3.json

[
  {
    "number": 1,
    "text": "الٓمٓ",
    "english": "Alif, Lam, Meem.",
    "asan": "‌چه‌ند پیتێك له سه‌ره‌تای هه‌ندێ له سووره‌ته‌كانی قورئاندا هاتوون ژماره‌یان (١٤) پیته‌، نیوه‌ی كۆی پیته‌كانی زمانی عه‌ره‌بین، بۆ سه‌لماندنی (اعجاز) و مه‌زنی و گرنگی قورئان كه له توانای هیچ كه‌سدا نیه به‌و پیتانه كتێبێكی ئاوا بێ وێنه دابنێت، به‌راده‌یه‌ك هه‌تا ئه‌گه‌ر هه‌موو گرۆی ئاده‌میزاد و په‌ری كۆببنه‌وه بۆ ئه‌و مه‌به‌سته بێگومان ناتوانن، هه‌روه‌ها چه‌نده‌ها نهێنی تریشی تێدایه‌، زاناكان له هه‌ندێكی دواون، هه‌ندێكیشیان وتوویانه‌: هه‌ر خوا خۆی زانایه به نهێنی ئه‌و پیتانه‌.",
    "puxt": "به‌ناوی خوای به‌خشنده‌ی میهره‌بان ,  ته‌نها خوا ماناکه‌ی ده‌زانێت به‌(ئه‌لیف، لام، میم) ده‌خوێنرێته‌وه‌."  
  },
  {
    "number": 2,
    "text": "ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلْحَىُّ ٱلْقَيُّومُ",
    "english": "Allah - there is no deity except Him, the Ever-Living, the Sustainer of existence.",
    "asan": "خوا زاتێکه جگه ئه‌و هیچ خوایه‌کی تر نی یه شایه‌نی په‌رستن بێت و ئه‌و هه‌میشه زیندووه و ڕاگرو سه‌رپه‌رشتیاری هه‌موو دروستکراوه‌کانیه‌تی.",
    "puxt": "خوا ئه‌و خوایه‌یه‌ که‌ هیچ په‌رستراوێک نی یه‌ ئه‌و نه‌بێت زیندووی ڕاگری بونه‌وه‌ره‌."  
  },
  {
    "number": 3,
    "text": "نَزَّلَ عَلَيْكَ ٱلْكِتَٰبَ بِٱلْحَقِّ مُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهِ وَأَنزَلَ ٱلتَّوْرَىٰةَ وَٱلْإِنجِيلَ",
    "english": "He has sent down upon you, [O Muhammad], the Book in truth, confirming what was before it. And He revealed the Torah and the Gospel.",
    "asan": "ئه‌ی پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) خوا قورئانی بۆ تۆ به‌ڕاست و دروست (به چه‌ند قۆناغێک) دابه‌زاندووه‌، به‌ڕاست دانه‌ری سه‌رجه‌م کتێبه پێشووه‌کانی پیش خۆیه‌تی (پێش ده‌ستکاری کردنیان)، هه‌روه‌ها ته‌وراتی بۆ (موسا) و ئینجیلی بۆ (عیسا) ڕه‌وانه کردووه له پێش قورئاندا...",
    "puxt": "ناردوویه‌ تیه‌ خواره‌وه‌ بۆت قورئان به‌ڕاستی و دروستی، به‌ڕاست دانه‌ری هه‌موو ئه‌و (کتێب) انه‌ یه‌ له‌پێشیدا بوون وه‌ ته‌ورات و ئینجیلی نارده‌ خواره‌وه‌."  
  },
  {
    "number": 4,
    "text": "مِن قَبْلُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَأَنزَلَ ٱلْفُرْقَانَ إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيدٌ وَٱللَّهُ عَزِيزٌ ذُو ٱنتِقَامٍ",
    "english": "Before, as guidance for the people. And He revealed the Qur'an. Indeed, those who disbelieve in the verses of Allah will have a severe punishment, and Allah is exalted in Might, the Owner of Retribution.",
    "asan": "له‌کاتێکدا هیدایه‌ت و ڕێنموویی به‌خشی خه‌ڵکی بوون، هه‌روه‌ها جیاکه‌ره‌وه‌ی حه‌ق و به‌تاڵی نارده خواره‌وه (که قورئانه‌)، بێگومان ئه‌وانه‌ی بڕوایان نه‌هێنا به ئایاته‌کانی خوا، بۆ ئه‌وان سزایه‌کی سه‌خت (له دواڕۆژدا) هه‌یه‌، بێگومان خوای گه‌وره باڵاده‌سته‌و خاوه‌نی تۆڵه‌و سزایه (له بێ باوه‌ڕان).",
    "puxt": "له‌پێش قورئاندا به‌ڕێنموونیی خه‌ڵکی وه‌ ناردیه‌ خواره‌وه‌ فورقان(واته‌: جیاکه‌ره‌وه‌ی ڕاست و ناڕاست _ مه‌به‌ست پێ ی قورئانه‌) بێگومان ئه‌وانه‌ی که‌ بێ بڕوابوون به‌ ئایه‌ته‌کانی خوا بۆیان هه‌یه‌ (له‌ قیامه‌ت دا) سزای سه‌خت وه‌ خوا باڵا ده‌ست و به‌توانایه‌ خاوه‌نی تۆڵه‌و سزایه‌."  
  },
  {
    "number": 5,
    "text": "إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَخْفَىٰ عَلَيْهِ شَىْءٌ فِى ٱلْأَرْضِ وَلَا فِى ٱلسَّمَآءِ",
    "english": "Indeed, from Allah nothing is hidden in the earth nor in the heaven.",
    "asan": "بێگومان هیچ شتێک له خوا ون نابێت نه له زه‌وی و نه له ئاسماندا.",
    "puxt": "به‌ڕاستی خوا هیچ شتێکی لێ ون نابێت نه‌ له‌زه‌وی وه‌ نه‌ له‌ئاسماندا."  
  },
  {
    "number": 6,
    "text": "هُوَ ٱلَّذِى يُصَوِّرُكُمْ فِى ٱلْأَرْحَامِ كَيْفَ يَشَآءُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلْعَزِيزُ ٱلْحَكِيمُ",
    "english": "It is He who forms you in the wombs however He wills. There is no deity except Him, the Exalted in Might, the Wise.",
    "asan": "ئه‌و خوایه زاتێکه نه‌خشه‌ی ڕووخسارتان له منداڵدانه‌کاندا ده‌کێشێت چۆن بیه‌وێت، هیچ په‌رستراوێکی به‌ڕاست نی یه جگه له‌و خوایه و ئه‌و زاته باڵاده‌ست و دانا و کاربه‌جێ یه‌.",
    "puxt": "ئه‌و خوایه‌ زاتێکه‌ شێوه‌تان ئه‌کێشێ له‌ منداڵدانه‌کاندا چۆنی بووێ،  په‌رستراوێکی ڕاست نیه‌ ته‌نها ئه‌و نه‌بێ زاڵی کار به‌جێ یه‌."  
  },
  {
    "number": 7,
    "text": "هُوَ ٱلَّذِىٓ أَنزَلَ عَلَيْكَ ٱلْكِتَٰبَ مِنْهُ ءَايَٰتٌ مُّحْكَمَٰتٌ هُنَّ أُمُّ ٱلْكِتَٰبِ وَأُخَرُ مُتَشَٰبِهَٰتٌ فَأَمَّا ٱلَّذِينَ فِى قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَٰبَهَ مِنْهُ ٱبْتِغَآءَ ٱلْفِتْنَةِ وَٱبْتِغَآءَ تَأْوِيلِهِۦ وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُۥٓ إِلَّا ٱللَّهُ وَٱلرَّٰسِخُونَ فِى ٱلْعِلْمِ يَقُولُونَ ءَامَنَّا بِهِۦ كُلٌّ مِّنْ عِندِ رَبِّنَا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّآ أُو۟لُوا۟ ٱلْأَلْبَٰبِ",
    "english": "It is He who has sent down to you, [O Muhammad], the Book; in it are verses [that are] precise - they are the foundation of the Book - and others unspecific. As for those in whose hearts is deviation [from truth], they will follow that of it which is unspecific, seeking discord and seeking an interpretation [suitable to them]. And no one knows its [true] interpretation except Allah. But those firm in knowledge say, \"We believe in it. All [of it] is from our Lord.\" And no one will be reminded except those of understanding.",
    "asan": "ئه‌و خوایه زاتێکه که قورئانی بۆ سه‌ر تۆ (ئه‌ی محمد (صلی الله علیه وسلم) نارده خواره‌وه‌، به‌شێک له ئایه‌ته‌کانی دامه‌زراو و پایه‌دارو ڕوون و ئاشکران، ئه‌وانه بنچینه‌و بناغه‌ی قورئانه‌که‌ن و هه‌ندێکی تریشی واتای جۆراوجۆر هه‌ڵده‌گرن و به ئاسانی نازانرێن، جا ئه‌وانه‌ی که له دڵیاندا لاری و لادان هه‌یه‌، حه‌ز له حه‌ق و ڕاستی ناکه‌ن، ئه‌وانه شوێنی ئه‌و ئایه‌تانه ده‌که‌ون که مانای جۆراو جۆر و فراوانیان هه‌یه‌، بۆ ئه‌وه‌ی فیتنه و ئاشوب و ناکۆکی و دووبه‌ره‌کی دروست بکه‌ن، یان بۆ ئه‌وه‌ی لێکدانه‌وه‌ی هه‌ڵه‌ی بۆ هه‌ڵبه‌ستن، له حاڵێکدا که لێکدانه‌وه‌ی ئه‌و جۆره ئایه‌تانه هه‌ر خوا خۆی به ته‌واوی ده‌یزانێت، جا ئه‌و که‌سانه‌ی که‌له زانستدا ڕۆچوون ده‌ڵێن: ئێمه باوه‌ڕی دامه‌زراومان به‌هه‌ر هه‌موو (ئه‌و ئایه‌تانه‌)هه‌یه که له‌لایه‌ن په‌روه‌ردگارمانه‌وه‌یه و فه‌رمایشی ئه‌وه‌، (له‌ڕاستیدا) بێجگه له خاوه‌ن بیر و ژیره‌کان یاداوه‌ری وه‌رناگرن و بیرناکه‌نه‌وه (له‌م قورئانه‌).",
    "puxt": "ئه‌و خوایه‌ ناردویه‌تی یه‌ خواره‌وه‌ بۆت قورئان هێندێکی ئایاتی ڕۆشنن ئه‌و ئایه‌تانه‌ بنه‌ڕه‌تی قورئانن وه‌ ئه‌وانی تر(ئایه‌تانێکن که‌ مه‌به‌سته‌کانیان) ڕۆشن نین ئینجا ئه‌وانه‌ی که‌ له‌ دڵیاندا لادان و چه‌وتی هه‌یه‌ دوای ئه‌و ئایه‌تانه‌ ده‌که‌ون که‌ له‌ قورئاندا موته‌شابهن(هاوشێوه‌ن) بۆ تێکدانی بیروباوه‌ڕی موسوڵمانان وه‌ بۆ ڕاڤه‌کردنی به‌ ئاره‌زووی ناپاکی خۆیان له‌ حاڵه‌تێکدا که‌س ڕاڤه‌ کردنی نازانێ ته‌نیا خوا نه‌بێ وه‌ دامه‌زراوان له‌ زانییندا ئه‌ڵێن ئێمه‌ بڕوامان هێناوه‌ به‌(متشابه‌) هه‌مووی له‌ په‌روه‌ردگارمانه‌وه‌ن بیر له‌ قورئان ناکه‌نه‌وه‌ ته‌نها خاوه‌نانی ژیریی و بیر نه‌بێ."  
  },
  {
    "number": 8,
    "text": "رَبَّنَا لَا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِن لَّدُنكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنتَ ٱلْوَهَّابُ",
    "english": "[Who say], \"Our Lord, let not our hearts deviate after You have guided us and grant us from Yourself mercy. Indeed, You are the Bestower.",
    "asan": "(ئه‌وانه ده‌ڵێن) په‌روه‌ردگارا.. دوای ئه‌وه‌ی که هیدایه‌ت و ڕێنمووییت کردین، دڵه‌کانمان لامه‌ده له ڕێگه‌ی ڕاست و له ڕه‌حمه‌ت و به‌خششی تایبه‌تی خۆت به‌هره‌وه‌رمان بکه‌، چونکه به‌ڕاستی تۆ به‌خشنده و به‌خشێنه‌ری.",
    "puxt": "ئه‌ڵێن ئه‌ی په‌روه‌ردگارمان لای مه‌ده‌(له‌ ڕێ ی ڕاست) دڵه‌کانمان دوای ئه‌وه‌ی که‌ ڕێنموونیت کردین وه‌ پێمان ببه‌خشه‌ له‌ لای خۆته‌وه‌ به‌زه‌یی یه‌ک (میهره‌بانیه‌ک) به‌ڕاستی هه‌ر تۆی به‌خشنده‌."  
  },
  {
    "number": 9,
    "text": "رَبَّنَآ إِنَّكَ جَامِعُ ٱلنَّاسِ لِيَوْمٍ لَّا رَيْبَ فِيهِ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُخْلِفُ ٱلْمِيعَادَ",
    "english": "Our Lord, surely You will gather the people for a Day about which there is no doubt. Indeed, Allah does not fail in His promise.\"",
    "asan": "په‌روه‌ردگارا به‌ڕاستی تۆ کۆکه‌ره‌وه‌ی هه‌موو خه‌ڵکیت له ڕۆژێکدا که هیچ گومانی تێدانیه‌، بێگومان خوا (زاتێک نیه‌) که به‌ڵێنی خۆی نه‌باته سه‌ر....",
    "puxt": "ئه‌ی په‌روه‌ردگارمان بێگومان تۆ کۆکه‌ره‌وه‌ی خه‌ڵکیت بۆ ڕۆژێک که‌ هیچ گومانی تێدا نی یه‌ به‌ڕاستی خوا به‌ڵێنی خۆی ناشکێنێت."  
  },
  {
    "number": 10,
    "text": "إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ لَن تُغْنِىَ عَنْهُمْ أَمْوَٰلُهُمْ وَلَآ أَوْلَٰدُهُم مِّنَ ٱللَّهِ شَيْـًٔا وَأُو۟لَٰٓئِكَ هُمْ وَقُودُ ٱلنَّارِ",
    "english": "Indeed, those who disbelieve - never will their wealth or their children avail them against Allah at all. And it is they who are fuel for the Fire.",
    "asan": "(له‌و ڕۆژه‌دا) به‌ڕاستی ئه‌وانه‌ی که بێ باوه‌ڕن هه‌رگیز ماڵ و منداڵیان هیچ جۆره به‌رگریه‌کیان لێ ناکه‌ن له سزای خوا، ئا ئه‌وانه سووته‌مه‌نی ئاگری دۆزه‌خن.",
    "puxt": "بێگومان ئه‌وانه‌ی بێ بڕوا بوون هه‌رگیز که‌ڵک و سوودیان پێ ناگه‌یه‌نێت نه‌ ماڵیان وه‌ نه‌ منداڵیان له‌ (سزای) خوا به‌هیچ شێوه‌یه‌ک وه‌ ئا ئه‌وانه‌ سووته‌مه‌نی دۆزه‌خن."  
  },
  {
    "number": 11,
    "text": "كَدَأْبِ ءَالِ فِرْعَوْنَ وَٱلَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ كَذَّبُوا۟ بِـَٔايَٰتِنَا فَأَخَذَهُمُ ٱللَّهُ بِذُنُوبِهِمْ وَٱللَّهُ شَدِيدُ ٱلْعِقَابِ",
    "english": "[Theirs is] like the custom of the people of Pharaoh and those before them. They denied Our signs, so Allah seized them for their sins. And Allah is severe in penalty.",
    "asan": "ئه‌وانه داب و نه‌ریتیان وه‌کو داب و نه‌ریتی داروده‌سته‌ی فیرعه‌ون و ئه‌وانه‌ی که پێشیان هاتوون وایه‌، ئایه‌ت و موعجیزه‌کانی ئێمه‌یان به‌درۆ دانا، خوایش ئه‌وانی به‌هۆی گوناهو تاوانیانه‌وه به‌توندی سزادا و گرفتاری کردن و خوا تۆڵه‌سێنه‌رێکی به‌هێز و به‌زه‌بره‌.",
    "puxt": "داب و باوی ئه‌م بێ بڕوایانه‌ وه‌ک دابی ده‌ست و پێوه‌نده‌کانی فیرعه‌ون و ئه‌وانه‌ی له‌پێش ئه‌واندا بوون وایه‌ که‌ نیشانه‌کانی ئێمه‌یان به‌ درۆزانی ئینجا خواش گرتنی به‌هۆی تاوانه‌ کانیانه‌وه، ‌ وه‌ خوا تۆڵه‌ی سه‌خته‌."  
  },
  {
    "number": 12,
    "text": "قُل لِّلَّذِينَ كَفَرُوا۟ سَتُغْلَبُونَ وَتُحْشَرُونَ إِلَىٰ جَهَنَّمَ وَبِئْسَ ٱلْمِهَادُ",
    "english": "Say to those who disbelieve, \"You will be overcome and gathered together to Hell, and wretched is the resting place.\"",
    "asan": "(ئه‌ی محمد (صلی الله علیه وسلم) بڵێ به‌وانه‌ی که بڕوایان نه‌هێناوه‌: سه‌رئه‌نجام تێکده‌شکێن و ژێرده‌ست ده‌خرێن (له دنیادا، له ڕۆژی دوایشدا) کۆ ده‌کرێنه‌وه و ڕاپێچ ده‌کرێن بۆ ناو دۆزه‌خ که ناخۆشترین جێگه‌یه‌.",
    "puxt": "بڵێ: به‌وانه‌ی که‌ بێ بڕوان له‌مه‌ولا ئه‌شکێن و ژێر ده‌که‌ون وه‌ کۆده‌کرێنه‌وه‌ به‌ره‌و دۆزه‌خ که‌ ناخۆشترین شوێنه‌."  
  },
  {
    "number": 13,
    "text": "قَدْ كَانَ لَكُمْ ءَايَةٌ فِى فِئَتَيْنِ ٱلْتَقَتَا فِئَةٌ تُقَٰتِلُ فِى سَبِيلِ ٱللَّهِ وَأُخْرَىٰ كَافِرَةٌ يَرَوْنَهُم مِّثْلَيْهِمْ رَأْىَ ٱلْعَيْنِ وَٱللَّهُ يُؤَيِّدُ بِنَصْرِهِۦ مَن يَشَآءُ إِنَّ فِى ذَٰلِكَ لَعِبْرَةً لِّأُو۟لِى ٱلْأَبْصَٰرِ",
    "english": "Already there has been for you a sign in the two armies which met - one fighting in the cause of Allah and another of disbelievers. They saw them [to be] twice their [own] number by [their] eyesight. But Allah supports with His victory whom He wills. Indeed in that is a lesson for those of vision.",
    "asan": "(ئه‌ی محمد (صلی الله علیه وسلم) به‌و خه‌ڵکه بڵێ) بێگومان له‌و دوو ده‌سته‌یه‌ی که له (جه‌نگی به‌دردا) ڕوو به ڕووی یه‌کتر وه‌ستان نیشانه‌و په‌ندێکی گه‌وره بوو بۆتان، ده‌سته‌یه‌کیان له پێناوی خوادا ده‌جه‌نگان، ده‌سته‌که‌ی تریان بێ باوه‌ڕ بوون، ئیمانداران له‌به‌ر چاوی ئه‌واندا دوو ئه‌وه‌نده‌یان ده‌نواند (له مه‌یدانی جه‌نگدا به‌چاوی بینایی و بینین)، (خوا فریشته‌یشی دابه‌زاند بۆ یارمه‌تی ئیمانداران)، خوا پشتگیری (هه‌ر ده‌سته‌یه‌ک)و هه‌رکه‌سێک بیه‌وێت ده‌یکات، به‌ڕاستی ئا له‌و یارمه‌تیه‌دا په‌ند و ئامۆژگاری هه‌یه بۆ ئه‌وانه‌ی که بینایی خۆیان به‌کارده‌هێنن و به‌وردیی بیرده‌که‌نه‌وه (که چۆن کۆمه‌ڵێکی که‌م زاڵ بوون به‌سه‌ر کۆمه‌ڵێکی زۆردا).",
    "puxt": "بێگومان نیشانه‌یه‌کی گرنگ ڕوویدا بۆ ئێوه‌(ئه‌ی موسوڵمانینه‌ یان ئه‌ی کافره‌کان) له‌و دوو ده‌سته‌ی(که‌ له‌ جه‌نگی به‌دردا) دایان به‌یه‌کدا ده‌سته‌یه‌کیان ده‌جه‌نگیین له‌ ڕێی خوادا وه‌ ئه‌وه‌ی تریان بێ بڕوابوون موسوڵمانه‌کانیان ئه‌دیی به‌دوو ئه‌وه‌نده‌ی خۆیان به‌ بینینی چاو وه‌ خوا پشتگیری ده‌کات به‌ یارمه‌تی خۆی بۆ هه‌رکه‌س بیه‌وێت به‌ڕاستی له‌م یارمه‌تیه‌دا په‌ند هه‌یه‌ بۆ خاوه‌نانی ژیریی."  
  },
  {
    "number": 14,
    "text": "زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ ٱلشَّهَوَٰتِ مِنَ ٱلنِّسَآءِ وَٱلْبَنِينَ وَٱلْقَنَٰطِيرِ ٱلْمُقَنطَرَةِ مِنَ ٱلذَّهَبِ وَٱلْفِضَّةِ وَٱلْخَيْلِ ٱلْمُسَوَّمَةِ وَٱلْأَنْعَٰمِ وَٱلْحَرْثِ ذَٰلِكَ مَتَٰعُ ٱلْحَيَوٰةِ ٱلدُّنْيَا وَٱللَّهُ عِندَهُۥ حُسْنُ ٱلْمَـَٔابِ",
    "english": "Beautified for people is the love of that which they desire - of women and sons, heaped-up sums of gold and silver, fine branded horses, and cattle and tilled land. That is the enjoyment of worldly life, but Allah has with Him the best return.",
    "asan": "ئاره‌زووی ئافره‌ت و بوونی نه‌وه‌ی نێرینه و خاوه‌نێتی ئاڵتون و زێڕو زیووی زۆرو زه‌به‌نده و ئه‌سپی چاک و ڕه‌سه‌ن و (هۆکارهی هاتووچۆ) هه‌روه‌ها ماڵات و زه‌وی و زاری کشتوکاڵ بۆ خه‌ڵکی ڕازێنراوه‌ته‌وه‌، ئه‌وانه هه‌مووی نازو نیعمه‌تی ژیانی دنیان، خوایش (بۆ چاکان) شوێنی گه‌ڕانه‌وه‌ی ڕازاوه‌و خۆشی لای خۆی ئاماده کردووه (که به‌هه‌شته‌).",
    "puxt": "جوان کراوه‌ بۆ خه‌ڵکی(دنیا په‌رست) خۆشی و ئاره‌زوواتی نه‌فسی له‌ ئافره‌تان و کوڕان و دارایی زۆری که‌ڵه‌که‌ کراو له‌ ئاڵتون و زێڕ و زیو و ئه‌سپ و ماینانی نیشانه‌دار (به‌سپێتی ناوچه‌وان و هه‌ر چوار په‌لی) هه‌روه‌ها ئاژه‌ڵ و چوارپێ یان و کشتوکاڵ ئه‌مانه‌ به‌هره‌و (که‌ل و په‌ل) ی زینده‌گانیی(ژیان) ی دنیان وه‌ لای خوا هه‌یه‌ خۆشترین جێ ی پاشه‌ڕۆژ."  
  },
  {
    "number": 15,
    "text": "قُلْ أَؤُنَبِّئُكُم بِخَيْرٍ مِّن ذَٰلِكُمْ لِلَّذِينَ ٱتَّقَوْا۟ عِندَ رَبِّهِمْ جَنَّٰتٌ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا ٱلْأَنْهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَا وَأَزْوَٰجٌ مُّطَهَّرَةٌ وَرِضْوَٰنٌ مِّنَ ٱللَّهِ وَٱللَّهُ بَصِيرٌۢ بِٱلْعِبَادِ",
    "english": "Say, \"Shall I inform you of [something] better than that? For those who fear Allah will be gardens in the presence of their Lord beneath which rivers flow, wherein they abide eternally, and purified spouses and approval from Allah. And Allah is Seeing of [His] servants -",
    "asan": "(ئه‌ی محمد (صلی الله علیه وسلم) به‌و خه‌ڵکه‌) بڵێ: ئایا هه‌واڵی چاکتر له‌و نازو نیعمه‌تانه‌تان پێ ڕابگه‌یه‌نم؟! (ئه‌ویش ئه‌مه‌یه که‌): بۆ ئه‌وانه‌ی پارێزکارو خواناسن، لای په‌روه‌ردگاریان باخه‌کانی به‌هه‌شت ئاماده‌یه بۆیان که‌: چه‌نده‌ها ڕووبار به‌ژێر دره‌خته‌کانیداو به‌به‌رده‌م کۆشکه‌کانیدا ده‌ڕوات، هاوڕێ له‌گه‌ڵ ژیانی نه‌بڕاوه له‌گه‌ڵ هاوسه‌رانی پاکیزه‌دا و به‌ده‌م هه‌ست کردنی به‌رده‌وام به‌ڕه‌زامه‌ندیی په‌روه‌ردگاری ئازیز، بێگومان ئه‌و خوایه بینایه به‌به‌نده‌کانی.",
    "puxt": "بڵێ: خه‌به‌رتان بده‌مێ به‌باشتر له‌مانه‌تان بۆ ئه‌وانه‌ی که‌ پارێزیان کرد لای په‌روه‌ردگاریان چه‌ند به‌هه‌شتێک هه‌یه‌ که‌ به‌ژێر دره‌خته‌کانیاندا ده‌ڕوات ڕووباره‌کان به‌ئێجگاری تێدا ده‌مێننه‌وه‌، وه‌ (بۆیان هه‌یه‌) ژنانی پاکیزه‌، وه‌ ڕه‌زامه‌ندی له‌ خواوه‌، وه‌ خوا بینایه‌ به‌ به‌نده‌کان."  
  },
  {
    "number": 16,
    "text": "ٱلَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَآ إِنَّنَآ ءَامَنَّا فَٱغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَقِنَا عَذَابَ ٱلنَّارِ",
    "english": "Those who say, \"Our Lord, indeed we have believed, so forgive us our sins and protect us from the punishment of the Fire,\"",
    "asan": "ئه‌وانه‌ی که ده‌ڵێن: په‌روه‌ردگارا، به‌ڕاستی ئێمه ئیمان و باوه‌ڕمان هێناوه‌، ده له گوناهه‌کانمان خۆش ببه و له ئاگری دۆزه‌خ بمانپارێزه‌.",
    "puxt": "له‌ خوا ترسان ئه‌وانه‌ی که‌ ده‌ڵێن ئه‌ی په‌روه‌ردگارمان به‌ڕاستی ئێمه‌ بڕوامان هێنا ده‌ی خۆش ببه‌ له‌ گوناهه‌کانمان وه‌ بمان پارێزه‌ له‌ سزای ئاگری دۆزه‌خ."  
  },
  {
    "number": 17,
    "text": "ٱلصَّٰبِرِينَ وَٱلصَّٰدِقِينَ وَٱلْقَٰنِتِينَ وَٱلْمُنفِقِينَ وَٱلْمُسْتَغْفِرِينَ بِٱلْأَسْحَارِ",
    "english": "The patient, the true, the obedient, those who spend [in the way of Allah], and those who seek forgiveness before dawn.",
    "asan": "(جا ئه‌و ئیماندارانه‌، ئه‌مه سیفه‌تیانه‌) خۆگرو ئارامگرن (له به‌رامبه‌ر ناسۆر و ناخۆشیه‌کانی ژیانه‌وه‌)، ڕاستگۆو خواپه‌رستن، ماڵ و سامان ده‌به‌خشن و، له به‌ره‌به‌یانه‌کاندا داوای لێخۆشبوون (له په‌روه‌ردگاریان ده‌که‌ن چونکه واهه‌ست ده‌که‌ن که وه‌ک پێویست خواپه‌رستیان نه‌کردووه‌).",
    "puxt": "ئه‌وانه‌ بریتین له‌ ئارام گران و ڕاستگۆیان و فه‌رمانبه‌ران و دارایی به‌خت که‌ران و ئه‌وانه‌ی که‌ داوای لێ خۆشبوون ده‌که‌ن له‌ پێش به‌یانیان دا."  
  },
  {
    "number": 18,
    "text": "شَهِدَ ٱللَّهُ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ وَٱلْمَلَٰٓئِكَةُ وَأُو۟لُوا۟ ٱلْعِلْمِ قَآئِمًۢا بِٱلْقِسْطِ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلْعَزِيزُ ٱلْحَكِيمُ",
    "english": "Allah witnesses that there is no deity except Him, and [so do] the angels and those of knowledge - [that He is] maintaining [creation] in justice. There is no deity except Him, the Exalted in Might, the Wise.",
    "asan": "خوای گه‌وره (له ڕێگه‌ی دروست کراوانیه‌وه‌، که هه‌مووی نیشانه‌ی ده‌سه‌ڵاتی ده‌نوێنێت) خۆی شایه‌تی داوه و ده‌ریخستووه و سه‌لماندویه‌تی که به‌ڕاستی جگه له‌و هیچ خوایه‌کی تر نی یه که شایانی په‌رستن بێت، هه‌روه‌ها فریشته‌کان و خاوه‌ن زانسته‌کانیش (له پێغه‌مبه‌ران و زانایان) که به‌ڕێگه‌یه‌کی ڕاست و دروست ده‌یسه‌لمێنن خوا هه‌میشه داد په‌روه‌ری ڕه‌هایه و جگه له‌وزاته خوایه‌کی تر نیه و ئه‌و خوایه‌کی باڵاده‌ست و دانایه‌. ",
    "puxt": "خوا شایه‌تی ئه‌دات(واته‌ ڕای ده‌گه‌یه‌نێت و به‌به‌ڵگه‌ ده‌ی چه‌سپێنێت) که‌ به‌ڕاستی هیچ په‌رستراوێک نی یه‌ ئه‌و نه‌بێ وه‌ فریشته‌کانیش شایه‌تی ئه‌ده‌ن (واته‌ ئیقرار ئه‌که‌ن) وه‌ خاوه‌ن زانسته‌کانیش شایه‌تی ئه‌ده‌ن(واته‌ باوه‌ڕی چه‌سپاویان هه‌یه‌)،(خوا) هه‌میشه‌ دادپه‌روه‌ری ڕاگرتووه‌ هیچ په‌رستراوێکی به‌ڕاستی نی یه‌ ته‌نیا خوا نه‌بێ که‌ باڵاده‌ستی کاربه‌جێ یه‌."  
  },
  {
    "number": 19,
    "text": "إِنَّ ٱلدِّينَ عِندَ ٱللَّهِ ٱلْإِسْلَٰمُ وَمَا ٱخْتَلَفَ ٱلَّذِينَ أُوتُوا۟ ٱلْكِتَٰبَ إِلَّا مِنۢ بَعْدِ مَا جَآءَهُمُ ٱلْعِلْمُ بَغْيًۢا بَيْنَهُمْ وَمَن يَكْفُرْ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ فَإِنَّ ٱللَّهَ سَرِيعُ ٱلْحِسَابِ",
    "english": "Indeed, the religion in the sight of Allah is Islam. And those who were given the Scripture did not differ except after knowledge had come to them - out of jealous animosity between themselves. And whoever disbelieves in the verses of Allah, then indeed, Allah is swift in [taking] account.",
    "asan": "به‌ڕاستی دین و ئاینی په‌سه‌ند لای خوا ته‌نها ئاینی ئیسلامه‌، ئه‌وانه‌ش که کتێبه (ئاسمانیه‌کانیان) دراوه‌تێ، جیاوازیان له نێواندا په‌یدا نه‌بووه مه‌گه‌ر له دوای ئه‌وه‌ی زانستی و زانیاری ته‌واویان بۆ هاتووه (ده‌رباره‌ی ڕاستی محمد (صلی الله علیه وسلم) و ئیسلام)، ئه‌مه‌ش به‌هۆی دنیاپه‌رستی و حه‌سوودی و سته‌م کردنیان له نێو خۆیان (چونکه ڕازی نه‌بوون به پێغه‌مبه‌رێک له غه‌یری خۆیان)، جا ئه‌وه‌ی باوه‌ڕی به فه‌رمان و ئایه‌ته‌کانی خوا نه‌بێت، ئه‌وه بێگومان خوا به‌خێرایی حسابی خۆی ده‌کات له‌گه‌ڵیاندا (هه‌ر زوو به‌دۆزه‌خیان ده‌گه‌یه‌نێت).",
    "puxt": "به‌ڕاستی دینی په‌سه‌ند کراو لای خوا ئیسلامه‌ دوو به‌ره‌کی نه‌که‌وتن ئه‌وانه‌ی که‌ نامه‌یان بۆ هاتبوو دوای ئه‌وه‌ نه‌بێ که‌ زانینی به‌ڕاستیان بۆ هات(ئه‌م لادانه‌شیان) له‌ ڕووی سته‌م و حه‌ساده‌ته‌وه‌ بوو له‌ نێو خۆیاندا جا هه‌ر که‌سێک بێ بڕوا بێ به‌ ئایه‌ته‌کانی خوا(که‌ قورئانه‌) ئه‌وه‌ به‌ڕاستی خوا زوو حسابی له‌گه‌ڵ ده‌کات."  
  },
  {
    "number": 20,
    "text": "فَإِنْ حَآجُّوكَ فَقُلْ أَسْلَمْتُ وَجْهِىَ لِلَّهِ وَمَنِ ٱتَّبَعَنِ وَقُل لِّلَّذِينَ أُوتُوا۟ ٱلْكِتَٰبَ وَٱلْأُمِّيِّۦنَ ءَأَسْلَمْتُمْ فَإِنْ أَسْلَمُوا۟ فَقَدِ ٱهْتَدَوا۟ وَّإِن تَوَلَّوْا۟ فَإِنَّمَا عَلَيْكَ ٱلْبَلَٰغُ وَٱللَّهُ بَصِيرٌۢ بِٱلْعِبَادِ",
    "english": "So if they argue with you, say, \"I have submitted myself to Allah [in Islam], and [so have] those who follow me.\" And say to those who were given the Scripture and [to] the unlearned, \"Have you submitted yourselves?\" And if they submit [in Islam], they are rightly guided; but if they turn away - then upon you is only the [duty of] notification. And Allah is Seeing of [His] servants.",
    "asan": "خۆ ئه‌گه‌ر موجاده‌له و گفتوگۆی سه‌ختیان له‌گه‌ڵدا کردیت، ئه‌ی محمد (صلی الله علیه وسلم) تۆس بڵێ: من و ئه‌وانه‌ی که شوێنم که‌وتوون ڕوومان کردۆته خواو ته‌نها ملکه‌چی ئه‌وین، به‌وانه‌ی که کتێبیان پێدراوه و ئه‌وانه‌ش نه‌خوێنده‌وارن له (موشریکانی عه‌ره‌ب) بڵێ: ئایا ئێوه ته‌سلیم بوون به‌خواو موسوڵمان بوون؟ خۆ ئه‌گه‌ر ته‌سلیم بوون، ئه‌وه مانای وایه به‌ڕاستی ئه‌وه هیدایه‌تیان وه‌رگرتووه‌، خۆ ئه‌گه‌ر پشت هه‌ڵکه‌ن و باوه‌ڕنه‌هێنن، ئه‌وه ته‌نها گه‌یاندنی په‌یامه‌که له‌سه‌رتۆیه‌، خوای گه‌وره‌ش بینایه به‌به‌نده‌کانی.",
    "puxt": "ئینجا ئه‌گه‌ر(خاوه‌ن نامه‌کان) ده‌مه‌قاڵی یان له‌گه‌ڵ کردیت (ئه‌ی موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) تۆش بڵێ ڕووی خۆم سپارد به‌خوا (ملکه‌چی ئه‌وم) له‌گه‌ڵ ئه‌وانه‌ی په‌یڕه‌وی من ئه‌که‌ن وه‌ (ئه‌ی موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) بڵێ به‌وانه‌ که‌ نامه‌ی ته‌ورات و ئینجیلیان دراوه‌تێ(که‌ جووله‌که‌ و گاووره‌کانن) وه‌ به‌ نه‌خوێنده‌واره‌کان(هاوبه‌ش په‌یداکه‌ره‌کانی گه‌لی عه‌ره‌ب) ئایا ئێوه‌ موسوڵمان بوون ؟ ئینجا ئه‌گه‌ر موسوڵمان بوون ئه‌وا ڕێنموونی یان کرد وه‌ ئه‌گه‌ر ڕووشیان وه‌رگێڕا ئه‌وه‌ به‌ڕاستی تۆ هه‌ر ڕاگه‌یاندنت له‌سه‌ره‌ وه‌ خوا بینایه‌ به‌ به‌نده‌کان."  
  },
  {
    "number": 21,
    "text": "إِنَّ ٱلَّذِينَ يَكْفُرُونَ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَيَقْتُلُونَ ٱلنَّبِيِّۦنَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَيَقْتُلُونَ ٱلَّذِينَ يَأْمُرُونَ بِٱلْقِسْطِ مِنَ ٱلنَّاسِ فَبَشِّرْهُم بِعَذَابٍ أَلِيمٍ",
    "english": "Those who disbelieve in the signs of Allah and kill the prophets without right and kill those who order justice from among the people - give them tidings of a painful punishment.",
    "asan": "به‌ڕاستی ئه‌وانه‌ی باوه‌ڕ ناهێنن به‌ئایه‌ت و فه‌رمانه‌کانی خوا و پێغه‌مبه‌رانیش به‌بێ هیچ حه‌قێک ده‌کوژن و ئه‌و خه‌ڵکانه‌ش ده‌کوژن که فه‌رمان به دادپه‌روه‌ری ده‌ده‌ن، که‌واته مژده‌ی سزایه‌کی پڕ ئێشیان پێ بده‌!!",
    "puxt": "بێگومان ئه‌وانه‌ی بێ بڕوان به‌ ئایه‌ته‌کانی خوا(به‌ نیشانه‌کانی خوا) وه‌ پێغه‌مبه‌ران ئه‌کوژن به‌ ناڕه‌وا وه‌ ئه‌و که‌سانه‌ ئه‌کوژن که‌ فه‌رمان ئه‌ده‌ن به‌ داد له‌ خه‌ڵکی ئه‌وه‌ مژده‌یان بده‌رێ به‌ سزای پڕ له‌ ئازار."  
  },
  {
    "number": 22,
    "text": "أُو۟لَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ حَبِطَتْ أَعْمَٰلُهُمْ فِى ٱلدُّنْيَا وَٱلْءَاخِرَةِ وَمَا لَهُم مِّن نَّٰصِرِينَ",
    "english": "They are the ones whose deeds have become worthless in this world and the Hereafter, and for them there will be no helpers.",
    "asan": "ئا ئه‌وانه که‌سانێکن کرده‌وه‌کانیان پووچ بۆته‌وه له دنیاو قیامه‌تدا، که‌سیش نیه پشتیوانی له‌وان بکات.",
    "puxt": "ئه‌وانه‌ که‌سانێکن پووچ بۆته‌وه‌ کرده‌وه‌کانیان له‌ دنیا وه‌ له‌ ڕۆژی دوایی دا وه‌ ئه‌وان نیانه‌ هیچ یاریده‌ده‌رێک."  
  },
  {
    "number": 23,
    "text": "أَلَمْ تَرَ إِلَى ٱلَّذِينَ أُوتُوا۟ نَصِيبًا مِّنَ ٱلْكِتَٰبِ يُدْعَوْنَ إِلَىٰ كِتَٰبِ ٱللَّهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ يَتَوَلَّىٰ فَرِيقٌ مِّنْهُمْ وَهُم مُّعْرِضُونَ",
    "english": "Do you not consider, [O Muhammad], those who were given a portion of the Scripture? They are invited to the Scripture of Allah that it should arbitrate between them; then a party of them turns away, and they are refusing.",
    "asan": "ئایا نابینی ئه‌و که‌سانه‌ی به‌شێک له کتێبی ئاسمانیان پێدراوه کاتێک بانگ ده‌کرێن بۆ لای کتێبی خوا (ته‌ورات) تا فه‌رمانڕه‌وایی بکات له نێوانیاندا، پاشان ده‌سته‌یه‌کیان پشت هه‌ڵده‌که‌ن و له کاتێکدا ئه‌وان سه‌رپێچیکه‌رن.",
    "puxt": "ئایا ورد نابیته‌وه‌ له‌وانه‌ی پێیان دراوه‌ به‌شێک له‌ ته‌ورات بانگ ده‌کرێن بۆ لای کتێبی خوا(ته‌ورات) بۆ ئه‌وه‌ی بڕیاربدات له‌ نێوانیاندا له‌ پاشان ده‌سته‌یه‌ک له‌وان پشت هه‌ڵده‌که‌ن له‌ حاڵێکدا ئه‌وان ڕوو وه‌رگێڕن."  
  },
  {
    "number": 24,
    "text": "ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا۟ لَن تَمَسَّنَا ٱلنَّارُ إِلَّآ أَيَّامًا مَّعْدُودَٰتٍ وَغَرَّهُمْ فِى دِينِهِم مَّا كَانُوا۟ يَفْتَرُونَ",
    "english": "That is because they say, \"Never will the Fire touch us except for [a few] numbered days,\" and [because] they were deluded in their religion by what they were inventing.",
    "asan": "بۆیه‌ش (واده‌که‌ن) چونکه به‌ڕاستی ئه‌وان ده‌یانووت: هه‌رگیز ئاگری دۆزه‌خ چه‌ند ڕۆژێکی که‌م نه‌بێت به‌ر له‌شمان ناکه‌وێت و ئه‌وه‌ی له ئاینه‌کانیاندا بۆ خۆیان هه‌ڵبه‌ستبوو، سه‌ری لێ شێواندن و ته‌فره‌ی دان.",
    "puxt": "ئه‌مه‌ به‌هۆی ئه‌وه‌وه‌یه‌ که‌ بێگومان ئه‌وان ده‌یان وت: هه‌رگیز به‌ر له‌شمان ناکه‌وێت ئاگر ته‌نها چه‌ند ڕۆژێکی ژمێرراو نه‌بێت وه‌ خه‌ڵه‌تاندنی(و فریبی دان) له‌ دینه‌که‌یاندا ئه‌و درۆیانه‌ی که‌ هه‌ڵیان ده‌به‌ست."  
