڵ بوو) به‌ سه‌ریاندا." 
  },
  {
    "number": 3,
    "text": "فِىٓ أَدْنَى ٱلْأَرْضِ وَهُم مِّنۢ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَيَغْلِبُونَ",
    "english": "In the nearest land. But they, after their defeat, will overcome.",
    "asan": "له نزیکترین و نزمترین وڵاتیاندا، به‌ڵام له ئاینده‌دا (نۆره‌یان دێته‌وه‌) ڕۆمه‌کان دوای شکستیان سه‌رده‌که‌ونه‌وه‌.",
    "puxt": "  له‌ نزیك ترین خاکیان (له‌ مه‌ککه‌وه‌ یا له‌ وڵاتی فارسه‌وه‌) وه‌ ڕۆمه‌کان دوای تێشکانیان له‌ داهاتوودا سه‌ر ده‌که‌ون (به‌سه‌ر فارسه‌کان) دا." 
  },
  {
    "number": 4,
    "text": "فِى بِضْعِ سِنِينَ لِلَّهِ ٱلْأَمْرُ مِن قَبْلُ وَمِنۢ بَعْدُ وَيَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ ٱلْمُؤْمِنُونَ",
    "english": "Within three to nine years. To Allah belongs the command before and after. And that day the believers will rejoice",
    "asan": "له چه‌ند ساڵێکدا (چه‌ند ساڵێکی داهاتوو نێوان 3-9 ساڵ)، هه‌موو کارو فرمانێك ته‌نها به‌ده‌ست خوایه‌، له‌وه‌و پێش و له‌وه‌و دوایش (له هه‌موو کات و هه‌موو شوێنێك)، جا ئه‌و ڕۆژه ئیمانداران خۆشحاڵ و شاد ده‌بن...",
    "puxt": "  له‌ماوه‌ی چه‌ند ساڵێکدا (له‌ نێوان سێ تا نۆ ساڵ) هه‌موو کاروبار ته‌نها به‌ ده‌ست خوایه‌ له‌ پێش (سه‌رکه‌وتن) و له‌دوا (سه‌رکه‌وتن) وه‌ له‌و ڕۆژه‌دا (ڕۆمه‌کان سه‌رده‌که‌ون) ئیمانداران دڵخۆش ده‌بن." 
  },
  {
    "number": 5,
    "text": "بِنَصْرِ ٱللَّهِ يَنصُرُ مَن يَشَآءُ وَهُوَ ٱلْعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ",
    "english": "In the victory of Allah. He gives victory to whom He wills, and He is the Exalted in Might, the Merciful.",
    "asan": "به سه‌رکه‌وتنی خوا، (که به‌خشی به ئیمانداران و به ڕۆمه‌کان)، هه‌ر که‌سێك یان هه‌ر ده‌سته‌یه‌ك ئه‌و زاته بیه‌وێت، سه‌ری ده‌خات، هه‌ر ئه‌و خوایه‌ش خاوه‌نی ده‌سه‌ڵاتی بێ سنووره و زۆریش دلۆڤان و میهره‌بانه.",
    "puxt": "  به‌ سه‌رخستنی خوا (بۆ ڕۆمه‌کان) خوا هه‌ر که‌سی بوێ سه‌ری ده‌خات وه‌ هه‌ر ئه‌و زاڵی میهره‌بانه‌." 
  },
  {
    "number": 6,
    "text": "وَعْدَ ٱللَّهِ لَا يُخْلِفُ ٱللَّهُ وَعْدَهُۥ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ",
    "english": "[It is] the promise of Allah. Allah does not fail in His promise, but most of the people do not know.",
    "asan": "بێگومان ئه‌وه به‌ڵێنی خوا خۆیه‌تی (که ئیمانداران و ڕۆمه‌کان سه‌رده‌خات به‌سه‌ر فارسه‌کاندا)، خوا سه‌رپێچی ناکات له به‌ڵێنه‌که‌ی، به‌ڵام زۆربه‌ی خه‌ڵکی ته‌نها ڕواڵه‌ت له دنیا ده‌زانن (عه‌قڵیان له چاویاندایه‌)، ئه‌وانه بێ ئاگاو بێ خه‌به‌رن له ڕۆژی دوایی و قیامه‌ت...",
    "puxt": "  ئه‌وه‌ به‌ڵێنی خوایه‌ (که‌ ڕۆمه‌کان سه‌ربخات) خوایش پێچه‌وانه‌ی به‌ڵێنی خۆی ناکات به‌ڵام زۆربه‌ی خه‌ڵك نازانن." 
  },
  {
    "number": 7,
    "text": "يَعْلَمُونَ ظَٰهِرًا مِّنَ ٱلْحَيَوٰةِ ٱلدُّنْيَا وَهُمْ عَنِ ٱلْءَاخِرَةِ هُمْ غَٰفِلُونَ",
    "english": "They know what is apparent of the worldly life, but they, of the Hereafter, are unaware.",
    "asan": "ئه‌وانه هه‌ر ڕواڵه‌ت له ژیانی دنیا به‌دی ده‌که‌ن، له به‌رامبه‌ر قیامه‌تیشه‌وه بێ ئاگان.",
    "puxt": "  ته‌نها ڕواڵه‌تی ئه‌م ژیانی دنیا ده‌زانن به‌ڵام بێ ئاگان له‌ ڕۆژی دوایی." 
  },
  {
    "number": 8,
    "text": "أَوَلَمْ يَتَفَكَّرُوا۟ فِىٓ أَنفُسِهِم مَّا خَلَقَ ٱللَّهُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَآ إِلَّا بِٱلْحَقِّ وَأَجَلٍ مُّسَمًّى وَإِنَّ كَثِيرًا مِّنَ ٱلنَّاسِ بِلِقَآئِ رَبِّهِمْ لَكَٰفِرُونَ",
    "english": "Do they not contemplate within themselves? Allah has not created the heavens and the earth and what is between them except in truth and for a specified term. And indeed, many of the people, in [the matter of] the meeting with their Lord, are disbelievers.",
    "asan": "ئایا ئه‌وه له ناخی خۆیاندا بیرێکیان نه‌کردۆته‌وه‌، که خوا ئاسمانه‌کان و زه‌وی و هه‌رچی له نێوانیاندا هه‌یه ته‌نها به حه‌ق و سنووردار نه‌بێت دروستی نه‌کردوون؟ له ڕاستیدا زۆربه‌ی خه‌ڵکی بێ باوه‌ڕن به گه‌یشتنه خزمه‌تی په‌روه‌ردگاریان.",
    "puxt": "  ئایا ئه‌وانه‌ له‌ ده‌روونی خۆیاندا بیریان نه‌کردۆته‌وه‌ که‌ خوا ئاسمانه‌کان و زه‌وی و ئه‌وه‌ی له‌ نێوانیاندایه‌ دروستی نه‌کردووه‌ مه‌گه‌ر به‌ڕاستی و بۆ ماوه‌یه‌کی دیاری کراو بێگومان زۆرێك له‌ خه‌ڵك باوه‌ڕیان نیه‌ به‌ خزمه‌ت په‌روه‌ردگاریان بگه‌ن (له‌ دوا ڕۆژ) دا." 
  },
  {
    "number": 9,
    "text": "أَوَلَمْ يَسِيرُوا۟ فِى ٱلْأَرْضِ فَيَنظُرُوا۟ كَيْفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ كَانُوٓا۟ أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَأَثَارُوا۟ ٱلْأَرْضَ وَعَمَرُوهَآ أَكْثَرَ مِمَّا عَمَرُوهَا وَجَآءَتْهُمْ رُسُلُهُم بِٱلْبَيِّنَٰتِ فَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَلَٰكِن كَانُوٓا۟ أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ",
    "english": "Have they not traveled through the earth and observed how was the end of those before them? They were greater than them in power, and they plowed the earth and built it up more than they have built it up, and their messengers came to them with clear evidences. And Allah would not ever have wronged them, but they were wronging themselves.",
    "asan": "ئایا به‌سه‌ر زه‌ویدا نه‌گه‌ڕاون، تا ته‌ماشا بکه‌ن و سه‌رنج بده‌ن چیمان به‌سه‌ر ئه‌و نه‌ته‌وانه‌ی پێش ئه‌ماندا هێناوه‌، له‌مان زۆر به‌هێزترو به ده‌سه‌ڵات تر بوون، زه‌ویان ژێره‌و ژوور ده‌کرد (واته ده‌یان کێڵا بۆ کشتوکاڵ و کانزایان لێ ده‌رده‌هێنا)و ئاوه‌دانیان کردبۆوه زیاتر له‌مان، پێغه‌مبه‌ره‌کانیشیان کاتی خۆی به‌ڵگه‌ی زۆرو ئاشکرایان بۆ هێنان؟ (به‌ڵام بێ سوود بوو، زۆربه‌یان بڕوایان نه‌کرد) جا وه‌نه‌بێت خوا سته‌می لێکردبن، به‌ڵکو هه‌ر خۆیان سته‌میان له خۆیان ده‌کرد.",
    "puxt": "  ئایا ئه‌وان به‌سه‌ر زه‌وی دا نه‌گه‌ڕاون بۆ ئه‌وه‌ی ببینن سه‌رئه‌نجام ئه‌و (گه‌لانه‌ی کافر بوون) له‌ پێش ئه‌مان چۆن بووه‌ که‌ زۆر به‌هێزتر بوون له‌ ئه‌مان (خه‌ڵکی مه‌ککه‌) و زه‌وی یان کێڵا (بۆ کشتوکاڵ) و ئاوه‌دانیان کرده‌وه‌ زیاتر له‌مان وه‌ پێغه‌مبه‌رانیان بۆ هات به‌ موعجیزه‌ ڕوونه‌کانه‌وه‌ بۆیه‌ خوا سته‌می لێ نه‌کردوون (که‌ له‌ناوی بردوون) به‌ڵام خۆیان سته‌میان له‌ خۆیان کرد." 
  },
  {
    "number": 10,
    "text": "ثُمَّ كَانَ عَٰقِبَةَ ٱلَّذِينَ أَسَٰٓـُٔوا۟ ٱلسُّوٓأَىٰٓ أَن كَذَّبُوا۟ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَكَانُوا۟ بِهَا يَسْتَهْزِءُونَ",
    "english": "Then the end of those who did evil was the worst [consequence] because they denied the signs of Allah and used to ridicule them.",
    "asan": "پاشان ئه‌و تیاچوونه سه‌رئه‌نجامی ئه‌وانه بوو که تاوان و گوناهیان کرد؛ چونکه ئه‌وانه بڕوایان به ئایه‌ت و فه‌رمانه‌کانی خوا نه‌هێناو گاڵته‌یان پێ ده‌کرد.",
    "puxt": "  پاشان چاره‌نووسی ئه‌وانه‌ی که‌ تاوان و خراپه‌یان کرد سه‌خترین سزایه‌ (دۆزه‌خه‌) له‌به‌ر ئه‌وه‌ی باوه‌ڕیان نه‌هێنا به‌ ئایه‌ته‌کانی خوا و هه‌میشه‌ گاڵته‌یان پێ ده‌کرد." 