  },
  {
    "number": 25,
    "text": "فَكَيْفَ إِذَا جَمَعْنَٰهُمْ لِيَوْمٍ لَّا رَيْبَ فِيهِ وَوُفِّيَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَّا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ",
    "english": "So how will it be when We assemble them for a Day about which there is no doubt? And each soul will be compensated [in full for] what it earned, and they will not be wronged.",
    "asan": "ئاخۆ حاڵیان چۆن بێت کاتێ له‌و ڕۆژه‌دا کۆیان ده‌که‌ینه‌وه که هیچ گومانێک له هاتنیدا نیه و هه‌موو که‌س پاداشتی کارو کرده‌وه‌ی خۆی پێده‌درێت، له‌کاتێکدا ئه‌وان سته‌میان لێناکرێت. ",
    "puxt": "ئینجا ده‌بێ حاڵیان چۆن بێت ئه‌و کاته‌ی که‌ کۆیان ده‌که‌ینه‌وه‌ بۆ ڕۆژێک که‌ گومانی تێدا نی یه‌ و پاداشتی ته‌واوی ده‌درێته‌وه‌ هه‌موو که‌سێک ئه‌وه‌ی کردویه‌تی وه‌ ئه‌وان هیچ سته‌مێکیان لێ ناکرێت."  
  },
  {
    "number": 26,
    "text": "قُلِ ٱللَّهُمَّ مَٰلِكَ ٱلْمُلْكِ تُؤْتِى ٱلْمُلْكَ مَن تَشَآءُ وَتَنزِعُ ٱلْمُلْكَ مِمَّن تَشَآءُ وَتُعِزُّ مَن تَشَآءُ وَتُذِلُّ مَن تَشَآءُ بِيَدِكَ ٱلْخَيْرُ إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ",
    "english": "Say, \"O Allah, Owner of Sovereignty, You give sovereignty to whom You will and You take sovereignty away from whom You will. You honor whom You will and You humble whom You will. In Your hand is [all] good. Indeed, You are over all things competent.",
    "asan": "(ئه‌ی پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم)، ئه‌ی ئیماندار) بڵێ: خوایه تۆ خاوه‌نی هه‌موو شتێکیت، ده‌سه‌ڵات ده‌به‌خشیت به‌هه‌ر که‌سێک بته‌وێت و ده‌سه‌ڵات وه‌رده‌گرێته‌وه له هه‌ر که‌سێک بته‌وێت هه‌ر که‌س بته‌وێت باڵاده‌ستی ده‌که‌یت، هه‌رکه‌سێکیش بته‌وێت زه‌لیل و بێ ده‌سه‌ڵات و ژێربه‌ده‌ستی ده‌که‌یت، هه‌رچی خێر هه‌یه هه‌ر به ده‌ست تۆیه‌، بێگومان تۆ ده‌سه‌ڵاتداری به‌سه‌ر هه‌موو شتێکدا. ",
    "puxt": "بڵێ ئه‌ی خوای خاوه‌نی ده‌سه‌ڵات، ده‌سه‌ڵات ده‌ده‌یت به‌ هه‌ر که‌سێک که‌ بته‌وێت وه‌ ده‌سه‌ڵات ئه‌سێنیته‌وه‌ له‌ هه‌ر که‌سێک که‌ بته‌وێت وه‌ به‌ڕێزی ده‌که‌یت ئه‌وه‌ی بته‌وێت وه‌ بێ ڕێزی ده‌که‌یت ئه‌وه‌ی بته‌وێت ته‌نها به‌ده‌ستی تۆیه‌ هه‌موو چاکه‌یه‌ک به‌ڕاستی تۆ به‌سه‌ر هه‌موو شتێکدا به‌ توانایت."  
  },
  {
    "number": 27,
    "text": "تُولِجُ ٱلَّيْلَ فِى ٱلنَّهَارِ وَتُولِجُ ٱلنَّهَارَ فِى ٱلَّيْلِ وَتُخْرِجُ ٱلْحَىَّ مِنَ ٱلْمَيِّتِ وَتُخْرِجُ ٱلْمَيِّتَ مِنَ ٱلْحَىِّ وَتَرْزُقُ مَن تَشَآءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ",
    "english": "You cause the night to enter the day, and You cause the day to enter the night; and You bring the living out of the dead, and You bring the dead out of the living. And You give provision to whom You will without account.\"",
    "asan": "شه‌و تێکهه‌ڵکێشی ڕۆژ ده‌که‌یت، ڕۆژ تێکهه‌ڵکێشی شه‌و ده‌که‌یت، زیندوو له مردوو ده‌ردێنیت، مردوو له زیندوو ده‌ردێنیت، ڕزق و ڕۆزی بێ حساب و بێ شومار ده‌به‌خشیت به هه‌ر که‌س بته‌وێت (کاره‌کانت هه‌ر هه‌مووی پڕه له حیکمه‌ت و دانایی، به‌نده‌کانت سه‌رسام و سه‌ر سووڕماوون له که‌ماڵی تۆ). ",
    "puxt": "شه‌و ده‌که‌یت به‌ناو ڕۆژدا وه‌ ڕۆژ ده‌که‌یت به‌ناو شه‌ودا وه‌ زیندوو ده‌ردێنی له‌ مردوو وه‌ مردوو ده‌ردێنی له‌زیندوو وه‌ ڕۆزی ده‌ده‌یت به‌ هه‌ر که‌سێ که‌ بته‌وێت به‌بێ شومار."  
  },
  {
    "number": 28,
    "text": "لَّا يَتَّخِذِ ٱلْمُؤْمِنُونَ ٱلْكَٰفِرِينَ أَوْلِيَآءَ مِن دُونِ ٱلْمُؤْمِنِينَ وَمَن يَفْعَلْ ذَٰلِكَ فَلَيْسَ مِنَ ٱللَّهِ فِى شَىْءٍ إِلَّآ أَن تَتَّقُوا۟ مِنْهُمْ تُقَىٰةً وَيُحَذِّرُكُمُ ٱللَّهُ نَفْسَهُۥ وَإِلَى ٱللَّهِ ٱلْمَصِيرُ",
    "english": "Let not believers take disbelievers as allies rather than believers. And whoever [of you] does that has nothing with Allah, except when taking precaution against them in prudence. And Allah warns you of Himself, and to Allah is the [final] destination.",
    "asan": "نابێت ئیمانداران، کافران بکه‌نه پشت و په‌ناو یارو یاوه‌ری خۆیان له‌جیاتی ئیمانداران، ئه‌وه‌ی کاری وا بکات، ئه‌وکاره‌ی ده‌بێته هۆی ئه‌وه‌ی هیچ په‌یوه‌ندییه‌کی ئیمانیی به‌خواوه نه‌مێنێت، مه‌گه‌ر له‌به‌ر ئه‌وه‌ی خۆتان به بێگومان له شه‌ڕیان بپارێزن و قوتاربن (ئه‌ویش به‌وه‌ی به‌ده‌م ڕازییان بکه‌ن، نه‌ک به‌دڵ و کرده‌وه‌)، خوای گه‌وره‌ش بێدارتان ده‌کاته‌وه به‌سیفه‌تی تۆڵه‌سه‌ندنه‌وه‌ی خۆی ده‌تانترسێنێت (تا کاری ناڕه‌وای وانه‌که‌ن)، سه‌رئه‌نجام و گه‌ڕانه‌وه‌تان هه‌ر بۆ لای خوایه‌. ",
    "puxt": "نابێ بڕواداران بێ باوه‌ڕان بگرن به‌ دۆستی خۆیان له‌جیاتی بڕواداران وه‌ هه‌ر که‌سێک وابکات ئیتر په‌یوه‌ستی له‌گه‌ڵ خوادا نامێنێ مه‌گه‌ر بۆ خۆپاراستنتان بێت لێ یان وه‌ خوا ده‌تان ترسێنێت له‌ سزای خۆی وه‌ هه‌ر بۆ لای خوایه‌ گه‌ڕانه‌وه‌."  
  },
  {
    "number": 29,
    "text": "قُلْ إِن تُخْفُوا۟ مَا فِى صُدُورِكُمْ أَوْ تُبْدُوهُ يَعْلَمْهُ ٱللَّهُ وَيَعْلَمُ مَا فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِى ٱلْأَرْضِ وَٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ",
    "english": "Say, \"Whether you conceal what is in your breasts or reveal it, Allah knows it. And He knows that which is in the heavens and that which is on the earth. And Allah is over all things competent.",
    "asan": "پێیان بڵێ: ئه‌گه‌ر ئه‌وه‌ی له سینه‌تاندا جێگیره بیشارنه‌وه یاخود ئاشکرای بکه‌ن، ئه‌وه خوا پێی ده‌زانێت، هه‌رچیش له ئاسمانه‌کان و زه‌ویدا هه‌یه هه‌ر پێی ده‌زانێت و خوا ده‌سه‌ڵاتی به‌سه‌ر هه‌موو شتێکدا هه‌یه‌. ",
    "puxt": "ئه‌ی موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم) بڵێ: ئه‌گه‌ر بیشارنه‌وه‌ ئه‌وه‌ی له‌ دڵتاندایه‌ یان ئاشکرای بکه‌ن خوا پێ ی ده‌زانێ وه‌ ده‌یزانێت ئه‌وه‌ی له‌ ئاسمانه‌کان وه‌ ئه‌وه‌ی له‌زه‌وی دایه‌ وه‌ خوا به‌سه‌ر هه‌موو شتێکدا به‌ توانایه‌."  
  },
  {
    "number": 30,
    "text": "يَوْمَ تَجِدُ كُلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ مِنْ خَيْرٍ مُّحْضَرًا وَمَا عَمِلَتْ مِن سُوٓءٍ تَوَدُّ لَوْ أَنَّ بَيْنَهَا وَبَيْنَهُۥٓ أَمَدًۢا بَعِيدًا وَيُحَذِّرُكُمُ ٱللَّهُ نَفْسَهُۥ وَٱللَّهُ رَءُوفٌۢ بِٱلْعِبَادِ",
    "english": "The Day every soul will find what it has done of good present [before it] and what it has done of evil, it will wish that between itself and that [evil] was a great distance. And Allah warns you of Himself, and Allah is Kind to [His] servants.\"",
    "asan": "ڕۆژێک دێت هه‌مووکه‌س، کاروکرده‌وه‌کانی خۆی ده‌بینێت ئاماده کراون به‌‌خێرو شه‌ڕیه‌وه‌، تاوانبار ئاوات ده‌خوازێت که له نێوان خۆی و کرده‌وه خراپه‌کانیدا مه‌ودایه‌کی دوورو درێژ هه‌بوایه‌، خوای گه‌وره‌ش بێدارتان ده‌کاته‌وه به سیفه‌تی تۆڵه‌سه‌ندنه‌وه‌ی خۆی ده‌تانترسێنێت (له‌وه‌ی که کاری ناڕه‌وا بکه‌ن) و خوا به‌سۆز و به به‌زه‌ییه بۆ ئه‌و به‌ندانه‌ی (که به‌م ئاگاداریانه دڵیان ڕاده‌چڵه‌کێت پێش هاتنی ئه‌و ڕۆژه‌).",
    "puxt": "بترسن له‌و ڕۆژه‌ی هه‌موو که‌سێک ئه‌بینێت هه‌ر کارێکی باشی کردبێت ئاماده‌یه‌ وه‌ هه‌ر کارێکی خراپی کردبێت ئاوات ده‌خوازێت که‌ له‌ نێوان ئه‌و و کاره‌ خراپه‌که‌یدا ماوه‌یه‌کی زۆر دوور ببوایه‌ وه‌ خوا ده‌تان ترسینێ له‌ سزای خۆی وه‌ خوا میهره‌بانه‌ به‌ به‌نده‌کانی خۆی."  
  },
  {
    "number": 31,
    "text": "قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ ٱللَّهَ فَٱتَّبِعُونِى يُحْبِبْكُمُ ٱللَّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَٱللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ",
    "english": "Say, [O Muhammad], \"If you should love Allah, then follow me, [so] Allah will love you and forgive you your sins. And Allah is Forgiving and Merciful.\"",
    "asan": "(ئه‌ی پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) به ئیمانداران) بڵێ: ئه‌گه‌ر ئێوه خواتان خۆش ده‌وێت ده شوێنی من بکه‌ون و له فه‌رمانی من ده‌رمه‌چن، ئه‌وکاته خوایش ئێوه‌ی خۆش ده‌وێت و له گوناهو هه‌ڵه‌کانیشتان خۆش ده‌بێت، ئه‌و خوایه لێخۆشبوو و میهره‌بانه‌.",
    "puxt": "ئه‌ی موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم) بڵێ: ئه‌گه‌ر ئێوه‌ خواتان خۆش ده‌وێت که‌واته‌ دوای من بکه‌ون تا خواش ئێوه‌ی خۆش بوێت وه‌ له‌ گوناهه‌کانتان خۆش ببێت وه‌ خوا لێخۆشبووی میهره‌بانه‌."  
  },
  {
    "number": 32,
    "text": "قُلْ أَطِيعُوا۟ ٱللَّهَ وَٱلرَّسُولَ فَإِن تَوَلَّوْا۟ فَإِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلْكَٰفِرِينَ",
    "english": "Say, \"Obey Allah and the Messenger.\" But if they turn away - then indeed, Allah does not like the disbelievers.",
    "asan": "(دووباره‌) پێیان بڵێ: فه‌رمانبه‌رداری خواو پێغه‌مبه‌ر بن، خۆ ئه‌گه‌ر سه‌پێچی بکه‌ن و پشتی تێبکه‌ن ئه‌وه دڵنیابن خوا بێ باوه‌ڕانی خۆش ناوێت.",
    "puxt": "بڵێ: فه‌رمانبه‌ری خوا و پێغه‌مبه‌ر بکه‌ن ئینجا ئه‌گه‌ر پشت هه‌ڵکه‌ن ئه‌وه‌ بێگومان خوا بێ بڕوایانی خۆش ناوێت."  
  },
  {
    "number": 33,
    "text": "إِنَّ ٱللَّهَ ٱصْطَفَىٰٓ ءَادَمَ وَنُوحًا وَءَالَ إِبْرَٰهِيمَ وَءَالَ عِمْرَٰنَ عَلَى ٱلْعَٰلَمِينَ",
    "english": "Indeed, Allah chose Adam and Noah and the family of Abraham and the family of 'Imran over the worlds -",
    "asan": "به‌ڕاستی خوا ئاده‌م و نوح و نه‌وه‌کانی ئیبراهیم و نه‌وه‌کانی عیمرانی هه‌ڵبژاردووه‌و ڕێزی داوون به‌سه‌ر خه‌ڵکی هه‌موو جیهاندا.",
    "puxt": "بێگومان خوا هه‌ڵی بژاردووه‌ ئاده‌م و نووح وه‌ خانه‌واده‌ی ئیبراهیم وه‌ خانه‌واده‌ی عیمران به‌سه‌ر هه‌موو جیهانیاندا."  
  },
  {
    "number": 34,
    "text": "ذُرِّيَّةًۢ بَعْضُهَا مِنۢ بَعْضٍ وَٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ",
    "english": "Descendants, some of them from others. And Allah is Hearing and Knowing.",
    "asan": "ئه‌وانه نه‌وه‌یه‌کن یه‌ک ڕه‌چه‌ڵن، هه‌ندێکیان له هه‌ندێکی تریان بوون، خوا خۆی بیسه‌رو زانایه (چاک ده‌یزانی که شایسته‌ن بۆ ئه‌و کاره پیرۆزه‌).",
    "puxt": "نه‌وه‌یه‌کن هه‌ندێکیان له‌ هه‌ندێکیان که‌وتوونه‌ته‌وه‌، وه‌ خوا بیسه‌ری زانایه‌."  
  },
  {
    "number": 35,
    "text": "إِذْ قَالَتِ ٱمْرَأَتُ عِمْرَٰنَ رَبِّ إِنِّى نَذَرْتُ لَكَ مَا فِى بَطْنِى مُحَرَّرًا فَتَقَبَّلْ مِنِّىٓ إِنَّكَ أَنتَ ٱلسَّمِيعُ ٱلْعَلِيمُ",
    "english": "[Mention, O Muhammad], when the wife of 'Imran said, \"My Lord, indeed I have pledged to You what is in my womb, consecrated [for Your service], so accept this from me. Indeed, You are the Hearing, the Knowing.\"",
    "asan": "(به‌یاد بێنه‌) کاتێک هاوسه‌ری عیمران وتی: په‌روه‌ردگارا؛ به‌ڕاستی من بڕیارم داوه‌و نه‌زرم کردووه ئه‌و منداڵه‌ی له سکمدایه ئازاد کراوبێت له هه‌موو ئه‌رک و ئیش و کارێک (تا هه‌ر له خزماتی بیت المقدس دا بێت) ده تۆش لێم وه‌ربگره‌، چونکه به‌ڕاستی تۆ خوایه‌کی بیسه‌رو زانایت.",
    "puxt": "بێنه‌وه‌ بیر کاتێک که‌ ژنی عیمران وتی ئه‌ی په‌روه‌ردگارم بێگومان من نه‌زرم کردوه‌ بۆ تۆ ئه‌وه‌ی که‌ له‌ سکم دایه‌ ئازادکراو بێت (بۆ خزمه‌تی خانه‌ی تۆ که‌ بیت المقدس) ه، ده‌ تۆش (ئه‌م نه‌زره‌م) لێ گیرا بکه‌ به‌ڕاستی تۆ بیسه‌ری زانایت."  
  },
  {
    "number": 36,
    "text": "فَلَمَّا وَضَعَتْهَا قَالَتْ رَبِّ إِنِّى وَضَعْتُهَآ أُنثَىٰ وَٱللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا وَضَعَتْ وَلَيْسَ ٱلذَّكَرُ كَٱلْأُنثَىٰ وَإِنِّى سَمَّيْتُهَا مَرْيَمَ وَإِنِّىٓ أُعِيذُهَا بِكَ وَذُرِّيَّتَهَا مِنَ ٱلشَّيْطَٰنِ ٱلرَّجِيمِ",
    "english": "But when she delivered her, she said, \"My Lord, I have delivered a female.\" And Allah was most knowing of what she delivered, \"And the male is not like the female. And I have named her Mary, and I seek refuge for her in You and [for] her descendants from Satan, the expelled [from the mercy of Allah].\"",
    "asan": "به‌ڵام کاتێک منداڵه‌که‌ی بوو (به دڵشکاویه‌وه‌) وتی: په‌روه‌ردگارا خۆ من کچم بوو، بێگومان خوا خۆی چاک ده‌زانێت که چی بووه‌، (خۆ ئاشکرایه‌) کوڕیش وه‌کو نی یه (له‌گه‌لێ ڕووه‌وه و هه‌ریه‌که ئه‌رک و فرمانی خۆی هه‌یه‌، ئه‌وه‌ی به ئافره‌ت ده‌کرێت به‌پیاو ناکرێت، به‌پێچه‌وانه‌شه‌وه‌، ژن و پیاو ته‌واوکاری یه‌کترن و هیچیان لای خوا که‌م ڕێزنین ئه‌رکی خزمه‌تکاری بیت المقدسیش به‌و ناکرێت)، منیش به‌ڕاستی ناوم نا مه‌ریه‌م و من ئه‌یپارێزم به‌تۆ خۆی و وه‌چه‌که‌ی له شه‌یتانی ڕه‌جم کراو. ",
    "puxt": "جا کاتێک که‌ سکه‌که‌ی دانا وتی: ئه‌ی په‌روه‌ردگارم خۆ من کچم بوو به‌ڕاستی خوا زاناتره‌ به‌وه‌ی که‌ بوویه‌تی کوڕیش وه‌ک کچ نی یه‌ وه‌ بێگومان منیش ناوم نا مه‌ریه‌م  وه‌ من خۆی و نه‌وه‌ی ئه‌پارێزم به‌ تۆ له‌ شه‌یتانی ده‌رکراو."  
  },
  {
    "number": 37,
    "text": "فَتَقَبَّلَهَا رَبُّهَا بِقَبُولٍ حَسَنٍ وَأَنۢبَتَهَا نَبَاتًا حَسَنًا وَكَفَّلَهَا زَكَرِيَّا كُلَّمَا دَخَلَ عَلَيْهَا زَكَرِيَّا ٱلْمِحْرَابَ وَجَدَ عِندَهَا رِزْقًا قَالَ يَٰمَرْيَمُ أَنَّىٰ لَكِ هَٰذَا قَالَتْ هُوَ مِنْ عِندِ ٱللَّهِ إِنَّ ٱللَّهَ يَرْزُقُ مَن يَشَآءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ",
    "english": "So her Lord accepted her with good acceptance and caused her to grow in a good manner and put her in the care of Zechariah. Every time Zechariah entered upon her in the prayer chamber, he found with her provision. He said, \"O Mary, from where is this [coming] to you?\" She said, \"It is from Allah. Indeed, Allah provides for whom He wills without account.\"",
    "asan": "ئینجا په‌روه‌ردگاری به‌شێوه‌یه‌کی جوان و په‌سه‌ند مه‌ریه‌می وه‌رگرت، زۆر به‌جوانی پێی گه‌یاند، زه‌که‌ریای کرده مامۆستاو سه‌رپه‌رشتی (که هه‌م خزم و هه‌م پێغه‌مبه‌ر بوو، تا به‌چاکی دینداری فێر بکات، پاشان که مه‌ریه‌م گه‌وره بوو) هه‌ر کاتێک زه‌که‌ریا ده‌چوو بۆ سه‌ردانی له شوێنی خواپه‌رستیه‌که‌یدا ده‌یبینی ڕزق و ڕۆزیی و نازو نیعمه‌تی جۆراوجۆری لایه‌، زه‌که‌ریا: وتی ئه‌ی مه‌ریه‌م ئه‌م هه‌موو ڕزق و ڕۆزییه‌ت له‌کوێ بوو؟!، مه‌ریه‌م له وه‌ڵامیدا وتی: ئه‌وه له لایه‌ن خواوه‌یه‌، ئه‌و بۆم ده‌نێرێت، به‌ڕاستی خوا به هه‌ر که‌س بیه‌وێت ڕزق و ڕۆزیی بێ سنوورو بێ هۆکار ده‌به‌خشێت. ",
    "puxt": "ئینجا په‌روه‌ردگاری مه‌ریه‌می وه‌رگرت به‌وه‌رگرتنێکی جوان وه‌ ڕوواندی به‌ ڕوواندنێکی جوان وه‌ زه‌که‌ریا ده‌سته‌به‌ریی کرد هه‌ر کات زه‌که‌ریا بڕۆشتایه‌ بۆ لای مه‌ریه‌م له‌ شوێنی خواپه‌رستیه‌که‌یدا خوارده‌مه‌نی له‌لا ده‌بینی (زه‌که‌ریا) وتی: ئه‌ی مه‌ریه‌م ئه‌مه‌ت له‌ کوێ بوو (مه‌ریه‌م) وتی: ئه‌وه‌ له‌لایه‌ن خواوه‌یه‌ به‌ڕاستی خوا ڕۆزی ده‌دات به‌ هه‌ر که‌سێک که‌ بیه‌وێت به‌ بێ شومار."  
  },
  {
    "number": 38,
    "text": "هُنَالِكَ دَعَا زَكَرِيَّا رَبَّهُۥ قَالَ رَبِّ هَبْ لِى مِن لَّدُنكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَمِيعُ ٱلدُّعَآءِ",
    "english": "At that, Zechariah called upon his Lord, saying, \"My Lord, grant me from Yourself a good offspring. Indeed, You are the Hearer of supplication.\"",
    "asan": "ئا له‌و کات و شوێنه‌دا، زه‌که‌ریا هانا و نزای بۆ په‌روه‌ردگاری لێ به‌رز بۆوه و وتی: په‌روه‌ردگارا نه‌وه‌ی چاک و پاکم پێ ببه‌خشه‌، به‌ڕاستی تۆ بیسه‌ری دوعا و نزایت. ",
    "puxt": "ئا له‌و کاته‌دا پاڕایه‌وه‌ زه‌که‌ریا له‌ په‌روه‌ردگاری وتی: ئه‌ی په‌روه‌ردگارم پێم ببه‌خشه‌ له‌لایه‌نی خۆته‌وه‌ کوڕێکی سرووشت پاک به‌ڕاستی تۆ بیسه‌ری پاڕانه‌وه‌یت."  
  },
  {
    "number": 39,
    "text": "فَنَادَتْهُ ٱلْمَلَٰٓئِكَةُ وَهُوَ قَآئِمٌ يُصَلِّى فِى ٱلْمِحْرَابِ أَنَّ ٱللَّهَ يُبَشِّرُكَ بِيَحْيَىٰ مُصَدِّقًۢا بِكَلِمَةٍ مِّنَ ٱللَّهِ وَسَيِّدًا وَحَصُورًا وَنَبِيًّا مِّنَ ٱلصَّٰلِحِينَ",
    "english": "So the angels called him while he was standing in prayer in the chamber, \"Indeed, Allah gives you good tidings of John, confirming a word from Allah and [who will be] honorable, abstaining [from women], and a prophet from among the righteous.\"",
    "asan": "جا یه‌کسه‌ر فریشته جبرئیل بانگی کرد له‌کاتێکدا زه‌که‌ریا له میحرابه‌که‌دا وه‌ستا بوو، نوێژی ده‌کرد، (وتی) به‌ڕاستی خوای گه‌وره مژده‌ت ده‌داتێ به به‌خشینی کوڕێک ناوی یه‌حیایه‌، به‌ڕاستدانه‌ری فه‌رمانی تایبه‌تی خوایه و گه‌وره و ڕێزداره و خۆپارێزه له گوناهان و پێغه‌مبه‌رێکه له چاکان.",
    "puxt": "جا فریشته‌ بانگی لێکرد له‌کاتێکدا که‌ زه‌که‌ریا له‌ میحرابه‌که‌دا وێستابوو نوێژی ده‌کرد به‌ڕاستی خوا مژده‌ت ده‌داتێ به‌(کوڕێک ناوی) یه‌حیایه‌ که‌ بڕواهێنه‌ره‌ به‌ عیسای وته‌ی خوا و پێشه‌وایه‌ وه‌ جڵه‌وگری نه‌فسی خۆیه‌تی وه‌ یه‌کێکه‌ له‌ پێغه‌مبه‌رانی چاک کردار."  
  },
  {
    "number": 40,
    "text": "قَالَ رَبِّ أَنَّىٰ يَكُونُ لِى غُلَٰمٌ وَقَدْ بَلَغَنِىَ ٱلْكِبَرُ وَٱمْرَأَتِى عَاقِرٌ قَالَ كَذَٰلِكَ ٱللَّهُ يَفْعَلُ مَا يَشَآءُ",
    "english": "He said, \"My Lord, how will I have a boy when I have reached old age and my wife is barren?\" The angel said, \"Such is Allah; He does what He wills.\"",
    "asan": "زاکه‌ریا وتی: په‌روه‌ردگارا؛ ئاخۆ چۆن منداڵم پێ ده‌به‌خشیت خۆ من پیری ته‌نگی پێ هه‌ڵچنیووم، هاوسه‌ره‌که‌شم سک ناکات، خوای گه‌وره‌ش فه‌رمووی: کاری خوا هه‌ر ئاوایه و هه‌ر چیه‌کی بوێت، ده‌یکات.",
    "puxt": "زه‌که‌ریا وتی: ئه‌ی په‌روه‌ردگارم من چۆن کوڕم ده‌بێت له‌ حاڵێکدا به‌ڕاستی پیری یه‌خه‌گییرم بووه‌ وه‌ ژنه‌که‌شم نه‌زۆکه‌ ؟ (خوای گه‌وره‌) فه‌رمووی ئیشی خوا وایه‌ چی بوێت ده‌یکات."  
  },
  {
    "number": 41,
    "text": "قَالَ رَبِّ ٱجْعَل لِّىٓ ءَايَةً قَالَ ءَايَتُكَ أَلَّا تُكَلِّمَ ٱلنَّاسَ ثَلَٰثَةَ أَيَّامٍ إِلَّا رَمْزًا وَٱذْكُر رَّبَّكَ كَثِيرًا وَسَبِّحْ بِٱلْعَشِىِّ وَٱلْإِبْكَٰرِ",
    "english": "He said, \"My Lord, make for me a sign.\" He Said, \"Your sign is that you will not [be able to] speak to the people for three days except by gesture. And remember your Lord much and exalt [Him with praise] in the evening and the morning.\"",
    "asan": "ئینجا زه‌که‌ریا وتی: په‌روه‌ردگارا نیشانه‌یه‌کم بۆ دیاری بکه تا دڵنیابم که خێزانم سکی بووه‌، خوای گه‌وره فه‌رمووی: نیشانه‌که‌ت ئه‌وه‌یه‌که توانای قسه کردنت تا سێ ڕۆژ له‌گه‌ڵ خه‌ڵکیدا نابێت (زمانت ده‌به‌سترێت) مه‌گه‌ر به ئیشاره‌ت و ئاماژه نه‌بێت، تۆش زۆر یادی په‌روه‌ردگارت و ته‌سبیحات و ستایشی بکه به‌تایبه‌تی له ده‌مه و ئێواره و به‌ره‌به‌یاندا.",
    "puxt": "زه‌که‌ریا وتی ئه‌ی په‌روه‌ردگارم نیشانه‌یه‌کم بۆ دابنێ(خوا)فه‌رمووی : نیشانه‌که‌ت ئه‌وه‌یه‌ که‌ ناتوانیت قسه‌ له‌گه‌ڵ خه‌ڵکیدابکه‌یت سێ ڕۆژ مه‌گه‌ر به‌ ئاماژه‌ (هێما)وه‌ زۆر یادی په‌روه‌ردگارت بکه‌ و ته‌سبیحاتی خوا بکه‌ به‌ ئێواران و به‌یانیان."  
  },
  {
    "number": 42,
    "text": "وَإِذْ قَالَتِ ٱلْمَلَٰٓئِكَةُ يَٰمَرْيَمُ إِنَّ ٱللَّهَ ٱصْطَفَىٰكِ وَطَهَّرَكِ وَٱصْطَفَىٰكِ عَلَىٰ نِسَآءِ ٱلْعَٰلَمِينَ",
    "english": "And [mention] when the angels said, \"O Mary, indeed Allah has chosen you and purified you and chosen you above the women of the worlds.",
    "asan": "(هه‌روه‌ها یادیان بهێنه کاتێک) جبرئیلی فریشته وتی: ئه‌ی مه‌ریه‌م به‌ڕاستی خوا تۆی هه‌ڵبژاردوه و خاوێن و پاکیزه‌ی کردویت، هه‌ڵی بژاردویت و ڕێزی داویت به‌سه‌ر هه‌موو ئافره‌تانی جیهاندا.",
    "puxt": "یادی ئه‌وه‌ بکه‌ کاتێک که‌ فریشته‌ (جیبرییل) وتی : ئه‌ی مه‌ریه‌م بێگومان خوا تۆی هه‌ڵبژاردو پاکی کردیته‌وه‌ (له‌ هه‌مووخووڕه‌وشتێکی ناشیرین) وه‌ ڕێزی داویت به‌سه‌ر هه موو ژنانی جیهاندا."  
  },
  {
    "number": 43,
    "text": "يَٰمَرْيَمُ ٱقْنُتِى لِرَبِّكِ وَٱسْجُدِى وَٱرْكَعِى مَعَ ٱلرَّٰكِعِينَ",
    "english": "O Mary, be devoutly obedient to your Lord and prostrate and bow with those who bow [in prayer].\"",
    "asan": "ئه‌ی مه‌ریه‌م ملکه‌چ و فه‌رمانبه‌رداری په‌روه‌ردگارت به‌، سوژده و کڕنووشی بۆ ببه له‌گه‌ڵ کڕنووشبه‌راندا.",
    "puxt": "ئه‌ی مه‌ریه‌م فه‌رمانبه‌ری په‌روه‌ردگارت بکه‌ وه‌ سوژده‌و کڕنوش به‌ره‌ له‌گه‌ڵ ئه‌وانه‌ی که‌ سوژده‌و کڕنوش ده‌به‌ن."  
  },
  {
    "number": 44,
    "text": "ذَٰلِكَ مِنْ أَنۢبَآءِ ٱلْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ وَمَا كُنتَ لَدَيْهِمْ إِذْ يُلْقُونَ أَقْلَٰمَهُمْ أَيُّهُمْ يَكْفُلُ مَرْيَمَ وَمَا كُنتَ لَدَيْهِمْ إِذْ يَخْتَصِمُونَ",
    "english": "That is from the news of the unseen which We reveal to you, [O Muhammad]. And you were not with them when they cast their pens as to which of them should be responsible for Mary. Nor were you with them when they disputed.",
    "asan": "ئه‌وشتانه‌ی باسکران چه‌ند هه‌واڵێک بوون له غه‌یبه‌وه‌، ئێمه له‌ڕێگه‌ی (وه‌حی) و سروشه‌وه به‌تۆی ده‌گه‌یه‌نین، خۆ تۆ (ئه‌ی محمد (صلی الله علیه وسلم) له‌وێ نه‌بوویت کاتێک پێنوسه‌کانیان هه‌ڵئه‌دا‌یه (ئاوه‌وه‌، پێنوسی کێ سه‌رکه‌وت و ئاو نه‌یبرد) ئه‌وه‌یان مه‌ریه‌م په‌روه‌رده بکات، تۆ له‌وێش نه‌بوویت کاتێک کێشه‌یان هه‌بوو (له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی کێ به‌خێوی بکات).",
    "puxt": "ئه‌وی وترا له‌ هه‌واڵه‌ په‌نهانه‌کانن به‌ سرووش بۆت ده‌نێریین وه‌ تۆ له‌ لای ئه‌وان نه‌بوویت کاتێک که‌ قه‌ڵه‌مه‌کانیان هاوێشت کامیان ده‌سته‌به‌رێتی مه‌ریه‌میان به‌رده‌که‌وێت وه‌ تۆ له‌لایان نه‌بوویت که‌ ده‌مه‌قاڵێیان ده‌کرد (له‌م ڕووه)‌وه.‌"  
  },
  {
    "number": 45,
    "text": "إِذْ قَالَتِ ٱلْمَلَٰٓئِكَةُ يَٰمَرْيَمُ إِنَّ ٱللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِّنْهُ ٱسْمُهُ ٱلْمَسِيحُ عِيسَى ٱبْنُ مَرْيَمَ وَجِيهًا فِى ٱلدُّنْيَا وَٱلْءَاخِرَةِ وَمِنَ ٱلْمُقَرَّبِينَ",
    "english": "[And mention] when the angels said, \"O Mary, indeed Allah gives you good tidings of a word from Him, whose name will be the Messiah, Jesus, the son of Mary - distinguished in this world and the Hereafter and among those brought near [to Allah].",
    "asan": "(هه‌روه‌ها یادیان بهێنه‌) کاتێک فریشه‌که به مه‌ریه‌می وت: ئه‌ی مه‌ریه‌م به‌ڕاستی خوا مژده‌ت ده‌داتێ: به وشه‌یه‌کی خۆی (که فرمانی ـ کن فیکون ـ ه‌، ڕۆڵه‌یه‌کت پێ ببه‌خشێت) که ناوی (المسیح)ه، عیسای کوڕی مه‌ریه‌مه‌، که پیاو ماقووڵ و پایه به‌رزه له‌م دنیادا، له قیامه‌تیشدا له ده‌سته‌ی نزیکانه (له ئێمه‌وه‌).",
    "puxt": "کاتێک که‌ فریشته‌که‌ وتی: ئه‌ی مه‌ریه‌م بێگومان خوا مژده‌ت ده‌داتێ به‌ وته‌یه‌ک له‌وه‌وه‌ که‌ ناوی مه‌سیح(عیسا)ی کوڕی مه‌ریه‌مه‌ به‌ڕێزو پایه‌به‌رزه‌ له‌ هه‌ردوو جیهاندا وه‌ له‌ نزیکانی باره‌گایه‌."  
  },
  {
    "number": 46,
    "text": "وَيُكَلِّمُ ٱلنَّاسَ فِى ٱلْمَهْدِ وَكَهْلًا وَمِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ",
    "english": "He will speak to the people in the cradle and in maturity and will be of the righteous.\"",
    "asan": "جا عیسا له بێشکه‌داو به‌گه‌وره‌ییش قسه ده‌کات بۆ خه‌ڵکی، له پیاو چاکانیشه‌.",
    "puxt": "وه‌ قسه‌ ده‌کات له‌گه‌ڵ خه‌ڵکیدا له‌ بێشکه‌داو له‌ (کاتی) گه‌وره‌یی دا وه‌ له‌ پیاو چاکانیشه.‌"  
  },
  {
    "number": 47,
    "text": "قَالَتْ رَبِّ أَنَّىٰ يَكُونُ لِى وَلَدٌ وَلَمْ يَمْسَسْنِى بَشَرٌ قَالَ كَذَٰلِكِ ٱللَّهُ يَخْلُقُ مَا يَشَآءُ إِذَا قَضَىٰٓ أَمْرًا فَإِنَّمَا يَقُولُ لَهُۥ كُن فَيَكُونُ",
    "english": "She said, \"My Lord, how will I have a child when no man has touched me?\" [The angel] said, \"Such is Allah; He creates what He wills. When He decrees a matter, He only says to it, 'Be,' and it is.",
    "asan": "ئه‌وسا مه‌ریه‌م وتی: په‌روه‌ردگارا، جا چۆن من منداڵم ده‌بێت: خۆ که‌س توخنم نه‌که‌وتووه‌، (جوبره‌ئیل فه‌رمووی): ویست و فه‌رمانی خوا هه‌روایه و چی بوێت، دروستی ده‌کات، هه‌ر کاتێک شتێکی بوێت ته‌نها پێی بڵێ ببه‌، ده‌ستبه‌جێ ده‌بێت.",
    "puxt": "مه‌ریه‌م وتی: ئه‌ی په‌روه‌ردگارم من چۆن ڕۆڵه‌م ده‌بێت له‌ کاتێکدا که‌ پیاو نه‌هاتۆته‌ لام (لێم نه‌که‌وتوه) ‌؟(جیبرییل) فه‌رمووی وایه‌(که‌ ئه‌ڵێیت) خوا چی بوێت دروستی ده‌کات کاتێک که‌ بڕیاری شتێکیدا هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ی ده‌وێت پێ ی بڵێت ببه‌، ئیتر ده‌بێت."  
  },
  {
    "number": 48,
    "text": "وَيُعَلِّمُهُ ٱلْكِتَٰبَ وَٱلْحِكْمَةَ وَٱلتَّوْرَىٰةَ وَٱلْإِنجِيلَ",
    "english": "And He will teach him writing and wisdom and the Torah and the Gospel",
    "asan": "هه‌روه‌ها خوای گه‌وره فێری کتێب و نووسین و دانایی و ته‌ورات و ئینجیلی ده‌کات.",
    "puxt": "وه‌ خوا فێری کتێب و دانایی وته‌ورات وئینجییلی ده‌کات."  
  },
  {
    "number": 49,
    "text": "وَرَسُولًا إِلَىٰ بَنِىٓ إِسْرَٰٓءِيلَ أَنِّى قَدْ جِئْتُكُم بِـَٔايَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ أَنِّىٓ أَخْلُقُ لَكُم مِّنَ ٱلطِّينِ كَهَيْـَٔةِ ٱلطَّيْرِ فَأَنفُخُ فِيهِ فَيَكُونُ طَيْرًۢا بِإِذْنِ ٱللَّهِ وَأُبْرِئُ ٱلْأَكْمَهَ وَٱلْأَبْرَصَ وَأُحْىِ ٱلْمَوْتَىٰ بِإِذْنِ ٱللَّهِ وَأُنَبِّئُكُم بِمَا تَأْكُلُونَ وَمَا تَدَّخِرُونَ فِى بُيُوتِكُمْ إِنَّ فِى ذَٰلِكَ لَءَايَةً لَّكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ",
    "english": "And [make him] a messenger to the Children of Israel, [who will say], 'Indeed I have come to you with a sign from your Lord in that I design for you from clay [that which is] like the form of a bird, then I breathe into it and it becomes a bird by permission of Allah. And I cure the blind and the leper, and I give life to the dead - by permission of Allah. And I inform you of what you eat and what you store in your houses. Indeed in that is a sign for you, if you are believers.",
    "asan": "(له ئاینده‌دا ڕایده‌گه‌یه‌نێت) به‌نه‌وه‌ی ئیسرائیل که من پێغه‌مبه‌رێکم، بۆ لای ئێوه ڕه‌وانه‌کراوم، به‌ڵگه و نیشانه‌یه‌کیشم پێ یه له لایه‌ن په‌روه‌ردگارتانه‌وه‌، (ئه‌ویش ئه‌مه‌یه که‌): من له قوڕ شێوه‌ی باڵنده‌تان بۆ دروست ده‌که‌م، ئینجا فووی پێدا ده‌که‌م، به‌فرمانی خوا یه‌کسه‌ر، ده‌بێته باڵنده‌یه‌کی زیندوو و کوێری زکماک و نه‌خۆشی به‌ڵه‌کیی چاک ده‌که‌مه‌وه به‌ویستی خوا و مردووانیش زیندوو ده‌که‌مه‌وه به‌فرمانی خوا و هه‌واڵی ئه‌و شتانه‌ی که ده‌یخۆن و هه‌ڵی ده‌گرن له ماڵه‌کانتاندا پێتان ڕاده‌گه‌یه‌نم، به‌ڕاستی له‌و شتانه‌دا به‌ڵگه‌و نیشانه هه‌یه بۆتان ئه‌گه‌ر ئیماندارن.",
    "puxt": "وه‌ به‌ پێغه‌مبه‌ر(صلی الله‌ علیه‌ وسلم) ده‌ینێرێت بۆ نه‌وه‌ی یه‌عقوب(پێ یان ده‌ڵێت) به‌ڕاستی من نیشانه‌یه‌کم بۆ هێناون له‌ په‌روه‌ردگارتانه‌وه‌ که‌ من بۆتان دروست ده‌که‌م له‌ قوڕ(شتێک) له‌ وێنه‌ی باڵنده‌ ئینجا فووی پیاده‌که‌م یه‌کسه‌ر ده‌بێت به‌ باڵنده‌ به‌ فه‌رمانی خوا وه‌ چاکی ئه‌که‌مه‌وه‌ کوێری زکماک و به‌ڵه‌ک وه‌ مردوانیش زیندوو ده‌که‌مه‌وه‌ به‌ فه‌رمانی خوا وه‌ خه‌به‌رتان ده‌ده‌مێ(له‌ خواوه‌) چی ئه‌خۆن چی به‌ زه‌خیره‌ هه‌ڵئه‌گرن له‌ ماڵه‌کانتاندا به‌ڕاستی هه‌یه‌ له‌م موعجیزانه‌دا به‌ڵگه‌ی به‌هێز بۆ ئێوه‌ (له‌سه‌ر ڕاستی پێغه‌مبه‌ریه‌تی من) ئه‌گه‌ر ئێوه‌ بڕوادارن."  
  },
  {
    "number": 50,
    "text": "وَمُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَىَّ مِنَ ٱلتَّوْرَىٰةِ وَلِأُحِلَّ لَكُم بَعْضَ ٱلَّذِى حُرِّمَ عَلَيْكُمْ وَجِئْتُكُم بِـَٔايَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ فَٱتَّقُوا۟ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ",
    "english": "And [I have come] confirming what was before me of the Torah and to make lawful for you some of what was forbidden to you. And I have come to you with a sign from your Lord, so fear Allah and obey me.",
    "asan": "هه‌روه‌ها به‌ڕاستدانه‌ری ئه‌و ته‌وراته‌م که له‌به‌ر ده‌ستمدایه‌، هاتووم بۆ ئه‌وه‌ی هه‌ندێک له‌و شتانه‌ی له‌سه‌رتان حه‌رامکراوه (به‌فه‌رمانی خوا) حه‌ڵاڵی بکه‌م و به‌ڵگه‌شم بۆ هێناون له‌لایه‌ن په‌روه‌ردگارتانه‌وه (له‌سه‌ر ڕاستی پێغه‌مبه‌رایه‌تیم) که‌واته له خوا بترسن و فه‌رمانبه‌رداری من بن و به قسه‌م بکه‌ن.",
    "puxt": "وه‌(من هاتووم) به‌ بڕوا هێنه‌ر به‌و ته‌وراته‌ی که‌له‌ به‌رده‌ستمدایه‌ وه‌ هاتووم بۆ ئه‌وه‌ی حه‌ڵاڵ بکه‌م هێندێ له‌و شتانه‌ی که‌ قه‌ده‌غه‌ کراوه‌ لێتان وه‌ به‌ڵگه‌م بۆ هێناون له‌لای په‌روه‌ردگارتانه‌وه که‌واته‌ بترسن له(‌ بێ فه‌رمانی) خوا، وه‌فه‌رمانبه‌ریم بکه‌ن."  
  },
  {
    "number": 51,
    "text": "إِنَّ ٱللَّهَ رَبِّى وَرَبُّكُمْ فَٱعْبُدُوهُ هَٰذَا صِرَٰطٌ مُّسْتَقِيمٌ",
    "english": "Indeed, Allah is my Lord and your Lord, so worship Him. That is the straight path.\"",
    "asan": "به‌ڕاستی هه‌ر خوا په‌روه‌ردگاری منیش و ئێوه‌شه‌، که‌واته ته‌نها ئه‌و بپه‌رستن و ملکه‌چی ئه‌و بن، ئه‌مه‌یه ڕێبازی ڕاست و دروست.",
    "puxt": "به‌ ڕاستی خوا په‌روه‌ردگاری من و ئێوه‌یه‌ ده‌ی بیپه‌رستن ئه‌مه‌یه‌ ڕێی ڕاست."  
  },
  {
    "number": 52,
    "text": "فَلَمَّآ أَحَسَّ عِيسَىٰ مِنْهُمُ ٱلْكُفْرَ قَالَ مَنْ أَنصَارِىٓ إِلَى ٱللَّهِ قَالَ ٱلْحَوَارِيُّونَ نَحْنُ أَنصَارُ ٱللَّهِ ءَامَنَّا بِٱللَّهِ وَٱشْهَدْ بِأَنَّا مُسْلِمُونَ",
    "english": "But when Jesus felt [persistence in] disbelief from them, he said, \"Who are my supporters for [the cause of] Allah?\" The disciples said, \"We are supporters for Allah. We have believed in Allah and testify that we are Muslims [submitting to Him].",
    "asan": "جا کاتێک عیسا هه‌ستی به کوفرو بێ دینی ئه‌وانه کرد وتی: کێ پشتیوانمه بۆ لای خوا، (کێ دێت تا پێکه‌وه به‌رنامه‌ی خوا بگه‌یه‌نین)، حه‌وارییه‌کان وتیان: ئێمه‌ین پشتیوانانی دین و ئاینی خوا، باوه‌ڕی ته‌واومان به‌و خوایه هێناوه‌، تۆش شایه‌تی بده که به‌ڕاستی ئێمه موسڵمان و ملکه‌چ و فه‌رمانبه‌ردارین.",
    "puxt": "ئینجا کاتێک که‌ عیسا هه‌ستی کرد به‌ بێ بڕوایی گه‌له‌که‌ی وتی کێ له‌گه‌ ڵ مندا یارمه‌تی ده‌ری دینی خوایه‌ شاگرده‌کانی (حه‌وارییه‌کانی) وتیان ئێمه‌ یارمه‌تی ده‌ری دینی خواین بڕوامان به‌ خوا هێناوه ‌و تۆ ئه‌ی عیسا شاهید به‌ که‌ ئێمه‌ فه‌رمانبه‌ری ئه‌وین."  
  },
  {
    "number": 53,
    "text": "رَبَّنَآ ءَامَنَّا بِمَآ أَنزَلْتَ وَٱتَّبَعْنَا ٱلرَّسُولَ فَٱكْتُبْنَا مَعَ ٱلشَّٰهِدِينَ",
    "english": "Our Lord, we have believed in what You revealed and have followed the messenger Jesus, so register us among the witnesses [to truth].\"",
    "asan": "(ئه‌وسا وتیان): په‌روه‌ردگارا ئێمه باوه‌ڕمان هێناوه‌، به‌وه‌ی داتبه‌زاندووه و ڕه‌وانه‌ت کردووه‌، شوێنکه‌وته‌ی پێغه‌مبه‌ره‌که‌شتین، ده تۆیش له ڕیزی شایه‌ته‌کانی (گه‌یاندنی به‌رنامه‌که‌تدا) تۆمارمان بکه‌.",
    "puxt": "ئه‌ی په‌روه‌ردگارمان ئێمه ‌باوه‌ڕمان هێنا به‌وه‌ی که‌ ناردووته‌ته‌‌ خواره‌وه‌ ،وه ‌په‌یڕه‌وی فروستاده‌ی تۆمان کرد ده‌ی خوایه‌ ناومان بنووسه‌ له‌ ده‌فته‌ری بڕواداران (ی گه‌واهی ده‌ر) دا."  
  },
  {
    "number": 54,
    "text": "وَمَكَرُوا۟ وَمَكَرَ ٱللَّهُ وَٱللَّهُ خَيْرُ ٱلْمَٰكِرِينَ",
    "english": "And the disbelievers planned, but Allah planned. And Allah is the best of planners.",
    "asan": "(به‌ڵام دوژمنانی خوا) پیلانیان گێڕا، خوایش پیلانه‌کانی پووچ کردنه‌وه‌، چونکه خوا چاکترین و به‌ده‌سه‌ڵاترین زاتێکه‌له هه‌ڵوه‌شاندنی نه‌خشه و پیلانی دوژمنانیدا.",
    "puxt": "جووله‌که‌کان فڕو فێڵیان کرد (بۆ کوشتنی عیسا) خواش تۆڵه‌ی فڕوفێڵه‌که‌یانی لێ کردنه‌وه‌، وه‌ خوا چاکترین تۆڵه‌سێنه‌ره‌ له‌ فێڵبازان."  
  },
  {
    "number": 55,
    "text": "إِذْ قَالَ ٱللَّهُ يَٰعِيسَىٰٓ إِنِّى مُتَوَفِّيكَ وَرَافِعُكَ إِلَىَّ وَمُطَهِّرُكَ مِنَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ وَجَاعِلُ ٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُوكَ فَوْقَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓا۟ إِلَىٰ يَوْمِ ٱلْقِيَٰمَةِ ثُمَّ إِلَىَّ مَرْجِعُكُمْ فَأَحْكُمُ بَيْنَكُمْ فِيمَا كُنتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ",
    "english": "[Mention] when Allah said, \"O Jesus, indeed I will take you and raise you to Myself and purify you from those who disbelieve and make those who follow you [in submission to Allah alone] superior to those who disbelieve until the Day of Resurrection. Then to Me is your return, and I will judge between you concerning that in which you used to differ.",
    "asan": "(به‌یادیان بهێنه‌) کاتێک خوا فه‌رمووی: ئه‌ی عیسا من (به‌شێوه‌یه‌کی ئاسایی) تۆ ده‌مرێنم پاشان تۆ پایه‌دارو بڵند ده‌که‌مه‌وه لای خۆم، له ده‌ستی ناپاکی ئه‌وانه‌ی که‌بێ باوه‌رن ڕزگارت ده‌که‌م و پاک ڕاتده‌گرم و به‌رزیی و بڵندیی ده‌به‌خشم به‌وانه‌ی که شوێنکه‌وته‌ی تۆن به‌سه‌ر کافراندا هه‌تا ڕۆژی قیامه‌ت، له‌وه‌ودواش گه‌ڕانه‌وه‌تان هه‌ر بۆلای منه‌، ئه‌وسا دادوه‌ریی و فه‌رمانڕه‌وایی دادپه‌روه‌رانه ده‌که‌م له نێوانتاندا له‌و شتانه‌دا که کێشه‌تان له‌سه‌ری هه‌بووه و ڕاتان ده‌رباره‌ی جیاواز بووه‌.",
    "puxt": "بیهێنه‌ره‌وه‌ یادت کاتێ خوا فه‌رمووی ئه‌ی عیسا من تۆ ده‌مرێنم و (گیانت) به‌رز ده‌که‌مه‌وه‌ بۆ لای خۆم وه‌ پاک که‌ره‌وه‌ی تۆم  له‌ (هاوده‌می) ئه‌وانه‌ی که‌ بێ باوه‌ڕ بوون وه‌ په‌یڕه‌وانی (ڕاسته‌قینه‌ی) تۆ به‌رز ده‌که‌مه‌وه‌ به‌سه‌ر بێ بڕوایاندا تا ڕۆژی دوایی پاشان گه‌ڕانه‌وه‌تان بۆ لای منه‌ ئینجا بڕیار ده‌ده‌م له‌ نێوانتاندا له‌و شتانه‌ی که‌ تیایاندا جیاوازو ناکۆکن."  
  },
  {
    "number": 56,
    "text": "فَأَمَّا ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ فَأُعَذِّبُهُمْ عَذَابًا شَدِيدًا فِى ٱلدُّنْيَا وَٱلْءَاخِرَةِ وَمَا لَهُم مِّن نَّٰصِرِينَ",
    "english": "And as for those who disbelieved, I will punish them with a severe punishment in this world and the Hereafter, and they will have no helpers.\"",
    "asan": "جا ئه‌وانه‌ی بێ باوه‌ڕ بوون سزای توند و تیژیان ده‌ده‌م له دنیادا (به شکستی و سه‌رشۆڕیان)، له قیامه‌تیشدا (به ژیانی سه‌ختی ناو دۆزه‌خ)، جا له‌وێ که‌سیان ده‌ست ناکه‌وێت که یاریده‌ده‌رو پشتیوانیان بێت (له سزای من بیانپارێزێت).",
    "puxt": "جا ئه‌وانه‌ی بێ بڕوابوون سزایان ده‌ده‌م به‌سزای سه‌خت له‌ دنیاو ڕۆژی دوایش دا  وه‌ ئه‌وانه‌ هیچ یارمه‌تیده‌رێکیان نی یه‌."  
  },
  {
    "number": 57,
    "text": "وَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ وَعَمِلُوا۟ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ وَٱللَّهُ لَا يُحِبُّ ٱلظَّٰلِمِينَ",
    "english": "But as for those who believed and did righteous deeds, He will give them in full their rewards, and Allah does not like the wrongdoers.",
    "asan": "ئه‌وانه‌ش که باوه‌ڕیان هێناوه (به ئاینی ئیسلام) و کارو کرده‌وه چاکه‌کانیان ئه‌نجام داوه‌، ئه‌وه خوا به ته‌واوی پاداشتیان ده‌داته‌وه‌، به‌ڕاستی خوا سته‌مکارانی خۆشناوێت.",
    "puxt": "به‌ڵام ئه‌وانه‌ی که‌ بڕوایان هێناوه‌ وه‌ کرده‌وه‌ باشه‌کانیان کردووه‌ ئه‌وه‌ خوا به‌ته‌واوی پاداشتیان ده‌داته‌وه‌ بێگومان خوا سته‌مکارانی خۆش ناوێت."  
  },
  {
    "number": 58,
    "text": "ذَٰلِكَ نَتْلُوهُ عَلَيْكَ مِنَ ٱلْءَايَٰتِ وَٱلذِّكْرِ ٱلْحَكِيمِ",
    "english": "This is what We recite to you, [O Muhammad], of [Our] verses and the precise [and wise] message.",
    "asan": "ئه‌و هه‌واڵ و به‌سه‌رهاتانه‌ی که به‌سه‌رتدا ده‌یخوێنینه‌وه (ئه‌ی محمد (صلی الله علیه وسلم) له ئایه‌ته‌‌کانی خوایه و له یادو باسه پڕداناییه‌کانه‌.",
    "puxt": "ئه‌م به‌سه‌رهاتانه‌ی که‌ ئه‌یان خوێنینه‌وه‌ به‌سه‌رتدا(ئه‌ی موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) له‌ ئایه‌تان و قورئانی پڕ له‌ حیکمه‌تن."  
  },
  {
    "number": 59,
    "text": "إِنَّ مَثَلَ عِيسَىٰ عِندَ ٱللَّهِ كَمَثَلِ ءَادَمَ خَلَقَهُۥ مِن تُرَابٍ ثُمَّ قَالَ لَهُۥ كُن فَيَكُونُ",
    "english": "Indeed, the example of Jesus to Allah is like that of Adam. He created Him from dust; then He said to him, \"Be,\" and he was.",
    "asan": "به‌ڕاستی نموونه‌ی دروست بوونی عیسا له‌لایه‌ن خواوه‌؛ وه‌ک نموونه‌ی ئاده‌م وایه که له خاک دروستی کرد و له‌وه‌ودوا فه‌رمانی داو پێی وت: ببه (به ئینسان) ئه‌ویش بوو، (عیسا دایکی هه‌بوو، ئاده‌م دایک و باوکیشی نه‌بوو).",
    "puxt": "به‌ڕاستی وێنه‌ی(دروست بوونی) عیسا لای خوا وه‌ک وێنه‌ی ئاده‌م وایه‌ که‌ دروستی کرد له‌ گڵ له‌ پاشان پێ ی وت ببه‌، ئه‌ویش بوو."  
  },
  {
    "number": 60,
    "text": "ٱلْحَقُّ مِن رَّبِّكَ فَلَا تَكُن مِّنَ ٱلْمُمْتَرِينَ",
    "english": "The truth is from your Lord, so do not be among the doubters.",
    "asan": "حه‌قیقه‌ت و ڕاستی هه‌ر ئه‌وه‌یه له‌لایه‌ن په‌روه‌ردگارته‌وه‌یه‌، کاواته نه‌که‌یت بچیته ڕیزی ئه‌وانه‌ی که گومان کارکردی هه‌یه له‌سه‌ریان.",
    "puxt": "قسه‌ی ڕاست ئه‌وه‌یه‌ که‌ له‌ خواوه‌ به‌تۆ گه‌یشت که‌واته‌ له‌ گومانداران مه‌به‌."  
  },
  {
    "number": 61,
    "text": "فَمَنْ حَآجَّكَ فِيهِ مِنۢ بَعْدِ مَا جَآءَكَ مِنَ ٱلْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا۟ نَدْعُ أَبْنَآءَنَا وَأَبْنَآءَكُمْ وَنِسَآءَنَا وَنِسَآءَكُمْ وَأَنفُسَنَا وَأَنفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَتَ ٱللَّهِ عَلَى ٱلْكَٰذِبِينَ",
    "english": "Then whoever argues with you about it after [this] knowledge has come to you - say, \"Come, let us call our sons and your sons, our women and your women, ourselves and yourselves, then supplicate earnestly [together] and invoke the curse of Allah upon the liars [among us].\"",
    "asan": "(دوای ئه‌وه‌ی که هه‌موو ئه‌و ڕاستیانه‌ت پێگه‌یشت ده‌رباره‌ی عیسا)، جا ئه‌گه‌ر که‌سانێک هه‌ر موجاده‌له‌یان کردوو له‌سه‌ری ڕۆیشتن و شتی ناڕه‌وایان ده‌رباره‌ی عیسا وت، تۆیش پێیان بڵێ: وه‌رن با کوڕانی ئێمه و کوڕانی ئێوه‌، ئافره‌تانی ئێمه و ئافره‌تانی ئێوه‌، خۆمان و خۆشتان بانگ بکه‌ین و ئاماده‌بین (له شوێنێکی تایبه‌تدا)، پاشان له خوا بپاڕێنه‌وه و ئینجا داوا بکه‌ین نه‌فرین و له‌عنه‌تی خوا داببارێته سه‌ر درۆزنه‌کان.",
    "puxt": "ئینجا هه‌ر که‌سێک ده‌مه‌ قاڵێی له‌گه‌ڵ کردیت(له‌ باره‌ی عیساوه‌) دوای ئه‌و زانینه‌ی که‌(به‌ سرووش) بۆت هات تۆش پێیان بڵێ وه‌رن با بانگی کوڕه‌کانمان و کوڕه‌کانتان وه‌ ژنه‌کانمان و ژنه‌کانتان وه‌ خۆمان و خۆتان بکه‌ین له‌ پاشان له‌خوا بپاڕێینه‌وه‌ ئینجا نه‌فره‌تی خوا بکه‌ین له‌ درۆزنان."  
  },
  {
    "number": 62,
    "text": "إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ ٱلْقَصَصُ ٱلْحَقُّ وَمَا مِنْ إِلَٰهٍ إِلَّا ٱللَّهُ وَإِنَّ ٱللَّهَ لَهُوَ ٱلْعَزِيزُ ٱلْحَكِيمُ",
    "english": "Indeed, this is the true narration. And there is no deity except Allah. And indeed, Allah is the Exalted in Might, the Wise.",
    "asan": "به‌ڕاستی هه‌ر ئه‌مه‌یه به‌سه‌رهاتی ڕاست و دروست (ده‌رباره‌ی عیسا و دایکی)، هیچ خوایه‌ک نیه جگه له (الله‌)، بێگومان ئه‌و (الله‌) یه هه‌ر خۆی باڵاده‌ست و دانایه‌.",
    "puxt": "بێگومان هه‌ر ئه‌مه‌یه‌ داستانی ڕاست و دروست وه‌ هیچ په‌رستراوێکی به‌ڕاستی نی یه‌ ته‌نها خوا نه‌بێ به‌ڕاستی خوا ته‌نها خۆی باڵاده‌ستی کار دروسته.‌"  
  },
  {
    "number": 63,
    "text": "فَإِن تَوَلَّوْا۟ فَإِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمٌۢ بِٱلْمُفْسِدِينَ",
    "english": "But if they turn away, then indeed - Allah is Knowing of the corrupters.",
    "asan": "(له‌گه‌ڵ ئه‌م هه‌موو به‌ڵگه و ڕاستیانه‌دا) ئه‌گه‌ر هه‌ر ڕوویان وه‌رگێڕاو پشتیان تێکرد (ئه‌وه بزانه ئه‌وانه ڕاستیخوازنین)، خوایش زاناو ئاگایه به‌وانه‌ی که تۆوی تاوان و خراپه ده‌چێنن.",
    "puxt": "ئینجا ئه‌گه‌ر پشتیان هه‌ڵکرد ئه‌وه‌ به‌ڕاستی خوا ئاگاداره‌ به‌ کرده‌وه‌ی به‌دکاران."  
  },
  {
    "number": 64,
    "text": "قُلْ يَٰٓأَهْلَ ٱلْكِتَٰبِ تَعَالَوْا۟ إِلَىٰ كَلِمَةٍ سَوَآءٍۭ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا ٱللَّهَ وَلَا نُشْرِكَ بِهِۦ شَيْـًٔا وَلَا يَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِّن دُونِ ٱللَّهِ فَإِن تَوَلَّوْا۟ فَقُولُوا۟ ٱشْهَدُوا۟ بِأَنَّا مُسْلِمُونَ",
    "english": "Say, \"O People of the Scripture, come to a word that is equitable between us and you - that we will not worship except Allah and not associate anything with Him and not take one another as lords instead of Allah.\" But if they turn away, then say, \"Bear witness that we are Muslims [submitting to Him].\"",
    "asan": "(ئه‌ی محمد (صلی الله علیه وسلم) بڵێ: ئه‌ی ئه‌وانه‌ی کتێبتان بۆ ڕه‌وانه‌کراوه وه‌رن به‌ده‌م بانگه‌واز و به‌رنامه‌یه‌که‌وه که هاوبه‌ش و هاوسه‌نگه له نێوان ئێمه‌ش و ئێوه‌شدا (ئه‌ویش ئه‌مه‌یه‌): جگه له (الله‌) که‌سی تر نه‌په‌رستین، هیچ جۆره هاوه‌ڵێکی بۆ بڕیار نه‌ده‌ین، هیچ لایه‌کمان لاکه‌ی ترمان (به‌پیرۆز و فه‌رمانڕه‌وا دانه‌نێین) له‌جیاتی ئه‌و زاته و نه‌یپه‌رستین (خۆ ئه‌گه‌ر له‌م بانگه‌وازدا) سه‌رپێچیان کردو گوێیان پێنه‌دا، ئه‌وه پێیان بڵێ: که ئێوه به‌شایه‌ت بن که ئێمه موسڵمانین و ملکه‌چی فه‌رمانی په‌روه‌ردگارین.",
    "puxt": "ئه‌ی موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم) بڵێ: ئه‌ی خاوه‌ن نامه‌کان وه‌رن بۆ لای وته‌یه‌کی ڕاست(یه‌کسان) له‌ نێوان ئێمه‌ و ئێوه‌دا، که‌ جگه‌ له‌خوا نه‌په‌رستین وه‌ هیچ شتێک نه‌که‌ین به‌ هاوبه‌شی وه‌ هێندێکمان هێندێکمان به‌ په‌روه‌ردگار دانه‌نێین ئینجا ئه‌گه‌ر پشتیان هه‌ڵکرد ئێوه‌ش بڵێن: ئێوه‌ شاهید بن که‌ ئێمه‌ فه‌رمانبه‌رانی خواین."  
  },
  {
    "number": 65,
    "text": "يَٰٓأَهْلَ ٱلْكِتَٰبِ لِمَ تُحَآجُّونَ فِىٓ إِبْرَٰهِيمَ وَمَآ أُنزِلَتِ ٱلتَّوْرَىٰةُ وَٱلْإِنجِيلُ إِلَّا مِنۢ بَعْدِهِۦٓ أَفَلَا تَعْقِلُونَ",
    "english": "O People of the Scripture, why do you argue about Abraham while the Torah and the Gospel were not revealed until after him? Then will you not reason?",
    "asan": "ئه‌ی خاوه‌ن کتێبه‌کان، ئێوه بۆ له ئیبراهیم ده‌دوێن و (هه‌ریه‌که‌تان واداده‌نێت که له‌سه‌ر ئاینی ئه‌وه‌) خۆ ته‌ورات و ئینجیل دوای ئه‌و ڕه‌وانه کراون، ئه‌وه بۆ عه‌قڵ و ژیرتان ناخه‌نه‌کارو تاکه‌ی ژیرنابن؟!",
    "puxt": "ئه‌ی خاوه‌ن نامه‌کان بۆچی ده‌مه‌قاڵێ ده‌که‌ن ده‌رباره‌ی ئیبراهیم له‌ کاتێکدا که‌ ته‌ورات و ئینجییل نه‌نێرراونه‌ته‌ خواره‌وه‌ له‌ دوای ئیبراهیم نه‌بێت ده‌ی بۆ تێ ناگه‌ن ؟ ."  
  },
  {
    "number": 66,
    "text": "هَٰٓأَنتُمْ هَٰٓؤُلَآءِ حَٰجَجْتُمْ فِيمَا لَكُم بِهِۦ عِلْمٌ فَلِمَ تُحَآجُّونَ فِيمَا لَيْسَ لَكُم بِهِۦ عِلْمٌ وَٱللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ",
    "english": "Here you are - those who have argued about that of which you have [some] knowledge, but why do you argue about that of which you have no knowledge? And Allah knows, while you know not.",
    "asan": "ئه‌وه ئێوه‌ن موجاده‌له‌و باس و خواستان له‌سه‌ر ئه‌و شتانه ده‌کرد که زانیاریتان ده‌رباره‌ی هه‌بوو.. که‌وابوو بۆچی ده‌م له‌و شتانه‌شه‌وه ده‌ده‌ن که هیچ زانیاریتان ده‌رباره‌ی نی یه‌؟ دیاره هه‌ر خوا ئه‌و شتانه ده‌زانێت، ئێوه نایزانن.",
    "puxt": "ئاگاداربن ئێوه‌ ئه‌وانه‌ن که‌ده‌مه‌ قاڵێتان کرد له‌وه‌ی که‌ شتێکتان لێده‌زانی ئه‌ی بۆ ده‌مه‌ قاڵێ ده‌که‌ن له‌ شتێکدا که‌ هیچی لێ نازانن وه‌ خوا ده‌یزانێ وه‌ ئێوه‌ نازانن."  
  },
  {
    "number": 67,
    "text": "مَا كَانَ إِبْرَٰهِيمُ يَهُودِيًّا وَلَا نَصْرَانِيًّا وَلَٰكِن كَانَ حَنِيفًا مُّسْلِمًا وَمَا كَانَ مِنَ ٱلْمُشْرِكِينَ",
    "english": "Abraham was neither a Jew nor a Christian, but he was one inclining toward truth, a Muslim [submitting to Allah]. And he was not of the polytheists.",
    "asan": "(ئاشکرایه‌) که ئیبراهیم نه جووله‌که بووه و نه‌گاور، به‌ڵکو ملکه‌چ و فه‌رمانبه‌ردارو موسڵمان بووه و له ده‌سته‌ی موشریک و هاوه‌ڵگه‌ران نه‌بووه‌.",
    "puxt": "ئیبراهیم نه‌جووله‌که‌ بووه‌و نه‌گاوور به‌ڵکو پاک و خواپه‌رست و فه‌رمانبه‌ر بوو ،وه‌ له‌ هاوبه‌ش په‌یداکه‌ران نه‌بوو."  
  },
  {
    "number": 68,
    "text": "إِنَّ أَوْلَى ٱلنَّاسِ بِإِبْرَٰهِيمَ لَلَّذِينَ ٱتَّبَعُوهُ وَهَٰذَا ٱلنَّبِىُّ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ وَٱللَّهُ وَلِىُّ ٱلْمُؤْمِنِينَ",
    "english": "Indeed, the most worthy of Abraham among the people are those who followed him [in submission to Allah] and this prophet, and those who believe [in his message]. And Allah is the ally of the believers.",
    "asan": "نزیکترین که‌س له ئیبراهیمه‌وه‌: ئه‌و که‌سانه‌ن که له سه‌رده‌می خۆیدا شوێنی که‌وتبوون، هه‌روه‌ها ئه‌م پێغه‌مبه‌ره‌ش (صلی الله علیه وسلم) و ئه‌وانه‌ی که باوه‌ڕیان هێناوه (به پێغه‌مبه‌رایه‌تی ئیبراهیم و موسا و عیسا و محمد و هه‌موو پێغه‌مبه‌ران به‌گشتی علیهم السلام)، بێگومان خوا یارو یاوه‌رو پشتگیری ئیماندارانه‌.",
    "puxt": "بێگومان نزیکترین که‌س له‌ ئیبراهیم ئه‌وانه‌ن که‌ وه‌ختی خۆی په‌یڕه‌ویان کرد وه‌ ئه‌م پێغه‌مبه‌ره‌و ئه‌وانه‌ی که‌ بڕوایان هێناوه‌ ، وه‌ خوا دۆستی بڕوادارانه‌."  
  },
  {
    "number": 69,
    "text": "وَدَّت طَّآئِفَةٌ مِّنْ أَهْلِ ٱلْكِتَٰبِ لَوْ يُضِلُّونَكُمْ وَمَا يُضِلُّونَ إِلَّآ أَنفُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُونَ",
    "english": "A faction of the people of the Scripture wish they could mislead you. But they do not mislead except themselves, and they perceive [it] not.",
    "asan": "ده‌سته‌یه‌ک له‌خاوه‌ن کتێبه‌کان ئاواته‌خوازن و (له هه‌وڵدان) که گومڕاتان بکه‌ن، له‌کاتێکدا ئه‌وانه هه‌ر خۆیان گومڕا ده‌که‌ن و هه‌ستیشی پێناکه‌ن و (خۆیان ده‌خه‌ڵه‌تێنن).",
    "puxt": "حه‌زیان ده‌کرد ده‌سته‌یه‌ک له‌ خاوه‌ن نامه‌کان که‌ گومڕاتان بکه‌ن له‌ کاتێکدا که‌س گومڕا ناکه‌ن خۆیان نه‌بێت به‌ڵام هه‌ستی پێ ناکه‌ن و‌ تێ ناگه‌ن."  
  },
  {
    "number": 70,
    "text": "يَٰٓأَهْلَ ٱلْكِتَٰبِ لِمَ تَكْفُرُونَ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَأَنتُمْ تَشْهَدُونَ",
    "english": "O People of the Scripture, why do you disbelieve in the verses of Allah while you witness [to their truth]?",
    "asan": "ئه‌ی خاوه‌ن کتێبه‌کان بۆ بڕواتان نی یه به‌ئایه‌ته‌کانی خوا (که هه‌مووی به‌ڵگه‌ن له‌سه‌ر ڕاستی پێغه‌مبه‌رایه‌تی محمد (صلی الله علیه وسلم) له‌کاتێکدا ئێوه به‌ئاشکرا (نیشانه‌ی پێغه‌مبه‌رایه‌تی ئه‌و) ده‌بینن (له کتێبه‌کانتاندا).",
    "puxt": "ئه‌ی خاوه‌ن نامه‌کان بۆ بێ بڕوا ده‌بن به‌ ئایه‌ته‌کانی خوا له‌ کاتێکدا که‌ شایه‌تی ده‌ده‌ن له‌ سه‌ر ڕاستی ئه‌وان."  
  },
  {
    "number": 71,
    "text": "يَٰٓأَهْلَ ٱلْكِتَٰبِ لِمَ تَلْبِسُونَ ٱلْحَقَّ بِٱلْبَٰطِلِ وَتَكْتُمُونَ ٱلْحَقَّ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ",
    "english": "O People of the Scripture, why do you confuse the truth with falsehood and conceal the truth while you know [it]?",
    "asan": "ئه‌ی خاوه‌ن کتێبه‌کان بۆچی به‌رگی به‌تاڵ و ناحه‌قی ده‌که‌ن به‌به‌ری حه‌ق و ڕاستیداو حه‌ق و ڕاستی ده‌شارنه‌وه‌، له‌کاتێکدا خۆتان چاک ده‌زانن (که‌حه‌ق و ڕاستی کامه‌یه‌).",
    "puxt": "ئه‌ی خاوه‌ن نامه‌کان بۆ پۆشاکی درۆ ئه‌که‌ن به‌به‌ر ڕاستی دا، وه‌ڕاسته‌که‌ ده‌شارنه‌وه ‌له‌ کاتێکدا خۆشتان ئه‌مه‌ ده‌زانن."  
  },
  {
    "number": 72,
    "text": "وَقَالَت طَّآئِفَةٌ مِّنْ أَهْلِ ٱلْكِتَٰبِ ءَامِنُوا۟ بِٱلَّذِىٓ أُنزِلَ عَلَى ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ وَجْهَ ٱلنَّهَارِ وَٱكْفُرُوٓا۟ ءَاخِرَهُۥ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ",
    "english": "And a faction of the People of the Scripture say [to each other], \"Believe in that which was revealed to the believers at the beginning of the day and reject it at its end that perhaps they will abandon their religion,",
    "asan": "ده‌سته‌یه‌ک له خاوه‌ن کتێبه‌کان (جووه‌کان) وتیان به‌تاقمێکیان: ئێوه له سه‌ره‌تای ڕۆژدا (به‌درۆوه‌) ئیمان و باوه‌ڕ بهێنن به‌و (قورئانه‌ی) بۆ ئیمانداران ڕه‌وانه کراوه‌، به‌ڵام له‌کۆتایی ڕۆژداو ده‌مه‌و ئێواره په‌شیمان ببنه‌وه (تا دوودڵی و گومانیان تێدا دروست ببێت) بۆ ئه‌وه‌ی پاشگه‌ز ببنه‌وه‌.",
    "puxt": "وه‌ ده‌سته‌یه‌ک له‌خاوه‌ن نامه‌کان وتیان (به‌ هه‌ندێکیان) بڕوابێنن به‌و قورئانه‌ که‌ نێراوه‌ته‌ خواره‌وه‌ بۆ ئه‌وانه‌ی که‌ بڕوایان هێناوه ‌سه‌رله‌ به‌یانیان (به‌فێڵ) وه‌ بێ بڕوا ببنه‌وه‌ ده‌مه‌و ئێواره‌ به‌ڵکو ئه‌وانیش په‌شیمان ببنه‌وه.‌"  
  },
  {
    "number": 73,
    "text": "وَلَا تُؤْمِنُوٓا۟ إِلَّا لِمَن تَبِعَ دِينَكُمْ قُلْ إِنَّ ٱلْهُدَىٰ هُدَى ٱللَّهِ أَن يُؤْتَىٰٓ أَحَدٌ مِّثْلَ مَآ أُوتِيتُمْ أَوْ يُحَآجُّوكُمْ عِندَ رَبِّكُمْ قُلْ إِنَّ ٱلْفَضْلَ بِيَدِ ٱللَّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَآءُ وَٱللَّهُ وَٰسِعٌ عَلِيمٌ",
    "english": "And do not trust except those who follow your religion.\" Say, \"Indeed, the [true] guidance is the guidance of Allah. [Do you fear] lest someone be given [knowledge] like you were given or that they would [thereby] argue with you before your Lord?\" Say, \"Indeed, [all] bounty is in the hand of Allah - He grants it to whom He wills. And Allah is all-Encompassing and Wise.\"",
    "asan": "(هه‌روه‌ها ده‌ڵێن): بڕوا مه‌که‌ن و متمانه مه‌که‌ن به‌که‌س جگه به‌وکه‌سانه‌ی که شوێنی ئاینی ئێوه که‌وتوون! (ئه‌ی محمد (صلی الله علیه وسلم) پێیان) بڵێ: که به‌ڕاستی هه‌ر هیدایه‌ت و ڕێنموویی خوایی هیدایه‌ت و ڕێنمویی یه‌، (که‌چی جووه‌کان به‌یه‌کتر ده‌ڵێن): دان به‌وه‌دا مه‌نێن که‌که‌س وه‌کو ئێوه‌ی پێبه‌خشراوه‌، باسی (ته‌ورات و دواهه‌مین پێغه‌مبه‌ریش مه‌که‌ن)!! تا لای په‌روه‌ردگارتان (سبه‌ی له قیامه‌تدا) قسه‌یان زاڵ نه‌بێت به‌سه‌رتاندا!! (ئه‌ی محمد (صلی الله علیه وسلم) تۆش) بڵێ: به‌ڕاستی هه‌رچی ڕێزو به‌خشش و فه‌زڵ هه‌یه به‌ده‌ست خوایه‌و ده‌یبه‌خشێت به‌و که‌سانه‌ی که ده‌یه‌وێت و (شایسته‌ن) و خوا فراوانگیرو زانایه‌.",
    "puxt": "باوه‌ڕتان نه‌بێت مه‌گه‌ر به‌ که‌سێک که‌ دوای دینی ئێوه‌ که‌وتبێت (ئه‌ی موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) بڵێ: به‌ڕاستی ڕێنموونیی هه‌ ڕێنموونیی خوایه‌ (ئه‌ی خاوه‌ن ‌نامه‌کان ئێوه‌ پێتان گرانه‌) که‌ بدرێ به‌ یه‌کێکی تر وێنه‌ی ئه‌و دینه‌ی که‌ به‌ ئێوه‌ دراوه‌ یا ده‌مه‌قاڵێتان له‌گه‌ڵ بکه‌ن(بۆڕتان بده‌ن) لای په‌روه‌ردگارتان (ئه‌ی موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) بڵێ: به‌ڕاستی ئه‌و به‌هره‌یه‌(واته‌ فروستاده‌یی) به‌ده‌ستی خوایه‌ ده‌یدات به‌هه‌ر که‌سێک که‌ بیه‌وێت وه‌ خوا خاوه‌نی به‌خششی زۆر و زانایه‌."  
  },
  {
    "number": 74,
    "text": "يَخْتَصُّ بِرَحْمَتِهِۦ مَن يَشَآءُ وَٱللَّهُ ذُو ٱلْفَضْلِ ٱلْعَظِيمِ",
    "english": "He selects for His mercy whom He wills. And Allah is the possessor of great bounty.",
    "asan": "ئه‌و خوایه ڕه‌حمه‌ت و میهره‌بانی خۆی تایبه‌ت ده‌کات بۆ هه‌ر که‌سێک بیه‌وێت و (شایسته بێت) و خوا خاوه‌نی ڕێزو به‌خشش و فه‌زڵی زۆر گه‌وره و بێ ئه‌ندازه‌یه‌.",
    "puxt": "ئه‌و(خوایه‌) ڕه‌حمه‌ت و میهره‌بانی خۆی تایبه‌ت ده‌کات بۆ هه‌رکه‌سێک بیه‌وێت (شیاوی بێت) وه‌ خوا خاوه‌نی به‌خشش و به‌هره‌ی گه‌وره‌یه‌"  
  },
  {
    "number": 75,
    "text": "وَمِنْ أَهْلِ ٱلْكِتَٰبِ مَنْ إِن تَأْمَنْهُ بِقِنطَارٍ يُؤَدِّهِۦٓ إِلَيْكَ وَمِنْهُم مَّنْ إِن تَأْمَنْهُ بِدِينَارٍ لَّا يُؤَدِّهِۦٓ إِلَيْكَ إِلَّا مَا دُمْتَ عَلَيْهِ قَآئِمًا ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا۟ لَيْسَ عَلَيْنَا فِى ٱلْأُمِّيِّۦنَ سَبِيلٌ وَيَقُولُونَ عَلَى ٱللَّهِ ٱلْكَذِبَ وَهُمْ يَعْلَمُونَ",
    "english": "And among the People of the Scripture is he who, if you entrust him with a great amount [of wealth], he will return it to you. And among them is he who, if you entrust him with a [single] silver coin, he will not return it to you unless you are constantly standing over him [demanding it]. That is because they say, \"There is no blame upon us concerning the unlearned.\" And they speak untruth about Allah while they know [it].",
    "asan": "له شوێنکه‌وتووانی کتێبه ئاسمانیه‌کان که‌سانێک هه‌ن ئه‌گه‌ر ماڵ و داراییه‌کی زۆری به‌ئه‌مانه‌ت له‌لا دابنێیت (هه‌ر کاتێک داوای بکه‌یت) بۆت ده‌گێڕێته‌وه به‌ته‌واویی، هه‌شیانه ئه‌گه‌ر دینارێکی به‌ئه‌مانه‌ت لادابنێیت بۆت نایگێڕێته‌وه مه‌گه‌ر به سه‌ریه‌وه ڕاوه‌ستابیت و کۆڵی لێنه‌ده‌یت، ئه‌وانه بۆیه واده‌که‌ن چونکه ده‌ڵێن: له به‌رامبه‌ر ده‌سته‌ی نه‌خوێنده‌واراندا (مه‌به‌ستیان موسڵمانانه‌) لێپرسراو نابین (ئه‌گه‌ر فێڵیان لێبکه‌ین و ماڵیان بخۆین)، ئه‌وانه به‌ده‌م خواوه درۆ هه‌ڵده‌به‌ستن و ده‌شزانن که درۆ ده‌که‌ن...",
    "puxt": "وه‌ له‌ ناو خاوه‌ن نامه‌کانی هی وا هه‌یه‌ ئه‌گه‌ر خه‌زنه‌یه‌ک به‌ سپارده‌ لای دابنێی ده‌تداته‌وه‌، وه‌ هی واشیان تیایه‌ ئه‌گه‌ر دینارێکی لا دابنێیت ناتداته‌وه‌ مه‌گه‌ر به‌سه‌ریه‌وه‌ بوه‌ستیت ئه‌م ناپاکی یه‌ به‌هۆی ئه‌وه‌وه‌ بوو که‌ ده‌یان وت: گوناهمان ناگات له‌ خواردنی ماڵی ئه‌م نه‌خوێنده‌وارانه‌ (واته‌ عه‌ره‌به‌کان) وه‌ درۆ به‌ده‌م خواوه‌ ده‌که‌ن وه‌ خۆیان ده‌زانن که‌ درۆ ده‌که‌ن."  