  },
  {
    "number": 11,
    "text": "ٱللَّهُ يَبْدَؤُا۟ ٱلْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُۥ ثُمَّ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ",
    "english": "Allah begins creation; then He will repeat it; then to Him you will be returned.",
    "asan": "هه‌ر خوا خۆی دروستکراوان ده‌هێنێته مه‌یدان و دوایی وه‌ك خۆیان لێده‌کاته‌وه‌، (سه‌ره‌تا هه‌ر ئه‌و دروستی کردوون و هه‌ر ئه‌ویش دوای مردن دووباره زیندوویان ده‌کاته‌وه‌)، سه‌رئه‌نجامیش هه‌ر بۆ لای ئه‌و زاته ده‌برێنه‌وه‌.",
    "puxt": "  خوا دروست کردن (ی ئاده‌می) ده‌ست پێ ده‌کا و له‌ پاش (مردن) دروستی ده‌کاته‌وه‌ پاشان بۆ لای ئه‌و (خوا) ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌." 
  },
  {
    "number": 12,
    "text": "وَيَوْمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ يُبْلِسُ ٱلْمُجْرِمُونَ",
    "english": "And the Day the Hour appears the criminals will be in despair.",
    "asan": "ئه‌و ڕۆژه‌ی قیامه‌ت به‌رپا ده‌بێت، تاوانباران و تاوانکاران نائومێد و بێ هیوا ده‌بن (چونکه ده‌زانن چیان چاندووه‌و چیان کێڵاوه و چیان ده‌ست پێشکه‌ری کردوه‌).",
    "puxt": "  وه‌ ئه‌و ڕۆژه‌ی قیامه‌ت هه‌ڵده‌سێ تاوانباران غه‌مبار و نائومێد ده‌بن." 
  },
  {
    "number": 13,
    "text": "وَلَمْ يَكُن لَّهُم مِّن شُرَكَآئِهِمْ شُفَعَٰٓؤُا۟ وَكَانُوا۟ بِشُرَكَآئِهِمْ كَٰفِرِينَ",
    "english": "And there will not be for them among their [alleged] partners any intercessors, and they will [then] be disbelievers in their partners.",
    "asan": "که‌سیان ده‌ست نه‌که‌وت له‌وانه‌ی به شه‌ریك و هاوه‌ڵیان ده‌زانی تا تکایان بۆ بکات و فریایان بکه‌وێت، ئه‌وسا ئیتر به‌ناچاری، بێ باوه‌ڕ ده‌بن به شه‌ریك و هاوه‌ڵ (که له دنیادا پشتیان پێ ده‌به‌ستن و هاناو هاواریان بۆ ده‌بردن).",
    "puxt": "  بێگومان له‌ په‌رستراوه‌کانیان دا تکا کارانێ نیه‌ بۆ ئه‌وان و ئه‌وان بێ باوه‌ڕ ده‌بن به‌ په‌رستراوه‌کانیان (که‌ کردبوونیان به‌ هاوبه‌ش) ی خوا." 
  },
  {
    "number": 14,
    "text": "وَيَوْمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَتَفَرَّقُونَ",
    "english": "And the Day the Hour appears - that Day they will become separated.",
    "asan": "ئه‌و ڕۆژه‌ی قیامه‌ت به‌رپا ده‌بێت، له‌و ڕۆژه‌دا؛ ئه‌و خه‌ڵکه‌؛ له یه‌ك داده‌بڕێن و ده‌بنه دوو ده‌سته‌وه‌.",
    "puxt": "  ئه‌و ڕۆژه‌ی قیامه‌ت هه‌ڵده‌سێ (خه‌ڵك) له‌و ڕۆژه‌دا جیاده‌بنه‌وه‌ له‌یه‌کتر." 
  },
  {
    "number": 15,
    "text": "فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ وَعَمِلُوا۟ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَهُمْ فِى رَوْضَةٍ يُحْبَرُونَ",
    "english": "And as for those who had believed and done righteous deeds, they will be in a garden [of Paradise], delighted.",
    "asan": "جا ئه‌وانه‌ی باوه‌ڕیان هێناوه‌و کرده‌وه چاکه‌کانیان ئه‌نجامداوه‌، ئه‌وانه له باخچه‌و باخاتی به‌هه‌شتدا ژیانی پڕ له کامه‌رانی و به‌خته‌وه‌ری و ئاسووده‌یی شاد ده‌کرێن.",
    "puxt": "  ئینجا که‌سانێ که‌ باوه‌ڕیان هێناوه‌و کرده‌وه‌ چاکه‌کانیان کردووه‌ ئه‌وان له‌ به‌هه‌شتدا دڵخۆش ده‌کرێن." 
  },
  {
    "number": 16,
    "text": "وَأَمَّا ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ وَكَذَّبُوا۟ بِـَٔايَٰتِنَا وَلِقَآئِ ٱلْءَاخِرَةِ فَأُو۟لَٰٓئِكَ فِى ٱلْعَذَابِ مُحْضَرُونَ",
    "english": "But as for those who disbelieved and denied Our verses and the meeting of the Hereafter, those will be brought into the punishment [to remain].",
    "asan": "ئه‌وانه بێ بڕوا بوون، کاتی خۆی به‌ڵگه و نیشانه‌کانی ئێمه‌یان به‌درۆ ده‌زانی و بروایان به‌گه‌یشتنی قیامه‌ت و زیندوو بوونه‌وه نه‌بوو، ئه‌وانه ئاماده‌ن له‌ناو سزایه‌کی سه‌خت و دۆزه‌خێکی پڕ ئه‌شکه‌نجه‌و ئازاردا.",
    "puxt": "  به‌ڵام ئه‌وانه‌ی بێ باوه‌ڕ بوون به‌ نیشانه‌کانی ئێمه ‌و گه‌یشتن به‌ ڕۆژی دوایی ئا ئه‌وانه‌ له‌ سزا(ی دۆزه‌خ) دا ئاماده‌ ده‌کرێن." 
  },
  {
    "number": 17,
    "text": "فَسُبْحَٰنَ ٱللَّهِ حِينَ تُمْسُونَ وَحِينَ تُصْبِحُونَ",
    "english": "So exalted is Allah when you reach the evening and when you reach the morning.",
    "asan": "که‌واته پاکی و بێگه‌ردی و ستایش بۆ خوا، کاتێك که ئێواره‌و به‌یانی ده‌که‌نه‌وه‌.",
    "puxt": "  ئینجا پاك و بێگه‌ردی خوا بڵێن کاتێ ئێواره‌تان لێ دێت و کاتێ به‌یانیتان لێ دێت." 
  },
  {
    "number": 18,
    "text": "وَلَهُ ٱلْحَمْدُ فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ وَعَشِيًّا وَحِينَ تُظْهِرُونَ",
    "english": "And to Him is [due all] praise throughout the heavens and the earth. And [exalted is He] at night and when you are at noon.",
    "asan": "شوکرو سوپاسگوزاری هه‌ر شایسته‌ی زاتی خوایه له ئاسمانه‌کان و زه‌ویدا، له‌کاتی عیشاو تاریکیدا، هه‌روه‌ها کاتێك که نیوه‌ڕۆ ده‌که‌نه‌وه‌.",
    "puxt": "  وه‌ سوپاس هه‌ر بۆ خوایه‌ له‌ ئاسمانه‌کان و زه‌وی دا وه‌ (پاکی و بێگه‌ردی خوا بڵێن) له‌ شه‌ودا و کاتێ نیوه‌ڕۆتان لێ دێت." 
  },
  {
    "number": 19,
    "text": "يُخْرِجُ ٱلْحَىَّ مِنَ ٱلْمَيِّتِ وَيُخْرِجُ ٱلْمَيِّتَ مِنَ ٱلْحَىِّ وَيُحْىِ ٱلْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَكَذَٰلِكَ تُخْرَجُونَ",
    "english": "He brings the living out of the dead and brings the dead out of the living and brings to life the earth after its lifelessness. And thus will you be brought out.",
    "asan": "ئه‌و خوایه زیندوو له مردوو ده‌رده‌هێنێت (له مادده بێ گیانه‌کان زینده‌واران دروست ده‌کات)، مردوویش له زیندو ده‌رده‌هێنێت (ژیان و مردن به‌رده‌وامه و تێهه‌ڵکێشی یه‌کن)، زه‌وی دوای مردنی زیندو ده‌کاته‌وه (زه‌وی له وه‌رزی پایزو زستاندا جۆره مردنێکی به‌سه‌ردا دێت، له وه‌رزی به‌هارو هاویندا جۆره زیندوو بوونه‌وه‌یه‌کی تێدا ئاشکرایه‌)، جا هه‌ر ئا به‌و شێوه‌یه ئێوه‌ش له گۆڕه‌کان ده‌رده‌هێنرێنه‌وه‌. (له‌وه ده‌چێت وه‌کو زۆربه‌ی زانایان ده‌فه‌رموون: زیندوو بوونه‌وه‌ی دووه‌م جار وێنه‌ی ڕوه‌ك له‌م خاکه سه‌رده‌ربهێنین).",
    "puxt": "  خوا زیندوو له‌ مردوو ده‌ردێنێ و مردوو له‌ زیندوو ده‌ردێنێ وه‌ زه‌وی زیندوو ده‌کاته‌وه‌ له‌پاش مردن و وشك بوونی وه‌ هه‌ر به‌وجۆره‌ ئێوه‌ش ده‌رده‌هێنرێن (له‌ گۆڕه‌کان) تان." 
  },
  {
    "number": 20,
    "text": "وَمِنْ ءَايَٰتِهِۦٓ أَنْ خَلَقَكُم مِّن تُرَابٍ ثُمَّ إِذَآ أَنتُم بَشَرٌ تَنتَشِرُونَ",
    "english": "And of His signs is that He created you from dust; then, suddenly you were human beings dispersing [throughout the earth].",
    "asan": "له نیشانه‌و به‌ڵگه‌کانی خوا ئه‌وه‌یه ئێوه‌ی له خاك دروست کردووه‌، له‌وه‌ودوا دوای بڕینی چه‌ند قۆناغێك کوتوپڕ بوونه‌ته مرۆڤێك و بڵاو ده‌بنه‌وه به زه‌ویدا.",
    "puxt": "  له‌ نیشانه‌کانی ئه‌و (خوایه‌) که‌ ئێوه‌ی له‌ خاك دروست کردووه‌ له‌ پاش (ماوه‌یه‌ك) کوتوپڕ ئێوه‌ ئاده‌مین و بڵاوبوونه‌ته‌وه‌ له‌ زه‌وی دا." 