  },
  {
    "number": 76,
    "text": "بَلَىٰ مَنْ أَوْفَىٰ بِعَهْدِهِۦ وَٱتَّقَىٰ فَإِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلْمُتَّقِينَ",
    "english": "But yes, whoever fulfills his commitment and fears Allah - then indeed, Allah loves those who fear Him.",
    "asan": "نه‌خێر وانیه‌؛ هه‌ر که‌س ئه‌و په‌یمانه‌ی که داویه‌تی به‌خوا جێبه‌یێی کردبێت و خۆی پاڕاستبێت له حه‌رام، ئه‌وه به‌ڕاستی خوا پارێزکاران و دیندارانی خۆشده‌وێت.",
    "puxt": "نه‌خێر وانی یه‌ (وه‌ک ده‌ڵێن) هه‌ر که‌سێک په‌یمانی خۆی به‌ جێ بێنێت وه‌ پاریزکاری بکات ئه‌وه‌ به‌ڕاستی خوا پارێزکارانی خۆش ده‌وێت."  
  },
  {
    "number": 77,
    "text": "إِنَّ ٱلَّذِينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ ٱللَّهِ وَأَيْمَٰنِهِمْ ثَمَنًا قَلِيلًا أُو۟لَٰٓئِكَ لَا خَلَٰقَ لَهُمْ فِى ٱلْءَاخِرَةِ وَلَا يُكَلِّمُهُمُ ٱللَّهُ وَلَا يَنظُرُ إِلَيْهِمْ يَوْمَ ٱلْقِيَٰمَةِ وَلَا يُزَكِّيهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ",
    "english": "Indeed, those who exchange the covenant of Allah and their [own] oaths for a small price will have no share in the Hereafter, and Allah will not speak to them or look at them on the Day of Resurrection, nor will He purify them; and they will have a painful punishment.",
    "asan": "به‌ڕاستی ئه‌وانه‌ی که په‌یمانی خواو سوێنده‌کانیان به‌نرخێکی که‌م ده‌فرۆشن (له پله‌و پایه‌ی دنیایی، پاره‌وپول و سامان، ئه‌ڵبه‌ته هه‌رچه‌نده بێت هه‌رکه‌مه‌) ئه‌وانه له دواڕۆژدا هیچ به‌شێکیان نابێت (له سۆزو میهره‌بانی خوا)، هه‌روه‌ها له ڕۆژی قیامه‌تدا خوا نایاندوێنێت و ته‌ماشایان ناکات (له چڵک و پیسی گوناهـ) خاوێنیان ناکات و سزای پڕ ئێش و ئازاریش بۆیان ئاماده‌یه‌.",
    "puxt": "بێگومان ئه‌وانه‌ی ده‌یفرۆشن په‌یمانی خواو سوێنده‌کانی خۆیان به‌ نرخێکی که‌م ئه‌وانه‌ بێ به‌شن(له‌ به‌هره‌ی خوا) له‌ ڕۆژی دوایی دا وه‌ خوا قسه‌یان له‌گه‌ڵ ناکات وه‌ ته‌ماشایان ناکات له‌ ڕۆژی قیامه‌ت دا و له‌ گوناهیان خۆش نابێت وه‌ بۆ ئه‌وان هه‌یه‌ سزای به‌ ئازار."  
  },
  {
    "number": 78,
    "text": "وَإِنَّ مِنْهُمْ لَفَرِيقًا يَلْوُۥنَ أَلْسِنَتَهُم بِٱلْكِتَٰبِ لِتَحْسَبُوهُ مِنَ ٱلْكِتَٰبِ وَمَا هُوَ مِنَ ٱلْكِتَٰبِ وَيَقُولُونَ هُوَ مِنْ عِندِ ٱللَّهِ وَمَا هُوَ مِنْ عِندِ ٱللَّهِ وَيَقُولُونَ عَلَى ٱللَّهِ ٱلْكَذِبَ وَهُمْ يَعْلَمُونَ",
    "english": "And indeed, there is among them a party who alter the Scripture with their tongues so you may think it is from the Scripture, but it is not from the Scripture. And they say, \"This is from Allah,\" but it is not from Allah. And they speak untruth about Allah while they know.",
    "asan": "به‌ڕاستی ده‌سته‌یه‌کیش له‌وانه‌ی (که له چه‌ند ئایه‌تی پێشوودا باسکران واته جووه‌کان) زمانیان باده‌ده‌ن و به‌جۆرێک شت ده‌ڵێن، گوایه (ته‌ورات) ده‌خوێننه‌وه‌، بۆ ئه‌وه‌ی (ئێوه چه‌واشه بکه‌ن و) وا بنوێنن که ئه‌و کتێبه ده‌ور ده‌که‌نه‌وه‌، له‌حاڵێکدا ئه‌وه‌ی ده‌یخوێننه‌وه له‌و کتێبه نیه (زۆر جار) ده‌ڵێن: ئه‌وه‌ی که ده‌یخوێنین هه‌ر ئه‌وه‌یه خوا ڕه‌وانه‌ی کردووه‌، له ڕاستیدا هه‌رگیز ئه‌وه له‌لایه‌ن خواوه نیه و به‌ده‌م خواوه درۆ هه‌ڵده‌به‌ستن و ده‌شزانن که درۆ و بوختان ده‌که‌ن.",
    "puxt": "به‌ ڕاستی له‌ خاوه‌ن نامه‌کان ده‌سته‌یه‌ک هه‌یه‌ (ناو به‌ناو نامه‌که‌یان تێکده‌ده‌ن و) زمانیان با ئه‌ده‌ن و ئه‌پێچنه‌وه‌ به‌ خوێندنه‌وه‌ی کتێبه‌که‌یان (ته‌ورات) تا تۆ وا بزانیت له‌ نامه‌ی خوایه‌ (له‌ کاتێكدا) که‌ ئه‌وه‌ له ‌نامه‌ی خوا نی یه‌ وه‌ ده‌ڵێن ئه‌وه‌ له‌ خواوه‌یه‌ له‌ کاتێکدا که‌ ئه‌وه‌ له‌ خواوه‌ نی یه‌ وه‌ درۆ به‌ده‌م خواوه‌ ده‌که‌ن و خۆشیان ده‌زانن که‌ درۆیه‌."  
  },
  {
    "number": 79,
    "text": "مَا كَانَ لِبَشَرٍ أَن يُؤْتِيَهُ ٱللَّهُ ٱلْكِتَٰبَ وَٱلْحُكْمَ وَٱلنُّبُوَّةَ ثُمَّ يَقُولَ لِلنَّاسِ كُونُوا۟ عِبَادًا لِّى مِن دُونِ ٱللَّهِ وَلَٰكِن كُونُوا۟ رَبَّٰنِيِّۦنَ بِمَا كُنتُمْ تُعَلِّمُونَ ٱلْكِتَٰبَ وَبِمَا كُنتُمْ تَدْرُسُونَ",
    "english": "It is not for a human [prophet] that Allah should give him the Scripture and authority and prophethood and then he would say to the people, \"Be servants to me rather than Allah,\" but [instead, he would say], \"Be pious scholars of the Lord because of what you have taught of the Scripture and because of what you have studied.\"",
    "asan": "بۆ هیچ ئاده‌میزاد و که‌سێک نه‌گونجاوه که خوا کتێبی ئاسمانی و فه‌رمانڕه‌وایی و پێغه‌مبه‌رایه‌تی پێببه‌خشێت، له‌وه‌ودوا به‌خه‌ڵکی بڵێت: وه‌رن ببنه عه‌بد و به‌نده‌ی من له جیاتی ئه‌وه‌ی به‌نده و عه‌بدی خوا بن، به‌ڵکو (به‌خه‌ڵکیان وتووه‌) هه‌وڵ بده‌ن بۆ خوا بژین و لێبڕاو بن، بۆ ڕه‌زامه‌ندی په‌روه‌ردگار هه‌وڵ بده‌ن، به‌وه‌ش ده‌بنه خواناس و ڕه‌بانی که به‌رنامه‌ی خوا فێری خه‌ڵکی بکه‌ن و خۆشتان به‌رده‌وام هه‌وڵ بده‌ن فێری ببن.",
    "puxt": "نابێ بۆ هیچ ئاده‌می یه‌ک که خوا نامه‌و شه‌ریعه‌ت و پێغه‌مبه‌رێتی دابێتێ پاشان به‌ خه‌ڵکی بڵێت: ببن به‌ به‌نده‌ی من له‌ جیاتی خوا به‌ ڵکو (پێیان ده‌ڵێت) : خوا په‌رست بن چونکه‌ ئێوه‌ ده‌رسی نامه‌ی ئاسمانی ده‌ڵێنه‌وه‌ ، وه‌ ئێوه‌ خۆشتان ده‌یخوێنن."  
  },
  {
    "number": 80,
    "text": "وَلَا يَأْمُرَكُمْ أَن تَتَّخِذُوا۟ ٱلْمَلَٰٓئِكَةَ وَٱلنَّبِيِّۦنَ أَرْبَابًا أَيَأْمُرُكُم بِٱلْكُفْرِ بَعْدَ إِذْ أَنتُم مُّسْلِمُونَ",
    "english": "Nor could he order you to take the angels and prophets as lords. Would he order you to disbelief after you had been Muslims?",
    "asan": "(هیچ پێغه‌مبه‌رێک) فرمانی ئه‌وه‌ی نه‌داوه که فریشته‌کان و پێغه‌مبه‌ران بکه‌ن به په‌روه‌ردگار (هه‌رگیز کاری له‌و جۆره له‌وان ناوه‌شێته‌وه‌) ئایا ڕاسته فرمانی بێ باوه‌ڕیی و کوفرتان پێ بدات دوای ئه‌وه‌ی که ئێوه موسڵمانن و ملکه‌چی په‌روه‌ردگارن؟!",
    "puxt": "وه‌ خوا فه‌رمانتان پێ نادات که‌ فریشته‌ و پێغه‌مبه‌ران بکه‌ن به‌ په‌رستراوی خۆتان چۆن فه‌رمانتان پێ ده‌دات بێ بڕوابن (کافر بن) دوای ئه‌وه‌ی که‌ ئێوه‌ بڕوا دار بوون ؟."  
  },
  {
    "number": 81,
    "text": "وَإِذْ أَخَذَ ٱللَّهُ مِيثَٰقَ ٱلنَّبِيِّۦنَ لَمَآ ءَاتَيْتُكُم مِّن كِتَٰبٍ وَحِكْمَةٍ ثُمَّ جَآءَكُمْ رَسُولٌ مُّصَدِّقٌ لِّمَا مَعَكُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِۦ وَلَتَنصُرُنَّهُۥ قَالَ ءَأَقْرَرْتُمْ وَأَخَذْتُمْ عَلَىٰ ذَٰلِكُمْ إِصْرِى قَالُوٓا۟ أَقْرَرْنَا قَالَ فَٱشْهَدُوا۟ وَأَنَا۠ مَعَكُم مِّنَ ٱلشَّٰهِدِينَ",
    "english": "And [recall, O People of the Scripture], when Allah took the covenant of the prophets, [saying], \"Whatever I give you of the Scripture and wisdom and then there comes to you a messenger confirming what is with you, you [must] believe in him and support him.\" [Allah] said, \"Have you acknowledged and taken upon that My commitment?\" They said, \"We have acknowledged it.\" He said, \"Then bear witness, and I am with you among the witnesses.\"",
    "asan": "(یادیان بێنه‌) کاتێک خوا په‌یمانی له یه‌که یه‌که‌ی پێغه‌مبه‌ران وه‌رگرت کاتێک کتێب و دانایی پێبه‌خشین به‌وه‌ی که ئه‌گه‌ر: له ئاینده‌دا پێغه‌مبه‌رێکم بۆ ڕه‌وانه کردن و به‌ڕاستدانه‌ری ئه‌وه‌ی ئێوه‌ش بوو، ئه‌وه ده‌بێت باوه‌ڕی پێ بهێنن و پشتگیری بکه‌ن، ئینجا خوا فه‌رمووی: ئایا بڕیارتانداو په‌یمانی منتان به‌و جۆره وه‌رگرت که پێم ڕاگه‌یاندن؟ وتیان: بڕیارمانداو (هه‌روا ده‌که‌ین) ئه‌وسا خوا پێی فه‌رموون: ده به‌شایه‌ت بن و منیش له‌گه‌ڵتان یه‌کێکم له شایه‌ته‌کان.",
    "puxt": "بهێنه‌وه‌ یادیان کاتێک که‌ خوا په‌یمانی وه‌رگرت له‌ پێغه‌مبه‌ران که‌ هه‌رچیم دانێ له‌ نامه‌و حیکمه‌ت (شه‌ریعه‌ت) له‌ پاشان پێغه‌مبه‌رێکتان بۆ هات به‌ بڕوا هێنه‌ر به‌و نامه‌ی که‌له‌ لاتانه‌ ده‌بێ بڕوای پێ بهێنن وه‌ یارمه‌تی بده‌ن خوا فه‌رمووی : ئایا دانتان نا به‌م په‌یمانه‌دا؟ وه‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ په‌یمانی منتان وه‌رگرت پێغه‌مبه‌ران وتیان: به‌ڵێ دانمان پیا ناو په‌یمانمان به‌ست خوا فه‌رمووی که‌واته‌ ئێوه ‌به‌شاهید بن وه‌ منیش له‌گه‌ڵ ئێوه‌ یه‌کێکم له‌ شاهیدان."  
  },
  {
    "number": 82,
    "text": "فَمَن تَوَلَّىٰ بَعْدَ ذَٰلِكَ فَأُو۟لَٰٓئِكَ هُمُ ٱلْفَٰسِقُونَ",
    "english": "And whoever turned away after that - they were the defiantly disobedient.",
    "asan": "جا ئه‌وه‌ی پشتی هه‌ڵکردو سه‌رپێچی کرد دوای ئه‌و په‌یمانه‌، ئه‌وه ئیتر هه‌ر ئه‌وانه‌ن فاسق و گوناهکار.",
    "puxt": "جا ئه‌وه‌ی پشتی هه‌ڵ کرد(له‌م په‌یمانه‌) دوای ئه‌م دان پیانانه‌ که‌واته‌ هه‌ر ئه‌وانن ده‌سته‌ی ده‌رچوان له‌ فه‌رمان."  
  },
  {
    "number": 83,
    "text": "أَفَغَيْرَ دِينِ ٱللَّهِ يَبْغُونَ وَلَهُۥٓ أَسْلَمَ مَن فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ طَوْعًا وَكَرْهًا وَإِلَيْهِ يُرْجَعُونَ",
    "english": "So is it other than the religion of Allah they desire, while to Him have submitted [all] those within the heavens and earth, willingly or by compulsion, and to Him they will be returned?",
    "asan": "ئایا ئه‌وانه بێجگه له ئاینی خوا ئاینێکی تریان ده‌وێت؟! له‌کاتێکدا که هه‌رچی له‌ئاسمانه‌کان و زه‌ویدایه به ڕه‌زامه‌ندی بێت یان به‌ناچاریی ته‌سلیم و ملکه‌چی په‌روه‌ردگارن، هه‌مووانیش هه‌ر بۆ لای ئه‌و ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌.",
    "puxt": "ئایا(بێ بڕوایان) داوای غه‌یری دینی خوا ده‌که‌ن؟! له‌ کاتێکدا که‌ هه‌رچی له‌ئاسمان و زه‌وی دایه‌ فه‌رمانبه‌ری خوان بیانه‌وێ (به‌ ویستی خۆیان) یا نه‌یانه‌وێ(به‌ ناچاری) وه‌ هه‌موو هه‌ر بۆ لای ئه‌و ده‌گه‌ڕێنرێنه‌وه‌."  
  },
  {
    "number": 84,
    "text": "قُلْ ءَامَنَّا بِٱللَّهِ وَمَآ أُنزِلَ عَلَيْنَا وَمَآ أُنزِلَ عَلَىٰٓ إِبْرَٰهِيمَ وَإِسْمَٰعِيلَ وَإِسْحَٰقَ وَيَعْقُوبَ وَٱلْأَسْبَاطِ وَمَآ أُوتِىَ مُوسَىٰ وَعِيسَىٰ وَٱلنَّبِيُّونَ مِن رَّبِّهِمْ لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِّنْهُمْ وَنَحْنُ لَهُۥ مُسْلِمُونَ",
    "english": "Say, \"We have believed in Allah and in what was revealed to us and what was revealed to Abraham, Ishmael, Isaac, Jacob, and the Descendants, and in what was given to Moses and Jesus and to the prophets from their Lord. We make no distinction between any of them, and we are Muslims [submitting] to Him.\"",
    "asan": "(ئه‌ی محمد (صلی الله علیه وسلم) ئه‌ی ئیماندار) بڵێ: باوه‌ڕمان هێناوه‌به‌خواو به‌وه‌ی بۆمان نێرراوه‌ته خواره‌وه و به‌وه‌ش که نێرراوه‌ته خواره‌وه بۆ سه‌ر ئیبراهیم و ئیسماعیل و ئیسحاق و یه‌عقوب و نه‌وه‌کانی و به‌وه‌ش که دراوه به موساو عیساو پێغه‌مبه‌ران له‌لایه‌ن په‌روه‌ردگاریانه‌وه و ئێمه جیاوازیی ناکه‌ین له‌نێوان هیچ کامیانداو هه‌موومان ته‌سلیم و ملکه‌چی ئه‌و په‌روه‌ردگاره‌ین.",
    "puxt": "ئه‌ی موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ و سلم) بڵێ: ئێمه‌ بڕوامان هێناوه‌ به‌ خوا وه‌ به‌وه‌ی نێرراوه‌ته‌ خواره‌وه‌ بۆمان وه‌ به‌وه‌ی که‌ نێرراوه‌ته‌ خواره‌وه‌ بۆ ئیبراهیم و ئیسماعیل و ئیسحاق و یه‌عقوب و کوڕانی یه‌عقوب وه‌ به‌وه‌ی که‌ دراوه‌ به‌ مووساو عیسا وه‌پێغه‌مبه‌ره‌کانی تر له‌ په‌روه‌ردگاریانه‌وه‌ جیاوازی ناکه‌ین له‌ به‌ینی هیچ کامێک له‌م پێغه‌مبه‌رانه‌ وه‌ ئێمه‌ بۆ خوای گه‌وره‌ گه‌ردن که‌چین. "  
  },
  {
    "number": 85,
    "text": "وَمَن يَبْتَغِ غَيْرَ ٱلْإِسْلَٰمِ دِينًا فَلَن يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِى ٱلْءَاخِرَةِ مِنَ ٱلْخَٰسِرِينَ",
    "english": "And whoever desires other than Islam as religion - never will it be accepted from him, and he, in the Hereafter, will be among the losers.",
    "asan": "جائه‌وه‌ی بێجگه له ئاینی ئیسلام په‌یڕه‌وی هه‌ر ئاینێکی تر بکات لێی وه‌رناگیرێت، له‌قیامه‌تیشدا له خه‌ساره‌تمه‌ندو زه‌ره‌رمه‌ندانه‌.",
    "puxt": "هه‌ر که‌سێک دوای دینێک بکه‌وێت جگه‌ دینی ئیسلام ئه‌وه‌ لێ ی وه‌ر ناگیرێ وه‌ ئه‌و له‌ ڕۆژی دوایی دا له‌ زه‌ره‌رمه‌ندانه‌."  
  },
  {
    "number": 86,
    "text": "كَيْفَ يَهْدِى ٱللَّهُ قَوْمًا كَفَرُوا۟ بَعْدَ إِيمَٰنِهِمْ وَشَهِدُوٓا۟ أَنَّ ٱلرَّسُولَ حَقٌّ وَجَآءَهُمُ ٱلْبَيِّنَٰتُ وَٱللَّهُ لَا يَهْدِى ٱلْقَوْمَ ٱلظَّٰلِمِينَ",
    "english": "How shall Allah guide a people who disbelieved after their belief and had witnessed that the Messenger is true and clear signs had come to them? And Allah does not guide the wrongdoing people.",
    "asan": "چۆن خوا گه‌لێک هیدایه‌ت ده‌دات که دوای ئه‌وه‌ی باوه‌ڕیان هێنا، هه‌ڵگه‌ڕانه‌وه و کافر بوون؟ له حاڵێکدا شایه‌تییان دابوو که‌ئه‌م پێغه‌مبه‌ره حه‌قه‌و چه‌نده‌ها به‌ڵگه‌و نیشانه‌شیان بۆ هاتبوو (له‌سه‌ر ڕاستی محمد (صلی الله علیه وسلم)، خوای گه‌وره‌ش هیدایه‌ت و ڕێنموویی ئه‌و ده‌سته‌و تاقمه سته‌مکاره نادات.",
    "puxt": "چۆن خوا ڕێنموونیی گه‌لێک ده‌کات بێ بڕوابوون دوای بڕوا هێنانیان وه‌ شایه‌تی یان دابێ که‌ ئه‌و پێغه‌مبه‌ره‌ ڕاسته‌ وه‌ نیشانه‌ی زۆریان بۆ هاتبێ وه‌ خوا ڕێنموونیی گه‌لی سته‌مکاران ناکات."  
  },
  {
    "number": 87,
    "text": "أُو۟لَٰٓئِكَ جَزَآؤُهُمْ أَنَّ عَلَيْهِمْ لَعْنَةَ ٱللَّهِ وَٱلْمَلَٰٓئِكَةِ وَٱلنَّاسِ أَجْمَعِينَ",
    "english": "Those - their recompense will be that upon them is the curse of Allah and the angels and the people, all together,",
    "asan": "ئا ئه‌و سته‌مکارانه پاداشت و تۆڵه‌یان ئه‌وه‌یه‌: نه‌فرینی خواو فریشته و هه‌موو خه‌ڵکییان له‌سه‌ره به‌گشتی..",
    "puxt": "ئه‌وانه‌ سزایان ئه‌وه‌یه‌ که‌ له‌ سه‌ریانه‌ نه‌فرینی خوا و فریشته‌ و هه‌موو خه‌ڵکی."  
  },
  {
    "number": 88,
    "text": "خَٰلِدِينَ فِيهَا لَا يُخَفَّفُ عَنْهُمُ ٱلْعَذَابُ وَلَا هُمْ يُنظَرُونَ",
    "english": "Abiding eternally therein. The punishment will not be lightened for them, nor will they be reprieved.",
    "asan": "له‌ناو ئه‌و خه‌شم و نه‌فرینه‌دا ده‌مێننه‌وه و سزا له‌سه‌ریان سووک ناکرێت و موڵه‌تیش نادرێن.",
    "puxt": "له‌و( نه‌فرینه) ‌دا ده‌مێننه‌وه‌ به‌ ئێجگاری سزایان لێ سووک ناکرێت وه‌ مۆڵه‌ت نادرێن."  
  },
  {
    "number": 89,
    "text": "إِلَّا ٱلَّذِينَ تَابُوا۟ مِنۢ بَعْدِ ذَٰلِكَ وَأَصْلَحُوا۟ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ",
    "english": "Except for those who repent after that and correct themselves. For indeed, Allah is Forgiving and Merciful.",
    "asan": "مه‌گه‌ر که‌سانێک که فریای خۆیان که‌وتبن و ته‌وبه‌یان کردبێت له دوای ئه‌و لادان و یاخیی بوونه‌یان و چاکسازیشیان کردبێت، ئه‌وه به‌ڕاستی خوا بۆ ئه‌وانه لێخۆشبوو و میهره‌بانه‌.",
    "puxt": "مه‌گه‌ر ئه‌وانه‌ی تۆبه‌یان کردبێ دوای ئه‌وه‌، وه‌ کرده‌وه‌ی چاکیان کردبێت ئه‌وه‌ بێگومان خوا لێخۆشبووی میهره‌بانه‌."  
  },
  {
    "number": 90,
    "text": "إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ بَعْدَ إِيمَٰنِهِمْ ثُمَّ ٱزْدَادُوا۟ كُفْرًا لَّن تُقْبَلَ تَوْبَتُهُمْ وَأُو۟لَٰٓئِكَ هُمُ ٱلضَّآلُّونَ",
    "english": "Indeed, those who reject the message after their belief and then increase in disbelief - never will their [claimed] repentance be accepted, and they are the ones astray.",
    "asan": "به‌ڕاستی ئه‌وانه‌ی دوای باوه‌ڕ هێنانیان کافر بوون و له‌وه‌ودوا زیاتر ڕۆچوون له کوفرو بێ دینیدا، ئه‌وانه په‌شیمانی و ته‌وبه‌یان هه‌رگیز لێ وه‌رناگیرێت، ئا ئه‌وانه ده‌سته‌ی گومڕاو سه‌ر لێشێواوه‌کانن.",
    "puxt": "به‌ ڕاستی ئه‌وانه‌ی که‌ بێ بڕوابوون دوای بڕوا هێنانیان پاشان زیاتر بێ باوه‌ڕ بوون هه‌رگیز ته‌وبه‌یان لێ گیرا ناکرێت وه‌ ئه‌وانه‌ن گومڕایان."  
  },
  {
    "number": 91,
    "text": "إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ وَمَاتُوا۟ وَهُمْ كُفَّارٌ فَلَن يُقْبَلَ مِنْ أَحَدِهِم مِّلْءُ ٱلْأَرْضِ ذَهَبًا وَلَوِ ٱفْتَدَىٰ بِهِۦٓ أُو۟لَٰٓئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ وَمَا لَهُم مِّن نَّٰصِرِينَ",
    "english": "Indeed, those who disbelieve and die while they are disbelievers - never would the [whole] capacity of the earth in gold be accepted from one of them if he would [seek to] ransom himself with it. For those there will be a painful punishment, and they will have no helpers.",
    "asan": "به‌ڕاستی ئه‌وانه‌ی بێ باوه‌ڕ بوون و به‌بێ باوه‌ڕیی مردوون، (ئه‌گه‌ر) هه‌ر‌یه‌که‌یان بتوانێت پڕ به‌پڕی زه‌وی ئاڵتون بهێنێت و بیکات به‌فیدیه‌ی خۆی هه‌رگیز لێی وه‌رناگیرێت، ئه‌وانه سزای به ئێش و ئازار بۆیان ئاماده‌یه و که‌سیش نی یه پشتیوانییان لێ بکات و فریایان بکه‌وێت.",
    "puxt": "به‌ ڕاستی ئه‌وانه‌ی بێ بڕوابوون وه‌ به‌ بێ بڕوایی مردن ئه‌وه‌ هه‌رگیز (فدیه‌) له‌ هیچ کامێکیان وه‌ر ناگرێ با پڕ به‌ هه‌موو زه‌ویش زێڕ بێت بیبه‌خشێت له‌ بریتی دا وه‌ ئه‌وانه‌ سزای به‌ ئازاریان بۆ هه‌یه‌ وه‌ هیچ یاریده‌ده‌رێکیان نی یه‌."  
  },
  {
    "number": 92,
    "text": "لَن تَنَالُوا۟ ٱلْبِرَّ حَتَّىٰ تُنفِقُوا۟ مِمَّا تُحِبُّونَ وَمَا تُنفِقُوا۟ مِن شَىْءٍ فَإِنَّ ٱللَّهَ بِهِۦ عَلِيمٌ",
    "english": "Never will you attain the good [reward] until you spend [in the way of Allah] from that which you love. And whatever you spend - indeed, Allah is Knowing of it.",
    "asan": "ئێوه هه‌رگیز ناگه‌نه پله‌ی چاکیی و چاکه‌کاری هه‌تا له‌و شتانه‌ی که خۆشتان ده‌وێت نه‌به‌خشن، هه‌ر شتێکیش ببه‌خشن ئه‌وه خوا ئاگاو زانایه پێی (لێی ون نابێت و بێ پاداشت نابێت).",
    "puxt": "ئێوه‌ هه‌رگیز به‌ خێرو چاکه‌ ناگه‌ن (وه‌ ده‌سگیرتان نابێت) تا به‌ختی نه‌که‌ن هه‌ندێ له‌و دارایی یه‌ی که‌ خۆشتان ده‌وێت وه‌ هه‌رچی ببه‌خشن ئه‌وه‌ بێگومان خودا ئاگای لێ یه‌ به‌ پێی دڵ و ده‌روونتان پاداشتان ده‌داته‌وه‌."  
  },
  {
    "number": 93,
    "text": "كُلُّ ٱلطَّعَامِ كَانَ حِلًّا لِّبَنِىٓ إِسْرَٰٓءِيلَ إِلَّا مَا حَرَّمَ إِسْرَٰٓءِيلُ عَلَىٰ نَفْسِهِۦ مِن قَبْلِ أَن تُنَزَّلَ ٱلتَّوْرَىٰةُ قُلْ فَأْتُوا۟ بِٱلتَّوْرَىٰةِ فَٱتْلُوهَآ إِن كُنتُمْ صَٰدِقِينَ",
    "english": "All food was lawful to the Children of Israel except what Israel had made unlawful to himself before the Torah was revealed. Say, [O Muhammad], \"So bring the Torah and recite it, if you should be truthful.\"",
    "asan": "هه‌رچی خۆراک هه‌یه بۆ نه‌وه‌ی ئیسرائیل حه‌ڵاڵ بوو مه‌گه‌ر ئه‌وه‌ی که یه‌عقوب خۆی له‌سه‌ر خۆی حه‌رام کردبوو پێش ناردنی ته‌ورات، پێیان بڵێ: ده ئێوه ته‌ورات بهێنن و بیخوێننه‌وه ئه‌گه‌ر ڕاستگۆن (دیاره‌که جوله‌که هه‌ر له خۆیانه‌وه ده‌مبازی ده‌که‌ن و قسه ڕێکده‌خه‌ن و شت حه‌رامده‌که‌ن).",
    "puxt": "هه‌موو جۆره‌ خوارده‌مه‌نیه‌کان حه‌ڵاڵ بوون بۆ نه‌وه‌ی یه‌عقوب بێجگه‌ له‌وه‌ی که‌ یه‌عقوب حه‌رامی کرد له‌سه‌ر خۆی له‌ پێش ناردنه‌ خواره‌وه‌ی ته‌ورات (ئه‌ی موحه‌ممه‌د (صلی ا لله‌ علیه‌ وسلم)) بڵێ: ده‌ی ته‌ورات بهێنن و بیخوێننه‌وه‌ ئه‌گه‌ر ئێوه‌ ڕاست ده‌که‌ن."  
  },
  {
    "number": 94,
    "text": "فَمَنِ ٱفْتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ ٱلْكَذِبَ مِنۢ بَعْدِ ذَٰلِكَ فَأُو۟لَٰٓئِكَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ",
    "english": "And whoever invents about Allah untruth after that - then those are [truly] the wrongdoers.",
    "asan": "جائیتر دوای ئه‌و هه‌موو ڕوونکردنه‌وانه ئه‌وه‌ی به‌ده‌م خواوه درۆ هه‌ڵده‌به‌ستێت، ئائه‌وانه هه‌ر سته‌مکارن.",
    "puxt": "ئینجا هه‌ر که‌س درۆ به‌ ده‌م خواوه‌ هه‌ڵبه‌ستێ  له‌ پاش ئه‌وه‌، که‌واته‌ ئه‌وانه‌ خۆیانن سته‌مکار."  
  },
  {
    "number": 95,
    "text": "قُلْ صَدَقَ ٱللَّهُ فَٱتَّبِعُوا۟ مِلَّةَ إِبْرَٰهِيمَ حَنِيفًا وَمَا كَانَ مِنَ ٱلْمُشْرِكِينَ",
    "english": "Say, \"Allah has told the truth. So follow the religion of Abraham, inclining toward truth; and he was not of the polytheists.\"",
    "asan": "(ئه‌ی پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) پێیان) بڵێ: خوای گه‌وره له هه‌موو فه‌رمایشته‌کانیدا ڕاستی فه‌رمووه‌، که‌واته شوێنی ئاین و به‌رنامه‌ی ئیبراهیم بکه‌ون که پاکو دروست و فه‌رمانبه‌رداره و ئه‌و هه‌رگیز له موشریک و هاوه‌ڵگه‌ران نه‌بووه‌.",
    "puxt": "ئه‌ی موحه‌ممه‌د (صلی الله‌ علیه‌ وسلم) بڵێ: خوا ڕاستی فه‌رموو که‌وا بوو په‌یڕه‌وی ئایینی ئیبراهیم بکه‌ن که‌ پاکه‌ (به‌ ویستی خۆی له‌ بیرو باوه‌ڕو کرداری هه‌ڵه‌ لای داوه‌ بۆ بیرو باوه‌ڕو کرداری ڕاست) وه‌ هیچ کاتێک له‌ هاوبه‌ش بڕیارده‌ران نه‌بووه‌."  
  },
  {
    "number": 96,
    "text": "إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِى بِبَكَّةَ مُبَارَكًا وَهُدًى لِّلْعَٰلَمِينَ",
    "english": "Indeed, the first House [of worship] established for mankind was that at Makkah - blessed and a guidance for the worlds.",
    "asan": "به‌ڕاستی یه‌که‌م خانه و ماڵ و مه‌نزڵگه‌یه‌ک که بۆ خه‌ڵکی دانرا له‌سه‌ر زه‌وی (بۆ خواپه‌رستی) ئه‌وه‌یه له مه‌ککه‌دایه‌، که پیرۆزه و هیدایه‌ت و ڕێنموویی به‌خشه بۆ هه‌موو خه‌ڵکی جیهان.",
    "puxt": "به‌ ڕاستی یه‌که‌م ماڵێک دانراوه‌ بۆ (خواپه‌رستی) خه‌ڵکی ئه‌و ماڵه‌یه‌ که‌ له‌به‌ککه‌(مه‌ککه‌) دایه‌ پیرۆز کراوه‌، وه‌ ڕێنموونی یه‌ بۆ جیهانیان."  
  },
  {
    "number": 97,
    "text": "فِيهِ ءَايَٰتٌۢ بَيِّنَٰتٌ مَّقَامُ إِبْرَٰهِيمَ وَمَن دَخَلَهُۥ كَانَ ءَامِنًا وَلِلَّهِ عَلَى ٱلنَّاسِ حِجُّ ٱلْبَيْتِ مَنِ ٱسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا وَمَن كَفَرَ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَنِىٌّ عَنِ ٱلْعَٰلَمِينَ",
    "english": "In it are clear signs [such as] the standing place of Abraham. And whoever enters it shall be safe. And [due] to Allah from the people is a pilgrimage to the House - for whoever is able to find thereto a way. But whoever disbelieves - then indeed, Allah is free from need of the worlds.",
    "asan": "له‌و ماڵه‌دا (که‌عبه‌) نیشانه‌و به‌ڵگه‌ی زۆر و ئاشکرا هه‌یه‌، که یه‌کێکیان شوێنی تایبه‌تی خواپه‌رستیی ئیبراهیمه‌، هه‌روه‌ها ئه‌وه‌ی بچێته ناوی پێویسته ئه‌مین و ئاسوده‌بێت، له هه‌موو ده‌ستدرێژیه‌ک، جا خوای گه‌وره‌ش بڕیاریداوه له‌سه‌ر خه‌ڵکی حه‌ج و سه‌ردانی (بیت الحرام) بکه‌ن به ته‌نها ئه‌وانه‌ی که توانای (دارایی و ته‌ندروستیان) هه‌یه‌، جا ئه‌وه‌ی که باوه‌ڕی نه‌هێناوه‌، ئه‌وه با بزانێت به‌ڕاستی خوا بێ نیازه له هه‌موو خه‌ڵکان (پێویستی به چاکه و په‌رستنی که‌س نیه‌).",
    "puxt": "تیایدا هه‌یه‌ چه‌ند به‌ڵگه‌و نیشانه‌ی ڕوون (که‌ یه‌کێکیان ) شوێن وه‌ستانه‌که‌ی ئیبراهیمه‌ وه‌ هه‌ر که‌س چووبێته‌ ئه‌و شوێنه‌ بێ ترس بووه‌ (له‌ زیان و ئازاردان) ،بۆ خودا هه‌یه‌ به‌سه‌ر ئاده‌می یه‌وه‌ حه‌ج کردنی ئه‌و ماڵه‌ هه‌ر که‌سێک که‌ توانای گه‌یشتنی(ڕۆیشتنی)  هه‌بێت بۆی وه‌ هه‌ر که‌س باوه‌ڕی نه‌بێ(یان توانای هه‌بێت و نه‌چێت) ئه‌وه‌ به‌ ڕاستی خوا بێ نیازه‌ له‌ هه‌موو جیهانیان."  
  },
  {
    "number": 98,
    "text": "قُلْ يَٰٓأَهْلَ ٱلْكِتَٰبِ لِمَ تَكْفُرُونَ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَٱللَّهُ شَهِيدٌ عَلَىٰ مَا تَعْمَلُونَ",
    "english": "Say, \"O People of the Scripture, why do you disbelieve in the verses of Allah while Allah is Witness over what you do?\"",
    "asan": "ئه‌ی پیغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) به خاوه‌نانی کتێب بڵێ: بۆچی ئێوه باوه‌ڕ ناکه‌ن به ئایه‌ته‌کانی خوا، خۆ خوا شایه‌ته له‌سه‌ر هه‌موو ئه‌و کارو کرده‌وانه‌ی که ئه‌نجامی ده‌ده‌ن.",
    "puxt": "بڵێ: ئه‌ی نامه‌ داران له‌ به‌ر چی بێ بڕوان به‌ به‌ڵگه‌کانی خوا له‌ کاتێکدا خوا بیناو ئاگاداره‌ به‌وه‌ی که‌ ده‌یکه‌ن."  
  },
  {
    "number": 99,
    "text": "قُلْ يَٰٓأَهْلَ ٱلْكِتَٰبِ لِمَ تَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ مَنْ ءَامَنَ تَبْغُونَهَا عِوَجًا وَأَنتُمْ شُهَدَآءُ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ",
    "english": "Say, \"O People of the Scripture, why do you avert from the way of Allah those who believe, seeking to make it [seem] deviant, while you are witnesses [to the truth]? And Allah is not unaware of what you do.\"",
    "asan": "(هه‌روه‌ها) بڵێ: ئه‌ی خاوه‌نانی کتێب بۆ ڕێده‌گرن له بڵاو بوونه‌وه‌ی ئایینی خواو ده‌تانه‌وێت ئه‌وه‌ی باوه‌ڕی هێناوه ڕێبازی دینداری به چه‌وتی بگرێت؟ له‌کاتێکدا خۆتان شایه‌تن و چاک ده‌زانن (ئه‌وه ڕاست نی یه و چه‌وته‌) دڵنیاش بن که خوا غافڵ و بێ ئاگا نیه له‌و شتانه‌ی که ده‌یکه‌ن.",
    "puxt": "بڵێ: ئه‌ی خاوه‌ن کتێبه‌کان له‌به‌ر چی به‌رگری ده‌که‌ن له‌ ڕێ ی خوا که‌سێک که‌ بڕوای هێنابێ  ده‌تانه‌وێ به‌ ناڕاست  بیخه‌نه‌ به‌رچاوی خه‌ڵک له‌ کاتێکدا ئێوه‌ زاناو ئاگادارن (به‌وه‌ی ڕێ ی خوایه‌) وه‌ خوا بێ ئاگا نی یه‌ له‌وه‌ی که‌ ئێوه‌ ده‌یکه‌ن."  
  },
  {
    "number": 100,
    "text": "يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓا۟ إِن تُطِيعُوا۟ فَرِيقًا مِّنَ ٱلَّذِينَ أُوتُوا۟ ٱلْكِتَٰبَ يَرُدُّوكُم بَعْدَ إِيمَٰنِكُمْ كَٰفِرِينَ",
    "english": "O you who have believed, if you obey a party of those who were given the Scripture, they would turn you back, after your belief, [to being] unbelievers.",
    "asan": "ئه‌ی ئه‌وانه‌ی باوه‌ڕتان هێناوه ئه‌گه‌ر گوێڕایه‌ڵی هه‌ندێک له‌وانه ببن که کتێبی (ئاسمانییان) پێدراوه‌، دوای ئه‌وه‌ی که ئێوه باوه‌ڕتان هێناوه‌، ده‌تانگێڕنه‌وه سه‌ر ڕێبازی کوفرو بێ باوه‌ڕی.",
    "puxt": "ئه‌ی ئه‌و که‌سانه‌ی که‌ بڕواتان هێناوه‌ ئه‌گه‌ر ئێوه‌ گوێڕایه‌ڵی ده‌سته‌یه‌ک بن له‌وانه‌ی که‌ نامه‌یان پێدراوه‌ ده‌تانکه‌نه‌وه‌ به‌ کافر دوای بڕوا هێنانه‌که‌تان."  
  },
  {
    "number": 101,
    "text": "وَكَيْفَ تَكْفُرُونَ وَأَنتُمْ تُتْلَىٰ عَلَيْكُمْ ءَايَٰتُ ٱللَّهِ وَفِيكُمْ رَسُولُهُۥ وَمَن يَعْتَصِم بِٱللَّهِ فَقَدْ هُدِىَ إِلَىٰ صِرَٰطٍ مُّسْتَقِيمٍ",
    "english": "And how could you disbelieve while to you are being recited the verses of Allah and among you is His Messenger? And whoever holds firmly to Allah has [indeed] been guided to a straight path.",
    "asan": "جا ئێوه چۆن کافر ده‌بن له کاتێکدا که ئایه‌ته‌کانی خواتان به‌سه‌ردا ده‌خوێنرێته‌وه و پێغه‌مبه‌ره‌که‌ی له‌ناوتاندایه (دوای وه‌فاتیشی (صلی الله علیه وسلم) به‌سیره‌تی پاک و بێگه‌ردی هه‌ر له‌ناوماندایه‌) جا ئه‌وه‌ی پشت به‌خوا ببه‌ستێت و پیڕه‌وی له به‌رنامه‌که‌ی بکات، ئه‌وه به‌ڕاستی بۆ ڕێگه‌و ڕێبازێکی ڕاست و دروست هیدایه‌ت دراوه‌.",
    "puxt": "چۆن بێ بڕواده‌بن؟ له‌ کاتێکدا ده‌خوێنرێته‌وه‌ به‌ سه‌رتاندا به‌ڵگه‌کانی خوا ، وه‌ پێغه‌مبه‌ره‌که‌ی له‌ ناوتاندایه‌ وه‌ هه‌رکه‌س ده‌ست بگرێ به(‌ ئایینی) خواوه‌ ئه‌وه‌ به‌ڕاستی ڕێنموونیی کراوه‌ بۆ ڕێبازێکی ڕاست."  
  },
  {
    "number": 102,
    "text": "يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ ٱتَّقُوا۟ ٱللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِۦ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسْلِمُونَ",
    "english": "O you who have believed, fear Allah as He should be feared and do not die except as Muslims [in submission to Him].",
    "asan": "ئه‌ی ئه‌وانه‌ی باوه‌ڕتان هێناوه‌، له خوا بترسن و پارێزکاربن به‌شێوه‌یه‌کی وا که شایسته‌ی ئه‌و زاته‌یه و هه‌میشه پابه‌ند و دامه‌زراو بن له‌سه‌ر ئیسلامه‌تی، بۆ ئه‌وه‌ی هه‌ر کاتێک مردن به ئیمان و ئیسلامه‌تی نه‌بێت نه‌مرن.",
    "puxt": "ئه‌ی ئه‌وانه‌ی که‌ بڕواتان هێناوه‌ بترسن له‌ خوا ترسانێک که‌ شیاوێتی وه‌ مه‌مرن هه‌ر به‌ موسوڵمانی نه‌بێ."  
  },
  {
    "number": 103,
    "text": "وَٱعْتَصِمُوا۟ بِحَبْلِ ٱللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا۟ وَٱذْكُرُوا۟ نِعْمَتَ ٱللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنتُمْ أَعْدَآءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِۦٓ إِخْوَٰنًا وَكُنتُمْ عَلَىٰ شَفَا حُفْرَةٍ مِّنَ ٱلنَّارِ فَأَنقَذَكُم مِّنْهَا كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ لَكُمْ ءَايَٰتِهِۦ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ",
    "english": "And hold firmly to the rope of Allah all together and do not become divided. And remember the favor of Allah upon you - when you were enemies and He brought your hearts together and you became, by His favor, brothers. And you were on the edge of a pit of the Fire, and He saved you from it. Thus does Allah make clear to you His verses that you may be guided.",
    "asan": "(هه‌وڵ بده‌ن) هه‌ر هه‌موتان به توندی ده‌ست بگرن به ئاینی خواوه‌و په‌رت و بڵاو مه‌ب، یادی نازو نیعمه‌تی خوا بکه‌نه‌وه له‌سه‌رتان، (چونکه‌) کاتی خۆی دوژمنی یه‌کتر بوون، ئه‌وه بوو دڵه‌کانتانی به‌هۆی نیعمه‌تی (ئیسلامه‌وه‌) په‌یوه‌ست کرد به‌یه‌که‌وه و هه‌موو بوونه برای یه‌کتر (هه‌روه‌ها ئه‌و کاته‌) ئێوه له‌سه‌ر لێواری چاڵێکی ئاگر وه‌ستا بوون و (خه‌ریک بوو بکه‌ونه ناوی)، باڵام خوا (به‌ڕه‌حم و میهره‌بانی خۆی) له‌و ئاگره ڕزگاری کردن، ئابه‌و شێوه‌یه خوا ئایه‌ته‌کانی خۆیتان بۆ ڕوون ده‌کاته‌وه‌، بۆ ئه‌وه‌ی هیدایه‌ت وه‌ربگرن.",
    "puxt": "هه‌مووتان ده‌ست بگرن به‌هۆی په‌یوه‌ستیتان به‌خواوه‌(که‌ قورئانه‌) چه‌ند به‌ره‌که‌(و لێک جیا) مه‌بن بییر له‌ به‌هره‌و چاکه‌ی خوا بکه‌نه‌وه‌ به‌سه‌رتانه‌وه‌ له‌ کاتێکدا که‌ ئێوه‌ دوژمنی یه‌کتر بوون به‌ڵام خوا هۆگری خسته‌ نێوان دڵه‌کانتان ئیتر بوون به‌ برای یه‌کتر به‌هۆی ئه‌و چاکه‌ی خواوه‌، وه‌ ئێوه‌ له‌سه‌ر لێواری چاڵێ بوون له‌ئاگر به‌ڵام خوا ڕزگاری کردن لێ ی ئا به‌و جۆره‌ خوا به‌ڵگه‌کانی خۆی ڕوون ده‌کاته‌وه‌ بۆتان تا به‌رده‌وام بن له‌سه‌ر ڕێنموونیی یان له‌سه‌ر شاره‌زایی."  
  },
  {
    "number": 104,
    "text": "وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى ٱلْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِٱلْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ ٱلْمُنكَرِ وَأُو۟لَٰٓئِكَ هُمُ ٱلْمُفْلِحُونَ",
    "english": "And let there be [arising] from you a nation inviting to [all that is] good, enjoining what is right and forbidding what is wrong, and those will be the successful.",
    "asan": "پێویسته له ئێوه ئومه‌تێک پێک بێت، یاخود با هه‌مووتان ئومه‌تێک بن که بانگه‌واز بکه‌ن بۆ خێرو چاکه‌، فه‌رمان بده‌ن به‌هه‌موو کارێکی باوو دروست، قه‌ده‌غه‌ی هه‌موو نادروستیه‌ک بکه‌ن، ئا ئه‌وانه هه‌ر سه‌رفرازن.",
    "puxt": "ئه‌بێ له‌ ناو ئێوه‌دا کۆمه‌ڵێک ببێت، بانگه‌واز بکه‌ن بۆ چاکه‌ فه‌رمان بده‌ن به‌ هه‌موو چاکه‌یه‌ک وه‌ به‌رگری بکه‌ن له‌ هه‌موو خراپه‌یه‌ک ئه‌وانه‌ خۆیانن سه‌ر که‌وتوو."  
  },
  {
    "number": 105,
    "text": "وَلَا تَكُونُوا۟ كَٱلَّذِينَ تَفَرَّقُوا۟ وَٱخْتَلَفُوا۟ مِنۢ بَعْدِ مَا جَآءَهُمُ ٱلْبَيِّنَٰتُ وَأُو۟لَٰٓئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ",
    "english": "And do not be like the ones who became divided and differed after the clear proofs had come to them. And those will have a great punishment.",
    "asan": "نه‌که‌ن وه‌کو ئه‌وکه‌سانه بن که ناکۆکی و دووبه‌ره‌کیان له‌ناودا به‌رپابوو، له‌یه‌کتر دابڕان، دوای ئه‌وه‌ی ئه‌و هه‌موو به‌ڵگه‌و نیشانه ڕوونه‌یان بۆ هاتبوو (که سه‌رکه‌وتن له یه‌ک ڕیزیدایه‌)، ئا ئه‌وانه سزایه‌کی گه‌وره و سه‌خت چاوه‌ڕێیانه‌.",
    "puxt": "به‌ وێنه‌ی ئه‌وانه‌ مه‌بن که‌ به‌ش به‌ش و جیاواز بوون له‌ پاش ئه‌وه‌ی ئه‌و به‌ڵگانه‌ی بۆیان هات وه‌ ئه‌وانه‌ سزایه‌کی گه‌وره‌یان بۆ هه‌یه.‌"  
  },
  {
    "number": 106,
    "text": "يَوْمَ تَبْيَضُّ وُجُوهٌ وَتَسْوَدُّ وُجُوهٌ فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ٱسْوَدَّتْ وُجُوهُهُمْ أَكَفَرْتُم بَعْدَ إِيمَٰنِكُمْ فَذُوقُوا۟ ٱلْعَذَابَ بِمَا كُنتُمْ تَكْفُرُونَ",
    "english": "On the Day [some] faces will turn white and [some] faces will turn black. As for those whose faces turn black, [to them it will be said], \"Did you disbelieve after your belief? Then taste the punishment for what you used to reject.\"",
    "asan": "ڕۆژێک دێت ڕووخسارانێک سپی ده‌بن و ڕووخسارانێک ڕه‌ش هه‌ڵده‌گه‌ڕێن، جا ئه‌وانه‌ی که ڕووخساریان ڕه‌ش هه‌ڵگه‌ڕاوه (پێیان ده‌وترێت): باشه‌، ئه‌وه ئێوه پاش ئیمانداریی، په‌شیمان بوونه‌وه و ڕێبازی کوفرتان گرته‌به‌ر؟! ده بچێژن سزاو ئازار به‌هۆی کافر بوونتانه‌وه‌.",
    "puxt": "ڕۆژێک دێت که‌ چه‌ند ڕوویه‌ک سپی ده‌بن وه‌ چه‌ند ڕوویه‌ک ڕه‌ش ده‌بن جا ئه‌وانه‌ی که‌ ڕوویان ڕه‌ش بووه‌(پێیان ده‌ووترێت) بۆچی بێ بڕوابوون له‌ پاش بڕوا هێنانتان که‌واته‌ بچێژن سزا به‌هۆی بێ بڕوایی تانه‌وه‌."  
  },
  {
    "number": 107,
    "text": "وَأَمَّا ٱلَّذِينَ ٱبْيَضَّتْ وُجُوهُهُمْ فَفِى رَحْمَةِ ٱللَّهِ هُمْ فِيهَا خَٰلِدُونَ",
    "english": "But as for those whose faces will turn white, [they will be] within the mercy of Allah. They will abide therein eternally.",
    "asan": "به‌ڵام ئه‌وانه‌ی ڕووخساریان سپی و گه‌ش و جوانه له‌ناو ڕه‌حمه‌ت و میهره‌بانی خوادا ژیان ده‌به‌نه سه‌ر بۆ هه‌میشه و بۆ هه‌تا هه‌تایی.",
    "puxt": "وه‌ ئه‌وانه‌ که‌ ڕوویان سپی ده‌بێت ئه‌وه‌ له‌ناو به‌زه‌یی خوادان ئه‌وانه‌ تێیدا ده‌مێننه‌وه‌ به‌هه‌میشه‌یی."  
  },
  {
    "number": 108,
    "text": "تِلْكَ ءَايَٰتُ ٱللَّهِ نَتْلُوهَا عَلَيْكَ بِٱلْحَقِّ وَمَا ٱللَّهُ يُرِيدُ ظُلْمًا لِّلْعَٰلَمِينَ",
    "english": "These are the verses of Allah. We recite them to you, [O Muhammad], in truth; and Allah wants no injustice to the worlds.",
    "asan": "ئه‌وانه ئایه‌ته‌کانی خوای گه‌وره‌ن که به‌ڕاست و دروستی به‌سه‌رتا ده‌یخوێنینه‌وه ئه‌ی محمد (صلی الله علیه وسلم)، خوایش هیچ سته‌می ناوێت و لای په‌سه‌ند نیه (له دروست کراوانی و) له هیچ خه‌ڵکێک بکرێت.",
    "puxt": "ئه‌مانه‌ ئایه‌ته‌کانی خودان ده‌یان خوێنینه‌وه‌ به‌سه‌رت دا که‌ ڕاستن خواش نایه‌وێت هیچ سته‌مێک بۆ جیهانیان."  
  },
  {
    "number": 109,
    "text": "وَلِلَّهِ مَا فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِى ٱلْأَرْضِ وَإِلَى ٱللَّهِ تُرْجَعُ ٱلْأُمُورُ",
    "english": "To Allah belongs whatever is in the heavens and whatever is on the earth. And to Allah will [all] matters be returned.",
    "asan": "هه‌رچی له ئاسمانه‌کان و هه‌رچی له زه‌ویدا هه‌یه‌، هه‌ر خوا خاوه‌نیانه و گه‌ڕانه‌وه‌ی هه‌موو شتێک هه‌ر بۆ لای خوایه‌.",
    "puxt": "ته‌نها بۆ خوایه‌ هه‌رچی له‌ ئاسمانه‌کاندایه‌ وه‌ هه‌رچی له‌زه‌وی دایه‌ وه‌ هه‌ر بۆلای خودا ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ هه‌موو کاره‌کان."  
  },
  {
    "number": 110,
    "text": "كُنتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِٱلْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ ٱلْمُنكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِٱللَّهِ وَلَوْ ءَامَنَ أَهْلُ ٱلْكِتَٰبِ لَكَانَ خَيْرًا لَّهُم مِّنْهُمُ ٱلْمُؤْمِنُونَ وَأَكْثَرُهُمُ ٱلْفَٰسِقُونَ",
    "english": "You are the best nation produced [as an example] for mankind. You enjoin what is right and forbid what is wrong and believe in Allah. If only the People of the Scripture had believed, it would have been better for them. Among them are believers, but most of them are defiantly disobedient.",
    "asan": "(به‌ڕاستی) ئێوه چاکترین ئوممه‌تێکن که (بۆ سوودی) خه‌ڵکی هێنراونه‌ته مه‌یدانه‌وه‌، چونکه فه‌رمان به‌چاکه ده‌ده‌ن و قه‌ده‌غه‌ی خراپه ده‌که‌ن و باوه‌ڕی دامه‌زراوتان بخوا ده‌هێنن، خۆ ئه‌گه‌ر خاوه‌نانی کتێب باوه‌ڕیان بهێنایه (به ئاینی ئیسلام) ئه‌وه چاکتر بوو بۆیان هه‌یانه ئیماندارن، به‌ڵام زۆربه‌یان گوناهبارو تاوانکارن.",
    "puxt": "ئێوه‌(موسوڵمانان) باشترین گه‌لێک بوون بۆ خه‌ڵکی هێنرابێته‌ دی فه‌رمان ده‌ده‌ن به‌چاکه‌ وه‌ جڵه‌وگیری ده‌که‌ن له‌ خراپه‌ وه‌ بڕوا ده‌هێنن به‌خوا ئه‌گه‌ر نامه‌ داره‌کان بڕوایان بهێنایه‌ ئه‌وه‌ باشتربوو بۆیان هه‌ندێ له‌وان بڕوادارن به‌ڵام زۆربه‌یان له‌ فه‌رمانی خوا ده‌رچوون."  
  },
  {
    "number": 111,
    "text": "لَن يَضُرُّوكُمْ إِلَّآ أَذًى وَإِن يُقَٰتِلُوكُمْ يُوَلُّوكُمُ ٱلْأَدْبَارَ ثُمَّ لَا يُنصَرُونَ",
    "english": "They will not harm you except for [some] annoyance. And if they fight you, they will show you their backs; then they will not be aided.",
    "asan": "هه‌رگیز ناتوانن زیان (له بیرو باوه‌ڕتان) بده‌ن مه‌گه‌ر ئازارێکی که‌م و ئه‌گه‌ر بجه‌نگن دژتان پشتتان لێهه‌ڵده‌که‌ن و هه‌ڵدێن، له‌وه‌ودواش سه‌رکه‌وتوو نابن.",
    "puxt": "هه‌رگیز ئه‌وان زیانتان پێ ناگه‌یه‌نن مه‌گه‌ر زیانێکی که‌م وه‌ ئه‌گه‌ر بجه‌نگێن له‌گه‌ڵتاندا پشتان تێده‌که‌ن دواتریش سه‌رکه‌وتوو نابن."  
  },
  {
    "number": 112,
    "text": "ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ ٱلذِّلَّةُ أَيْنَ مَا ثُقِفُوٓا۟ إِلَّا بِحَبْلٍ مِّنَ ٱللَّهِ وَحَبْلٍ مِّنَ ٱلنَّاسِ وَبَآءُو بِغَضَبٍ مِّنَ ٱللَّهِ وَضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ ٱلْمَسْكَنَةُ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ كَانُوا۟ يَكْفُرُونَ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَيَقْتُلُونَ ٱلْأَنۢبِيَآءَ بِغَيْرِ حَقٍّ ذَٰلِكَ بِمَا عَصَوا۟ وَّكَانُوا۟ يَعْتَدُونَ",
    "english": "They have been put under humiliation [by Allah] wherever they are overtaken, except for a covenant from Allah and a rope from the Muslims. And they have drawn upon themselves anger from Allah and have been put under destitution. That is because they disbelieved in the verses of Allah and killed the prophets without right. That is because they disobeyed and [habitually] transgressed.",
    "asan": "(جووله‌که‌) زه‌لیلیی و ڕیسواییان بۆ بڕیاردراوه له هه‌ر کوێ جێگیر بن مه‌گه‌ر له سایه‌ی ئاینی خوادا بحه‌وێنه‌وه و (زوڵمیان لێنه‌کرێت کاتێک ئیسلام فه‌رمانڕه‌وا بێت) یان به‌خۆ هه‌ڵواسین به‌خه‌ڵکیدا بۆ یارمه‌تیدانیان، یان پشتگرتنیان (له‌و سه‌رده‌مانه‌دا که ئیسلام فه‌رمانڕه‌وا بووه به‌ئاسووده‌یی ژیاون، هه‌رچه‌ند له ژێره‌وه هه‌ر خه‌ریکی پیلانگێڕان بوون، له سه‌ده‌ی بیسته‌میشدا توانییان ئه‌مریکاو وڵاتانی ڕۆژئاواو هه‌ندێ وڵاتی تریش، بکه‌نه پشتیوان و دارده‌ستی خۆیان). ئه‌وانه شایسته‌ی خه‌شم و قینه‌ی خوا بوون و زه‌لیلی و خه‌جاڵه‌تی به‌شیانه‌، چونکه ئه‌وانه بڕوایان نیه به‌ئایه‌ته‌کانی خواو پێغه‌مبه‌رانیش به ناحه‌ق ده‌کوژن، ئه‌م یاخی بوون و سه‌رشۆڕیه‌یان، به‌هۆی سه‌رپێچی و گوناهباریانه‌وه‌یه‌، ئه‌وانه هه‌میشه له سنوور ده‌رده‌چوون و ده‌رده‌چن.",
    "puxt": "دراوه‌ به‌سه‌ریاندا سه‌ر شۆڕی و ڕیسوایی له‌هه‌ر شوێنێک ببن مه‌گه‌ر به‌ هۆی به‌ڵێن له‌لایه‌ن خوداوه‌ وه‌ به‌ڵێنێک له‌لای خه‌ڵکه‌وه‌ شایسته‌ی خه‌شمێکی گه‌وره‌بوون له‌ لایه‌ن خواوه‌ وه‌ دراوه‌ به‌سه‌ریاندا هه‌ژاری(ده‌روون و چاو برسێتی) ئه‌وه‌ له‌به‌ر ئه‌وه‌ بوو ئه‌وان بێ بڕوابوون به‌ به‌ڵگه‌کانی خوا وه‌ پێغه‌مبه‌رانیان ده‌کوشت به‌ناڕه‌وا ئه‌وه‌ش به‌هۆی ئه‌وه‌وه‌ بوو که‌ ئه‌وانه‌ سه‌رپێچی و ده‌ست درێژیان ده‌کرد."  
  },
  {
    "number": 113,
    "text": "لَيْسُوا۟ سَوَآءً مِّنْ أَهْلِ ٱلْكِتَٰبِ أُمَّةٌ قَآئِمَةٌ يَتْلُونَ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ ءَانَآءَ ٱلَّيْلِ وَهُمْ يَسْجُدُونَ",
    "english": "They are not [all] the same; among the People of the Scripture is a community standing [in obedience], reciting the verses of Allah during periods of the night and prostrating [in prayer].",
    "asan": "(گاور و جوو) هه‌موویان یه‌کسان و چوونیه‌ک نین، به‌ڵکو له خاوه‌نانی کتێب ده‌سته‌یه‌ک له ئیماندارانیان هه‌ن، ئایه‌ته‌کانی خوا له‌کاته‌کانی شه‌ودا ده‌خوێننه‌وه‌و نوێژده‌که‌ن و سوژده ده‌به‌ن (موسڵمانن به‌هه‌موو واتایه‌ک).",
    "puxt": "هه‌موو(نامه‌ داره‌کان) چوون یه‌ک نین له‌ناو خاوه‌ن نامه‌کاندا ده‌سته‌یه‌ک ڕاست و ڕێک هه‌ن ئایه‌ته‌کانی خوا ده‌خوێنن له‌ (کاته‌کانی) شه‌ودا وه‌ له‌(کاته‌کانی) کڕنوش بردنیاندا."  
  },
  {
    "number": 114,
    "text": "يُؤْمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلْيَوْمِ ٱلْءَاخِرِ وَيَأْمُرُونَ بِٱلْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ ٱلْمُنكَرِ وَيُسَٰرِعُونَ فِى ٱلْخَيْرَٰتِ وَأُو۟لَٰٓئِكَ مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ",
    "english": "They believe in Allah and the Last Day, and they enjoin what is right and forbid what is wrong and hasten to good deeds. And those are among the righteous.",
    "asan": "ئه‌وانه ئیمان و باوه‌ڕیان به‌خواو به ڕۆژی دوایی هه‌یه و فه‌رمان ده‌ده‌ن به چاکه و قه‌ده‌غه‌ی خراپه ده‌که‌ن و به په‌له و تاڵوکه‌ن بۆ ئه‌نجامدانی هه‌موو خێرو چاکه‌یه‌ک، بێگومان ئه‌وانه له ڕیزی چاکه‌کار و چاکه‌خوازاندان.",
    "puxt": "بڕوایان هه‌یه‌ به‌خوا وه‌ به‌ ڕۆژی دوایی و فه‌رمان ده‌ده‌ن به‌هه‌رچی چاکه‌یه‌ وه‌ به‌رگری ده‌که‌ن له‌ هه‌رچی خراپه‌یه‌ وه‌ پێشبڕکێ ده‌که‌ن له‌ هه‌موو چاکه‌کاندا وه‌ ئه‌وانه‌ له‌ کۆمه‌ڵی چاکانن."  
  },
  {
    "number": 115,
    "text": "وَمَا يَفْعَلُوا۟ مِنْ خَيْرٍ فَلَن يُكْفَرُوهُ وَٱللَّهُ عَلِيمٌۢ بِٱلْمُتَّقِينَ",
    "english": "And whatever good they do - never will it be removed from them. And Allah is Knowing of the righteous.",
    "asan": "(ئه‌و ئیماندارانه‌) هه‌ر چاکه‌یه‌ک ئه‌نجام بده‌ن به‌فیڕۆ ناچێت، خوایش زانایه به پارێزکارو دینداران.",
    "puxt": "هه‌ر خێرو چاکه‌یه‌ک بکه‌ن ئه‌وه‌ هه‌رگیز بێ به‌ش ناکرێن له‌ پاداشته‌که‌ی خواش به‌ئاگایه‌ له‌ پارێزکاران."  
  },
  {
    "number": 116,
    "text": "إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ لَن تُغْنِىَ عَنْهُمْ أَمْوَٰلُهُمْ وَلَآ أَوْلَٰدُهُم مِّنَ ٱللَّهِ شَيْـًٔا وَأُو۟لَٰٓئِكَ أَصْحَٰبُ ٱلنَّارِ هُمْ فِيهَا خَٰلِدُونَ",
    "english": "Indeed, those who disbelieve - never will their wealth or their children avail them against Allah at all, and those are the companions of the Fire; they will abide therein eternally.",
    "asan": "به‌ڕاستی ئه‌وانه‌ی کافرن هه‌رگیز ماڵ و منداڵیان فریایان ناکه‌وێت و له ده‌ست خه‌شم و قینی خوا ڕزگاریان نابێت، ئه‌وان نیشته‌جێی ناو دۆزه‌خن و تیایدا ژیانی هه‌میشه‌یی ده‌به‌نه‌سه‌ر.",
    "puxt": "به‌ڕاستی ئه‌وانه‌ی که‌ بێ بڕوابوون هه‌رگیز سوودیان پێ ناگه‌یه‌نن نه‌ ماڵه‌کانیان وه‌ نه‌ مناڵه‌کانیان هیچێک له‌لای خواوه‌ ئا ئه‌وانه‌ هاوه‌ڵی ئاگر ده‌بن ئه‌وان تێیدا ده‌مێننه‌وه‌ به‌هه‌میشه‌یی."  
  },
  {
    "number": 117,
    "text": "مَثَلُ مَا يُنفِقُونَ فِى هَٰذِهِ ٱلْحَيَوٰةِ ٱلدُّنْيَا كَمَثَلِ رِيحٍ فِيهَا صِرٌّ أَصَابَتْ حَرْثَ قَوْمٍ ظَلَمُوٓا۟ أَنفُسَهُمْ فَأَهْلَكَتْهُ وَمَا ظَلَمَهُمُ ٱللَّهُ وَلَٰكِنْ أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ",
    "english": "The example of what they spend in this worldly life is like that of a wind containing frost which strikes the harvest of a people who have wronged themselves and destroys it. And Allah has not wronged them, but they wrong themselves.",
    "asan": "نمونه‌ی (ئه‌و ماڵ و داراییه‌ی که‌) ده‌یبه‌خشن له‌م ژیانی دنیایه‌دا وه‌ک ڕه‌شه‌بایه‌کی زۆر سارد وایه بدات به‌سه‌ر کێڵگه‌ی که‌سانێکدا که سته‌میان له خۆیان کردبێت (به‌هۆی گوناهو تاوانه‌وه‌)، هه‌مووی تیا به‌رێت، جا وه‌نه‌بێت خوا سته‌می لێکردبن به‌ڵکو هه‌ر خۆیان سته‌میان له خۆیان کردووه‌.",
    "puxt": "وێنه‌ی ئه‌و ماڵ و داراییه‌ی که‌ به‌ختی ده‌که‌ن له‌م ژیانی دنیایه‌دا به‌ وێنه‌ی بایه‌که‌ سه‌رما و سۆڵه‌ی تێدابێت بدات له‌ کشتوکاڵی تاقمێک که‌ سته‌میان له‌ خۆیان کردبێت جا ئه‌و باو سه‌رمایه‌ کشتوکاڵه‌که‌ی له‌ناو به‌رێت وه‌ خوا سته‌می لێ نه‌کردوون به‌ڵکو خۆیان سته‌میان له‌ خۆیان ده‌کرد."  
  },
  {
    "number": 118,
    "text": "يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ لَا تَتَّخِذُوا۟ بِطَانَةً مِّن دُونِكُمْ لَا يَأْلُونَكُمْ خَبَالًا وَدُّوا۟ مَا عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ ٱلْبَغْضَآءُ مِنْ أَفْوَٰهِهِمْ وَمَا تُخْفِى صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ ٱلْءَايَٰتِ إِن كُنتُمْ تَعْقِلُونَ",
    "english": "O you who have believed, do not take as intimates those other than yourselves, for they will not spare you [any] ruin. They wish you would have hardship. Hatred has already appeared from their mouths, and what their breasts conceal is greater. We have certainly made clear to you the signs, if you will use reason.",
    "asan": "ئه‌ی ئه‌وانه‌ی باوه‌ڕتان هێناوه‌، به که‌سانێکی تر جگه له خۆتان متمانه مه‌که‌ن و نهێنی خۆتان لایان مه‌درکێنن، چونکه ئه‌وان کۆڵناده‌ن له دروستکردنی ته‌نگانه‌و گیروگرفت و ناخۆشی بۆتان، ئاواتیان ئه‌وه‌یه دووچاری ئازارو کێشه ببن، به‌ئاشکرا ڕق و کینه له ده‌م و دویاندا دیاره‌، ئه‌وه‌ی له سینه‌یاندا شاردویانه‌ته‌وه زۆر گه‌وره‌تره له‌وه‌ی که ده‌ریده‌خه‌ن، بێگومان ئێمه نیشانه‌و به‌ڵگه‌مان بۆ دیاری کردوون (تا دۆست له دوژمن جیابکه‌نه‌وه‌)، ئه‌گه‌ر عه‌قڵ و ژیریتان بخه‌نه‌کار.",
    "puxt": "ئه‌ی که‌سانێ که‌ بڕواتان هێناوه‌ مه‌گرن بۆ خۆتان دۆستی گیانی به‌ گیانی جگه‌ له‌ خۆتان درێغیتان لێ ناکه‌ن له‌ هیچ شه‌ڕ و خراپه‌یه‌ک ئاواته‌ خوازی ناخۆشیتانن بێگومان ده‌رئه‌که‌وێت خه‌شم و قین له‌(قسه‌کانی) ده‌میانه‌وه‌ وه‌ ئه‌وه‌ی له‌ دڵیاندا شاردویانه‌ته‌وه‌ گه‌وره‌تره‌ به‌ڕاستی به‌ڵگه‌کانمان بۆ ڕوون کردونه‌ته‌وه‌ ئه‌گه‌ر ئێوه‌ ژیربن."  
  },
  {
    "number": 119,
    "text": "هَٰٓأَنتُمْ أُو۟لَآءِ تُحِبُّونَهُمْ وَلَا يُحِبُّونَكُمْ وَتُؤْمِنُونَ بِٱلْكِتَٰبِ كُلِّهِۦ وَإِذَا لَقُوكُمْ قَالُوٓا۟ ءَامَنَّا وَإِذَا خَلَوْا۟ عَضُّوا۟ عَلَيْكُمُ ٱلْأَنَامِلَ مِنَ ٱلْغَيْظِ قُلْ مُوتُوا۟ بِغَيْظِكُمْ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمٌۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ",
    "english": "Here you are loving them but they are not loving you, while you believe in the Scripture - all of it. And when they meet you, they say, \"We believe.\" But when they are alone, they bite their fingertips at you in rage. Say, \"Die in your rage. Indeed, Allah is Knowing of that within the breasts.\"",
    "asan": "ئاگاداربن! ئێوه ئه‌وانتان خۆش ده‌وێت، به‌ڵام ئه‌وان ئێوه‌یان خۆش ناوێت و باوه‌ڕتان به‌هه‌موو کتێبه ئاسمانیه‌کانیش هه‌یه (به‌ڵام ئه‌وان باوه‌ڕیان به محمد (صلی الله علیه وسلم) و به قورئان نیه‌)، کاتێکیش پێتان ده‌گه‌ن ده‌ڵێن: ئێمه ئیماندارین به‌ڵام کاتێک به ته‌نها ده‌بن، په‌نجه‌ی خۆیان ده‌گه‌زن ئه‌وه‌نده ڕق ئه‌ستوور و داخ له دڵن، پێیان بڵێ: ده‌ک بمرن له داخا، به‌ڕاستی خوا خۆی زانایه به‌وه‌ی که له دڵ و ده‌روون و سینه‌کاندا حه‌شاردراوه و (چاکتان ده‌ناسێت).",
    "puxt": "بێداربن ئائه‌وه‌ ئێوه‌ن که‌ ئه‌وانتان خۆش ده‌وێت وه‌ ئه‌وان ئێوه‌یان خۆش ناوێ وه‌ باوه‌ڕتان هه‌یه‌ به‌ هه‌موو نامه‌ ئاسمانی یه‌کان کاتێ ئه‌وان پێتان بگه‌ن ده‌ڵێن بڕوامان هێناوه‌ وه‌ کاتێ ته‌نها بوونه‌وه‌ سه‌ره‌ په‌نجه‌کانی خۆیان ئه‌گه‌زن لێتان له‌ڕقدا بڵێ بمرن به‌داخ و ڕقی خۆتانه‌وه‌ به‌ڕاستی خوا زانایه‌ به‌وه‌ی له‌ناو دڵه‌کاندایه‌."  
  },
  {
    "number": 120,
    "text": "إِن تَمْسَسْكُمْ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ وَإِن تُصِبْكُمْ سَيِّئَةٌ يَفْرَحُوا۟ بِهَا وَإِن تَصْبِرُوا۟ وَتَتَّقُوا۟ لَا يَضُرُّكُمْ كَيْدُهُمْ شَيْـًٔا إِنَّ ٱللَّهَ بِمَا يَعْمَلُونَ مُحِيطٌ",
    "english": "If good touches you, it distresses them; but if harm strikes you, they rejoice at it. And if you are patient and fear Allah, their plot will not harm you at all. Indeed, Allah is encompassing of what they do.",
    "asan": "ئه‌گه‌ر چاکه‌یه‌کتان تووش بوو، یان خێرێک ڕووی تێکردن، ئه‌وان پێی غه‌مبار ده‌بن و پێیان ناخۆشه‌، خۆ ئه‌گه‌ر به‌ڵاو ناخۆشییه‌کتان بۆ پێش بێت، ئه‌وان پێی دڵخۆش ده‌بن، جا ئه‌گه‌ر خۆگر بن و پارێزکار بن، پیلان و ته‌ڵه‌که‌ی ئه‌وانه هیچ زیانێکتان پێناگه‌یه‌نێت، چونکه به‌ڕاستی خوا ده‌وری پیلان و پلانیانی داوه‌و ئاگایه به هه‌موو کارو کرده‌وه‌و نه‌خشه‌یه‌کیان.",
    "puxt": "ئه‌گه‌ر چاکه‌ و خۆشیه‌کتان پێ بگات غه‌مبار ده‌بن به‌ڵام ئه‌گه‌ر ناخۆشیه‌کتان پێ بگات دڵخۆش ده‌بن پێ ی ئه‌گه‌ر ئێوه‌ به‌ئارام بن(له‌سه‌ر گوێڕایه‌ڵی خوا) و له‌خوا بترسن پیلانی ئه‌وان هیچ زیانێکتان پێ ناگه‌یه‌نێت به‌ڕاستی خوا ته‌واو ئاگاداره‌ به‌ هه‌رچی ئه‌وان ده‌یکه‌ن."  
  },
  {
    "number": 121,
    "text": "وَإِذْ غَدَوْتَ مِنْ أَهْلِكَ تُبَوِّئُ ٱلْمُؤْمِنِينَ مَقَٰعِدَ لِلْقِتَالِ وَٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ",
    "english": "And [remember] when you, [O Muhammad], left your family in the morning to post the believers at their stations for the battle [of Uhud] - and Allah is Hearing and Knowing -",
    "asan": "(لێره‌وه قورئان له غه‌زای ئوحود ده‌دوێت: یادی ئیمانداران بخه‌ره‌وه‌) کاتێک به‌یانی زوو له ماڵ ده‌رچوویت، شوێنی جه‌نگت بۆ ئیمانداران دیاری کرد (تیر ئه‌ندازانی له‌سه‌ر گرده‌که دامه‌زراندو فه‌رمووی پێیان: ئێمه سه‌رکه‌وتوو بووین، یان شکستمان هێنا، ئێوه شوێنی خۆتان به‌جێ مه‌هێڵن) و شوێنی تریشی بۆ ئه‌وانی تر دیاری کرد، خوای گه‌وره‌ش بیسه‌ره‌، (به‌گوفتارتان) زانایه (به بیرو بۆچوونتان)...",
    "puxt": "وه‌(بێنه‌وه‌ بیریان) کاتێ که‌ به‌یانی زوو ده‌رچوویت له‌لای ماڵ و خێزانت بڕواداره‌کانت نیشته‌جێ ئه‌کرد له‌ چه‌ند شوێنێکدا بۆ جه‌نگ کردن وه‌ خوا بیسه‌ری زانایه‌."  
  },
  {
    "number": 122,
    "text": "إِذْ هَمَّت طَّآئِفَتَانِ مِنكُمْ أَن تَفْشَلَا وَٱللَّهُ وَلِيُّهُمَا وَعَلَى ٱللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ ٱلْمُؤْمِنُونَ",
    "english": "When two parties among you were about to lose courage, but Allah was their ally; and upon Allah the believers should rely.",
    "asan": "ئه‌وسا خه‌ریکبوو دوو ده‌سته له ئێوه په‌شیمان بنه‌وه‌و (له نیوه‌ی ڕێ بگه‌ڕێنه‌وه‌)، به‌ڵام خوا یارو یاوه‌ریان بوو (دڵیانی ده‌مه‌زراند له‌سه‌ر فه‌رمانبه‌رداری) ده‌با ئیمانداران هه‌ر پشت به خوا ببه‌ستن.",
    "puxt": "له‌و کاته‌دا که‌ دوو کۆمه‌ڵ له‌ ئێوه‌ خه‌ریک بوون سست بن (بگه‌ڕێنه‌وه‌) به‌ڵام خوا دۆست و یارمه‌تی ده‌ریان بوو، وه‌ بڕوا داران با پشت ته‌نها به‌ خوا ببه‌ستن."  
  },
  {
    "number": 123,
    "text": "وَلَقَدْ نَصَرَكُمُ ٱللَّهُ بِبَدْرٍ وَأَنتُمْ أَذِلَّةٌ فَٱتَّقُوا۟ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ",
    "english": "And already had Allah given you victory at [the battle of] Badr while you were few in number. Then fear Allah; perhaps you will be grateful.",
    "asan": "بێگومان خوا له غه‌زای به‌دردا سه‌رکه‌وتوی کردن، هه‌رچه‌نده ئێوه (له ژماره و چه‌کدا) لاوازو که‌م بوون، ده‌ی که‌واته له خوا بترسن، بۆ ئه‌وه‌ی سوپاسگوزار بن.",
    "puxt": "سوێند به‌ خوا بێگومان خوا ئێوه‌ی سه‌رخست له‌ (جه‌نگی) به‌دردا له‌ کاتێکدا ئێوه‌ که‌م و لاواز بوون ده‌ی له‌ خوا بترسن به‌ڵکو سوپاس گوزاری بن."  
  },
  {
    "number": 124,
    "text": "إِذْ تَقُولُ لِلْمُؤْمِنِينَ أَلَن يَكْفِيَكُمْ أَن يُمِدَّكُمْ رَبُّكُم بِثَلَٰثَةِ ءَالَٰفٍ مِّنَ ٱلْمَلَٰٓئِكَةِ مُنزَلِينَ",
    "english": "[Remember] when you said to the believers, \"Is it not sufficient for you that your Lord should reinforce you with three thousand angels sent down?",
    "asan": "(یادیان بهێنه‌) کاتێک به ئیماندارانت ده‌وت: ئایا ئه‌وه‌نده به‌س نیه که په‌روه‌ردگارتان به سێ هه‌زار فریشته کۆمه‌کتان بکات و دایانبه‌زێنێت؟!",
    "puxt": "بیریان بخه‌ره‌وه‌ ئه‌و کاته‌ی ده‌ت وت به‌ بڕواداره‌کان ئایا به‌ستان نی یه‌ په‌روه‌ردگارتان کۆمه‌کتان بکات به‌ سێ هه‌زار له‌ فریشته‌ دابه‌زێنراوه‌کان."  
  },
  {
    "number": 125,
    "text": "بَلَىٰٓ إِن تَصْبِرُوا۟ وَتَتَّقُوا۟ وَيَأْتُوكُم مِّن فَوْرِهِمْ هَٰذَا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُم بِخَمْسَةِ ءَالَٰفٍ مِّنَ ٱلْمَلَٰٓئِكَةِ مُسَوِّمِينَ",
    "english": "Yes, if you remain patient and conscious of Allah and the enemy come upon you [attacking] in rage, your Lord will reinforce you with five thousand angels having marks [of distinction]",
    "asan": "به‌ڵێ ئه‌گه‌ر خۆڕاگر بن و پارێزکار بن هه‌ر ئێستا دێن بۆ لاتان و په‌روه‌ردگارتان پێنج هه‌زار فریشته‌ی نیشانه‌دارتان بۆ ڕه‌وانه ده‌کات، بۆ ئه‌وه‌ی کۆمه‌کیتان بکه‌ن.",
    "puxt": "به‌ڵێ ئه‌گه‌ر ئارام بگرن وه‌ له‌ خوا بترسن په‌لامارتان بده‌ن له‌م کاتانه‌دا په‌روه‌ردگارتان کۆمه‌کتان بکات به‌ پێنج هه‌زار له‌ فریشته‌ نیشانه‌دا‌ره‌کان."  
  },
  {
    "number": 126,
    "text": "وَمَا جَعَلَهُ ٱللَّهُ إِلَّا بُشْرَىٰ لَكُمْ وَلِتَطْمَئِنَّ قُلُوبُكُم بِهِۦ وَمَا ٱلنَّصْرُ إِلَّا مِنْ عِندِ ٱللَّهِ ٱلْعَزِيزِ ٱلْحَكِيمِ",
    "english": "And Allah made it not except as [a sign of] good tidings for you and to reassure your hearts thereby. And victory is not except from Allah, the Exalted in Might, the Wise -",
    "asan": "جا ئه‌و (هاوکاری) فریشتانه له‌لایه‌ن خواوه ته‌نها مژده‌یه‌ک بوو بۆ ئێوه‌، تادڵه‌کانتان پێی دامه‌زراوتر بێت، ئه‌گینا سه‌رکه‌وتن ته‌نها له‌لایه‌ن خوای باڵاده‌ست و داناوه‌یه‌و هه‌ر ئه‌و ده‌یبه‌خشێت.",
    "puxt": "وه‌ خوا ته‌نها ئه‌و (کۆمه‌کی) ی کرد به‌ مژده‌ بۆتان وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی دڵه‌کانتانی پێ ئارام ببێ سه‌رکه‌وتنیش ته‌نها له‌لایه‌ن خوای باڵا ده‌ستی داناوه‌یه‌."  