  },
  {
    "number": 21,
    "text": "وَمِنْ ءَايَٰتِهِۦٓ أَنْ خَلَقَ لَكُم مِّنْ أَنفُسِكُمْ أَزْوَٰجًا لِّتَسْكُنُوٓا۟ إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُم مَّوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِى ذَٰلِكَ لَءَايَٰتٍ لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ",
    "english": "And of His signs is that He created for you from yourselves mates that you may find tranquillity in them; and He placed between you affection and mercy. Indeed in that are signs for a people who give thought.",
    "asan": "یه‌کێك له نیشانه‌و به‌ڵگه‌کانی تری ئه‌وه‌یه‌: که هه‌ر له خۆتان هاوسه‌ری بۆ دروست کردوون بۆ ئه‌وه‌ی ئارام بگرن له‌لایداو له نێوانتاندا خۆشه‌ویستی و سۆزو میهره‌بانی فه‌راهه‌م هێناوه‌، به‌ڕاستی ئا له‌و دیاردانه‌دا نیشانه‌و به‌ڵگه هه‌یه بۆ که‌سانێك بیرده‌که‌نه‌وه‌و تێده‌فکرن.",
    "puxt": "  وه‌ له‌ نیشانه‌کان ئه‌وه‌ (خوایه‌) که‌ بۆی دروست کردوون له‌ (ڕه‌گه‌زی) خۆتان هاوسه‌رانێك بۆ ئه‌وه‌ی ئارام بگرن له‌ لایان دا وه‌ خۆشه‌ویستی و به‌زه‌یی خستۆته‌ نێوانتان به‌ڕاستی له‌وه‌دا نیشانانێك هه‌یه‌ بۆ که‌سانێ که‌ بیر ده‌که‌نه‌وه‌." 
  },
  {
    "number": 22,
    "text": "وَمِنْ ءَايَٰتِهِۦ خَلْقُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ وَٱخْتِلَٰفُ أَلْسِنَتِكُمْ وَأَلْوَٰنِكُمْ إِنَّ فِى ذَٰلِكَ لَءَايَٰتٍ لِّلْعَٰلِمِينَ",
    "english": "And of His signs is the creation of the heavens and the earth and the diversity of your languages and your colors. Indeed in that are signs for those of knowledge.",
    "asan": "(یه‌کێکی تر) له نیشانه‌و به‌ڵگه‌کانی، دروستکردنی ئاسمانه‌کان و زه‌ویه (که زاناکانی ئه‌ستێره‌ناسی له ئاستیدا سه‌ر‌سام و سه‌رگه‌ردانن) و جیاوازی زمان و ڕه‌نگتانه (ده‌نگی هیچ که‌س له که‌سی تر ناکات، سه‌ره‌ڕای سه‌ده‌ها جۆر زمان، که جۆری قسه‌کردن و داڕشتنی هه‌ر گه‌لێك تایبه‌تمه‌ندی خۆی هه‌یه‌، جگه له هه‌زاران شێواز که له‌و زمانه سه‌ره‌کیانه ده‌بێته‌وه‌)، به‌ڕاستی ئا له‌و دیارده‌یه‌شدا به‌ڵگه‌و نیشانه‌ی زۆر هه‌یه بۆ زانایان و شاره‌زایان.",
    "puxt": "  وه‌ له‌ نیشانه‌کانی (ده‌سه‌ڵاتی) ئه‌وه‌ دروست کردنی ئاسمانه‌کان و زه‌وی و جیاوازی زمانتان و ڕه‌نگه‌زتان به‌ڕاستی له‌وه‌دا (باسکرا) به‌ڵگه‌ی زۆر هه‌یه‌ بۆ زانایان." 
  },
  {
    "number": 23,
    "text": "وَمِنْ ءَايَٰتِهِۦ مَنَامُكُم بِٱلَّيْلِ وَٱلنَّهَارِ وَٱبْتِغَآؤُكُم مِّن فَضْلِهِۦٓ إِنَّ فِى ذَٰلِكَ لَءَايَٰتٍ لِّقَوْمٍ يَسْمَعُونَ",
    "english": "And of His signs is your sleep by night and day and your seeking of His bounty. Indeed in that are signs for a people who listen.",
    "asan": "یه‌کێکی تر له نیشانه‌و به‌ڵگه‌کانی خه‌وتنتانه له شه‌وو ڕۆژدا (ئه‌ڵبه‌ته خه‌و دیارده‌یه‌کی سه‌رنج ڕاکێشه‌و جێگه‌ی ورد بوونه‌وه‌و تێڕامانه‌)، له کاتی بێداریشدا هه‌وڵ و کۆششتانه بۆ به‌هره وه‌رگرتن له به‌خششه‌کانی خوا، جا به‌ڕاستی ئا له‌و دیارده‌یه‌شدا به‌ڵگه‌و نیشانه‌ی زۆر هه‌ن بۆ که‌سانێك که ده‌بیستن و تێده‌گه‌ن.",
    "puxt": "  وه‌ له‌ نیشانه‌کانی ئه‌وه‌ خه‌وتنتان به‌ شه‌و و ڕۆژدا و هه‌وڵدانتان (له‌ ڕۆژدا) بۆ به‌هره‌ وه‌رگرتن له‌ به‌خششی (ڕۆزی) خوا به‌ڕاستی له‌وه‌دا به‌ڵگه‌و نیشانه‌ی زۆر هه‌یه‌ بۆ کۆمه‌ڵێ ببیستن." 
  },
  {
    "number": 24,
    "text": "وَمِنْ ءَايَٰتِهِۦ يُرِيكُمُ ٱلْبَرْقَ خَوْفًا وَطَمَعًا وَيُنَزِّلُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءً فَيُحْىِۦ بِهِ ٱلْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَآ إِنَّ فِى ذَٰلِكَ لَءَايَٰتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ",
    "english": "And of His signs is [that] He shows you the lightning [causing] fear and aspiration, and He sends down rain from the sky by which He brings to life the earth after its lifelessness. Indeed in that are signs for a people who use reason.",
    "asan": "هه‌روه‌ها له به‌ڵگه‌و نیشانه‌کانی تری ئه‌وه‌یه که هه‌وره بروسکه‌تان نیشان ده‌دات که ترسی لێ ده‌کرێت و ئومێد به‌خشیشه (ترس له ده‌نگ و ڕوناکی به‌هێزی، ترس له‌وه‌ی ببێته مایه‌ی ته‌رزه‌و لافاو، هه‌روه‌ها به‌ئومێدی فه‌رو به‌ره‌که‌ت) و له ئاسمانه‌وه باران ده‌بارێنێت، زه‌وی پێ زیندوو ده‌کاته‌وه دوای ئه‌وه‌ی که مردبوو (ڕوه‌ك و کژو گیاکان وشك بوون) به‌ڕاستی ئا له‌و دیارده‌یه‌شدا به‌ڵگه‌و نیشانه‌ی زۆر هه‌ن بۆ که‌سانێك ژیریان بخه‌نه کار.",
    "puxt": "  له‌ نیشانه‌کانی ئه‌وه‌ (خوایه‌) که‌ هه‌وره‌ بروسکه‌تان نیشان ده‌دات بۆ ترسان و ئومێد (ترسان له‌ هه‌وره‌ بروسکه‌ و ئومێدی بارانبارین) ته‌فسیر نه‌کراوه‌ که‌ زه‌وی دوای مردنی به‌هۆی ئه‌و بارانه‌وه‌ ده‌بوژێنێته‌وه‌ به‌ڕاستی له‌وه‌دا (که‌ باسکرا) چه‌ند ڕابه‌رو نیشانه‌ هه‌یه‌ بۆ ئه‌وانه‌ی ژیریان به‌کار دێنن." 
  },
  {
    "number": 25,
    "text": "وَمِنْ ءَايَٰتِهِۦٓ أَن تَقُومَ ٱلسَّمَآءُ وَٱلْأَرْضُ بِأَمْرِهِۦ ثُمَّ إِذَا دَعَاكُمْ دَعْوَةً مِّنَ ٱلْأَرْضِ إِذَآ أَنتُمْ تَخْرُجُونَ",
    "english": "And of His signs is that the heaven and earth remain by His command. Then when He calls you with a [single] call from the earth, immediately you will come forth.",
    "asan": "له نیشانه‌و به‌ڵگه‌کانی تری خوا ئه‌وه‌یه که ئاسمان و زه‌وی ڕاوه‌ستاون به فه‌رمانی ئه‌و (خۆرو هه‌ساره‌و ئه‌ستێره‌کانی له بۆشایدا ڕاگرتووه بێ کۆڵه‌که‌و بێ پاڵپشتێکی دیار)، له‌وه‌ودوا کاتێك بانگێکی لێکردن، که ئێوه له توێی خاکدان، ده‌ستبه‌جێ هه‌مووتان ده‌رده‌چن له زه‌ویداو زیندوو ده‌بنه‌وه‌.",
    "puxt": "  وه‌ له‌ نیشانه‌کانی ئه‌وه‌ که‌ ئاسمان و زه‌وی به‌ فه‌رمانی ئه‌و وه‌ستاون پاشان کاتێ (له‌ ڕۆژی دوایی دا) له‌ زه‌وی یه‌وه‌ بانگتان ده‌که‌ن یه‌کسه‌ر ئێوه‌ (له‌ گۆڕه‌کانتان) دێنه‌ ده‌ره‌وه‌." 
  },
  {
    "number": 26,
    "text": "وَلَهُۥ مَن فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ كُلٌّ لَّهُۥ قَٰنِتُونَ",
    "english": "And to Him belongs whoever is in the heavens and earth. All are to Him devoutly obedient.",
    "asan": "هه‌رچی له ئاسمانه‌کان و زه‌ویدا هه‌یه هه‌مووی ئه‌و به‌دیهێنه‌ریانه‌و خاوه‌نیانه‌، هه‌ر هه‌مووشیان ملکه‌چ و فه‌رمانبه‌رداری ئه‌ون.",
    "puxt": "  ئه‌وه‌ی له‌ ئاسمانه‌کان و زه‌وی دایه‌ ته‌نیا هی خوایه‌ هه‌موویان هه‌ر بۆ ئه‌و (خوا) گه‌ردن که‌چن." 
  },
  {
    "number": 27,
    "text": "وَهُوَ ٱلَّذِى يَبْدَؤُا۟ ٱلْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُۥ وَهُوَ أَهْوَنُ عَلَيْهِ وَلَهُ ٱلْمَثَلُ ٱلْأَعْلَىٰ فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ وَهُوَ ٱلْعَزِيزُ ٱلْحَكِيمُ",
    "english": "And it is He who begins creation; then He repeats it, and that is [even] easier for Him. To Him belongs the highest attribute in the heavens and earth. And He is the Exalted in Might, the Wise.",
    "asan": "هه‌ر ئه‌و زاته له سه‌ره‌تاوه به‌دیهێنراوه‌کان به‌دی ده‌هێنێت، پاشان به جۆرێکی تر دروستیان ده‌کاته‌وه‌، ئه‌و کاره‌ش بۆ خوا ئاسانه‌، نموونه‌ی به‌رزو وه‌سفی بڵند هه‌ر شایسته‌ی ئه‌و زاته‌یه له ئاسمانه‌کان و زه‌ویدا، هه‌ر ئه‌ویش زاتێکی باڵا‌ده‌ست و دانایه‌.",
    "puxt": "  ئه‌و (خوا) زاتێکه‌ به‌دی هێنانی ده‌س پێکردووه‌ له‌ پاشان (دوا مردنی) دووباره‌ دروستی ده‌کاته‌وه‌ ئه‌م (دروست کردنه‌وه‌ی دووه‌م) لای خوا ئاسان تره‌ و هه‌ر بۆ ئه‌وه‌ (خوا) سیفه‌تی هه‌ره‌ بڵند له‌ ئاسمانه‌کان و زه‌وی دا و هه‌ر ئه‌وه‌ زاڵی کار دروست." 
  },
  {
    "number": 28,
    "text": "ضَرَبَ لَكُم مَّثَلًا مِّنْ أَنفُسِكُمْ هَل لَّكُم مِّن مَّا مَلَكَتْ أَيْمَٰنُكُم مِّن شُرَكَآءَ فِى مَا رَزَقْنَٰكُمْ فَأَنتُمْ فِيهِ سَوَآءٌ تَخَافُونَهُمْ كَخِيفَتِكُمْ أَنفُسَكُمْ كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلْءَايَٰتِ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ",
    "english": "He presents to you an example from yourselves. Do you have among those whom your right hands possess any partners in what We have provided for you so that you are equal therein [and] would fear them as your fear of one another [within a partnership]? Thus do We detail the verses for a people who use reason.",
    "asan": "هه‌ر له خۆتان نموونه‌ی بۆ هێناونه‌ته‌وه (که چه‌نده بڕیاردانی هاوه‌ڵ و شه‌ریك بۆ خوا نادروست و نابه‌جێیه‌) ئایا ئێوه ڕازین به‌نده‌و به‌رده‌سته‌کانتان ببنه هاوبه‌شتان و له‌و ماڵ و سامانه‌ی پێمانداون شه‌ریك بن و وه‌ك یه‌ك سوودی لێوه‌ربگرن و ده‌ستی تێبخه‌ن و لێیان بترسن و حسابیان بۆ بکه‌ن، هه‌روه‌ك چۆن ئێوه له یه‌کتر سڵده‌که‌نه‌وه‌و حساب بۆ یه‌کتر ده‌که‌ن؟! ئا به‌و شێوه‌یه به‌ڵگه‌و نموونه‌ی زۆر ڕوون ده‌که‌ینه‌وه بۆ که‌سانێك که ژیرو هۆشمه‌ند بن...",
    "puxt": "  خوا نموونه‌یه‌کتان له‌ خودی خۆتاندا بۆ ده‌هێنێته‌وه‌ ئایا له‌ به‌نده‌کانتان دا هاوبه‌شانێك هه‌یه‌ بۆ ئێوه‌ له‌و ڕۆزی و سامانه‌ی به‌ ئێوه‌مان دابوو به‌ جۆرێ ئێوه‌و ئه‌و به‌ندانه‌ تیایدا یه‌کسان بن و له‌وان ده‌ترسن (حسابیان بۆ بکه‌ن) وه‌کو ترستان له‌ که‌سانی وه‌ك خۆتان ئا به‌وجۆره‌ نیشانه‌کان ڕوون ده‌که‌ینه‌وه‌ (به‌درێژی باسی ده‌که‌ین) بۆ که‌سانێ ژیریان به‌کار دێنن." 
  },
  {
    "number": 29,
    "text": "بَلِ ٱتَّبَعَ ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓا۟ أَهْوَآءَهُم بِغَيْرِ عِلْمٍ فَمَن يَهْدِى مَنْ أَضَلَّ ٱللَّهُ وَمَا لَهُم مِّن نَّٰصِرِينَ",
    "english": "But those who wrong follow their [own] desires without knowledge. Then who can guide one whom Allah has sent astray? And for them there are no helpers.",
    "asan": "نه‌خێر، ئه‌وانه ژیر نابن، به‌ڵکو ئه‌وانه‌ی سته‌میان کردووه شوێنی ئاره‌زووی خۆیان ده‌که‌ون دوور له هه‌موو بنه‌مایه‌کی زانستی و زانیاری، جا ئیتر کێ ده‌توانێت ڕێنموویی ئه‌و که‌سانه بکات خوا گومڕای کردوون (ئه‌ڵبه‌ته خۆیان ڕێگه‌ی گومڕاییان هه‌ڵبژاردووه‌، خوای گه‌وره‌ش به زۆر هیدایه‌تی که‌س نادات)، که‌سیش پشتیوان و یارمه‌تیده‌ریان له سزای سه‌خت بیانپارێزێت.",
    "puxt": "  وازیان لێ بێنه‌ به‌ڵکو ئه‌وانه‌ی سته‌میان کرد شوێن ئاره‌زووی خۆیان که‌وتن بێ شاره‌زایی و نه‌زانانه‌ ئینجا کێ (ده‌توانێ) ڕێنموونیی که‌سێ بکات که‌ خوا گومڕای  کردبێ له‌ کاتێکدا بۆ ئه‌وان هیچ یارمه‌تی ده‌رێك نی یه‌." 
  },
  {
    "number": 30,
    "text": "فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا فِطْرَتَ ٱللَّهِ ٱلَّتِى فَطَرَ ٱلنَّاسَ عَلَيْهَا لَا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ ٱللَّهِ ذَٰلِكَ ٱلدِّينُ ٱلْقَيِّمُ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ",
    "english": "So direct your face toward the religion, inclining to truth. [Adhere to] the fitrah of Allah upon which He has created [all] people. No change should there be in the creation of Allah. That is the correct religion, but most of the people do not know.",
    "asan": "(ئه‌ی ئینسان به‌دڵێکی پاك و بێگه‌رده‌وه‌) ڕوو بکه‌ره به‌رنامه‌و ئاینی خواو ئه‌ملاولا مه‌که‌، خه‌ڵکینه ئێوه‌ش پابه‌ندی ئه‌و نه‌خشه‌یه بن که خوا ئێوه‌ی له‌سه‌ر دروست کردووه (واته قورئان که‌ته‌لۆك و نه‌خشه‌ی ژیانی ئاده‌میزاده‌کانه لێی لامه‌ده‌ن)، هیچ جۆره گۆڕانکاریه‌ك له هیچ نه‌خشه‌و دروستکراوێکی خوادا نی یه‌، ئا ئه‌وه‌یه دینی ڕاست و دروست، به‌ڵام زۆربه‌ی خه‌ڵکی ئه‌م ڕاستیانه نازانن.",
    "puxt": "  که‌واته‌ ڕووی خۆت ڕێك بکه‌ره‌ ئاینی ئیسلام پاك و ڕاست بۆ خوا (شوێن ئاینی) داهێنراوی خوا بکه‌وه‌ که‌ خه‌ڵکی له‌سه‌ر دروست کردووه‌ داهێنراوی خوا هیچ جۆر گۆڕانی بۆ نی یه‌ ئه‌و (ئایینه‌ی باسکرا) هه‌ر ئه‌وه‌ ئایینی ڕێك و ڕاست به‌ڵام زۆربه‌ی ئاده‌می نازانن." 
  },
  {
    "number": 31,
    "text": "مُنِيبِينَ إِلَيْهِ وَٱتَّقُوهُ وَأَقِيمُوا۟ ٱلصَّلَوٰةَ وَلَا تَكُونُوا۟ مِنَ ٱلْمُشْرِكِينَ",
    "english": "[Adhere to it], turning in repentance to Him, and fear Him and establish prayer and do not be of those who associate others with Allah",
    "asan": "خه‌ڵکینه‌: ڕوو بکه‌نه په‌روه‌ردگارتان، به‌ملکه‌چی بگه‌ڕێنه‌وه بۆلای، له‌و بترسن و خۆتان له سزای بپارێزن، نوێژه‌کانیشتان به‌چاکی ئه‌نجام بده‌ن، مه‌بن به‌و که‌سانه‌ی که شه‌ریك و هاوه‌ڵی بۆ بڕیار ده‌ده‌ن...",
    "puxt": "  شوێن ئایین بکه‌ون به‌ تۆبه‌ کارانه‌ بۆ لای خوا بگه‌ڕێنه‌وه‌ و له‌و بترسن و به‌چاکی نوێژه‌کانتان بکه‌ن و له‌ هاوبه‌ش ڕه‌واده‌ران مه‌بن." 
  },
  {
    "number": 32,
    "text": "مِنَ ٱلَّذِينَ فَرَّقُوا۟ دِينَهُمْ وَكَانُوا۟ شِيَعًا كُلُّ حِزْبٍۭ بِمَا لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ",
    "english": "[Or] of those who have divided their religion and become sects, every faction rejoicing in what it has.",
    "asan": "له‌وانه‌ی که ئاینه‌که‌یان به‌ش به‌ش کردووه‌و بوونه‌ته چه‌نده‌ها گرۆو ده‌سته (بڕوایان به‌هه‌ندێکی هه‌یه‌و بڕوایان به‌هه‌ندێکی نی یه‌و کوێرانه شوێن ڕابه‌ره‌که‌یان ده‌که‌ون) هه‌ر گرۆو پارتێکیش دڵخۆش به به‌رنامه‌و نه‌خشه‌و پلانی خۆیان (وا ده‌زانن چاکترین ڕێبازیان گرتۆته‌به‌ر).",
    "puxt": "  له‌وانه‌ی ئایینه‌که‌یان به‌ش به‌ش کرد و بوون به‌ چه‌ند به‌شه‌وه‌ هه‌ر کۆمه‌ڵی به‌و (ئایینه‌ی) خۆیان دڵخۆش بوون." 