  },
  {
    "number": 127,
    "text": "لِيَقْطَعَ طَرَفًا مِّنَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓا۟ أَوْ يَكْبِتَهُمْ فَيَنقَلِبُوا۟ خَآئِبِينَ",
    "english": "That He might cut down a section of the disbelievers or suppress them so that they turn back disappointed.",
    "asan": "(ئه‌و یاریده‌ی فریشتانه‌) له‌به‌رئه‌وه بوو که‌: لایه‌ک له هێزی کافره‌کان دابڕێت، تا سه‌رکوت و نابووتیان بکات و ئه‌وسا به نائومێدیی و خه‌جاڵه‌تییه‌وه بگه‌ڕێنه‌وه‌.",
    "puxt": "وه‌ ناردنی فریشته‌کان بۆ ئه‌وه‌ بوو دابڕێت (له‌ ناوی بات) به‌شێک له‌وانه‌ی که‌ بێ بڕوان یان خه‌فه‌ت باریان بکات(به‌ تێشکانیان) ئنجا بگه‌ڕێنه‌وه‌ به‌ نائومێدی."  
  },
  {
    "number": 128,
    "text": "لَيْسَ لَكَ مِنَ ٱلْأَمْرِ شَىْءٌ أَوْ يَتُوبَ عَلَيْهِمْ أَوْ يُعَذِّبَهُمْ فَإِنَّهُمْ ظَٰلِمُونَ",
    "english": "Not for you, [O Muhammad, but for Allah], is the decision whether He should [cut them down] or forgive them or punish them, for indeed, they are wrongdoers.",
    "asan": "بێگومان تۆ هیچ شتێکت له کاروباری به‌نده‌کان به‌ده‌ست نیه (به‌ڵکو هه‌مووشت به‌ده‌ست خوا خۆیه‌تی) ئه‌گه‌ر ته‌وبه‌و په‌شیمانیان لێ وه‌ربگرێت، یان سزاو ئازاریان بدات، (سه‌ربه‌سته‌)، چونکه ئه‌وانه سته‌مکارن.",
    "puxt": "ده‌رباره‌ی هه‌ڵهاتووه‌کانی شه‌ڕی ئوحود به‌ ڕاستی به‌ده‌ست تۆ نی یه‌ (ئه‌ی موحه‌ممه‌د (صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) هیچ شتێک له‌و کاره‌دا چ(خوا) ته‌وبه‌یان لێ وه‌رگرێ یان سزایان بدات  چونکه‌ به‌ ڕاستی ئه‌وانه‌ سته‌مکارن."  
  },
  {
    "number": 129,
    "text": "وَلِلَّهِ مَا فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِى ٱلْأَرْضِ يَغْفِرُ لِمَن يَشَآءُ وَيُعَذِّبُ مَن يَشَآءُ وَٱللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ",
    "english": "And to Allah belongs whatever is in the heavens and whatever is on the earth. He forgives whom He wills and punishes whom He wills. And Allah is Forgiving and Merciful.",
    "asan": "هه‌رچی له ئاسمانه‌کان و زه‌ویدا هه‌یه خوای گه‌وره خاوه‌نیانه‌، له هه‌ر که‌س بیه‌وێت خۆش ده‌بێت و (چاو پۆشی زۆره‌)، هه‌رکه‌سیش (شایسته‌ی سزابێت) سزای ده‌دات، خوای گه‌وره‌ش لێخۆشبوو میهره‌بانه‌.",
    "puxt": "هه‌ر بۆ خوایه‌ هه‌رچی له‌ ئاسمانه‌کاندایه‌ وه‌ هه‌رچی له‌ زه‌وی دایه‌  خۆش ئه‌بێ له‌ هه‌ر که‌س خۆی بیه‌وێ وه‌ سزای هه‌ر که‌سیش ئه‌دات خۆی بیه‌وێ وه‌ خوا لێ بورده‌ی میهره‌بانه‌."  
  },
  {
    "number": 130,
    "text": "يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ لَا تَأْكُلُوا۟ ٱلرِّبَوٰٓا۟ أَضْعَٰفًا مُّضَٰعَفَةً وَٱتَّقُوا۟ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ",
    "english": "O you who have believed, do not consume usury, doubled and multiplied, but fear Allah that you may be successful.",
    "asan": "(ئه‌م ئایه‌ته تێکهه‌ڵکێشی باسی غه‌زای ئوحود کراوه بۆ ئه‌وه‌ی بسه‌لمێت که ئه‌م ئاینه هه‌موو چه‌مکه‌کانی ژیان ده‌گرێته‌وه‌، بۆیه ڕوو به‌ئیمانداران ده‌فه‌رموێت): ئه‌ی ئه‌وانه‌ی باوه‌ڕتان هێناوه سوو به‌چه‌ند قات وچه‌ند به‌رامبه‌ر مه‌خۆن (ئه‌مه‌ش قۆناغێک بوو له حه‌رامکردنی یه‌کجاریی)، له خوا بترسن، بۆ ئه‌وه‌ی سه‌رفراز بن.",
    "puxt": "ئه‌ی که‌سانێ که‌ بڕواتان هێناوه‌ سوو مه‌خۆن چه‌ند به‌رامبه‌ر و له‌ خوا بترسن بۆ ئه‌وه‌ی ڕزگاربن."  
  },
  {
    "number": 131,
    "text": "وَٱتَّقُوا۟ ٱلنَّارَ ٱلَّتِىٓ أُعِدَّتْ لِلْكَٰفِرِينَ",
    "english": "And fear the Fire, which has been prepared for the disbelievers.",
    "asan": "(هه‌وڵبده‌ن) خۆتان بپارێزن له‌و ئاگره‌ی که ئاماده کراوه بۆ کافرو بێ باوه‌ڕان.",
    "puxt": "وه‌ خۆتان بپارێزن له‌و ئاگره‌ی که‌ ئاماده‌ کراوه‌ بۆ بێ بڕواکان."  
  },
  {
    "number": 132,
    "text": "وَأَطِيعُوا۟ ٱللَّهَ وَٱلرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ",
    "english": "And obey Allah and the Messenger that you may obtain mercy.",
    "asan": "گوێڕایه‌ڵ و فه‌رمانبه‌رداری خواو پێغه‌مبه‌ره‌که‌ی بن بۆ ئه‌وه‌ی ڕه‌حمتان پێ بکرێت.",
    "puxt": "وه‌ گوێ ڕایه‌ڵی خوداو پێغه‌مبه‌ر بن بێگومان میهره‌بانیتان له‌گه‌ڵ ئه‌کرێت."  
  },
  {
    "number": 133,
    "text": "وَسَارِعُوٓا۟ إِلَىٰ مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا ٱلسَّمَٰوَٰتُ وَٱلْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ",
    "english": "And hasten to forgiveness from your Lord and a garden as wide as the heavens and earth, prepared for the righteous",
    "asan": "به‌په‌له بن و پێشبڕکێ بکه‌ن تا ده‌گه‌نه لێخۆشبوونی په‌روه‌ردگارتان و به‌هه‌شتێک که پاناییه‌که‌ی ئاسمان و زه‌وی گرتۆته‌وه‌و ئاماده کراوه بۆ پارێزکاران، (پێغه‌مبه‌ریش (صلی الله علیه وسلم) ده‌فه‌رموێت: مه‌نزڵگای هه‌ندێ ده‌بینن وه‌کو چۆن ئه‌ستێره‌ی گه‌ش ده‌بینن له دووره‌وه‌، فه‌رموویانه ئه‌ی پێغه‌مبه‌ری خوا: ڕه‌نگه ئه‌وانه مه‌نزڵگای پێغه‌مبه‌ران بن، فه‌رمویه‌تی: نه‌خێر، به‌ڵکو مه‌نزڵگای که‌سانێکن که باوه‌ڕیان به خواو پێغه‌مبه‌ره‌که‌ی هێناوه‌، جا له‌م سه‌رده‌مانه‌ی دوایدا زانراوه ئه‌ستێره‌ی چه‌نده گه‌وره گه‌وره هه‌یه که خۆر له‌ئاستیاندا زۆر بچوکه چ جای زه‌وی!!)",
    "puxt": "پێشبڕکێ بکه‌ن  بۆ لێ بوردنێکی گه‌وره‌ له‌لایه‌ن په‌روه‌رگارتانه‌وه‌، وه‌ بۆ به‌هه‌شتێک که‌ پانییه‌که‌ی (به‌ ئه‌ندازه‌ی) ئاسمانه‌کان و زه‌وی یه‌ که‌ ئاماده‌ کراوه‌ بۆ له‌ خوا ترسان."  
  },
  {
    "number": 134,
    "text": "ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ فِى ٱلسَّرَّآءِ وَٱلضَّرَّآءِ وَٱلْكَٰظِمِينَ ٱلْغَيْظَ وَٱلْعَافِينَ عَنِ ٱلنَّاسِ وَٱللَّهُ يُحِبُّ ٱلْمُحْسِنِينَ",
    "english": "Who spend [in the cause of Allah] during ease and hardship and who restrain anger and who pardon the people - and Allah loves the doers of good;",
    "asan": "ئه‌وانه‌ی له خۆشی و ناخۆشیدا، له هه‌رزانی و گرانیدا ماڵ و سامانیان ده‌به‌خشن، ڕق و کینه‌ی خۆیان ده‌خۆنه‌وه‌و خۆگرن، له خه‌ڵکی خۆش ده‌بن و لێبووهرده‌ن، خوای میهره‌بانیش چاکه‌کارو چاکه‌خوازانی خۆش ده‌وێت.",
    "puxt": "ئه‌وانه‌ی ماڵ ده‌به‌خشن (له‌ ڕێ ی خوادا) له‌ کاتی خۆشی (ده‌وڵه‌مه‌ندی) و ناخۆشی دا و ڕقی به‌تینی خۆیان ده‌خۆنه‌وه‌ و ده‌بوورن له‌ خه‌ڵکی خواش چاکه‌کارانی خۆش ده‌وێت."  
  },
  {
    "number": 135,
    "text": "وَٱلَّذِينَ إِذَا فَعَلُوا۟ فَٰحِشَةً أَوْ ظَلَمُوٓا۟ أَنفُسَهُمْ ذَكَرُوا۟ ٱللَّهَ فَٱسْتَغْفَرُوا۟ لِذُنُوبِهِمْ وَمَن يَغْفِرُ ٱلذُّنُوبَ إِلَّا ٱللَّهُ وَلَمْ يُصِرُّوا۟ عَلَىٰ مَا فَعَلُوا۟ وَهُمْ يَعْلَمُونَ",
    "english": "And those who, when they commit an immorality or wrong themselves [by transgression], remember Allah and seek forgiveness for their sins - and who can forgive sins except Allah? - and [who] do not persist in what they have done while they know.",
    "asan": "ئه‌وانه‌ش که تاوان یان گوناهێک ئه‌نجام ده‌ده‌ن، یاخود سته‌م له خۆیان ده‌که‌ن (دوایی به خۆیاندا دێنه‌وه‌و سزای) خوا دێته‌وه یادیان، ئه‌وسا داوای لێخۆشبوون ده‌که‌ن، جا کێ هه‌یه که له گوناهان خۆش ببێت جگه له خوا؟! هه‌روه‌ها له‌سه‌ر گوناهو تاوانیان به‌رده‌وام نابن، له کاتێکدا ده‌زانن (ئه‌وه تاوانه‌).",
    "puxt": "وه‌ ئه‌وانه‌ی که‌ کاتێ کرده‌وه‌یه‌کی ناشرین ده‌که‌ن یا سته‌م له‌ خۆیان ده‌که‌ن که‌ یادی خوایان کرده‌وه‌ ئینجا داوای لێ بووردن ده‌که‌ن  بۆ گوناهه‌کانیان ئایا کێ ده‌بوورێ له‌ گوناهه‌کان بێجگه‌ له‌ خوا ؟ وه‌ به‌رده‌وام نابن له‌ سه‌ر ئه‌وه‌ی که‌ کردوویانه‌ له‌ کاتێکدا بزانن گوناهه‌."  
  },
  {
    "number": 136,
    "text": "أُو۟لَٰٓئِكَ جَزَآؤُهُم مَّغْفِرَةٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَجَنَّٰتٌ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا ٱلْأَنْهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَا وَنِعْمَ أَجْرُ ٱلْعَٰمِلِينَ",
    "english": "Those - their reward is forgiveness from their Lord and gardens beneath which rivers flow [in Paradise], wherein they will abide eternally; and excellent is the reward of the [righteous] workers.",
    "asan": "ئا ئه‌وانه پاداشتیان لێخۆشبوون و لێبووردنه له لایه‌ن په‌روه‌ردگاریانه‌وه له‌گه‌ڵ باخه‌کانی به‌هه‌شتدا که چه‌ندان ڕووبار به‌ژێر دره‌خت و به به‌رده‌م کۆشکه‌کانیاندا ده‌ڕوات و ژیانی هه‌میشه‌یی تیایدا ده‌به‌نه‌سه‌ر، ئه‌م به‌هره‌یه پاداشتێکی زۆر چاکی کۆششکارانه (چونکه دوای ته‌وبه‌که‌یان له هه‌وڵ و کۆششی به‌ده‌ست هێنانی ڕه‌زامه‌ندیی خوادا ده‌بن).",
    "puxt": "ئا ئه‌وانه‌ پاداشتیان لێبووردنه‌ له‌لایه‌ن په‌روه‌ردگاریانه‌وه‌ و چه‌ند باخاتێک (به‌هه‌شتێک)که‌ ڕوباره‌کان ده‌ڕۆن به‌ ژێریاندا ئه‌مێننه‌وه‌ له‌و به‌هه‌شتانه‌دا به‌ هه‌میشه‌یی چه‌ند چاکه‌ پاداشتی چاکه‌کارن."  
  },
  {
    "number": 137,
    "text": "قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِكُمْ سُنَنٌ فَسِيرُوا۟ فِى ٱلْأَرْضِ فَٱنظُرُوا۟ كَيْفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلْمُكَذِّبِينَ",
    "english": "Similar situations [as yours] have passed on before you, so proceed throughout the earth and observe how was the end of those who denied.",
    "asan": "به‌ڕاستی پێش ئێوه چه‌ندان یاساو به‌رنامه تێپه‌ڕیوه (له‌لایه‌ن خواوه که سه‌رئه‌نجام ئیماندارانی سه‌رخستووه و کافرانی له‌ناو بردووه‌) ده ئێوه‌ش به زه‌ویدا بگه‌ڕێن و ته‌ماشا بکه‌ن و ئینجا سه‌رنج بده‌ن و وردببنه‌وه‌: بزانن سه‌رئه‌نجامی ئه‌وانه چۆن بووه که به‌رنامه‌ی پێغه‌مبه‌رانی خوایان به درۆ زانیوه‌.",
    "puxt": "بێگومان ڕابورد له‌ پێش ئێوه‌وه‌ چه‌ند ڕێ و یاسایه‌ک (باوێک) ئینجا ئێوه‌ بگه‌ڕێن به‌ زه‌ویدا و سه‌رنج بده‌ن ئایا چۆن بوو سه‌رئه‌نجامی بێ بڕواکان."  
  },
  {
    "number": 138,
    "text": "هَٰذَا بَيَانٌ لِّلنَّاسِ وَهُدًى وَمَوْعِظَةٌ لِّلْمُتَّقِينَ",
    "english": "This [Qur'an] is a clear statement to [all] the people and a guidance and instruction for those conscious of Allah.",
    "asan": "ئا ئه‌مه‌ی که باسکرا به‌یاننامه‌و ڕوونکردنه‌وه‌یه بۆ خه‌ڵکی به گشتی و ڕێنمووبه‌خش و ئامۆژگاریشه بۆ پارێزکاران به تایبه‌تی.",
    "puxt": "ئه‌مه‌ ڕوون کردنه‌وه‌یه‌ بۆ هه‌موو خه‌ڵکی و ڕێنموونیی و ئامۆژگاری یه‌ بۆ له‌ خوا ترسان."  
  },
  {
    "number": 139,
    "text": "وَلَا تَهِنُوا۟ وَلَا تَحْزَنُوا۟ وَأَنتُمُ ٱلْأَعْلَوْنَ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ",
    "english": "So do not weaken and do not grieve, and you will be superior if you are [true] believers.",
    "asan": "(ئه‌ی ئیمانداران) کۆڵ مه‌ده‌ن و ساردمه‌بنه‌وه و خه‌فه‌ت مه‌خۆن، چونکه هه‌ر ئێوه سه‌ربه‌رزو سه‌رفرازو سه‌رکه‌وتووترن ئه‌گه‌ر ئیمانداری چاک و ڕاست و دروست بن.",
    "puxt": "سست و دڵ لاواز مه‌بن وه‌ غه‌مبار مه‌بن هه‌ر ئێوه‌ به‌رزو بڵندترن ئه‌گه‌ر بڕوادار بن."  
  },
  {
    "number": 140,
    "text": "إِن يَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ ٱلْقَوْمَ قَرْحٌ مِّثْلُهُۥ وَتِلْكَ ٱلْأَيَّامُ نُدَاوِلُهَا بَيْنَ ٱلنَّاسِ وَلِيَعْلَمَ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ وَيَتَّخِذَ مِنكُمْ شُهَدَآءَ وَٱللَّهُ لَا يُحِبُّ ٱلظَّٰلِمِينَ",
    "english": "If a wound should touch you - there has already touched the [opposing] people a wound similar to it. And these days [of varying conditions] We alternate among the people so that Allah may make evident those who believe and [may] take to Himself from among you martyrs - and Allah does not like the wrongdoers -",
    "asan": "ئه‌گه‌ر زام و سه‌ختی و ناخۆشیه‌ک (له جه‌نگی ئوحودا)دا تووشی ئێوه هاتووه‌، ئه‌و خه‌ڵکه‌ش (له‌جه‌نگی به‌دردا) تووشی هه‌مان زام و سه‌ختی و ناخۆشی هاتن، ئێمه ئه‌و ڕۆژگارانه ده‌ستاو ده‌ست پێ ده‌که‌ین له‌ناو خه‌ڵکیدا (تا له جیهانی واقعیشدا) ئه‌وانه‌ی باوه‌ڕیان هێناوه خوا ده‌ریان بخات و هه‌ندێکتان بکات به شایه‌ت و به پله‌ی شه‌هیدی بگه‌ن، بێگومان خوا سته‌مکارانی خۆش ناوێت.",
    "puxt": "ئه‌گه‌ر ئێوه‌(له‌ ئوحوددا) زام و برینتان تووش بووه‌ ئه‌وه‌ بێگومان ئه‌و هۆزه‌ (له‌ به‌دردا) زام و برینیان توش بووه‌ به‌ وێنه‌ی زامی ئێوه‌ ئه‌و چه‌رخ و ڕۆژانه‌ی(زاڵبوون و سه‌رکه‌وتنانه‌) ده‌یگێڕین له‌ ناو خه‌ڵکیدا له‌به‌ر ئه‌وه‌ی (له‌ دنیادا) خوا ده‌ری بخات ئه‌وانه‌ی بڕوایان هێناوه‌ و له‌ ناو ئێوه‌دا هه‌ڵبژێرێت چه‌ند که‌سێک به‌ شه‌هید وه‌ خوا سته‌م کارانی خۆش ناوێ."  
  },
  {
    "number": 141,
    "text": "وَلِيُمَحِّصَ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ وَيَمْحَقَ ٱلْكَٰفِرِينَ",
    "english": "And that Allah may purify the believers [through trials] and destroy the disbelievers.",
    "asan": "بێگومان خوای په‌روه‌ردگار (تاقی کردنه‌وه پێش ده‌هێنێت) تا ئه‌وانه‌ی ئیماندارن پاک و بێگه‌ردیان بکات، کافرانیش نابووت و ڕیسوا بکات.",
    "puxt": "وه‌ تا خوا(له‌ تاوان) پاک بکاته‌وه‌ ئه‌وانه‌ی که‌ بڕوادارن وه‌بێ باوه‌ڕان بنه‌بڕ بکات."  
  },
  {
    "number": 142,
    "text": "أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تَدْخُلُوا۟ ٱلْجَنَّةَ وَلَمَّا يَعْلَمِ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ جَٰهَدُوا۟ مِنكُمْ وَيَعْلَمَ ٱلصَّٰبِرِينَ",
    "english": "Or do you think that you will enter Paradise while Allah has not yet made evident those of you who fight in His cause and made evident those who are steadfast?",
    "asan": "یان واگومانتان ده‌برد (هه‌روا به‌ئاسانی) ده‌چنه به‌هه‌شته‌وه‌؟! که هێشتا خوا (له جیهانی واقعدا) ده‌ریشی نه‌خستووه کامتان هه‌وڵ و کۆشش و جیهادی کردووه‌و کامتان خۆڕاگرو ئارامگر بووه‌...",
    "puxt": "ئایا ئێوه‌ وا گومانتان ده‌برد که‌ ده‌چنه‌ به‌هه‌شت له‌ کاتێکدا هێشتا خوا ده‌ری نه‌خستووه‌ ئه‌وانه‌ی تێ ده‌کۆشن له‌ ئێوه‌ و هێشتا ده‌ری نه‌خستووه‌ خۆڕاگران."  
  },
  {
    "number": 143,
    "text": "وَلَقَدْ كُنتُمْ تَمَنَّوْنَ ٱلْمَوْتَ مِن قَبْلِ أَن تَلْقَوْهُ فَقَدْ رَأَيْتُمُوهُ وَأَنتُمْ تَنظُرُونَ",
    "english": "And you had certainly wished for martyrdom before you encountered it, and you have [now] seen it [before you] while you were looking on.",
    "asan": "له‌ڕاستیدا ئێوه ئاواتی مردنتان ده‌خواست پێش ئه‌وه‌ی پێی بگه‌ن (ده‌تانوت: که‌ی جه‌نگ ده‌بێت تا شه‌هید ببین) خۆ له ڕاستیدا مه‌رگتان به‌چاوی خۆتان بینی له کاتێکدا ئێوه چاوه‌ڕوانی مه‌رگ بوون.",
    "puxt": "سوێند بێ بێگومان ئێوه‌ ئاواتی(شه‌هیدی و) مردنتان ئه‌خواست له‌پێش ئه‌وه‌ی پێ ی بگه‌ن خۆ به‌ڕاستی مردنتان بینی له‌ کاتێکدا ئێوه‌ زه‌ق سه‌یرتان ده‌کرد."  
  },
  {
    "number": 144,
    "text": "وَمَا مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِهِ ٱلرُّسُلُ أَفَإِي۟ن مَّاتَ أَوْ قُتِلَ ٱنقَلَبْتُمْ عَلَىٰٓ أَعْقَٰبِكُمْ وَمَن يَنقَلِبْ عَلَىٰ عَقِبَيْهِ فَلَن يَضُرَّ ٱللَّهَ شَيْـًٔا وَسَيَجْزِى ٱللَّهُ ٱلشَّٰكِرِينَ",
    "english": "Muhammad is not but a messenger. [Other] messengers have passed on before him. So if he was to die or be killed, would you turn back on your heels [to unbelief]? And he who turns back on his heels will never harm Allah at all; but Allah will reward the grateful.",
    "asan": "(محمد (صلی الله علیه وسلم) ته‌نها پێغه‌مبه‌رێک نه‌بووه وه‌فات بکات، بێگومان پێغه‌مبه‌رانی پێش ئه‌میش (وه‌فاتیان کردووه‌)، ئایا ئه‌گه‌ر وه‌فاتی کرد یان کوژراو شه‌هید بوو، ئێوه پاشگه‌ز ده‌بنه‌وه و هه‌ڵده‌گه‌ڕێنه‌وه‌؟! (له‌و دین و ئاینه‌ی که پێی ڕاگه‌یاندوون) خۆ ئه‌وه‌ی هه‌ڵگه‌ڕێته‌وه و پاشگه‌زبێته‌وه‌، ئه‌وه هه‌رگیز زیان به‌خوا ناگه‌یه‌نێت، له داهاتویه‌کی نزیکدا خوای گه‌وره پاداشتی سوپاسگوزاران ده‌داته‌وه‌.",
    "puxt": "موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم) ته‌نها پێغه‌مبه‌رێکه‌ (نه‌مر نی یه‌)  بێگومان له‌پێش ئه‌و پێغه‌مبه‌رانی تر ڕابوردون جا ئایا ئه‌گه‌ر وه‌فاتی کرد یان کوژرا ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌ بۆ دواوه‌ی خۆتان(پاشگه‌ز ده‌بنه‌وه‌) هه‌ر که‌س هه‌ڵگه‌ڕێته‌وه‌ بۆ دواوه‌ی خۆی(بت په‌رستی) ئه‌وه‌ هه‌رگیز (ئه‌و که‌سه‌) هیچ زیانێک ناگه‌یه‌نێت به‌خوا وه‌ به‌زوویی خوا پاداشتی سوپاس گوزاران ده‌داته‌وه‌."  
  },
  {
    "number": 145,
    "text": "وَمَا كَانَ لِنَفْسٍ أَن تَمُوتَ إِلَّا بِإِذْنِ ٱللَّهِ كِتَٰبًا مُّؤَجَّلًا وَمَن يُرِدْ ثَوَابَ ٱلدُّنْيَا نُؤْتِهِۦ مِنْهَا وَمَن يُرِدْ ثَوَابَ ٱلْءَاخِرَةِ نُؤْتِهِۦ مِنْهَا وَسَنَجْزِى ٱلشَّٰكِرِينَ",
    "english": "And it is not [possible] for one to die except by permission of Allah at a decree determined. And whoever desires the reward of this world - We will give him thereof; and whoever desires the reward of the Hereafter - We will give him thereof. And we will reward the grateful.",
    "asan": "هیچ که‌سێکیش نامرێت مه‌گه‌ر به‌ویستی خوا نه‌بێت، له کات و وه‌ختی دیاری کراودا (ئه‌مه‌ش خۆی هانده‌رێکه بۆ ئیماندار که له مه‌رگ نه‌ترسێت) جا ئه‌وه‌ی پاداشتی دنیای ده‌وێت هه‌ندێکی پێده‌به‌خشین، ئه‌وه‌ش قیامه‌تی ده‌وێت هه‌ندێکی پێده‌به‌خشین، له داهاتویه‌کی نزیکیشدا پاداشتی سوپاسگوزاران ده‌ده‌ینه‌وه‌.",
    "puxt": "هیچ که‌سێک نه‌بووه‌ که‌ بمرێت مه‌گه‌ر به‌ فه‌رمانی خوا نوسراوێکی کات دیاری کراوه‌ هه‌ر که‌سێک ده‌یه‌وێت پاداشت و ده‌ستکه‌وتی دنیایی له‌و(پاداشتی دنیا‌) هه‌ندێکی پێ ده‌ده‌ین وه‌ هه‌رکه‌سێک ده‌یه‌وێت پاداشتی پاشه‌ڕۆژ له‌و(پاداشتی پاشه‌ڕۆژه‌) هه‌ندێکی پێ ده‌به‌خشین وه‌ به‌زووی پاداشتی سوپاس گوزاران ده‌ده‌ینه‌وه‌."  
  },
  {
    "number": 146,
    "text": "وَكَأَيِّن مِّن نَّبِىٍّ قَٰتَلَ مَعَهُۥ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَمَا وَهَنُوا۟ لِمَآ أَصَابَهُمْ فِى سَبِيلِ ٱللَّهِ وَمَا ضَعُفُوا۟ وَمَا ٱسْتَكَانُوا۟ وَٱللَّهُ يُحِبُّ ٱلصَّٰبِرِينَ",
    "english": "And how many a prophet [fought and] with him fought many religious scholars. But they never lost assurance due to what afflicted them in the cause of Allah, nor did they weaken or submit. And Allah loves the steadfast.",
    "asan": "چه‌نده‌ها پێغه‌مبه‌ر هه‌بوون که خواناس و پیاوچاکانی زۆر له‌گه‌ڵیدا بوون و دژ به دوژمنان جه‌نگاون، جا ئه‌وانه هیچ کات سستی و بێزاری و بێتاقه‌تی ڕووی تێنه‌کردوون به‌هۆی ئه‌وه‌ی که تووشیان هاتووه له پێناو ڕێبازی خوادا، لاوازو بێ هێزو سه‌رشۆریش نه‌بوون بۆ دوژمنان، خوای گه‌وره‌ش ئه‌و ئارامگرو خۆڕاگرانه‌ی خۆشده‌وێت.",
    "puxt": "زۆر له‌ پێغه‌مبه‌ران جه‌نگ و کوشتاریان کردووه‌ له‌گاڵیاندا زۆر له‌ زانایان و خواناسان جا سست و ده‌سته‌ پاچه‌ نه‌بوون به‌هۆی ئه‌وه‌ی که‌ دووچاریان بووه‌ له‌ ڕێ ی خوادا وه‌ بێ هێز و لاواز نه‌بوون  وه‌ سه‌ریان شۆڕ نه‌کرد بۆ دوژمن وه‌ خوا خۆڕاگرانی خۆش ده‌وێت."  
  },
  {
    "number": 147,
    "text": "وَمَا كَانَ قَوْلَهُمْ إِلَّآ أَن قَالُوا۟ رَبَّنَا ٱغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَإِسْرَافَنَا فِىٓ أَمْرِنَا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَٱنصُرْنَا عَلَى ٱلْقَوْمِ ٱلْكَٰفِرِينَ",
    "english": "And their words were not but that they said, \"Our Lord, forgive us our sins and the excess [committed] in our affairs and plant firmly our feet and give us victory over the disbelieving people.\"",
    "asan": "ئه‌وکاته گوفتاریان ته‌نها ئه‌مه بووه که وتویانه‌: په‌روه‌ردگارا له گوناهو هه‌ڵه‌کانمان ببوره‌و له زیاده‌ڕه‌وی کاروبارمان خۆش ببه‌، دامه‌زراومان بکه‌، سه‌رمان بخه به‌سه‌ر ئه‌م گه‌له بێباوه‌ڕه‌دا.",
    "puxt": "هه‌ر ئه‌مه‌ وته‌ی ئه‌وان بوو که‌ده‌یان وت ئه‌ی په‌روه‌ردگارمان لێمان ببوره‌ گوناهه‌کانمان وه‌ زیاده‌ ڕه‌ویمان له‌ کارووبارماندا و پێکانمان جێگیر بکه‌ (له‌ جه‌نگدا) و سه‌رمان بخه‌ به‌سه‌ر کۆمه‌ڵی بێ بڕوایاندا."  
  },
  {
    "number": 148,
    "text": "فَـَٔاتَىٰهُمُ ٱللَّهُ ثَوَابَ ٱلدُّنْيَا وَحُسْنَ ثَوَابِ ٱلْءَاخِرَةِ وَٱللَّهُ يُحِبُّ ٱلْمُحْسِنِينَ",
    "english": "So Allah gave them the reward of this world and the good reward of the Hereafter. And Allah loves the doers of good.",
    "asan": "ئه‌وسا ئیتر خوا پاداشتی دنیای پێبه‌خشین (به‌سه‌رکه‌وتن و پایه‌داریی) پاداشتی چاکی قیامه‌تیشی بۆ مسۆگه‌ر کردن و خوا ئه‌و چاکه‌کارانه‌ی خۆش ده‌وێت.",
    "puxt": "به‌هۆی ئه‌وه‌وه‌ خوا پێ ی به‌خشین پاداشتی دنیا وه‌ پاداشتی چاک و شیرینی ڕۆژی دوایی خوا چاکه‌کارانی خۆش ده‌وێت."  
  },
  {
    "number": 149,
    "text": "يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓا۟ إِن تُطِيعُوا۟ ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ يَرُدُّوكُمْ عَلَىٰٓ أَعْقَٰبِكُمْ فَتَنقَلِبُوا۟ خَٰسِرِينَ",
    "english": "O you who have believed, if you obey those who disbelieve, they will turn you back on your heels, and you will [then] become losers.",
    "asan": "ئه‌ی ئه‌وانه‌ی باوه‌ڕتان هێناوه ئه‌گه‌ر ملکه‌چ و گوێڕایه‌ڵی ئه‌وانه بن که کافر و بێ دینن، ئه‌وه به‌ره‌ودوا ده‌تانگێڕنه‌وه و پاشگه‌زتان ده‌که‌نه‌وه و له دین وه‌رتانده‌گێڕن، ئه‌وسا ئیتر به دۆڕاوی ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌.",
    "puxt": "ه‌ی ئه‌وانه‌ی بڕواتان هێناوه‌ ئه‌گه‌ر ئێوه‌ گوێڕایه‌ڵی بکه‌ن بۆ ئه‌وانه‌ی بێ بڕوان ئه‌تان گێڕنه‌وه‌ بۆ دواوه‌ی خۆتان(بت په‌رستی) ئینجا ئه‌گه‌ڕێنه‌وه‌ به‌ زیانباری."  
  },
  {
    "number": 150,
    "text": "بَلِ ٱللَّهُ مَوْلَىٰكُمْ وَهُوَ خَيْرُ ٱلنَّٰصِرِينَ",
    "english": "But Allah is your protector, and He is the best of helpers.",
    "asan": "(دڵنیابن که خوانه‌ناسان یارو یاوه‌ری ئێوه نین) به‌ڵکو خوا یارو یاوه‌رتانه‌، بێگومان ئه‌و زاته چاکترین پشتیوان و یاریده‌ه‌رتانه‌.",
    "puxt": "ئه‌وانه‌ دۆستان نین به‌ڵکو خوا یارمه‌تی ده‌رو دۆستی ئێوه‌یه‌ وه‌ خوا باشترینی هه‌موو یارمه‌تی ده‌رانه‌."  
  },
  {
    "number": 151,
    "text": "سَنُلْقِى فِى قُلُوبِ ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ ٱلرُّعْبَ بِمَآ أَشْرَكُوا۟ بِٱللَّهِ مَا لَمْ يُنَزِّلْ بِهِۦ سُلْطَٰنًا وَمَأْوَىٰهُمُ ٱلنَّارُ وَبِئْسَ مَثْوَى ٱلظَّٰلِمِينَ",
    "english": "We will cast terror into the hearts of those who disbelieve for what they have associated with Allah of which He had not sent down [any] authority. And their refuge will be the Fire, and wretched is the residence of the wrongdoers.",
    "asan": " (ئه‌ی گرۆی ئیمانداران دڵنیابن) که له‌مه‌ودوا ئێمه‌: ترس و بیم فڕێ ده‌ده‌ینه دڵی ئه‌وانه‌ی که بێ باوه‌ڕن، به‌هۆی ئه‌وه‌ی شه‌ریک و هاوه‌ڵیان بۆ خوا بڕیارداوه بێ ئه‌وه‌ی خوا هیچ ده‌سه‌ڵاتێکی پێدابن (بۆ دانانی هاوه‌ڵگه‌ری)، ئه‌وانه سه‌ره‌نجامی گه‌ڕانه‌وه‌یان ئاگری دۆزه‌خه که چه‌ند ناخۆش و خراپه جێگه‌ی سته‌مکاران.",
    "puxt": "به‌زوویی ده‌خه‌ینه‌ دڵی ئه‌وانه‌ی بێ بڕوان ترس و بیمی به‌تین به‌هۆی ئه‌وه‌ی کردبوویانه‌ هاوبه‌شی خوا شتانێ که‌ خوا هیچ به‌ڵگه‌ی نه‌ ناردۆته‌ خواره‌وه‌ له‌سه‌ری که‌ جێ و شوێنی ئه‌وان ئاگره‌ وه‌ چه‌ند نیشته‌ جێ یه‌کی خراپه‌ (جێگه‌ی) سته‌مکاران."  
  },
  {
    "number": 152,
    "text": "وَلَقَدْ صَدَقَكُمُ ٱللَّهُ وَعْدَهُۥٓ إِذْ تَحُسُّونَهُم بِإِذْنِهِۦ حَتَّىٰٓ إِذَا فَشِلْتُمْ وَتَنَٰزَعْتُمْ فِى ٱلْأَمْرِ وَعَصَيْتُم مِّنۢ بَعْدِ مَآ أَرَىٰكُم مَّا تُحِبُّونَ مِنكُم مَّن يُرِيدُ ٱلدُّنْيَا وَمِنكُم مَّن يُرِيدُ ٱلْءَاخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَكُمْ عَنْهُمْ لِيَبْتَلِيَكُمْ وَلَقَدْ عَفَا عَنكُمْ وَٱللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَى ٱلْمُؤْمِنِينَ",
    "english": "And Allah had certainly fulfilled His promise to you when you were killing the enemy by His permission until [the time] when you lost courage and fell to disputing about the order [given by the Prophet] and disobeyed after He had shown you that which you love. Among you are some who desire this world, and among you are some who desire the Hereafter. Then he turned you back from them [defeated] that He might test you. And He has already forgiven you, and Allah is the possessor of bounty for the believers.",
    "asan": "سوێند بێت، خوا به‌ڵێنی خۆی بۆ ئێوه به‌ڕاستی برده‌سه‌ر (له‌سه‌ره‌تای جه‌نگی ئوحود)دا، هه‌ر به‌مۆڵه‌ت و یارمه‌تی ئه‌و، (دوژمنانتان) به‌گیر هێناو تێکتان شکاندن، هه‌تا ئه‌وکاته‌ی که ساردیی ڕووی تێکردن و بوو به کێشه‌تان له‌سه‌ر هه‌ندێک شت و یاخی بوون (له فه‌رمانی پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) سه‌نگه‌رتان چۆڵ کرد) دوای ئه‌وه‌ی هه‌ندێک شتی نیشاندان که حه‌زتان لێده‌کرد، هه‌تانه دنیای ده‌وێت و هه‌تانه قیامه‌تی مه‌به‌سته‌، له‌وه‌ودوا ده‌ستی ئێوه‌ی کۆتاکرد (له دوژمنان) تا تاقیتان بکاته‌وه‌، سوێند بێت، به‌ڕاستی خوا چاوپۆشی لێکردن و لێتان خۆشبوو و خوا فه‌زڵ و ڕێزی هه‌یه بۆ ئیمانداران.",
    "puxt": "سوێندبێ بێگومان خوا به‌جێ هێنا بۆتان به‌ڵێنه‌که‌ی کاتێک(سه‌ره‌تای جه‌نگی ئوحود) هه‌ستتان لێ بڕین(ده‌تان کوشتن) به‌ فه‌رمانی خوا هه‌تا کاتێ(له‌ ناکاو) سست بوون ئاژاوه‌ و دووبه‌ره‌کیتان کرد له‌کاری جه‌نگدا وه‌بێ فه‌رمانیتان کرد له‌ پاش ئه‌وه‌ی که‌ خوا نیشانی دان ئه‌وه‌ی(له‌ جه‌نگه‌که‌دا) پێتان خۆش بوو(که‌ سه‌رکه‌وتن له‌ سه‌ره‌تای جه‌نگه‌که‌دا) هه‌ندێک له‌ ئێوه‌ (ده‌سکه‌وتی) دنیایی ده‌ویست وه‌ هه‌ندێکتان پاداشتی ڕۆژی دوایی ده‌ویست پاشان(خوا) ئێوه‌ی گێڕایه‌وه‌ له‌ (جه‌نگی) ئه‌وان(و تێ شکان) تا تاقیتان بکاته‌وه‌ (له‌ خۆڕاگرتندا) سوێند بێ بێگومان خوا لێتان بوورا وه‌ خوا خاوه‌نی به‌هره‌ و چاکه‌یه‌ به‌سه‌ر بڕوادارانه‌وه‌."  
  },
  {
    "number": 153,
    "text": "إِذْ تُصْعِدُونَ وَلَا تَلْوُۥنَ عَلَىٰٓ أَحَدٍ وَٱلرَّسُولُ يَدْعُوكُمْ فِىٓ أُخْرَىٰكُمْ فَأَثَٰبَكُمْ غَمًّۢا بِغَمٍّ لِّكَيْلَا تَحْزَنُوا۟ عَلَىٰ مَا فَاتَكُمْ وَلَا مَآ أَصَٰبَكُمْ وَٱللَّهُ خَبِيرٌۢ بِمَا تَعْمَلُونَ",
    "english": "[Remember] when you [fled and] climbed [the mountain] without looking aside at anyone while the Messenger was calling you from behind. So Allah repaid you with distress upon distress so you would not grieve for that which had escaped you [of victory and spoils of war] or [for] that which had befallen you [of injury and death]. And Allah is [fully] Acquainted with what you do.",
    "asan": "ئیتر ئه‌وه‌بوو که (به‌گیرهاتن و کشانه‌وه و شپرزه و په‌رت و بڵاوبوون) خۆتان هه‌ڵده‌گێڕا به‌کێوی ئوحود و ده‌ورو به‌ریداو ئاوڕتان له که‌س نه‌ده‌دایه‌وه‌، له‌کاتێکدا پێغه‌مبه‌ریش به‌دواتاندا بانگی ده‌کردن له لاکه‌ی تره‌وه‌: (ئه‌ی به‌نده‌کانی خوا بگه‌ڕێنه‌وه و ڕامه‌که‌ن)، جا ئه‌وه‌بوو ئێوه خه‌م و خه‌فه‌تتان کرده دڵی پێغه‌مبه‌ره‌وه (به نافه‌رمانیتان خوای گه‌وره‌ش) خه‌م و په‌ژاره‌ی کرده دڵی ئێوه‌وه (به‌ده‌نگو باسی بریندار بوونی پێغه‌مبه‌رو شه‌هید بوونی) تاوه‌کو خه‌فه‌ت نه‌خۆن بۆ ئه‌وه‌ی له ده‌ستتان چووه و ئه‌وه‌ش که خوا تووشی کردوون و به‌سه‌ری هێنان (دیاره هاوه‌ڵان پێغه‌مبه‌ریان له‌خۆیان و له هه‌موو شت لاخۆشه‌ویستتر بووه‌) خواش ئاگاداره له‌و کاروکرده‌وانه‌ی که ئه‌نجامی ده‌ده‌ن.",
    "puxt": "کاتێ دوور ده‌که‌وتنه‌وه‌ (سه‌ر ده‌که‌وتن به‌ کێوی ئوحوددا) وه‌ به‌ڕێ ی که‌س نه‌ ئه‌وه‌ستان و لاتان نه‌ده‌کرده‌وه‌ به‌لایدا له‌ کاتێکدا پێغه‌مبه‌ر بانگی لێ ده‌کردن له‌ دواتانه‌وه‌ جا (خوا) پاداشتی غه‌م و خه‌فه‌تی هه‌ر به‌ غه‌م و خه‌فه‌ت دانه‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی غه‌مبار نه‌بن له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی له‌ ده‌ستان چووه‌ وه‌ (غه‌مبار نه‌بن به‌) ئه‌وه‌ی دووچارتان بووه‌ خواش ئاگاداره‌ به‌وه‌ی که‌ ده‌یکه‌ن."  