  },
  {
    "number": 33,
    "text": "وَإِذَا مَسَّ ٱلنَّاسَ ضُرٌّ دَعَوْا۟ رَبَّهُم مُّنِيبِينَ إِلَيْهِ ثُمَّ إِذَآ أَذَاقَهُم مِّنْهُ رَحْمَةً إِذَا فَرِيقٌ مِّنْهُم بِرَبِّهِمْ يُشْرِكُونَ",
    "english": "And when adversity touches the people, they call upon their Lord, turning in repentance to Him. Then when He lets them taste mercy from Him, at once a party of them associate others with their Lord,",
    "asan": "کاتێك ته‌نگانه‌و ناخۆشی تووشی خه‌ڵکی ده‌بێت، هاناو هاوار بۆ په‌روه‌ردگاریان ده‌به‌ن و هه‌ر له‌و ده‌پاڕێنه‌وه‌، پاشان که ناخۆشی و ته‌نگانه‌که نه‌ماو خوا ده‌وری ڕه‌حمه‌ت و میهره‌بانی خۆی لێکردنه‌وه‌، یه‌کسه‌ر ده‌سته‌یه‌کیان هاوه‌ڵ بۆ په‌روه‌ردگاریان بڕیار ده‌ده‌ن.",
    "puxt": "  وه‌هه‌ر کاتێ زیان (گرانی و بێ بارانی) بکه‌وێ له‌خه‌ڵکی (هاوبه‌ش دانه‌ر بۆ خوا) هاوار بۆ په‌وه‌ردگاریان ده‌به‌ن بۆ لای ئه‌و ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌ پاشان کاتێ له‌لایه‌ن خۆیه‌وه‌ ڕه‌حمه‌ت و ژیانی خۆشیان پێ بدات کوت و پڕ ده‌سته‌یه‌ك له‌وان هاوبه‌ش بۆ په‌وه‌ردگاریان داده‌نێن." 
  },
  {
    "number": 34,
    "text": "لِيَكْفُرُوا۟ بِمَآ ءَاتَيْنَٰهُمْ فَتَمَتَّعُوا۟ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ",
    "english": "So that they will deny what We have granted them. Then enjoy yourselves, for you are going to know.",
    "asan": "با ئه‌وانه هه‌ر به‌دنمه‌ك بن و قه‌دری نازو نیعمه‌ت و به‌خششه‌کانمان نه‌زانن، با ڕابوێرن، له ئاینده‌دا ده‌زانن چ په‌نێکیان داوه‌و چ به‌ڵایه‌کیان به‌سه‌ر خۆیان هێناوه‌.",
    "puxt": "  با دان نه‌نێن به‌و چاکانه‌دا ئێمه‌ پێمان داوون جا با ڕابوێرن و به‌هره‌مه‌ند بن له‌ژیان ئینجا له‌مه‌ودوا ده‌زانن چیتان به‌سه‌ر دێت." 
  },
  {
    "number": 35,
    "text": "أَمْ أَنزَلْنَا عَلَيْهِمْ سُلْطَٰنًا فَهُوَ يَتَكَلَّمُ بِمَا كَانُوا۟ بِهِۦ يُشْرِكُونَ",
    "english": "Or have We sent down to them an authority, and it speaks of what they were associating with Him?",
    "asan": "ئایا مه‌گه‌ر بۆ سه‌ر ئه‌و هاوه‌ڵگه‌رانه به‌ڵگه‌مان ناردووه تا وێڵ بن له خواپه‌رستی و شوێنی نادروستی بکه‌ون؟! به‌ڵگه‌که‌ش قسه بکات و شه‌ریك بۆ خوا دانانه‌که‌یان په‌سه‌ند بکات؟!",
    "puxt": "  ئایا به‌ڵگه‌یه‌کمان بۆ ناردوون که ‌ده‌رباره‌ی ئه‌وه‌ی ئه‌وان کردوویانه‌ته‌ هاوبه‌شی خوا بدوێ؟." 
  },
  {
    "number": 36,
    "text": "وَإِذَآ أَذَقْنَا ٱلنَّاسَ رَحْمَةً فَرِحُوا۟ بِهَا وَإِن تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌۢ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ إِذَا هُمْ يَقْنَطُونَ",
    "english": "And when We let the people taste mercy, they rejoice therein, but if evil afflicts them for what their hands have put forth, immediately they despair.",
    "asan": "کاتێکیش ڕه‌حمه‌تێك به‌خه‌ڵکی بچێژین، ئه‌وا له خۆیان بایی ده‌بن (زۆربه‌یان دینداری فه‌رامۆش ده‌که‌ن)، خۆ ئه‌گه‌ر به‌ڵاو ناخۆشیه‌کیشیان تووش بێت له سه‌رئه‌نجامی کارو کرده‌وه‌و ده‌ست پێشخه‌ری خۆیاندا، ده‌ست به‌جێ نائومێد ده‌بن له ڕه‌حمه‌تی خوا.",
    "puxt": "  وه‌ کاتێ ڕه‌حمه‌ت و چاکه‌یه‌ك به‌خه‌ڵك بده‌ین پێی دڵخۆش ده‌بن وه‌ ئه‌گه‌ر زیانێکیان تووش ببێت به‌هۆی  کرده‌وه‌ی خراپیانه‌وه‌ کوت و پڕ بێ هیوا ده‌بن له‌به‌زه‌یی خوا." 
  },
  {
    "number": 37,
    "text": "أَوَلَمْ يَرَوْا۟ أَنَّ ٱللَّهَ يَبْسُطُ ٱلرِّزْقَ لِمَن يَشَآءُ وَيَقْدِرُ إِنَّ فِى ذَٰلِكَ لَءَايَٰتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ",
    "english": "Do they not see that Allah extends provision for whom He wills and restricts [it]? Indeed, in that are signs for a people who believe.",
    "asan": "ئایا ئه‌وانه سه‌رنجیان نه‌داوه که به‌ڕاستی خوا ڕزق و ڕۆزی و سامان فراوان ده‌کات بۆ هه‌ر که‌س که بیه‌وێت، یاخود ده‌یگرێته‌وه‌و که‌می ده‌کاته‌وه‌، بێگومان ئا له‌و حاڵه‌تانه‌شدا به‌ڵگه‌ی زۆر هه‌یه بۆ ئه‌و که‌سانه‌ی که باوه‌ڕ ده‌هێنن.",
    "puxt": "  ئایا ئه‌وانه‌ نه‌یان زانیوه‌ که‌ به‌ڕاستی خوا ڕۆزی فراوان یا که‌م ده‌کات بۆ هه‌ر که‌س که‌ بیه‌وێ بێگومان له‌وه‌دا (باسکرا) چه‌ندین به‌ڵگه‌ هه‌یه‌ بۆ ئه‌وانه‌ی باوه‌ڕ دێنن." 
  },
  {
    "number": 38,
    "text": "فَـَٔاتِ ذَا ٱلْقُرْبَىٰ حَقَّهُۥ وَٱلْمِسْكِينَ وَٱبْنَ ٱلسَّبِيلِ ذَٰلِكَ خَيْرٌ لِّلَّذِينَ يُرِيدُونَ وَجْهَ ٱللَّهِ وَأُو۟لَٰٓئِكَ هُمُ ٱلْمُفْلِحُونَ",
    "english": "So give the relative his right, as well as the needy and the traveler. That is best for those who desire the countenance of Allah, and it is they who will be the successful.",
    "asan": "که‌واته ئه‌ی ئیماندار: مافی خزمان بده‌، له هه‌ر ڕوویه‌که‌وه مافیان ده‌که‌وێته سه‌رت جێبه‌جێی بکه‌، هه‌روه‌ها مافی هه‌ژاران و ڕێبوارانیش فه‌رامۆش مه‌که‌، ئه‌و ڕه‌فتارانه چاکترو په‌سه‌ندتره بۆ ئه‌و که‌سانه‌ی که مه‌به‌ستیان ڕه‌زامه‌ندی خوایه‌، بێگومان هه‌ر ئه‌وانه‌ش سه‌رفرازو سه‌رکه‌وتوون.",
    "puxt": "  که‌واته‌ خزم مافی خۆی پێ بده‌ هه‌روه‌ها هه‌ژار و ڕێبواران ئه‌وه‌ بۆ که‌سانێ ڕه‌زامه‌ندی خوایان ده‌وێ چاکتره‌ و هه‌ر ئه‌وانه‌ن ڕزگار بووان." 
  },
  {
    "number": 39,
    "text": "وَمَآ ءَاتَيْتُم مِّن رِّبًا لِّيَرْبُوَا۟ فِىٓ أَمْوَٰلِ ٱلنَّاسِ فَلَا يَرْبُوا۟ عِندَ ٱللَّهِ وَمَآ ءَاتَيْتُم مِّن زَكَوٰةٍ تُرِيدُونَ وَجْهَ ٱللَّهِ فَأُو۟لَٰٓئِكَ هُمُ ٱلْمُضْعِفُونَ",
    "english": "And whatever you give for interest to increase within the wealth of people will not increase with Allah. But what you give in zakah, desiring the countenance of Allah - those are the multipliers.",
    "asan": "هه‌ر پاره‌و سامانێکتان به سوو دابێت به خه‌ڵکی بۆ ئه‌وه‌ی زیاد بکات له‌ناو سامانه‌که‌یاندا، ئه‌وه به‌ره‌که‌ت ناکات و پاداشتی نابێت لای خوا (به‌ڵکو موحاسه‌به‌شی له دوایه‌)، ئه‌وه‌ش به زه‌کات داوتانه‌و مه‌به‌ستان ڕه‌زامه‌ندی خوایه‌، ئا ئه‌و جۆره که‌سانه پاداشتیان چه‌ند به‌رامبه‌ر کردۆته‌وه.",
    "puxt": "  ئه‌وه‌ی به‌ناوی سوود داوتانه‌ (به‌خه‌ڵکی) بۆ ئه‌وه‌ی زیاد ببێ له‌ ماڵ و سامانی ئه‌و خه‌ڵکانه‌دا (زیاتر له‌وه‌ داوتانه‌ پێیان بتان ده‌نه‌وه‌) ئه‌وه‌ لای خوا هیچ زیاد ناکات (پاداشتی نییه‌) وه‌ هه‌ر زه‌کات و خێرێك که ‌داوتانه‌ و مه‌به‌ستان ته‌نها ڕه‌زامه‌ندی خوا بووه‌ ئا ئه‌وانه‌ن (پاداشتیان) دوو چه‌ندانه‌ ده‌که‌نه‌وه‌." 
  },
  {
    "number": 40,
    "text": "ٱللَّهُ ٱلَّذِى خَلَقَكُمْ ثُمَّ رَزَقَكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يُحْيِيكُمْ هَلْ مِن شُرَكَآئِكُم مَّن يَفْعَلُ مِن ذَٰلِكُم مِّن شَىْءٍ سُبْحَٰنَهُۥ وَتَعَٰلَىٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ",
    "english": "Allah is the one who created you, then provided for you, then will cause you to die, and then will give you life. Are there any of your \"partners\" who does anything of that? Exalted is He and high above what they associate with Him.",
    "asan": "خوا ئه‌و زاته‌یه که دروستی کردوون و پاشان ڕزق و ڕۆزی پێبه‌خشیون (ئاوو هه‌واو خۆرو خاك و هۆکاره‌کانی به‌ده‌ست هێنانی سامان به‌شێکن له به‌خششه‌کانی) له‌دوایدا ده‌تانمرێنێت، پاشان زیندووتان ده‌کاته‌وه‌، ئایا هیچ کام له‌وانه‌ی که کردوتانن به هاوبه‌شی خوا، شتی وایان له ده‌ست دێت؟! پاکی و بڵندی بۆ ئه‌و زاته‌یه له‌وه‌ی ئه‌وانه ده‌یکه‌ن به هاوبه‌شی.",
    "puxt": "  خوا زاتێکه‌ ئێوه‌ی به‌دی هێناوه‌ له ‌پاشان ڕۆزی پێ داون دواتر ده‌تان مرێنێ له ‌پاشان زیندووتان ده‌کاته‌وه‌ ئایا هیچ یه‌ك له‌و هاوبه‌شانه‌ی بۆ خواتان دائه‌نا هه‌یه‌ هیچ شتێ له‌وانه‌ (ی خوا) بکات پاکی و به‌رزی بۆ خوا له‌وه‌ی ئه‌وان ده‌یکه‌نه‌ هاوبه‌شی." 
  },
  {
    "number": 41,
    "text": "ظَهَرَ ٱلْفَسَادُ فِى ٱلْبَرِّ وَٱلْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِى ٱلنَّاسِ لِيُذِيقَهُم بَعْضَ ٱلَّذِى عَمِلُوا۟ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ",
    "english": "Corruption has appeared throughout the land and sea by [reason of] what the hands of people have earned so He may let them taste part of [the consequence of] what they have done that perhaps they will return [to righteousness].",
    "asan": "تاوان و خراپه ده‌رکه‌وتووه‌و هه‌موو سه‌ر زه‌وی و ده‌ریاکانیشی گرتۆته‌وه‌، به‌هۆی ئه‌و تاوان و گوناهانه‌وه که خه‌ڵکی ده‌ستیان داوه‌تێ، سه‌رئه‌نجام ده‌بێت تاڵاوی هه‌ندێك له کرده‌وه‌کانیان بچێژن (که به‌رپابوونی جه‌نگ و کاره‌ساته سروشتیه‌کانه‌) بۆ ئه‌وه‌ی بگه‌ڕێنه‌وه بۆ ڕێبازی پاکی و خواناسی.",
    "puxt": "  خراپه‌ (به‌ڵا و شێوان و ده‌رد) له‌ وشکانی (زه‌وی) و ده‌ریادا ده‌رکه‌وتووه‌ به‌هۆی ئه‌و خراپانه‌ی  خه‌ڵکی کردوویانه‌ بۆ ئه‌وه‌ی (تۆڵه‌ی) هه‌ندێ له‌و (خراپانه‌ی) کردوویانه‌ پێیان بچه‌ژێ بۆ ئه‌وه‌ی بگه‌ڕێنه‌وه‌ له‌خراپه‌ کاری." 
  },
  {
    "number": 42,
    "text": "قُلْ سِيرُوا۟ فِى ٱلْأَرْضِ فَٱنظُرُوا۟ كَيْفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلَّذِينَ مِن قَبْلُ كَانَ أَكْثَرُهُم مُّشْرِكِينَ",
    "english": "Say, [O Muhammad], \"Travel through the land and observe how was the end of those before. Most of them were associators [of others with Allah].",
    "asan": "(ئه‌ی پێغه‌مبه‌ر صلی الله علیه وسلم) پێیان بڵێ: بگه‌ڕێن به‌سه‌ر زه‌ویدا و ته‌ماشا بکه‌ن و سه‌رنج بده‌ن و بزانن چۆن بوو سه‌رئه‌نجامی پێشینه‌کان، ئه‌وانه‌ی زۆربه‌یان هاوه‌ڵگرو بت په‌رست بوون.",
    "puxt": "  ئه‌ی (موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) بڵێ به‌زه‌ویدا بگه‌ڕێن ئینجا سه‌رنج بده‌ سه‌رئه‌نجامی ئه‌وانه‌ی له‌پێش (ئێوه‌وه‌) بوون چۆن بوو که‌ زۆربه‌یان هاوبه‌ش دانه‌ر بوون بۆ خوا." 
  },
  {
    "number": 43,
    "text": "فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ ٱلْقَيِّمِ مِن قَبْلِ أَن يَأْتِىَ يَوْمٌ لَّا مَرَدَّ لَهُۥ مِنَ ٱللَّهِ يَوْمَئِذٍ يَصَّدَّعُونَ",
    "english": "So direct your face toward the correct religion before a Day comes from Allah of which there is no repelling. That Day, they will be divided.",
    "asan": "که‌واته ڕووی خۆت بکه‌ره ئه‌م ئاینه پته‌وو چاك و دامه‌زراوه‌، پێش ئه‌وه‌ی ڕۆژێك بێت هیچ که‌س نه‌توانێت جڵه‌وی بگرێت و دژایه‌تی به‌رنامه‌ی خوا بکات، ئه‌و ڕۆژه خه‌ڵکی هه‌موو له یه‌ك جیاده‌بنه‌وه (به‌هه‌شتیان بۆ به‌هه‌شت به ڕێ ده‌کرێن، دۆزه‌خیه‌کانیش بۆ دۆزه‌خ).",
    "puxt": "  که‌واته‌ ڕووی خۆت بکه‌ره‌ ئایینی ڕێك و ڕاست  له‌ پێش ئه‌وه‌ ڕۆژێ بێت له‌لایه‌ن خواوه‌ که‌ گێڕانه‌وه‌ی بۆ نییه‌ له‌و ڕۆژه‌دا خه‌ڵکی جیا ئه‌بنه‌وه‌ له‌ یه‌کتر." 
  },
  {
    "number": 44,
    "text": "مَن كَفَرَ فَعَلَيْهِ كُفْرُهُۥ وَمَنْ عَمِلَ صَٰلِحًا فَلِأَنفُسِهِمْ يَمْهَدُونَ",
    "english": "Whoever disbelieves - upon him is [the consequence of] his disbelief. And whoever does righteousness - they are for themselves preparing,",
    "asan": "ئه‌وه‌ی کافر بێت ئه‌وه کافر بوونه‌که‌ی له‌سه‌ری ده‌که‌وێت، ئه‌وانه‌ش که کارو کرده‌وه‌ی چاك ئه‌نجام ده‌ده‌ن، ئه‌وه ڕێگه بۆ خۆیان خۆش ده‌که‌ن (به‌ره‌و به‌هه‌شت).",
    "puxt": "  هه‌ر که‌س بێ باوه‌ڕ بوو بێ ئه‌وه‌ (تۆڵه‌ی) بێ باوه‌ڕیی یه‌که‌ی له‌سه‌ره‌ هه‌رکه‌سیش کرده‌وه‌ چاکی کردبێ ئه‌وه‌  شوێن بۆ خۆیان (له‌ به‌هه‌شتدا) ئاماده‌ ده‌که‌ن." 
  },
  {
    "number": 45,
    "text": "لِيَجْزِىَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ وَعَمِلُوا۟ ٱلصَّٰلِحَٰتِ مِن فَضْلِهِۦٓ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلْكَٰفِرِينَ",
    "english": "That He may reward those who have believed and done righteous deeds out of His bounty. Indeed, He does not like the disbelievers.",
    "asan": "تا خوا زۆر به زیاده‌وه پاداشتی ئه‌وانه بداته‌وه که ئیمانیان هێناوه‌و کرده‌وه چاکه‌کانیان ئه‌نجامداوه‌، به‌ڕاستی ئه‌و زاته کافرانی خۆش ناوێت.",
    "puxt": "  بۆ ئه‌وه‌ی که‌سانێ که‌ باوه‌ڕیان هێناوه‌ و کرده‌وه‌ی چاکیان کردووه‌ پاداشتیان بداته‌وه‌ له‌ میهره‌بانی و چاکه‌ی خۆی به‌ڕاستی ئه‌و (خوا) بێ باوه‌ڕانی خۆش ناوێ." 
  },
  {
    "number": 46,
    "text": "وَمِنْ ءَايَٰتِهِۦٓ أَن يُرْسِلَ ٱلرِّيَاحَ مُبَشِّرَٰتٍ وَلِيُذِيقَكُم مِّن رَّحْمَتِهِۦ وَلِتَجْرِىَ ٱلْفُلْكُ بِأَمْرِهِۦ وَلِتَبْتَغُوا۟ مِن فَضْلِهِۦ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ",
    "english": "And of His signs is that He sends the winds as bringers of good tidings and to let you taste His mercy and so the ships may sail at His command and so you may seek of His bounty, and perhaps you will be grateful.",
    "asan": "له به‌ڵگه‌و نیشانه‌کانی (گه‌وره‌یی په‌روه‌ردگار) ئه‌وه‌یه چه‌نده‌ها جۆر با ده‌نێرێت وه‌ك مژده به‌خشێك (له کاتێکدا که هه‌ڵگری هه‌ورو هه‌ڵمی ئاوه‌)، تا ڕه‌حمه‌ت و میهره‌بانی خۆیتان پێ بچێژێت، تا که‌شتیه‌کان به ده‌ریادا به فه‌رمانی ئه‌و هاتوچۆ بکه‌ن و تا له به‌خششه‌کانی به‌هره‌وه‌ر ببن، بۆ ئه‌وه‌ش سوپاسگوزاری بکه‌ن.",
    "puxt": "  وه‌ له‌ نیشانه‌کانی ئه‌و (خوایه‌) که‌ چه‌ند بایه‌کی مژده‌ده‌ر (به‌بارینی باران) ده‌نێرێ بۆ ئه‌وه‌ هه‌ندێ له‌ (بارانی) به‌زه‌یی خۆیتان پێ بچه‌ژێ و بۆ ئه‌وه‌ی که‌شتییه‌کان به‌فه‌رمانی خوا (به‌و بایه‌) بڕۆن و بگه‌ڕێن و بۆ ئه‌وه‌ی به‌دوای ڕۆزی ئه‌و (خوا) دا بگه‌ڕێن (له‌ ده‌ریادا) تا شوکرانه‌ بژێری خوا بن." 