  },
  {
    "number": 154,
    "text": "ثُمَّ أَنزَلَ عَلَيْكُم مِّنۢ بَعْدِ ٱلْغَمِّ أَمَنَةً نُّعَاسًا يَغْشَىٰ طَآئِفَةً مِّنكُمْ وَطَآئِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنفُسُهُمْ يَظُنُّونَ بِٱللَّهِ غَيْرَ ٱلْحَقِّ ظَنَّ ٱلْجَٰهِلِيَّةِ يَقُولُونَ هَل لَّنَا مِنَ ٱلْأَمْرِ مِن شَىْءٍ قُلْ إِنَّ ٱلْأَمْرَ كُلَّهُۥ لِلَّهِ يُخْفُونَ فِىٓ أَنفُسِهِم مَّا لَا يُبْدُونَ لَكَ يَقُولُونَ لَوْ كَانَ لَنَا مِنَ ٱلْأَمْرِ شَىْءٌ مَّا قُتِلْنَا هَٰهُنَا قُل لَّوْ كُنتُمْ فِى بُيُوتِكُمْ لَبَرَزَ ٱلَّذِينَ كُتِبَ عَلَيْهِمُ ٱلْقَتْلُ إِلَىٰ مَضَاجِعِهِمْ وَلِيَبْتَلِىَ ٱللَّهُ مَا فِى صُدُورِكُمْ وَلِيُمَحِّصَ مَا فِى قُلُوبِكُمْ وَٱللَّهُ عَلِيمٌۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ",
    "english": "Then after distress, He sent down upon you security [in the form of] drowsiness, overcoming a faction of you, while another faction worried about themselves, thinking of Allah other than the truth - the thought of ignorance, saying, \"Is there anything for us [to have done] in this matter?\" Say, \"Indeed, the matter belongs completely to Allah.\" They conceal within themselves what they will not reveal to you. They say, \"If there was anything we could have done in the matter, some of us would not have been killed right here.\" Say, \"Even if you had been inside your houses, those decreed to be killed would have come out to their death beds.\" [It was] so that Allah might test what is in your breasts and purify what is in your hearts. And Allah is Knowing of that within the breasts.",
    "asan": "پاشان، دوای ئه‌و غه‌م و په‌ژارایه ئارامیی و هێمنیی به‌سه‌ردا دابه‌زاندن که وه‌نه‌وزێک بوو ده‌سته‌یه‌کتانی داگرتبوو، ده‌سته‌یه‌کی تریش به‌ڕاستی خه‌می خۆیان بوو، گومانی ناڕه‌وایان ده‌برد به‌خوای گه‌وره به گومانی نه‌فامانه‌، ده‌یانوت: ئایا ئێمه له‌م کاره‌دا (له به‌ده‌ستهێنانی سه‌رکه‌وتن) هیچ شتێکمان هه‌یه‌؟! (ئه‌وپشتیوانه‌ی که‌خوا به‌ڵێنی پێدابووین بۆ نه‌هات؟!) ئه‌ی محمد (صلی الله علیه وسلم) پێیان بڵێ: بێگومان هه‌موو شتێک به‌ده‌ست خوایه‌، ئه‌وانه هه‌ندێک شت ده‌شارنه‌وه له ده‌روونی خۆیاندا و بۆ تۆی ده‌رناخه‌ن، هه‌روه‌ها ده‌ڵێن: ئه‌گه‌ر (به‌ڵێنی سه‌رکه‌وتن ڕاست بوایه‌) ئێمه شتێکمان به‌ده‌ست بوایه ئالێره‌دا نه‌ده‌کوژراین!! پێیان بڵێ: ئه‌گه‌ر له‌ماڵی خۆشتاندا بوونایه‌، ئه‌وانه‌ی که بڕیاره بکوژرانایه‌، ده‌بوا هه‌روایان به‌سه‌ر بهاتایه‌و له شوێنی کوژرانیاندا ڕاکشانایه بێگومان خوا ئه‌م شتانه‌تان به‌سه‌ر ده‌هێنێت تا ئه‌وه‌ی له ده‌روونتاندا هه‌یه تاقی بکاته‌وه و چی له‌دڵه‌کانتاندا هه‌یه خاوێنی بکاته‌وه و حه‌قیقه‌تی ده‌ربخات، ئه‌و خوایه‌ش زانایه به‌وه‌ی که له ناخی سینه‌کاندا حه‌شار دراوه‌.",
    "puxt": "پاشان دایبه‌زاند به‌ سه‌رتاندا(بۆی ناردن) له‌ پاش ئه‌و غه‌مه‌(ی که‌ چه‌شتتان) ئارامیی که‌ وه‌نه‌وزێک بوو به‌سه‌ر ده‌سته‌یه‌ک له‌ ئێوه‌ داهات به‌ڵام ده‌سته‌ و تاقمێکی دیکه‌تان به‌ڕاستی هه‌ر خۆیان مه‌به‌ست بوو گومانی ناڕاست و ناهه‌قیان به‌خوا ده‌برد وه‌ک گومانی نه‌فامێتی ئه‌یان وت ئایا بۆمان هه‌یه‌ (به ‌ده‌ستمانه‌) له‌م کاره‌دا(زاڵ بوون) هیچ شتێک  بڵێ بێگومان کاروبار هه‌مووی به‌ده‌ست خوایه‌ ده‌یشارنه‌وه‌ له‌ ده‌روونیاندا ئه‌وه‌ی که‌ ده‌ری نابڕن بۆت ده‌ڵێن ئه‌گه‌ر به‌ ده‌ست ئێمه‌ بوایه‌ له‌م کاره‌دا شتێک(له‌ سه‌رکه‌وتن) ئێمه‌ لێره‌دا نه‌ده‌کوژراین بڵێ ئه‌گه‌ر ئێوه‌ له‌ ماڵه‌کانی خۆشتاندا بوونایه‌ هه‌ر ده‌رده‌چوون ئه‌وانه‌ی که‌ کوژرانیان له‌سه‌ر نووسرا بوو بۆ جێگای کوژرانیان (ڕاکشانیان) بۆ ئه‌وه‌ی خوا تاقی بکاته‌وه‌ ئه‌وه‌ی که‌ له‌ سنگتاندایه‌ وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی پاڵفته‌ و پاکی بکاته‌وه‌ ئه‌و(بڕوایه‌) ی که‌ له‌ دڵتاندایه‌ وه‌ خوا زانایه‌ به‌وه‌ی له‌ سینه‌و ده‌رونه‌کاندایه‌."  
  },
  {
    "number": 155,
    "text": "إِنَّ ٱلَّذِينَ تَوَلَّوْا۟ مِنكُمْ يَوْمَ ٱلْتَقَى ٱلْجَمْعَانِ إِنَّمَا ٱسْتَزَلَّهُمُ ٱلشَّيْطَٰنُ بِبَعْضِ مَا كَسَبُوا۟ وَلَقَدْ عَفَا ٱللَّهُ عَنْهُمْ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٌ حَلِيمٌ",
    "english": "Indeed, those of you who turned back on the day the two armies met, it was Satan who caused them to slip because of some [blame] they had earned. But Allah has already forgiven them. Indeed, Allah is Forgiving and Forbearing.",
    "asan": "بێگومان ئه‌وانه‌ی پشتیان هه‌ڵکرد (له جه‌نگی ئوحود) له ڕۆژی به‌یه‌کگه‌یشتنی هه‌ردوو ئۆردوو (ئۆردووی ئیمانداران و ئۆردووی بێ باوه‌ڕان)، ئه‌وانه ته‌نها شه‌یتان تووشی هه‌ڵه‌ی کردن له خشته‌ی بردن به‌هۆی هه‌ندێک گوناهه‌وه که ئه‌نجامیان دابوو، به‌ڕاستی خوا لێیان خۆشبوو چونکه بێگومان خوا لێخۆشبووه (له گوناهه‌که‌تان) و ئارامگرو خۆڕاگره (زوو تۆڵه له یاخی بوان ناسێنێت).",
    "puxt": "به‌ڕاستی ئه‌وانه‌ی پشتیان هه‌ڵکرد له‌ناوتاندا له‌و ڕۆژه‌ی که‌ هه‌ردوو کۆمه‌ڵ گه‌یشتن به‌یه‌ک (له‌ ئوحود دا) بێگومان ته‌نها شه‌یتان هه‌ڵی خلیسکاندن به‌هۆی هه‌ندێ له‌و گوناهانه‌ی که‌له‌وه‌به‌ر کردبوویان  سوێند بێ بێگومان خوا لێ یان خۆشبوو چونکه‌ به‌ڕاستی خوا لێبوورده‌ی په‌له‌نه‌که‌ره‌ له‌ تۆڵه‌ سه‌ندن دا."  
  },
  {
    "number": 156,
    "text": "يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ لَا تَكُونُوا۟ كَٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ وَقَالُوا۟ لِإِخْوَٰنِهِمْ إِذَا ضَرَبُوا۟ فِى ٱلْأَرْضِ أَوْ كَانُوا۟ غُزًّى لَّوْ كَانُوا۟ عِندَنَا مَا مَاتُوا۟ وَمَا قُتِلُوا۟ لِيَجْعَلَ ٱللَّهُ ذَٰلِكَ حَسْرَةً فِى قُلُوبِهِمْ وَٱللَّهُ يُحْىِۦ وَيُمِيتُ وَٱللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ",
    "english": "O you who have believed, do not be like those who disbelieved and said about their brothers when they traveled through the land or went out to fight, \"If they had been with us, they would not have died or have been killed,\" so Allah makes that [misconception] a regret within their hearts. And it is Allah who gives life and causes death, and Allah is Seeing of what you do.",
    "asan": "ئه‌ی ئه‌وانه‌ی باوه‌ڕتان هێناوه وه‌کو ئه‌وانه مه‌بن که بێ باوه‌ڕ بوون، له‌کاتی سه‌فه‌ر به‌سه‌ر زه‌ویدا، یاخود کاتی جه‌نگ، به‌برایانی (هاوبیریان) ده‌وت: ئه‌گه‌ر لای ئێمه بوونایه نه ده‌مردن، نه ده‌کوژران!! بۆ ئه‌وه‌ی خوا ئه‌وه بکاته خه‌فه‌ت و ناخۆشی له دڵیاندا، خۆ هه‌ر خوا ژیان به‌خشه و مرێنه‌ره‌، خوا بینایه به‌و کارو کرده‌وانه‌ی که ئه‌نجامی ده‌ده‌ن.",
    "puxt": "ئه‌ی که‌سانێ که‌ بڕواتان هێناوه‌ وه‌ک ئه‌وانه‌ مه‌بن که‌ بڕوایان نه‌هێناوه‌ وه‌ ده‌یان وت ده‌رباره‌ی براکانیان کاتێ سه‌فه‌ریان بکردایه‌ یان غه‌زایان بکردایه‌ ئه‌گه‌ر لای ئێمه‌(نیشته‌جێ) بوونایه‌ نه‌ ده‌مردن و نه‌ ده‌کوژران تا خوا ئه‌وه‌بکات به‌ داخ و مه‌راق له‌ دڵیاندا وه‌ خوا(مرۆڤ) ده‌ژێنێ و ده‌مرێنێ وه‌ خودا بینایه‌ به‌هه‌ر کرده‌وه‌یه‌ک که‌ ئێوه‌ ده‌یکه‌ن."  
  },
  {
    "number": 157,
    "text": "وَلَئِن قُتِلْتُمْ فِى سَبِيلِ ٱللَّهِ أَوْ مُتُّمْ لَمَغْفِرَةٌ مِّنَ ٱللَّهِ وَرَحْمَةٌ خَيْرٌ مِّمَّا يَجْمَعُونَ",
    "english": "And if you are killed in the cause of Allah or die - then forgiveness from Allah and mercy are better than whatever they accumulate [in this world].",
    "asan": "خۆ ئه‌گه‌ر بکوژرێن له پێناوی خوادا یاخود بمرن، لێخۆش بوون له‌لایه‌ن خواوه هاوڕێ له‌گه‌ڵ ڕه‌حمه‌ت، چاکتره له‌وه‌ی که خه‌ڵکی کۆی ده‌که‌نه‌وه‌.",
    "puxt": "سوێندبێ ئه‌گه‌ر ئێوه‌ بکوژرێن له‌ ڕێ ی خوادا یان بمرن ئه‌وه‌ به‌ڕاستی لێبووردن و میهره‌بانی له‌ لایه‌ن خواوه‌ چاکتره‌ له‌وه‌ی که‌کۆی ده‌که‌نه‌وه‌."  
  },
  {
    "number": 158,
    "text": "وَلَئِن مُّتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَى ٱللَّهِ تُحْشَرُونَ",
    "english": "And whether you die or are killed, unto Allah you will be gathered.",
    "asan": "سوێند بێت ئه‌گه‌ر بمرن یان بکوژرێن هه‌ر بۆ لای خوا کۆ ده‌کرێنه‌وه‌.",
    "puxt": "سوێند بێ ئه‌گه‌ر ئێوه‌ بمرن یان بکوژرێن هه‌ر لای خوا کۆده‌کرێنه‌وه‌."  
  },
  {
    "number": 159,
    "text": "فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ ٱللَّهِ لِنتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنتَ فَظًّا غَلِيظَ ٱلْقَلْبِ لَٱنفَضُّوا۟ مِنْ حَوْلِكَ فَٱعْفُ عَنْهُمْ وَٱسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِى ٱلْأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى ٱللَّهِ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلْمُتَوَكِّلِينَ",
    "english": "So by mercy from Allah, [O Muhammad], you were lenient with them. And if you had been rude [in speech] and harsh in heart, they would have disbanded from about you. So pardon them and ask forgiveness for them and consult them in the matter. And when you have decided, then rely upon Allah. Indeed, Allah loves those who rely [upon Him].",
    "asan": "که‌وابوو (ئه‌ی محمد (صلی الله علیه وسلم) به‌‌هۆی ڕه‌حمه‌تی خواوه‌یه تۆ نه‌رم و هێمن بویت له‌گه‌ڵیاندا، خۆ ئه‌گه‌ر توڕه‌و قسه ڕه‌ق و بێ به‌زه‌یی بوویتایه‌، ئه‌وه هه‌موو له ده‌ورت بڵاوه‌یان ده‌کرد، که‌واته چاوپۆشیان لێبکه و لێیان ببوره‌و داوای لێخۆش بوونیان بۆ بکه‌، له کارو پێشهاتدا پرس و ڕایان پێ بکه‌، (دوای مه‌شوره‌ت و پرس و ڕا) ئه‌گه‌ر بڕیارتدا (کارێک ئه‌نجام بده‌یت، ئه‌نجامی بده‌و) پشت به‌خوا ببه‌سته‌، چونکه به‌ڕاستی خوا ئه‌وانه‌ی خۆشده‌وێت که پشتی پێده‌به‌ستن.",
    "puxt": "به‌هۆی به‌زه‌یی خواوه‌یه‌ بۆ ئه‌وان نه‌رم و نیانی بووی ئه‌گه‌ر تۆ به‌دخوو قسه‌ ڕه‌ق و دڵ ڕه‌ق بوویتایه‌ ئه‌وه‌ هه‌موو بڵاوه‌یان ده‌کرد له ‌ده‌ورت که‌واته‌ لێ یان ببوره‌ و داوای لێ بوردنیان بۆ بکه‌ له‌ خوا و ڕاوێژیان پێ بکه‌ له‌ کاروباردا جا کاتێ(دوا ڕاوێژکردن) بڕیارت دا  ئه‌وه‌ پشت به‌ خوا ببه‌سته‌ به‌ڕاستی خوا ئه‌وانه‌ی خۆش ده‌وێت که‌ پشت به‌خوا ده‌به‌ستن."  
  },
  {
    "number": 160,
    "text": "إِن يَنصُرْكُمُ ٱللَّهُ فَلَا غَالِبَ لَكُمْ وَإِن يَخْذُلْكُمْ فَمَن ذَا ٱلَّذِى يَنصُرُكُم مِّنۢ بَعْدِهِۦ وَعَلَى ٱللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ ٱلْمُؤْمِنُونَ",
    "english": "If Allah should aid you, no one can overcome you; but if He should forsake you, who is there that can aid you after Him? And upon Allah let the believers rely.",
    "asan": "ئه‌گه‌ر خوا سه‌رکه‌وتنتان پێ ببه‌خشێت ئه‌وه هیچ که‌س ناتوانێت سه‌رکه‌وێت به‌سه‌رتاندا، خۆ ئه‌گه‌ر پشتتان به‌ربدات، ئه‌وه کێ هه‌یه دوای ئه‌و کۆمه‌کتان بکات و سه‌رتان بخات، ده با ئه‌وانه‌ی ئیماندارن هه‌ر پشت به‌خوا ببه‌ستن.",
    "puxt": "ئه‌گه‌ر خوا سه‌رتان بخات ئه‌وه‌ هیچ که‌س زاڵ نابێ به‌سه‌رتاندا وه‌ ئه‌گه‌ر یارمه‌تیتان نه‌دا(پشتتان به‌ردات) کێ یه‌ ئه‌و که‌سه‌ی ؟ له‌ پاش خوا سه‌رتان ده‌خات وه‌ با‌ بڕواداران پشت هه‌ر به‌خوا ببه‌ستن."  
  },
  {
    "number": 161,
    "text": "وَمَا كَانَ لِنَبِىٍّ أَن يَغُلَّ وَمَن يَغْلُلْ يَأْتِ بِمَا غَلَّ يَوْمَ ٱلْقِيَٰمَةِ ثُمَّ تُوَفَّىٰ كُلُّ نَفْسٍ مَّا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ",
    "english": "It is not [attributable] to any prophet that he would act unfaithfully [in regard to war booty]. And whoever betrays, [taking unlawfully], will come with what he took on the Day of Resurrection. Then will every soul be [fully] compensated for what it earned, and they will not be wronged.",
    "asan": "(هه‌ندێک گومانیان برد که پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) له دا‌به‌شکردنی ده‌سکه‌وتدا نادادیی ده‌کات) بێگومان بۆ هیچ پێغه‌مبه‌رێک نه‌بووه که نادادی و خیانه‌ت بکات، هه‌ر که‌س ناحه‌قی و نادادی بکات له ڕۆژی قیامه‌تدا نادادیه‌که‌ی (یه‌خه‌ی پێ ده‌گرێت و) به‌کۆڵیه‌وه‌یه‌تی، له‌وه‌ودوا پاداشتی هه‌ر که‌سێک به‌گوێره‌ی کرده‌وه‌کانی ده‌درێته‌وه و ئه‌وانه سته‌میان لێناکرێت.",
    "puxt": "وه‌ بۆ هیچ پێغه‌مبه‌رێک نه‌بوو که‌ خیانه‌ت بکات وه‌ هه‌ر که‌س خیانه‌ت بکات به‌و خیانه‌ته‌وه‌ی کردویه‌تی دێت(به‌ کۆڵیه‌وه‌یه‌) له‌ پاشه‌ڕۆژدا(ڕۆژی هه‌ستانه‌وه‌) پاشان پاداشت ده‌درێته‌وه‌ هه‌موو که‌سێک هه‌رچی کردبێت وه‌ ئه‌وان سته‌میان لێ ناکرێت."  
  },
  {
    "number": 162,
    "text": "أَفَمَنِ ٱتَّبَعَ رِضْوَٰنَ ٱللَّهِ كَمَنۢ بَآءَ بِسَخَطٍ مِّنَ ٱللَّهِ وَمَأْوَىٰهُ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ ٱلْمَصِيرُ",
    "english": "So is one who pursues the pleasure of Allah like one who brings upon himself the anger of Allah and whose refuge is Hell? And wretched is the destination.",
    "asan": "ئایا ئه‌و که‌سه‌ی (به په‌رستن و چاکه‌کاری) شوێنی ڕه‌زامه‌ندیی خوا که‌وتبێت، وه‌کو ئه‌و که‌سه وایه (که به‌هۆی گوناهو تاوانه‌وه‌) شایسته‌ی خه‌شم و قینی خوا بێت؟ بێگومان شوێنی ئه‌و جۆره که‌سانه دۆزه‌خه که سه‌رنجامێکی ناخۆشه‌.",
    "puxt": "ده‌ی ئایا که‌سێ که‌ شوێنی ڕه‌زامه‌ندی خوا که‌وتبێت وه‌ک که‌سێک وایه‌ بگه‌ڕێته‌وه‌ به‌ خه‌شمێکه‌وه‌ له‌ لایه‌ن خواوه‌ وه‌ جێ و شوێنی ئه‌و دۆزه‌خ بێت که‌ سه‌رئه‌نجامێکی چه‌ند خراپه‌ ؟."  
  },
  {
    "number": 163,
    "text": "هُمْ دَرَجَٰتٌ عِندَ ٱللَّهِ وَٱللَّهُ بَصِيرٌۢ بِمَا يَعْمَلُونَ",
    "english": "They are [varying] degrees in the sight of Allah, and Allah is Seeing of whatever they do.",
    "asan": "هه‌ریه‌ک له‌و (دوو ده‌سته‌یه‌) پله‌و پایه‌ی خۆی هه‌یه لای خوا (له به‌هه‌شتی به‌ریندا یاخود له ناخی دۆزه‌خدا)، به‌ڕاستی خوا بینایه به‌و کارو کرده‌وانه‌ی که ئه‌نجامی ده‌ده‌ن.",
    "puxt": "چاکه‌کاران و خراپه‌کاران خاوه‌نی چه‌ند پله‌ی جیاوازن لای خوا وه‌ خوا بینایه‌ به‌ ئه‌وه‌ی که‌ ده‌یکه‌ن."  
  },
  {
    "number": 164,
    "text": "لَقَدْ مَنَّ ٱللَّهُ عَلَى ٱلْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِّنْ أَنفُسِهِمْ يَتْلُوا۟ عَلَيْهِمْ ءَايَٰتِهِۦ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ ٱلْكِتَٰبَ وَٱلْحِكْمَةَ وَإِن كَانُوا۟ مِن قَبْلُ لَفِى ضَلَٰلٍ مُّبِينٍ",
    "english": "Certainly did Allah confer [great] favor upon the believers when He sent among them a Messenger from themselves, reciting to them His verses and purifying them and teaching them the Book and wisdom, although they had been before in manifest error.",
    "asan": "سوێند بێت بێگومان خوا منه‌تی ناوه‌ته سه‌ر ئیمانداران کاتێک پێغه‌مبه‌رێکی بۆ ڕه‌وانه کردوون له خۆیان ئایه‌ته‌کانی ئه‌ویان به‌سه‌ردا ده‌خوێنێته‌وه‌، دڵ و ده‌روونیان پاک و پوخت ده‌کاته‌وه‌، هه‌روه‌ها فێری قورئان و داناییان ده‌کات، به‌ڕاستی پێشتر له گومڕاییه‌کی ئاشکرادا ڕۆچوو بوون.",
    "puxt": "سوێند بێ بێگومان خوا چاکه‌ و منه‌تی نا به‌سه‌ر بڕواداراندا کاتێ که‌ ڕه‌وانه‌‌ی کرد له‌ناویاندا فروستاده‌ و نێرراوێک له‌خۆیان که‌ ده‌یخوێنێته‌وه‌ به‌سه‌ریاندا به‌ڵگه‌کانی و پاک و خاوێنیان ده‌کاته‌وه‌ وه‌ قورئان و فه‌رمووده‌یان فێرده‌کات ئه‌گه‌ر چی ئه‌وان له‌ پێشدا له‌ گومڕایی یه‌کی ڕوون و ئاشکرادا بوون."  
  },
  {
    "number": 165,
    "text": "أَوَلَمَّآ أَصَٰبَتْكُم مُّصِيبَةٌ قَدْ أَصَبْتُم مِّثْلَيْهَا قُلْتُمْ أَنَّىٰ هَٰذَا قُلْ هُوَ مِنْ عِندِ أَنفُسِكُمْ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ",
    "english": "Why [is it that] when a [single] disaster struck you [on the day of Uhud], although you had struck [the enemy in the battle of Badr] with one twice as great, you said, \"From where is this?\" Say, \"It is from yourselves.\" Indeed, Allah is over all things competent.",
    "asan": "ئایا کاتێک به‌ڵاو ناخۆشیه‌کتان تووشهات (له جه‌نگی ئوحود)دا بۆ ده‌ڵێن: ئه‌مه چی بوو؟ بۆ وامان به‌سه‌ر هات؟ له‌کوێوه ئه‌مه‌مان بۆهات؟ (ئه‌ی بۆ له‌یادیان چوو، خۆ له‌جه‌نگی به‌دردا) به‌ڕاستی ئێوه دووئه‌وه‌نده‌تان به‌وان کرد؟! ئینجا پێیان بڵێ: ئه‌و به‌ڵایه له‌لایه‌ن خۆتانه‌وه توشتان هات (کاتێک نافه‌رمانی پێغه‌مبه‌رتان کردو ته‌ماعی دنیا له ده‌روونتاندا جووڵا) به‌ڕاستی خوا ده‌سه‌ڵاتی به‌سه‌ر هه‌موو شتێکدا هه‌یه‌، (به‌نده چاکه‌کانیشی کاتێک هه‌ڵه بکه‌ن تووشی به‌ڵایان ده‌کات)...",
    "puxt": "ئایا بۆچی کاتێک دووچارتان بوو ناخۆشیه‌ک (له‌ ئوحود دا) بێگومان ئێوه‌ دووقاتی ئه‌وه‌تان دووچاری ئه‌وان کرد(له‌ به‌دردا) وتتان ئه‌مه‌ له‌ کوێوه‌ هات بڵێ ئه‌وه‌ له‌ لایه‌ن خۆتانه‌وه‌ بوو(که‌ فه‌رمانی پێغه‌مبه‌رتان شکاند) به‌ڕاستی خوا به‌سه‌ر هه‌موو شتێکدا به‌ توانایه‌."  
  },
  {
    "number": 166,
    "text": "وَمَآ أَصَٰبَكُمْ يَوْمَ ٱلْتَقَى ٱلْجَمْعَانِ فَبِإِذْنِ ٱللَّهِ وَلِيَعْلَمَ ٱلْمُؤْمِنِينَ",
    "english": "And what struck you on the day the two armies met was by permission of Allah that He might make evident the [true] believers.",
    "asan": "ئه‌وه‌ش که تووشتان بوو له ڕۆژی به‌یه‌ک گه‌یشتنی هه‌ردوو ئۆردووه‌که (له جه‌نگی ئوحود)دا ئه‌وه به فرمان و ویستی خوا بوو، تا ئیمانی باوه‌ڕداران ده‌ربخات...",
    "puxt": "ئه‌وه‌ی که‌ دووچارتان بوو له‌و ڕۆژه‌دا که‌ هه‌ردوو کۆمه‌ڵ به‌یه‌ک گه‌یشتن(له‌ ئوحوددا) ئه‌وه‌ به‌ ویستی خودا بوو بۆ ئه‌وه‌ی بڕواداران ده‌رخات."  
  },
  {
    "number": 167,
    "text": "وَلِيَعْلَمَ ٱلَّذِينَ نَافَقُوا۟ وَقِيلَ لَهُمْ تَعَالَوْا۟ قَٰتِلُوا۟ فِى سَبِيلِ ٱللَّهِ أَوِ ٱدْفَعُوا۟ قَالُوا۟ لَوْ نَعْلَمُ قِتَالًا لَّٱتَّبَعْنَٰكُمْ هُمْ لِلْكُفْرِ يَوْمَئِذٍ أَقْرَبُ مِنْهُمْ لِلْإِيمَٰنِ يَقُولُونَ بِأَفْوَٰهِهِم مَّا لَيْسَ فِى قُلُوبِهِمْ وَٱللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا يَكْتُمُونَ",
    "english": "And that He might make evident those who are hypocrites. For it was said to them, \"Come, fight in the way of Allah or [at least] defend.\" They said, \"If we had known [there would be] fighting, we would have followed you.\" They were nearer to disbelief that day than to faith, saying with their mouths what was not in their hearts. And Allah is most Knowing of what they conceal -",
    "asan": "دووڕوویی و ناله‌باریی دووڕووه‌کانیش ده‌ربخات، کاتێک پێیان وترا: وه‌رن بجه‌نگن له پێناوی خوادا، یان (هیچ نه‌بێت) به‌رگری له خۆتان و ماڵ و منداڵتان بکه‌ن، وتیان: ئه‌گه‌ر بمانزانیایه شه‌ڕو جه‌نگ به‌رپا ده‌بێت ئه‌وه شوێنتان ده‌که‌وتین و ده‌جه‌نگاین، ئه‌وانه ئه‌و ڕۆژه له کوفره‌وه نزیکترن تا له ئیمان، به‌ده‌میان شتێک ده‌ڵێن که له دڵ و ده‌روونیاندا نییه‌، خوایش زانایه به‌وه‌ی که ده‌یشار‌نه‌وه‌...",
    "puxt": "و بۆ ئه‌وه‌ی دووڕوه‌کان ئاشکرا بکات و پێیان وترا وه‌رن بجه‌نگن له‌ڕێ ی خوادا یا به‌رگری(له‌ وڵاتی خۆتان) بکه‌ن وتیان: ئه‌گه‌ر بمانزانیایه‌ جه‌نگ ده‌بێ شوێنتان ده‌که‌وتین ئه‌وانه‌ له‌و ڕۆژه‌دا له‌ بێ بڕواییه‌وه‌ نزیک تر بوون تا بڕواو ئیمان ئه‌وانه‌ به‌ده‌میان شتێک ده‌ڵێن که‌ له‌دڵیاندا نی یه‌ وه‌ خوا (له‌ هه‌موو که‌س) زاناتره‌ به‌وه‌ی که‌ ده‌یشارنه‌وه‌."  
  },
  {
    "number": 168,
    "text": "ٱلَّذِينَ قَالُوا۟ لِإِخْوَٰنِهِمْ وَقَعَدُوا۟ لَوْ أَطَاعُونَا مَا قُتِلُوا۟ قُلْ فَٱدْرَءُوا۟ عَنْ أَنفُسِكُمُ ٱلْمَوْتَ إِن كُنتُمْ صَٰدِقِينَ",
    "english": "Those who said about their brothers while sitting [at home], \"If they had obeyed us, they would not have been killed.\" Say, \"Then prevent death from yourselves, if you should be truthful.\"",
    "asan": "ئه‌وانه‌ی بۆی دانیشتن و (نه‌چوون بۆ جه‌نگ) به‌براکانی خۆیانیان وت: ئه‌گه‌ر ئه‌وانه (واته شه‌هیده‌کان) به‌قسه‌ی ئێمه‌یان بکردایه نه ده‌کوژران، ئه‌ی پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) پێیان بڵێ: ده‌ی که‌واته مردن له خۆتان دووربخه‌نه‌وه ئه‌گه‌ر ڕاست ده‌که‌ن؟! هه‌رگیز وامه‌زانن و وادامه‌نێن ئه‌وانه‌ی له‌پێناوی خوادا شه‌هید بوون و کوژران، مردوون، نه‌خێر وانیه‌، به‌ڵکو ئه‌وانه زیندوون، لای په‌روه‌ردگاریان له ڕزق و ڕۆزیی (هه‌مه جۆرو تایبه‌ت) به‌هره‌وه‌رن.",
    "puxt": "ئه‌وانه‌ی که‌ وتیان ده‌رباره‌ی براده‌ره‌کانیان له‌ کاتێکدا خۆیان دانیشتن و ده‌رنه‌چوون ئه‌گه‌ر ئه‌وان گوێڕایه‌ڵی ئێمه‌ بوونایه‌ نه‌ده‌کوژران بڵێ که‌واته‌ به‌رگری مردن له‌ خۆتان بکه‌ن ئه‌گه‌ر ئێوه‌ ڕاست ده‌که‌ن."  
  },
  {
    "number": 169,
    "text": "وَلَا تَحْسَبَنَّ ٱلَّذِينَ قُتِلُوا۟ فِى سَبِيلِ ٱللَّهِ أَمْوَٰتًۢا بَلْ أَحْيَآءٌ عِندَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ",
    "english": "And never think of those who have been killed in the cause of Allah as dead. Rather, they are alive with their Lord, receiving provision,",
    "asan": "هه‌رگیز وامه‌زانن و وادامه‌نێن ئه‌وانه‌ی له‌پێناوی خوادا شه‌هید بوون و کوژران، مردوون، نه‌خێر وانیه‌، به‌ڵکو ئه‌وانه زیندوون، لای په‌روه‌ردگاریان له ڕزق و ڕۆزیی (هه‌مه جۆرو تایبه‌ت) به‌هره‌وه‌رن.",
    "puxt": "هه‌رگیز وا گومان مه‌به‌ن ئه‌وانه‌ی که‌ کوژران له‌ ڕێ ی خوادا مردوون (نه‌خێر وانیه‌) به‌ڵکو ئه‌وانه‌ زیندوون لای په‌روه‌ردگاریان ڕۆزی ده‌درێن."  
  },
  {
    "number": 170,
    "text": "فَرِحِينَ بِمَآ ءَاتَىٰهُمُ ٱللَّهُ مِن فَضْلِهِۦ وَيَسْتَبْشِرُونَ بِٱلَّذِينَ لَمْ يَلْحَقُوا۟ بِهِم مِّنْ خَلْفِهِمْ أَلَّا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ",
    "english": "Rejoicing in what Allah has bestowed upon them of His bounty, and they receive good tidings about those [to be martyred] after them who have not yet joined them - that there will be no fear concerning them, nor will they grieve.",
    "asan": "زۆر دڵخۆش و شادمانن به‌و به‌خشش و زیاده فه‌زڵه‌ی که خوا پێی به‌خشیوون، مژده‌ش ده‌ده‌ن به‌وانه‌ی هێشتا به‌وان نه‌گه‌یشتوون و (شه‌هید نه‌بوون) که بێگومان هیچ ترس و بیمێکیان له‌سه‌ر نییه‌، هیچ غه‌م و په‌ژاره‌یه‌کتان بۆ پێش نایه‌ت (له به‌جێ هێشتنی دنیا).",
    "puxt": "شادمان و دڵخۆشن به‌وه‌ی که‌ خوا پێ ی به‌خشیوون له‌ به‌هره‌ و فه‌زڵی خۆی شادمانن به‌وانه‌ی(برا تێکۆشه‌ره‌کانیان) که‌ هێشتا نه‌گه‌یشتوون پێیان له‌دوای (شه‌هیدبوونی) ئه‌مان نه‌هیچ ترسێکیان له‌سه‌ره‌ و نه‌ ئه‌وانه‌ هیچ غه‌م و خه‌فه‌تێک ده‌خۆن."  
  },
  {
    "number": 171,
    "text": "يَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِّنَ ٱللَّهِ وَفَضْلٍ وَأَنَّ ٱللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجْرَ ٱلْمُؤْمِنِينَ",
    "english": "They receive good tidings of favor from Allah and bounty and [of the fact] that Allah does not allow the reward of believers to be lost -",
    "asan": "مژده ده‌ده‌ن به‌نازو نیعمه‌تانی تایبه‌تی و فه‌زڵ و ڕێزی بێ سنوور له‌لایه‌ن خوای میهره‌بانه‌وه‌، به‌ڕاستی خوایش پاداشتی ئیمانداران زایه ناکات و (ره‌نج به‌خه‌سار نابن)...",
    "puxt": "شادمان و دڵخۆشن به‌و به‌هره‌و زیاده‌ فه‌زڵه‌ی له‌ لایه‌ن خواوه‌(پێیان دراوه‌) وه‌ به‌ڕاستی خوا پاداشتی بڕواداران ون ناکات."  
  },
  {
    "number": 172,
    "text": "ٱلَّذِينَ ٱسْتَجَابُوا۟ لِلَّهِ وَٱلرَّسُولِ مِنۢ بَعْدِ مَآ أَصَابَهُمُ ٱلْقَرْحُ لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا۟ مِنْهُمْ وَٱتَّقَوْا۟ أَجْرٌ عَظِيمٌ",    
    "english": "Those [believers] who responded to Allah and the Messenger after injury had struck them. For those who did good among them and feared Allah is a great reward -",
    "asan": "ئه‌وانه‌ی که به‌ده‌م بانگه‌وازی خواو پێغه‌مبه‌ره‌وه (صلی الله علیه وسلم) چوون، دوای ئه‌وه‌ی که تووشی ناخۆشی و زام و ئێش بوون، بۆ ئه‌وانه‌یان که چاکه‌یان کردو پارێزکار بوون، پاداشتی زۆر گه‌وره و بێ سنوور ئاماده‌یه‌...",
    "puxt": "ئه‌وانه‌ی که‌ وه‌ڵامی خواو پێغه‌مبه‌ریان دایه‌وه‌ له‌پاش ئه‌وه‌ی که‌ (له‌ ئوحوددا) تووشی برینداری بوون بۆ ئه‌وانه‌یان هه‌یه‌ که‌ کرده‌وه‌ی چاکیان کردوه‌ وه‌ خۆیان پاراستووه‌ پاداشتێکی گه‌وره‌."  
  },
  {
    "number": 173,
    "text": "ٱلَّذِينَ قَالَ لَهُمُ ٱلنَّاسُ إِنَّ ٱلنَّاسَ قَدْ جَمَعُوا۟ لَكُمْ فَٱخْشَوْهُمْ فَزَادَهُمْ إِيمَٰنًا وَقَالُوا۟ حَسْبُنَا ٱللَّهُ وَنِعْمَ ٱلْوَكِيلُ",
    "english": "Those to whom hypocrites said, \"Indeed, the people have gathered against you, so fear them.\" But it [merely] increased them in faith, and they said, \"Sufficient for us is Allah, and [He is] the best Disposer of affairs.\"",
    "asan": "ئه‌وانه‌ی که خه‌ڵکی (باوه‌ڕ لاواز) پێیان ده‌ڵێن: به‌ڕاستی خه‌ڵکی بێ باوه‌ڕو خوانه‌ناس خۆیان بۆ ئێوه کۆ کردۆته‌وه و خۆیان بۆ ئێوه مه‌ڵاس داوه‌، لێیان بترسن (خۆتان تووشی به‌ڵا مه‌که‌ن) به‌ڵام ئه‌وان (واته ئیمانداران به‌و پڕوپاگه‌نده‌یه‌) باوه‌ڕیان زیاتر دامه‌زراو، وتیان: خوامان به‌سه که یاریده‌ده‌رو یارمه‌تیده‌رێکی چاکه‌.",
    "puxt": "ئه‌وانه‌ی که‌ خه‌ڵکی پێیان ده‌ووتن به‌ڕاستی خه‌ڵکی(بێ باوه‌ڕ) له‌شکرو کۆمه‌ڵی زۆریان کۆکردۆته‌وه‌ له‌ دژتان که‌واته‌ بترسن لێیان که‌چی ئه‌وان (ئیمانداران) به‌مه‌ باوه‌ڕیان زیاد بوو وه‌ وتیان هه‌ر خوامان به‌سه‌ چه‌ند پشت پێ به‌ستراوێکی چاکه‌."  
  },
  {
    "number": 174,
    "text": "فَٱنقَلَبُوا۟ بِنِعْمَةٍ مِّنَ ٱللَّهِ وَفَضْلٍ لَّمْ يَمْسَسْهُمْ سُوٓءٌ وَٱتَّبَعُوا۟ رِضْوَٰنَ ٱللَّهِ وَٱللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَظِيمٍ",
    "english": "So they returned with favor from Allah and bounty, no harm having touched them. And they pursued the pleasure of Allah, and Allah is the possessor of great bounty.",
    "asan": "ئه‌وسا ئیتر موسوڵمانان گه‌ڕانه‌وه هاوڕێ له‌گه‌ڵ فه‌زڵ و نازو نیعمه‌تی خوایی دا، هیچ ناخۆشیه‌کیشیان بۆ پێش نه‌هات، چونکه شوێنی ڕه‌زامه‌ندی خوا که‌وتبوون و (هه‌ر ئه‌وه‌شیان مه‌به‌ست بوو)، خوای گه‌وره‌ش هه‌ر خۆی خاوه‌نی فه‌زڵ و ڕێزێکی زۆر گه‌وره‌یه‌.",
    "puxt": "ئینجا گه‌ڕانه‌وه‌ ( بۆ مه‌دینه‌) به‌ به‌هره‌ی گه‌وره‌وه‌(که‌ سه‌لامه‌تی یه‌) و فه‌زڵ و پاداشت له‌ لایه‌ن خواوه‌ هیچ زیان و ناخۆشیه‌کیان تووش نه‌بوو ئه‌وانه‌ شوێنی ڕه‌زامه‌ندی خوا که‌وتن وه‌ خوا خاوه‌نی به‌هره‌ی گه‌وره‌یه‌."  
  },
  {
    "number": 175,
    "text": "إِنَّمَا ذَٰلِكُمُ ٱلشَّيْطَٰنُ يُخَوِّفُ أَوْلِيَآءَهُۥ فَلَا تَخَافُوهُمْ وَخَافُونِ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ",
    "english": "That is only Satan who frightens [you] of his supporters. So fear them not, but fear Me, if you are [indeed] believers.",
    "asan": "ئه‌وه به‌ڕاستی ته‌نها شه‌یتانه یاوه‌ره‌کانی خۆی ده‌ترسێنێت، ئێوه‌ی (ئیماندار) لێیان مه‌ترسن، به‌ڵکو هه‌ر له من بترسن ئه‌گه‌ر ئیماندارن (بێگومان ترسان له خوا ئاسووده‌یی و ئارامیی ده‌به‌خشێت به ئیماندار).",
    "puxt": "به‌ ڕاستی ئه‌وه‌ی ئێوه‌  (سارد ده‌کاته‌وه‌) ته‌نها شه‌یتانه‌ که‌ دۆست و( براده‌رانی)  خۆی ده‌ترسێنێ جائێوه‌ لێیان مه‌ترسن وه‌ له‌ من بترسن ئه‌گه‌ر ئێوه‌ بڕوادارن."  