  },
  {
    "number": 47,
    "text": "وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ رُسُلًا إِلَىٰ قَوْمِهِمْ فَجَآءُوهُم بِٱلْبَيِّنَٰتِ فَٱنتَقَمْنَا مِنَ ٱلَّذِينَ أَجْرَمُوا۟ وَكَانَ حَقًّا عَلَيْنَا نَصْرُ ٱلْمُؤْمِنِينَ",
    "english": "And We have already sent messengers before you to their peoples, and they came to them with clear evidences; then We took retribution from those who committed crimes, and incumbent upon Us was support of the believers.",
    "asan": "سوێند به‌خوا به‌ڕاستی پێش تۆ (ئه‌ی محمد صلی الله علیه وسلم) پێغه‌مبه‌رانێکمان ڕه‌وانه کردووه‌، بۆ سه‌ر هۆزو گه‌له‌کانیان، به‌ڵگه‌و نیشانه‌ی زۆریان بۆ هێنان، به‌ڵام زۆریان باوه‌ڕیان نه‌هێنا، بۆیه ئێمه‌ش تۆڵه‌مان سه‌ند له‌وانه‌ی که تاوانیان کرد، ئه‌وسا ئیتر سه‌ر خستنی ئیمانداران به ئه‌رکی سه‌رشانی خۆمان زانی و سه‌رکه‌وتنمان پێ به‌خشین.",
    "puxt": "  سوێند به‌خوا به‌ڕاستی پێش تۆ (ئه‌ی موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) ناردومانه‌ پێغه‌مبه‌رانێك بۆ لای گه‌له‌کانیان ئینجا موعجیزه‌ و به‌ڵگه ‌ڕوونه‌کانیان بۆ هێنان (به‌ڵام باوه‌ڕیان نه‌هێنا) ئینجا تۆڵه‌مان سه‌ند له‌وانه‌یان تاوانیان کرد وه‌ یارمه‌تی دانی باوه‌ڕداران مافێکه‌ له ‌سه‌رمان." 
  },
  {
    "number": 48,
    "text": "ٱللَّهُ ٱلَّذِى يُرْسِلُ ٱلرِّيَٰحَ فَتُثِيرُ سَحَابًا فَيَبْسُطُهُۥ فِى ٱلسَّمَآءِ كَيْفَ يَشَآءُ وَيَجْعَلُهُۥ كِسَفًا فَتَرَى ٱلْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَٰلِهِۦ فَإِذَآ أَصَابَ بِهِۦ مَن يَشَآءُ مِنْ عِبَادِهِۦٓ إِذَا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ",
    "english": "It is Allah who sends the winds, and they stir the clouds and spread them in the sky however He wills, and He makes them fragments so you see the rain emerge from within them. And when He causes it to fall upon whom He wills of His servants, immediately they rejoice",
    "asan": "خوا ئه‌و زاته‌یه که چه‌نده‌ها جۆر - با - ده‌نێرێت، ئه‌و - با - یه هه‌ور هه‌ڵده‌گرێت و له‌گه‌ڵ خۆیدا ڕاپێچی ده‌کات، جا خوا په‌خشی ده‌کاته‌وه به ئاسماندا به‌هه‌ر شێوازو شێوه‌یه‌ك که بیه‌وێت، هه‌وره‌کان پارچه پارچه ده‌کات، ئینجا ده‌بینیت باران له نێوانیاندا ده‌رده‌چێت و داده‌به‌زێته سه‌ر زه‌وی، جا کاتێك بارانه‌که‌ی باراند بۆ هه‌ر تاقمێك له به‌نده‌کانی که بیه‌وێت، ئه‌وانیش یه‌کسه‌ر خۆشحاڵ و دڵخۆش ده‌بن و مژده ده‌ده‌ن به یه‌کتری...",
    "puxt": "  خوا زاتێکه‌ ئه‌و بایانه‌ ده‌نێرێت بۆ ئه‌وه‌ی هه‌وره‌کان بجوڵێنن (بگه‌ڕێنن) ئینجا ئه‌و (هه‌وره‌ خوا) چۆن بیه‌وێ بڵاوی ده‌کاته‌وه‌ به‌ ئاسماندا وه‌ ئه‌و (هه‌وره‌) ده‌کاته‌ پارچه‌یه‌ك (کۆیان ده‌کاته‌وه‌ له‌سه‌ر یه‌کتر) ئینجا ده‌بینی قه‌تره‌ قه‌تره‌ی باران له‌ نێوانی هه‌وره‌که‌وه‌ دێت، ده‌بارێت ئینجا کاتێ (خوا) ئه‌و بارانه‌ ببارێنێ بۆ (ووڵات زه‌وی) هه‌ر کام له‌ به‌نده‌کانی که‌ بیه‌وێ کوتوپڕ دڵخۆش و شادمان ده‌بن (به‌و باران) ه‌." 
  },
  {
    "number": 49,
    "text": "وَإِن كَانُوا۟ مِن قَبْلِ أَن يُنَزَّلَ عَلَيْهِم مِّن قَبْلِهِۦ لَمُبْلِسِينَ",
    "english": "Although they were, before it was sent down upon them - before that, in despair.",
    "asan": "به‌ڕاستی پێش ئه‌وه‌ی دابارێته سه‌ریان، زۆر نائومێدو بێ هیوا بوون.",
    "puxt": "  ئه‌گه‌ر چی پێش ئه‌وه‌ی باران به‌سه‌ریاندا ببارێ بێ هیوا و نائومێد بوون." 
  },
  {
    "number": 50,
    "text": "فَٱنظُرْ إِلَىٰٓ ءَاثَٰرِ رَحْمَتِ ٱللَّهِ كَيْفَ يُحْىِ ٱلْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَآ إِنَّ ذَٰلِكَ لَمُحْىِ ٱلْمَوْتَىٰ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ",
    "english": "So observe the effects of the mercy of Allah - how He gives life to the earth after its lifelessness. Indeed, that [same one] will give life to the dead, and He is over all things competent.",
    "asan": "جا ئیتر سه‌رنج بده‌و ته‌ماشای چه‌نده‌ها ئاسه‌واری ڕه‌حمه‌تی خوا بکه‌، که چۆن زه‌وی زیندوو ده‌کاته‌وه دوای مردنی، بێگومان ئه‌و زاته‌ی که ئه‌و کارانه ئه‌نجام ده‌دات، مردووان زیندوو ده‌کاته‌وه‌و هه‌ر ئه‌و زاته ده‌سه‌ڵاتی به‌سه‌ر هه‌موو شتێکدا هه‌یه‌، (مردووانیش وه‌ك ڕوه‌ك له کاتی خۆیدا له زه‌وی ده‌رده‌هێنێته‌وه بۆ لێپرسینه‌وه‌).",
    "puxt": "  ئینجا سه‌یری ئاسه‌واری (په‌یدا بوان به‌) بارانی خوا بکه‌ (وه‌ك کشتوکاڵ و گژوگیا و دره‌خت) چۆن زه‌وی زیندوو ده‌کاته‌وه‌ دوای مردن و وشك بوونی به‌ڕاستی هه‌ر ئه‌و خوایه‌ زیندوو که‌ره‌وه‌ی مردووانیشه‌ و هه‌ر ئه‌ویش به‌ده‌سه‌ڵاته‌ به‌سه‌ر هه‌موو شتێکدا." 
  },
  {
    "number": 51,
    "text": "وَلَئِنْ أَرْسَلْنَا رِيحًا فَرَأَوْهُ مُصْفَرًّا لَّظَلُّوا۟ مِنۢ بَعْدِهِۦ يَكْفُرُونَ",
    "english": "But if We should send a [bad] wind and they saw [their crops] turned yellow, they would remain thereafter disbelievers.",
    "asan": "سوێند به خوا خۆ ئه‌گه‌ر ڕه‌شه‌بایه‌کی زه‌ره‌رمه‌ند بنێرن و ببینن کشتوکاڵ و باخه‌کانیانی زه‌رد هه‌ڵگه‌ڕان، ئه‌وه ئه‌وانه ئیتر ده‌ست ده‌که‌ن به ناشوکری و له دین وه‌رده‌گه‌ڕێن.",
    "puxt": "  سوێند به‌خوا ئه‌گه‌ر بایه‌کی توندی (زه‌ره‌رمه‌ند) بنێرین جا ئه‌و (هه‌وره‌ یا کشتوکاڵه‌که‌یان) ده‌بینن به‌زه‌رد بوویی له‌پاش ئه‌و (زیانه‌) هه‌ر ناشوکری ده‌که‌ن." 
  },
  {
    "number": 52,
    "text": "فَإِنَّكَ لَا تُسْمِعُ ٱلْمَوْتَىٰ وَلَا تُسْمِعُ ٱلصُّمَّ ٱلدُّعَآءَ إِذَا وَلَّوْا۟ مُدْبِرِينَ",
    "english": "So indeed, you will not make the dead hear, nor will you make the deaf hear the call when they turn their backs, retreating.",
    "asan": "جا به‌ڕاستی تۆ ئه‌ی پێغه‌مبه‌ر صلی الله علیه وسلم ناتوانیت ده‌نگی خۆت، واته‌: بانگه‌وازه‌که‌ت، به مردووه‌کان ڕابگه‌یه‌نیت، هه‌روه‌ها ناتوانیت که‌ڕو گوێ گرانه‌کانی لێ تێبگه‌یه‌نیت (کافران وه‌ك مردوو، وه‌ك که‌ڕن)، کاتێك ڕوو وه‌رده‌گێڕن و پشت هه‌ڵده‌که‌ن و بایه‌خ به بانگه‌وازه‌که‌ت ناده‌ن.",
    "puxt": "  چونکه‌ به‌ڕاستی تۆ (ئه‌ی موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) ناتوانی به‌ مردووان (کافران) ببیستێنی و ناتوانی بانگه‌وازت به‌ که‌ڕان (کافران) ببیستێنی کاتێ ڕوو ورده‌گێڕن لێت به‌ پشت تێکردنه‌وه‌." 
  },
  {
    "number": 53,
    "text": "وَمَآ أَنتَ بِهَٰدِ ٱلْعُمْىِ عَن ضَلَٰلَتِهِمْ إِن تُسْمِعُ إِلَّا مَن يُؤْمِنُ بِـَٔايَٰتِنَا فَهُم مُّسْلِمُونَ",
    "english": "And you cannot guide the blind away from their error. You will only make hear those who believe in Our verses so they are Muslims [in submission to Allah].",
    "asan": "هه‌روه‌ها ناتوانیت ڕێنموویی کوێرو نابینایان بکه‌یت (ئه‌وانه‌ی دڵیان داخستووه‌و نایانه‌وێت تێبینی بکه‌ن) تۆ ناتوانیت له گومڕایی ڕزگاریان بکه‌یت، به‌ڵکو تۆ ته‌نها ده‌توانیت ئایه‌ته‌کانی قورئانی ئێمه بده‌ی به‌گوێی ئه‌و که‌سانه‌دا باوه‌ڕیان پێیه‌تی و هیچی تر، چونکه ئه‌وانه هه‌میشه ملکه‌چی فه‌رمانی خوان.",
    "puxt": "  وه‌ تۆ ڕێنموونیی که‌ری نابینایان نیت (ڕزگاریان که‌یت) له‌ گومڕایی یان تۆ ته‌نیا به‌ که‌سانێ ده‌شنه‌وێنی که‌ به‌ نیشانه‌کانی ئێمه‌ باوه‌ڕ دێنن چونکه‌ ئه‌وانه‌ گه‌ردن که‌چن (بۆ بانگ و فه‌رمانی) تۆ." 
  },
  {
    "number": 54,
    "text": "ٱللَّهُ ٱلَّذِى خَلَقَكُم مِّن ضَعْفٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنۢ بَعْدِ ضَعْفٍ قُوَّةً ثُمَّ جَعَلَ مِنۢ بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفًا وَشَيْبَةً يَخْلُقُ مَا يَشَآءُ وَهُوَ ٱلْعَلِيمُ ٱلْقَدِيرُ",
    "english": "Allah is the one who created you from weakness, then made after weakness strength, then made after strength weakness and white hair. He creates what He wills, and He is the Knowing, the Competent.",
    "asan": "خوا ئه‌و زاته‌یه ئێوه‌ی به لاوازی دروست کردووه (سه‌ره‌تا نوتفه‌یه‌کی لاواز، دوایی وه‌ك دیل له سکی دایکدا، پاشان هه‌ر منداڵی لاوازیت تا ده‌گه‌یته ته‌مه‌نی لاوی)، ئه‌وسا خوا هێزو ده‌سه‌ڵاتێکت پێ ده‌به‌خشێت، دوای هێزو توانایی دووباره نۆره‌ی لاوازی و پیری دێت، بێگومان ئه‌و خوایه هه‌رچی بوێت دروستی ده‌کات (ئه‌م هێزو بێ هێزیه به‌شێکه له ویستی ئه‌و زاته)، ئه‌و په‌روه‌ردگاره زاناو به توانایه‌.",
    "puxt": "  خوا زاتێکه‌ ئێوه‌ی دروست کردووه‌ له‌ لاوازی (لاوازی نوتفه‌و بێچوو منداڵی شیره‌ خۆر...) پاشان دوای لاوازی به‌هێزی کردون (بوون به‌ لاو) له‌ دوا به‌هێزکردنتان لاوازی و پیری بۆ دانان خوا هه‌رچی بوێت دروستی ده‌کات وه‌ هه‌ر ئه‌وه‌ زانای به‌ ده‌سه‌ڵات." 
  },
  {
    "number": 55,
    "text": "وَيَوْمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ يُقْسِمُ ٱلْمُجْرِمُونَ مَا لَبِثُوا۟ غَيْرَ سَاعَةٍ كَذَٰلِكَ كَانُوا۟ يُؤْفَكُونَ",
    "english": "And the Day the Hour appears the criminals will swear they had remained but an hour. Thus they were deluded.",
    "asan": "ئه‌و ڕۆژه‌ی که قیامه‌ت به‌رپا ده‌بێت تاوانباران سوێند ده‌خۆن (که‌: له جیهانی به‌رزه‌خدا، یان له ژیانی دنیادا) ته‌نها کاژێرێك ماونه‌ته‌وه‌، ئا ئه‌وانه کاتی خۆی له ڕاستی لاده‌دران.",
    "puxt": "  وه‌ ڕۆژی قیامه‌ت هه‌ڵده‌سێ تاوانباران سوێند ده‌خۆن (له‌ دنیادا یا له‌ به‌رزه‌خ دا) ته‌نها ساتێ ماونه‌ته‌وه‌ (له‌ دنیادا) هه‌ر به‌و وێنه‌ ئه‌وان له‌ دنیادا لادران له‌ ڕاستی." 
  },
  {
    "number": 56,
    "text": "وَقَالَ ٱلَّذِينَ أُوتُوا۟ ٱلْعِلْمَ وَٱلْإِيمَٰنَ لَقَدْ لَبِثْتُمْ فِى كِتَٰبِ ٱللَّهِ إِلَىٰ يَوْمِ ٱلْبَعْثِ فَهَٰذَا يَوْمُ ٱلْبَعْثِ وَلَٰكِنَّكُمْ كُنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ",
    "english": "But those who were given knowledge and faith will say, \"You remained the extent of Allah 's decree until the Day of Resurrection, and this is the Day of Resurrection, but you did not used to know.\"",
    "asan": "(له ڕۆژی قیامه‌تدا که تاوانباران سه‌ریان لێشێواوه‌و سوێندی درۆ ده‌خۆن) ئه‌وانه‌ی زانیاری و ئیمانیان پێبه‌خشرابوو ده‌ڵێن: سوێند به‌خوا بێگومان ئێوه به‌ڕاده‌ی ئه‌وه‌ی خوا بڕیاری له‌سه‌ر بووه ماونه‌ته‌وه (له دنیاداو له جیهانی به‌رزه‌خیشدا) تا ڕۆژی زیندووبوونه‌وه‌، جا ئه‌مه ڕۆژی زیندووبوونه‌وه‌که‌یه‌، به‌ڵام ئێوه به‌م ڕاستیه‌تان نه‌ده‌زانی و بڕواتان پێی نه‌بوو.",
    "puxt": "  وه‌ که‌سانێ که‌ زانیاری و ئیمانیان پێ دراوه‌ وتیان سوێند به‌خوا به‌ڕاستی ئێوه‌ له‌ (به‌رزه‌خ دا به‌پێ ی بڕیاری) نوسراوی خوا تا ڕۆژی زیندووبوونه‌وه‌ ماونه‌ته‌وه‌ ئینجا ئه‌مه‌ ڕۆژی زیندوو بوونه‌وه‌یه‌ به‌ڵام ئێوه‌ نه‌تان ده‌زانی ڕاسته‌و دێته‌ دی." 
  },
  {
    "number": 57,
    "text": "فَيَوْمَئِذٍ لَّا يَنفَعُ ٱلَّذِينَ ظَلَمُوا۟ مَعْذِرَتُهُمْ وَلَا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ",
    "english": "So that Day, their excuse will not benefit those who wronged, nor will they be asked to appease [Allah].",
    "asan": "جا له‌و ڕۆژه‌دا تکاو پاڕانه‌وه‌و بڕو بیانووی ئه‌وانه‌ی سته‌میان کردووه‌، هیچ سوودێکی نیه بۆیان، به‌هیچ شێوه‌یه‌ك خوا لێیان ڕازی نابێت و ئه‌وانه‌ش داوای لابردنی ڕق و قینی خوایان لێ ناکرێت، به‌هۆی تۆبه‌وه خۆیان ڕزگار بکه‌ن.",
    "puxt": "  جا له‌و ڕۆژه‌دا که‌سانێ که‌ سته‌میان کردووه‌ به‌هانه‌ هێنانه‌وه‌ سوودیان پێ ناگه‌یه‌نێ وه‌ ئه‌وان داوایان لێ ناکرێ خوا له‌ خۆیان ڕازی بکه‌ن." 
  },
  {
    "number": 58,
    "text": "وَلَقَدْ ضَرَبْنَا لِلنَّاسِ فِى هَٰذَا ٱلْقُرْءَانِ مِن كُلِّ مَثَلٍ وَلَئِن جِئْتَهُم بِـَٔايَةٍ لَّيَقُولَنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓا۟ إِنْ أَنتُمْ إِلَّا مُبْطِلُونَ",
    "english": "And We have certainly presented to the people in this Qur'an from every [kind of] example. But, [O Muhammad], if you should bring them a sign, the disbelievers will surely say, \"You [believers] are but falsifiers.\"",
    "asan": "سوێند به‌خوا به‌ڕاستی ئێمه له‌م قورئانه‌دا له هه‌موو بابه‌تێك نموونه‌مان بۆ خه‌ڵکی هێناوه‌ته‌وه‌، که‌چی هه‌ر ئایه‌تێکیشیان بۆ بهێنیت و به‌سه‌ریاندا بخوێنیته‌وه‌، ئه‌وه بێگومان ئه‌وانه‌ی که بێ باوه‌ڕن ده‌ڵێن: ئێوه ته‌نها پێشێلکه‌ری حه‌قن و هیچی تر نین!!",
    "puxt": "  سوێند به‌خوا به‌ڕاستی هێناومانه‌ته‌وه‌ بۆ خه‌ڵکی له‌م قورئانه‌دا له‌ هه‌موو جۆره‌ نموونه‌و باسێك ئینجا به‌ڕاستی ئه‌گه‌ر نیشانه‌یه‌کیان بۆ بێنی دڵنیابن ئه‌و بێ بڕوایانه‌ ده‌ڵێن ئێوه‌ هه‌ر ناڕاست و به‌تاڵن (ئه‌مه‌ سیحر) ه‌." 
  },
  {
    "number": 59,
    "text": "كَذَٰلِكَ يَطْبَعُ ٱللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِ ٱلَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ",
    "english": "Thus does Allah seal the hearts of those who do not know.",
    "asan": "ئا به‌و شێوه‌یه خوا مۆر ده‌نێت به‌سه‌ر دڵی ئه‌وانه‌دا که نازانن و به‌شوێن حه‌ق و ڕاستیدا ناگه‌ڕێن، (شوێن ڕاستی و حه‌قیقه‌ت ناکه‌ون).",
    "puxt": "  ئا به‌و جۆره‌ خوا مۆر ده‌نێت به‌سه‌ر دڵی که‌سانێ که‌ بێ ئاگا و نه‌زانن." 
  },
  {
    "number": 60,
    "text": "فَٱصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ ٱللَّهِ حَقٌّ وَلَا يَسْتَخِفَّنَّكَ ٱلَّذِينَ لَا يُوقِنُونَ",
    "english": "So be patient. Indeed, the promise of Allah is truth. And let them not disquiet you who are not certain [in faith].",
    "asan": "جا (ئه‌ی محمد صلی الله علیه وسلم، ئه‌ی ئیماندار) دان به‌خۆدا بگره‌و ئارام بگره‌، چونکه بێگومان وه‌عدو به‌ڵێنی خوا حه‌ق و ڕاسته و هه‌ر دێته‌دی، ئه‌وانه‌ش که باوه‌ڕیان نیه بێ ئارامت نه‌که‌ن و ساردت نه‌که‌نه‌وه‌.",
    "puxt": "  جا دان به‌خۆدا بگره‌ بێگومان به‌ڵێنی خوا ڕاسته‌ با ئه‌وانه‌ی بێ باوه‌ڕن له‌ (ئایینی) ڕاست لات نه‌ده‌ن و بێزارت نه‌که‌ن." 
  }
]