  },
  {
    "number": 176,
    "text": "وَلَا يَحْزُنكَ ٱلَّذِينَ يُسَٰرِعُونَ فِى ٱلْكُفْرِ إِنَّهُمْ لَن يَضُرُّوا۟ ٱللَّهَ شَيْـًٔا يُرِيدُ ٱللَّهُ أَلَّا يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِى ٱلْءَاخِرَةِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ",
    "english": "And do not be grieved, [O Muhammad], by those who hasten into disbelief. Indeed, they will never harm Allah at all. Allah intends that He should give them no share in the Hereafter, and for them is a great punishment.",
    "asan": "(ئه‌ی پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) ئه‌وانه‌ی که پێشبڕکێ ده‌که‌ن له بێ باوه‌ڕیدا خه‌مبارت نه‌که‌ن، چونکه به‌ڕاستی ئه‌وانه هه‌رگیز هیچ زیانێک به‌خوا ناگه‌یه‌نن، خوا ده‌یه‌وێت هیچ به‌شێکیان له قیامه‌تدا پێ نه‌به‌خشێت، سزای سه‌خت و زۆر ناسۆریش بۆیان ئاماده‌یه‌.",
    "puxt": "با دڵ غه‌مگینت نه‌که‌ن ئه‌وانه‌ی پێشبڕکێ و په‌له‌ ده‌که‌ن له‌ بێ بڕواییدا بێگومان ئه‌وانه‌ هه‌رگیز هیچ زیانێک ناگه‌یه‌نن به‌ خوا ، خوا ده‌یه‌وێت که‌ هیچ به‌شێکیان بۆ دانه‌نێ له‌ ڕۆژی دوایی دا وه‌ بۆ ئه‌وان سزایه‌کی گه‌وره‌ هه‌یه‌."  
  },
  {
    "number": 177,
    "text": "إِنَّ ٱلَّذِينَ ٱشْتَرَوُا۟ ٱلْكُفْرَ بِٱلْإِيمَٰنِ لَن يَضُرُّوا۟ ٱللَّهَ شَيْـًٔا وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ",
    "english": "Indeed, those who purchase disbelief [in exchange] for faith - never will they harm Allah at all, and for them is a painful punishment.",
    "asan": "به‌ڕاستی ئه‌وانه‌ی بێ باوه‌ڕییان هه‌ڵبژارد له جیاتی ئیمان، بێ باوه‌ڕییان کڕی له‌جیاتی باوه‌ڕ، به‌هیچ جۆرێک زیان به‌خوا ناگه‌یه‌نن به‌ڵکو سزای به‌ئێش چاوه‌ڕێیانه‌.",
    "puxt": "به‌ ڕاستی ئه‌وانه‌ی که‌ بێ بڕواییان کڕی( له‌م جیهانه‌دا)  به‌ بڕواو ئیمان هه‌رگیز هیچ جۆره‌ زیانێک ناگه‌یه‌نن به‌ خوا بۆ ئه‌وانه‌ هه‌یه‌ سزایه‌کی به‌ ئێش و ئازار."  
  },
  {
    "number": 178,
    "text": "وَلَا يَحْسَبَنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓا۟ أَنَّمَا نُمْلِى لَهُمْ خَيْرٌ لِّأَنفُسِهِمْ إِنَّمَا نُمْلِى لَهُمْ لِيَزْدَادُوٓا۟ إِثْمًا وَلَهُمْ عَذَابٌ مُّهِينٌ",
    "english": "And let not those who disbelieve ever think that [because] We extend their time [of enjoyment] it is better for them. We only extend it for them so that they may increase in sin, and for them is a humiliating punishment.",
    "asan": "ئه‌وانه ڕێبازی کوفریان گرتۆته‌به‌ر، وا گومان نه‌به‌ن که مۆڵه‌تمان داون و (نازو نیعمه‌تی دنیامان پێبه‌خشیوون) ئه‌وه خێره بۆیان، ئێمه ته‌نها بۆیه مۆڵه‌تیان ده‌ده‌ین تا زیاتر گوناهبار ببن و سزایه‌کی ڕیسواکه‌ر چاوه‌ڕێیانه‌.",
    "puxt": "هه‌رگیز واگومان نه‌به‌ن ئه‌وانه‌ی که‌بێ باوه‌ڕن ئه‌و مۆڵه‌ت دانی ئێمه‌ بۆ ئه‌وان چاکه‌ بۆ خۆیان به‌ڕاستی ئێمه‌ مۆڵه‌تی ئه‌وان ئه‌ده‌ین بۆ ئه‌وه‌ی گوناهی زیاتر بکه‌ن. وه‌ بۆ ئه‌وانه‌ هه‌یه‌ سزایه‌کی ڕیسواکه‌ر."  
  },
  {
    "number": 179,
    "text": "مَّا كَانَ ٱللَّهُ لِيَذَرَ ٱلْمُؤْمِنِينَ عَلَىٰ مَآ أَنتُمْ عَلَيْهِ حَتَّىٰ يَمِيزَ ٱلْخَبِيثَ مِنَ ٱلطَّيِّبِ وَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى ٱلْغَيْبِ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ يَجْتَبِى مِن رُّسُلِهِۦ مَن يَشَآءُ فَـَٔامِنُوا۟ بِٱللَّهِ وَرُسُلِهِۦ وَإِن تُؤْمِنُوا۟ وَتَتَّقُوا۟ فَلَكُمْ أَجْرٌ عَظِيمٌ",
    "english": "Allah would not leave the believers in that [state] you are in [presently] until He separates the evil from the good. Nor would Allah reveal to you the unseen. But [instead], Allah chooses of His messengers whom He wills, so believe in Allah and His messengers. And if you believe and fear Him, then for you is a great reward.",
    "asan": "خوا ئیمانداران واز لێناهێنێت هه‌ر وه‌کو ئه‌وه‌ی که ئێستا ئێوه له‌سه‌ری هه‌ن (دڵسۆزو نادڵسۆز، خه‌مخۆرو بێ باک تێکه‌ڵن)، هه‌تا پیس و پاک له‌یه‌ک جیانه‌کاته‌وه (به‌هۆی جۆره‌ها تاقی کردنه‌وه و پێشهاته‌وه‌)، بێگومان خوا جیهانی شاراوه‌تان نیشان نادات (تا ئاینده بزانن)، به‌ڵکو خوا له پێغه‌مبه‌ره‌کانی که‌سانێک هه‌ڵده‌بژێرێت که بیه‌وێت (تا له هه‌ندێک نهێنی ئاگاداربن به‌و ڕاده‌یه‌ی که پێویسته‌)، جا باوه‌ڕ به‌خواو پێغه‌مبه‌رانی بهێنن، خۆ ئه‌گه‌ر باوه‌ڕی دامه‌زراو بهێنن و پارێزکاری بکه‌ن و له خوا ترس بن، ئه‌وه پاداشتی بێ سنوور و نه‌بڕاوه چاوه‌ڕێتانه‌.",
    "puxt": "خوا واز له‌ بڕواداران ناهێنێ له‌سه‌ر ئه‌و باره‌ی که‌ ئێوه‌ی له‌سه‌رن(که‌ جیانه‌ بوونه‌وه‌ی موسوڵمان و دووڕوو وکافره‌) هه‌تا جیا ده‌کاته‌وه‌ پیس له‌ پاک وه‌ خوای گه‌وره‌ ئێوه‌ ئاگادار ناکات به‌سه‌ر نهێنی(غه‌یب) دا به‌ڵام خوا هه‌ڵی ئه‌بژێرێ له‌ فروستاده‌ و نێرراوه‌کانی دا هه‌ر که‌سێکی بوێت جا بڕوای ڕاسته‌قینه‌ بێنن به‌خوا وه‌ به‌ نێرراوه‌کانی وه‌ ئه‌گه‌ر به‌و جۆره‌ بڕوا بێنن و خۆتان بپارێزن ئه‌وه‌ پاداشتێکی زۆر گه‌وره‌تان بۆ هه‌یه‌."  
  },
  {
    "number": 180,
    "text": "وَلَا يَحْسَبَنَّ ٱلَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِمَآ ءَاتَىٰهُمُ ٱللَّهُ مِن فَضْلِهِۦ هُوَ خَيْرًا لَّهُم بَلْ هُوَ شَرٌّ لَّهُمْ سَيُطَوَّقُونَ مَا بَخِلُوا۟ بِهِۦ يَوْمَ ٱلْقِيَٰمَةِ وَلِلَّهِ مِيرَٰثُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ وَٱللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ",
    "english": "And let not those who [greedily] withhold what Allah has given them of His bounty ever think that it is better for them. Rather, it is worse for them. Their necks will be encircled by what they withheld on the Day of Resurrection. And to Allah belongs the heritage of the heavens and the earth. And Allah, with what you do, is [fully] Acquainted.",
    "asan": "واگومان نه‌به‌ن ئه‌وانه‌ی که به‌خیلی و ڕه‌زیلی ده‌که‌ن، له‌و نازو نیعمه‌تانه‌ی خوا پێی به‌خشیوون، نابه‌خشن، کارێکی چاکه بۆیان، نه‌خێر ئه‌وه کارێکی خراپ و نادروسته بۆیان، چونکه ئه‌و شتانه‌ی که نه‌یانده‌به‌خشی له ڕۆژی قیامه‌تدا ده‌ست ده‌نێته بینیان و ده‌بنه کۆت له گه‌ردنیاندا، (بێگومان) هه‌رچی له ئاسمانه‌کان و زه‌ویدا هه‌یه هه‌ر خوا خاوه‌نیانه‌و خوا ئاگایه به هه‌موو ئه‌و کارو کرده‌وانه‌ی که ئێوه ئه‌نجامی ده‌ده‌ن.",
    "puxt": "هه‌رگیز وا گومان نه‌به‌ن ئه‌و که‌سانه‌ی که‌ چروکی ده‌که‌ن به‌وه‌ی که‌ خوا پێ ی به‌خشیون له‌ ڕێزو به‌هره‌ی خۆی که‌ ئه‌و(چروکی)ه‌ چاکتره‌ بۆیان(نه‌خیر وانی یه‌) به‌ڵکو ئه‌وه‌ خراپه‌ بۆیان به‌ زویی ئه‌وه‌ی چروکیان پێ ده‌کرد وه‌ک ته‌وق ده‌کرێته‌ ملیان له‌ پاشه‌ڕۆژدا(ڕۆژی هه‌ستانه‌وه‌) وه‌ هه‌ر بۆ خوایه‌ که‌له‌پوورو میراتی ئاسمانه‌کان و زه‌وی وه‌ خوا ئاگاداره‌ به‌ هه‌رچی که‌ ئێوه‌ ده‌یکه‌ن."  
  },
  {
    "number": 181,
    "text": "لَّقَدْ سَمِعَ ٱللَّهُ قَوْلَ ٱلَّذِينَ قَالُوٓا۟ إِنَّ ٱللَّهَ فَقِيرٌ وَنَحْنُ أَغْنِيَآءُ سَنَكْتُبُ مَا قَالُوا۟ وَقَتْلَهُمُ ٱلْأَنۢبِيَآءَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَنَقُولُ ذُوقُوا۟ عَذَابَ ٱلْحَرِيقِ",
    "english": "Allah has certainly heard the statement of those [Jews] who said, \"Indeed, Allah is poor, while we are rich.\" We will record what they said and their killing of the prophets without right and will say, \"Taste the punishment of the Burning Fire.",
    "asan": "سوێند بێت بێگومان خوای په‌روه‌ردگار گوفتاری (نابه‌جێی) ئه‌و (جوله‌کانه‌ی) بیست که وتیان: خوا هه‌ژاره و ئێمه ده‌وڵه‌مه‌ندین!! ئێمه ئه‌و گوفتارانه یاداشت و تۆمار ده‌که‌ین له‌سه‌ریان، هه‌روه‌ها کوشتنی پێغه‌مبه‌ران به ده‌ستی ئه‌وان به ناحه‌ق، (له دۆزه‌خیشدا) پێیان ده‌ڵێین: بچێژن سزای ئاگری سوتێنه‌ر...",
    "puxt": "به‌ڕاستی خوا بیستی وته‌ی ئه‌و(جووله‌ک) انه‌ی که‌ وتیان بێگومان خوا هه‌ژاره‌ و ئێمه‌ ده‌وڵه‌مه‌ندین(چونکه‌ داوای قه‌رزمان لێده‌کات) ئه‌وه‌ی که‌ وتیان ده‌ینوسین(وه‌ ده‌ینوسین) کوشتنی ئه‌وانه‌ بۆ پێغه‌مبه‌ره‌کان به‌ ناڕه‌وا وه‌ (پێیان) ده‌ڵێن بچه‌ژن سزای ئاگری سوتێنه‌ر."  
  },
  {
    "number": 182,
    "text": "ذَٰلِكَ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ وَأَنَّ ٱللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِّلْعَبِيدِ",
    "english": "That is for what your hands have put forth and because Allah is not ever unjust to [His] servants.\"",
    "asan": "ئه‌و سزایه له ده‌ره‌نجامی ده‌ست پێشخه‌ری خۆتاندایه‌، چونکه به‌ڕاستی خوا هیچ جۆره سته‌مێک له به‌نده‌کان ناکات.",
    "puxt": "ئه‌و(سزا سه‌خته‌) به‌هۆی کرده‌وه‌ی(خراپی خۆتانه‌وه‌یه‌) که‌ پێشتان خستووه‌ بێگومان خوا هیچ جۆره‌ سته‌مێک ناکات له‌ به‌نده‌کان."  
  },
  {
    "number": 183,
    "text": "ٱلَّذِينَ قَالُوٓا۟ إِنَّ ٱللَّهَ عَهِدَ إِلَيْنَآ أَلَّا نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتَّىٰ يَأْتِيَنَا بِقُرْبَانٍ تَأْكُلُهُ ٱلنَّارُ قُلْ قَدْ جَآءَكُمْ رُسُلٌ مِّن قَبْلِى بِٱلْبَيِّنَٰتِ وَبِٱلَّذِى قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِن كُنتُمْ صَٰدِقِينَ",
    "english": "[They are] those who said, \"Indeed, Allah has taken our promise not to believe any messenger until he brings us an offering which fire [from heaven] will consume.\" Say, \"There have already come to you messengers before me with clear proofs and [even] that of which you speak. So why did you kill them, if you should be truthful?\"",
    "asan": "(ئه‌و جووله‌کانه‌ی) ده‌ڵێن: خوا په‌یمانی داوه به ئێمه که به هیچ پێغه‌مبه‌رێک باوه‌ڕ نه‌که‌ین تاقوربانیه‌کمان بۆ نه‌هێنێت و (نه‌یبینین) ئاگر ده‌یخوات و ده‌یسوتێنێت و له ناوی ده‌بات، (ئه‌ی محمد (صلی الله علیه وسلم) پێیان بڵێ: خۆ ژماره‌یه‌ک پێغه‌مبه‌ر له پێش منه‌وه ڕه‌وانه‌کران بۆتان به‌چه‌نده‌ها به‌ڵگه‌و نیشانه‌ی ئاشکراوه و به‌و داخوازیه‌شه‌وه که‌وتتان، جا بۆ کوشتانن و (شه‌هیدتان کردن) ئه‌گه‌ر ئێوه ڕاستگۆن؟!",
    "puxt": "ئه‌و(جووله‌کانه‌) ی که‌ وتیان به‌ڕاستی خوا په‌یمانی داوه‌ به‌ ئێمه‌ که‌ بڕوا نه‌هێنین به‌هیچ نێرراوێک هه‌تا قوربانی و خێرێکمان بۆ نه‌هێنێت که‌ ئاگر(بێته‌ خواره‌وه‌و) بیسوتێنێت بڵێ بێگومان هاتن بۆلاتان چه‌ند پێغه‌مبه‌رێک له‌ پێش منه‌وه‌ به‌ به‌ڵگه‌ ڕوونه‌کانه‌وه‌ و به‌ ئه‌و(موعجیزه‌یه‌ی) که‌ وتتان ده‌ی بۆچی ئه‌و(پێغه‌مبه‌ر) انه‌تان کوشت ئه‌گه‌ر ئێوه‌ ڕاست ده‌که‌ن."  
  },
  {
    "number": 184,
    "text": "فَإِن كَذَّبُوكَ فَقَدْ كُذِّبَ رُسُلٌ مِّن قَبْلِكَ جَآءُو بِٱلْبَيِّنَٰتِ وَٱلزُّبُرِ وَٱلْكِتَٰبِ ٱلْمُنِيرِ",
    "english": "Then if they deny you, [O Muhammad] - so were messengers denied before you, who brought clear proofs and written ordinances and the enlightening Scripture.",
    "asan": "خۆ ئه‌گه‌ر بڕوایان پێنه‌کردیت، ئه‌وه به‌ڕاستی زۆرێک له پێغه‌مبه‌رانی پێش تۆ بروایان پێ نه‌کراوه هه‌رچه‌نده جۆره‌ها موعجیزه و نامه‌ی پڕ له ستایش و ئامۆژگاری و کتێبی ڕووناککه‌ره‌وه‌یان هێنابوو.",
    "puxt": "جا ئه‌گه‌ر باوه‌ڕیان پێ نه‌کردی ئه‌وه‌ بێگومان بڕوا نه‌کراوه‌ به‌ پێغه‌مبه‌رانی له‌پێش تۆوه‌ هێناویانه‌ به‌ڵگه‌ ڕوونه‌کان و نامه‌ی ئاسمانی(نامه‌ی په‌ند و ته‌مێ که‌ر) و نامه‌ی ڕوون که‌ره‌وه.‌"  
  },
  {
    "number": 185,
    "text": "كُلُّ نَفْسٍ ذَآئِقَةُ ٱلْمَوْتِ وَإِنَّمَا تُوَفَّوْنَ أُجُورَكُمْ يَوْمَ ٱلْقِيَٰمَةِ فَمَن زُحْزِحَ عَنِ ٱلنَّارِ وَأُدْخِلَ ٱلْجَنَّةَ فَقَدْ فَازَ وَمَا ٱلْحَيَوٰةُ ٱلدُّنْيَآ إِلَّا مَتَٰعُ ٱلْغُرُورِ",
    "english": "Every soul will taste death, and you will only be given your [full] compensation on the Day of Resurrection. So he who is drawn away from the Fire and admitted to Paradise has attained [his desire]. And what is the life of this world except the enjoyment of delusion.",
    "asan": "هه‌موو که‌سێک ده‌بێت بمرێت و مردن بچێژێت، ته‌نها له ڕۆژی قیامه‌تدا کرێ و پاداشتان به‌ته‌واوی پێ ده‌درێت (ده‌رئه‌نجامی کرده‌وه‌کانتان دێته‌وه ڕێتان) ئه‌وسا ئه‌وه‌ی دوور خرایه‌وه له ئاگری دۆزه‌خ و خرایه به‌هه‌شته‌وه‌، ئه‌وه به‌ڕاستی سه‌رفراز بووه‌، ژیانی دنیاش بێجگه له‌وه‌ی که ڕابواردنێکی خه‌ڵه‌تێنه‌ره شتێکی تر نیه‌.",
    "puxt": "هه‌موو(خاوه‌ن) گیانێک مردن ده‌چێژێت وه‌ به‌ڕاستی به‌ته‌واوی پێتان ده‌درێت پاداشته‌کانتان له‌ ڕۆژی دوایی دا(هه‌ستانه‌وه‌دا) ئینجا هه‌رکه‌س دوورخرێته‌وه‌ له‌ ئاگری دۆزه‌خ و بخرێته‌ به‌هه‌شته‌وه‌ ئه‌وه‌ به‌ڕاستی ئه‌و که‌سه‌ سه‌رکه‌وتووه‌ ژیانی دنیاش هیچ شتێک نی یه‌ بێجگه‌له‌ به‌هره‌و ئاره‌زوویه‌کی فریوده‌ر."  
  },
  {
    "number": 186,
    "text": "لَتُبْلَوُنَّ فِىٓ أَمْوَٰلِكُمْ وَأَنفُسِكُمْ وَلَتَسْمَعُنَّ مِنَ ٱلَّذِينَ أُوتُوا۟ ٱلْكِتَٰبَ مِن قَبْلِكُمْ وَمِنَ ٱلَّذِينَ أَشْرَكُوٓا۟ أَذًى كَثِيرًا وَإِن تَصْبِرُوا۟ وَتَتَّقُوا۟ فَإِنَّ ذَٰلِكَ مِنْ عَزْمِ ٱلْأُمُورِ",
    "english": "You will surely be tested in your possessions and in yourselves. And you will surely hear from those who were given the Scripture before you and from those who associate others with Allah much abuse. But if you are patient and fear Allah - indeed, that is of the matters [worthy] of determination.",
    "asan": "سوێند بێت بێگومان تاقی ده‌کرێنه‌وه له ماڵ و دارایی و خۆیشتاندا (زیان له ساماندا ده‌که‌ن، خۆتان توشی ناخۆشی و ئازار ده‌بن) هه‌روه‌ها سوێند بێت له خاوه‌نانی کتێبی پێش خۆتان و له موشریک و هاوه‌ڵگه‌رانه‌وه ئازارێکی زۆر ده‌بیسن (ئه‌وه‌نده بوختان و قسه‌ی نابه‌جێتان بۆ هه‌ڵده‌به‌ستن، وه‌ک ئازار به‌رگوێتان بکه‌وێت وایه‌)، به‌ڵام ئه‌گه‌ر خۆڕاگر بن و پارێزکار بن و له خوا بترسن (له سنوور ده‌رنه‌چن)، به‌ڕاستی ئه‌و هه‌ڵوێسته له‌کاره په‌سه‌ندو کرده‌وه پایه‌داره‌کانه‌.",
    "puxt": "سوێند بێت بێگومان تاقی ده‌کرێنه‌وه‌ له‌ سامان و دارایی و گیانی خۆتاندا سوێند بێت بێگومان ده‌یبیستن له‌وانه‌ی که‌ نامه‌یان پێدراوه‌ له‌ پێش ئێوه‌، وه‌ له‌وانه‌ی هاوبه‌شیان بۆ خوا داناوه‌(ئازارو) قسه‌ی ناخۆشی زۆر جا ئه‌گه‌ر ئێوه‌ ئارام بگرن و پارێزکار بن ئه‌وه‌ بێگومان ئه‌وه‌ له‌ کاره‌ به‌هێز و گه‌وره‌کانه‌ له‌و کارانه‌یه‌ لێبڕانی ده‌وێ."  
  },
  {
    "number": 187,
    "text": "وَإِذْ أَخَذَ ٱللَّهُ مِيثَٰقَ ٱلَّذِينَ أُوتُوا۟ ٱلْكِتَٰبَ لَتُبَيِّنُنَّهُۥ لِلنَّاسِ وَلَا تَكْتُمُونَهُۥ فَنَبَذُوهُ وَرَآءَ ظُهُورِهِمْ وَٱشْتَرَوْا۟ بِهِۦ ثَمَنًا قَلِيلًا فَبِئْسَ مَا يَشْتَرُونَ",
    "english": "And [mention, O Muhammad], when Allah took a covenant from those who were given the Scripture, [saying], \"You must make it clear to the people and not conceal it.\" But they threw it away behind their backs and exchanged it for a small price. And wretched is that which they purchased.",
    "asan": "(یاد بێنه‌ره‌وه‌) کاتێک خوا په‌یمانی وه‌رگرت له‌وانه‌ی کتێبیان پێ به‌خشراوه که ڕوونی بکه‌نه‌وه بۆ خه‌ڵکی و مه‌رامه‌کانی باس بکه‌ن و نه‌یشارنه‌وه‌، که‌چی خستیانه پشت خۆیان و به نرخێکی هه‌رزان فرۆشتیان (ئه‌گه‌ر هه‌موو دنیاش بێت، دینی بۆ بفرۆشی هه‌رزان فرۆشراوه و زه‌ره‌رێکی بێ سنووره‌) ئای که شتێکی بێ نرخیان کڕیوه و ده‌ستیان که‌وتووه‌.",
    "puxt": "بێنه‌وه‌ بیریان کاتێک که‌ خوا وه‌ری گرت په‌یمان له‌وانه‌ی که‌ نامه‌یان پێ به‌خشرابوو ده‌بێ ئه‌و نامه‌یه‌ ڕوون بکه‌نه‌وه‌ بۆ مه‌ردومان وه‌ نه‌یشارنه‌وه‌ به‌ڵام ئه‌و (په‌یمانه‌) یان فڕێ دایه‌ پشت خۆیانه‌وه‌ و کڕییان به‌و نامه‌یه‌ نرخێکی که‌م ئای چه‌ند خراپه‌ ئه‌وه‌ی کڕییان ."  
  },
  {
    "number": 188,
    "text": "لَا تَحْسَبَنَّ ٱلَّذِينَ يَفْرَحُونَ بِمَآ أَتَوا۟ وَّيُحِبُّونَ أَن يُحْمَدُوا۟ بِمَا لَمْ يَفْعَلُوا۟ فَلَا تَحْسَبَنَّهُم بِمَفَازَةٍ مِّنَ ٱلْعَذَابِ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ",
    "english": "And never think that those who rejoice in what they have perpetrated and like to be praised for what they did not do - never think them [to be] in safety from the punishment, and for them is a painful punishment.",
    "asan": "وا گومان مه‌به به‌وانه‌ی دڵخۆشن به‌وه‌ی که هه‌یانه‌و حه‌زده‌که‌ن باس بکرێن و خه‌ڵکی سوپاسیان بکات له‌سه‌ر کارو چاکه‌یه‌ک که نه‌یانکردووه‌، ئه‌وه هه‌رگیز وامه‌زانه ئه‌وانه له ده‌ست سزا ڕزگاریان ده‌بێت، به‌ڵکو سزایه‌کی به ئێش چاوه‌ڕێیانه‌.",
    "puxt": "وه‌ گومان مه‌به‌ ئه‌وانه‌ی که‌ شادمانن به‌وه‌ی که‌ کردیان و پێیان خۆشه‌ که‌ سوپاس بکرێن به‌شتێک که‌ نه‌یان کردووه‌ ئه‌وه‌ هه‌رگیز گومانیان پێ مه‌به‌ به‌ ڕزگاربوو له‌ سزا و بۆ ئه‌وانه‌ هه‌یه‌ سزایه‌کی ئازار ده‌ر."  
  },
  {
    "number": 189,
    "text": "وَلِلَّهِ مُلْكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ وَٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ",
    "english": "And to Allah belongs the dominion of the heavens and the earth, and Allah is over all things competent.",
    "asan": "هه‌رچی له ئاسمانه‌کان و زه‌ویدا هه‌یه هه‌ر خوا خاوه‌نیانه و ئه‌و خوایه ده‌سه‌ڵاتی به‌سه‌ر هه‌موو شتێکدا هه‌یه‌.",
    "puxt": "هه‌ر بۆ خوایه‌ پادشایه‌تی ئاسمانه‌کان و زه‌وی وه‌ خوا به‌سه‌ر هه‌موو شتێکدا ده‌سه‌ڵات داره‌."  
  },
  {
    "number": 190,
    "text": "إِنَّ فِى خَلْقِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ وَٱخْتِلَٰفِ ٱلَّيْلِ وَٱلنَّهَارِ لَءَايَٰتٍ لِّأُو۟لِى ٱلْأَلْبَٰبِ",
    "english": "Indeed, in the creation of the heavens and the earth and the alternation of the night and the day are signs for those of understanding.",
    "asan": "به‌ڕاستی له دروستکردنی ئاسمانه‌کان و زه‌ویدا و له ئاڵو گۆڕی شه‌و و ڕۆژدا به‌ڵگه و نیشانه‌ی زۆر هه‌ن بۆ که‌سانی ژیر و هۆشمه‌ند...",
    "puxt": "به‌ڕاستی له‌ دروست کردنی ئاسمانه‌کان و زه‌وی دا و له‌ جیاوازی و گۆڕانی شه‌وو ڕۆژدا چه‌نده‌ها به‌ڵگه‌ هه‌یه‌ بۆ خاوه‌ن ژیری یه‌کان."  
  },
  {
    "number": 191,
    "text": "ٱلَّذِينَ يَذْكُرُونَ ٱللَّهَ قِيَٰمًا وَقُعُودًا وَعَلَىٰ جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِى خَلْقِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَٰذَا بَٰطِلًا سُبْحَٰنَكَ فَقِنَا عَذَابَ ٱلنَّارِ",
    "english": "Who remember Allah while standing or sitting or [lying] on their sides and give thought to the creation of the heavens and the earth, [saying], \"Our Lord, You did not create this aimlessly; exalted are You [above such a thing]; then protect us from the punishment of the Fire.",
    "asan": "ئه‌وانه‌ی یادی خوا ده‌که‌ن له‌کاتێکدا که به‌پێوه‌ن یان دانیشتوون یان ڕاکشاوون (له هیچ حاڵه‌تێکدا یادی ئه‌وزاته فه‌رامۆش ناکه‌ن)، هه‌میشه بیرده‌که‌نه‌وه له دروست بوونی ئاسمانه‌کان و زه‌وی (بیرده‌که‌نه‌وه له هه‌موو ورده‌کاریه‌ک، سه‌رنجی هه‌موو دیارده‌یه‌ک ده‌ده‌ن، سه‌رئه‌نجام ده‌ڵێن): په‌روه‌ردگارا تۆ ئه‌م هه‌موو دروست کراوانه‌ت بێ هوده و بێ ئامانج دروست نه‌کردووه‌، پاکیی و بێگه‌ردیی شایسته‌ی تۆیه‌، ده تۆش بمانپارێزه له سزای ئاگری دۆزه‌خ.",
    "puxt": "ئه‌وانه‌ی که‌ یادی خوا ده‌که‌ن به‌ پێوه‌و به‌ دانیشتنه‌وه‌ به‌ ڕاکشانه‌وه‌ وه‌ بیر ده‌که‌نه‌وه‌ له‌ دروست کردنی ئاسمانه‌کان و زه‌وی(ئه‌ڵێن) ئه‌ی په‌روه‌ردگارمان ئه‌مه‌(جیهان) ت دروست نه‌کردوه‌ به‌ بێهوده‌ پاک و بێ گه‌ردی بۆتۆ ده‌سا تۆش بمان پارێزه‌ له‌ سزای ئاگری دۆزه‌خ."  
  },
  {
    "number": 192,
    "text": "رَبَّنَآ إِنَّكَ مَن تُدْخِلِ ٱلنَّارَ فَقَدْ أَخْزَيْتَهُۥ وَمَا لِلظَّٰلِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ",
    "english": "Our Lord, indeed whoever You admit to the Fire - You have disgraced him, and for the wrongdoers there are no helpers.",
    "asan": "په‌روه‌ردگارا به‌ڕاستی تۆ هه‌رکه‌س بخه‌یته ناو ئاگری دۆزه‌خه‌وه‌، ئه‌وه ئیتر شه‌رمه‌زارو ڕیسواو خه‌جاڵه‌تت کردووه‌، (جا بێگومان له‌وێ) سته‌مکاران هیچ جۆره پشتیوانێکیان نیه‌.",
    "puxt": "ئه‌ی په‌روه‌ردگارمان هه‌رکه‌س تۆ بیخه‌یته‌ ئاگری دۆزه‌خه‌وه‌ ئه‌وه‌ بێگومان ڕیسوات کردووه‌، وه‌ هیچ پشتیوانێک نی یه‌ بۆ سته‌مکاران."  
  },
  {
    "number": 193,
    "text": "رَّبَّنَآ إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِيًا يُنَادِى لِلْإِيمَٰنِ أَنْ ءَامِنُوا۟ بِرَبِّكُمْ فَـَٔامَنَّا رَبَّنَا فَٱغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرْ عَنَّا سَيِّـَٔاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ ٱلْأَبْرَارِ",
    "english": "Our Lord, indeed we have heard a caller calling to faith, [saying], 'Believe in your Lord,' and we have believed. Our Lord, so forgive us our sins and remove from us our misdeeds and cause us to die with the righteous.",
    "asan": "په‌روه‌ردگارا؛ به‌ڕاستی ئێمه گوێمان له بانگخوازێک بوو، بانگی کردین بۆ ئیمان و (ده‌یفه‌رموو): ئیمان بهێنن به په‌روه‌ردگارتان جا ئێمه‌ش (بێ دوودڵی)، خێرا باوه‌ڕمان هێناو (وتمان): په‌روه‌دگارا؛ ده‌تۆش له‌گوناهو هه‌ڵه‌کانمان خۆش ببه‌، چاوپۆشی بکه له‌کرداره ناپه‌سه‌نده‌کانمان و (له‌سه‌ر ڕێبازی) چاکان و (به‌خته‌وه‌ران) بمانمرێنه و له‌گه‌ڵ ئه‌واندا کۆمان بکه‌ره‌وه‌.",
    "puxt": "ئه‌ی په‌روه‌ردگارمان به‌ڕاستی ئێمه‌ گوێمان له‌ بانگخوازێک بوو بانگی ئه‌کرد بۆ بڕوا هێنان(ده‌ی وت) بڕوا بێنن به‌ په‌روه‌ردگارتان ده‌ست به‌جێ بڕوامان هێنا ئه‌ی په‌روه‌ردگارمان ده‌ی له‌ گوناهه‌کانمان خۆش ببه‌ و بسڕه‌وه‌ لێمان خراپه‌کانمان و بمان مرێنه‌ له‌گه‌ڵ چاکاندا."  
  },
  {
    "number": 194,
    "text": "رَبَّنَا وَءَاتِنَا مَا وَعَدتَّنَا عَلَىٰ رُسُلِكَ وَلَا تُخْزِنَا يَوْمَ ٱلْقِيَٰمَةِ إِنَّكَ لَا تُخْلِفُ ٱلْمِيعَادَ",
    "english": "Our Lord, and grant us what You promised us through Your messengers and do not disgrace us on the Day of Resurrection. Indeed, You do not fail in [Your] promise.\"",
    "asan": "په‌روه‌ردگارا؛ ئه‌و به‌ڵێنانه‌شمان بۆ ئه‌نجام بده که له‌سه‌ر زاری پێغه‌مبه‌رانتدا به‌ئێمه‌ت داوه (که سه‌رکه‌وتنه له دنیاداو به‌هه‌شتی به‌رینه له داهاتوودا) و له ڕۆژی قیامه‌تیشدا خه‌جاڵه‌ت و ڕوو زه‌ردمان مه‌که‌، بێگومان تۆ به‌ڵێن شکێن نیت و به‌ڵێنی خۆت ده‌به‌یته سه‌ر.",
    "puxt": "ئه‌ی په‌روه‌ردگارمان پێمان ببه‌خشه‌(له‌ پاش مردن) ئه‌وه‌ی به‌ڵێنت پێداین له‌سه‌ر زوبانی پێغه‌مبه‌ره‌کانت و ڕیسوامان مه‌که‌ له‌ ڕۆژی دوایی دا(هه‌ستانه‌وه‌) بێگومان تۆ به‌ڵێن ناشکێنیت."  
  },
  {
    "number": 195,
    "text": "فَٱسْتَجَابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّى لَآ أُضِيعُ عَمَلَ عَٰمِلٍ مِّنكُم مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَىٰ بَعْضُكُم مِّنۢ بَعْضٍ فَٱلَّذِينَ هَاجَرُوا۟ وَأُخْرِجُوا۟ مِن دِيَٰرِهِمْ وَأُوذُوا۟ فِى سَبِيلِى وَقَٰتَلُوا۟ وَقُتِلُوا۟ لَأُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّـَٔاتِهِمْ وَلَأُدْخِلَنَّهُمْ جَنَّٰتٍ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا ٱلْأَنْهَٰرُ ثَوَابًا مِّنْ عِندِ ٱللَّهِ وَٱللَّهُ عِندَهُۥ حُسْنُ ٱلثَّوَابِ",
    "english": "And their Lord responded to them, \"Never will I allow to be lost the work of [any] worker among you, whether male or female; you are of one another. So those who emigrated or were evicted from their homes or were harmed in My cause or fought or were killed - I will surely remove from them their misdeeds, and I will surely admit them to gardens beneath which rivers flow as reward from Allah, and Allah has with Him the best reward.\"",
    "asan": "(کاتێک ئیمانداران به‌م شێوه‌یه نزایان کرد، که په‌روه‌ردگاری ئازیزیان فێریان ده‌کات) بێگومان ئه‌و زاته دوعاکانیان لێوه‌رده‌گرێت (به هاناو هاواریانه‌وه ده‌چێت بۆیه ده‌فه‌رموێت): به‌ڕاستی من هه‌وڵ و کۆشش و کارو کرده‌وه‌ی هیچ کام له ئێوه به‌زایه ناده‌م، چ نێرینه و پیاوتان، چ مێینه و ئافره‌تتان (چونکه‌)هاوکاری یه‌کتر بوون (له چاکه‌و چاکه‌کاریدا)، جا ئه‌وانه‌ی کۆچیان کردو له شوێنه‌واری خۆیان ده‌ربه‌ده‌رکران و ئازارو ئه‌شکه‌نجه‌دران له پێناوی مندا و جه‌نگان و شه‌هیدکران، به‌ڕاستی سوێند بێت چاوپۆشی ده‌که‌م له هه‌ڵه‌و گوناهه‌کانیان و ده‌یانخه‌مه باخه‌کانی به‌هه‌شته‌وه که چه‌نده‌ها ڕووبار به‌ژێر دره‌خته‌کانیداو به‌رده‌م کۆشکه‌کانیدا ده‌ڕوات، ئه‌مه‌ش پاداشتێکه له لایه‌ن خواوه (پێشکه‌شیان ده‌کرێت) خوا پاداشتی چاک و جوانی لایه (بۆ تێکۆشه‌ران).",
    "puxt": "ئینجا په‌روه‌ردگاریان وه‌ڵامی(نزاکانی) دانه‌وه‌ (فه‌رمووی) بێگومان من زایه‌ ناکه‌م کرده‌وه‌ی (هیچ) خاوه‌ن کرده‌وه‌یه‌ک له‌ ئێوه‌ له‌ نێر یان مێ هه‌ندێکتان له‌ هه‌ندێکی ترتان بوون جا ئه‌وانه‌ی که‌ کۆچیان کرد و ده‌رکران له‌ جێ و شوێنی خۆیان و ئه‌شکه‌نجه‌و ئازار دران له‌ ڕێ ی مندا و جه‌نگیان کرد و کوژران سوێند به‌خوا ده‌سڕمه‌وه‌ لێیان خراپه‌کانیان وه‌ بێگومان ده‌یان خه‌مه‌ به‌هه‌شتانێکه‌وه‌ که‌ ڕووباره‌کان دێن و ده‌چن به‌ژێریاندا ئه‌مه‌ پاداشت دانه‌وه‌یه‌که‌ له‌ لای خواوه‌، وه‌ لای خوایه‌ جوانترین(چاکترین) پاداشت."  
  },
  {
    "number": 196,
    "text": "لَا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ فِى ٱلْبِلَٰدِ",
    "english": "Be not deceived by the [uninhibited] movement of the disbelievers throughout the land.",
    "asan": "(ئه‌ی ئیماندار) هه‌رگیز هێزو ده‌سه‌ڵاتی ئه‌وانه‌ی بێ باوه‌ڕن له وڵاتاندا تۆ له‌خشته نه‌بات.",
    "puxt": "له‌ خشته‌ت نه‌بات(فریوت نه‌دا) هاتووچۆی ئه‌وانه‌ی بێ بڕوان(به‌خۆشی و ئاسووده‌یی یه‌وه‌) له‌ وڵاتدا."  
  },
  {
    "number": 197,
    "text": "مَتَٰعٌ قَلِيلٌ ثُمَّ مَأْوَىٰهُمْ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ ٱلْمِهَادُ",
    "english": "[It is but] a small enjoyment; then their [final] refuge is Hell, and wretched is the resting place.",
    "asan": "(ئه‌وه هه‌رهه‌مووی) ڕابواردنێکی که‌مه (چونکه‌) له‌وه‌ودوا شوێن و جێگه‌یان دۆزه‌خه‌، که ناخۆشترین جێگه و ڕێگه‌یه‌.",
    "puxt": "ئه‌و ئاسووده‌ییه‌ی ئه‌وان خۆشی یه‌کی که‌مه‌ پاشان جێ و شوێنیان دۆزه‌خه‌ ئای چ شوێنێکی به‌ده‌."  
  },
  {
    "number": 198,
    "text": "لَٰكِنِ ٱلَّذِينَ ٱتَّقَوْا۟ رَبَّهُمْ لَهُمْ جَنَّٰتٌ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا ٱلْأَنْهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَا نُزُلًا مِّنْ عِندِ ٱللَّهِ وَمَا عِندَ ٱللَّهِ خَيْرٌ لِّلْأَبْرَارِ",
    "english": "But those who feared their Lord will have gardens beneath which rivers flow, abiding eternally therein, as accommodation from Allah. And that which is with Allah is best for the righteous.",
    "asan": "به‌ڵام ئه‌وانه که پارێزکارن و له سزای په‌روه‌ردگاریان ده‌ترسن (جێگه و ڕێگه‌یان) باخه‌کانی به‌هه‌شته که چه‌نده‌ها ڕووبار به‌ژێر دره‌خته‌کانیداو به‌به‌رده‌م کۆشکه‌کانیدا ده‌ڕوات، هاوڕێ له‌گه‌ل ژیانی هه‌مشه‌یی له‌وێدا، ئه‌و شوێنانه‌ش له‌لایه‌ن خواوه ئاماده‌کراوه‌، بۆ میوانداری هه‌میشه‌یی به‌خته‌وه‌ران، ئه‌ڵبه‌ته ئه‌وبه‌شه‌ی که لای خوایه چاکترو به‌نرختره بۆ چاکه‌کاران و خواناسان.",
    "puxt": "به‌ڵام ئه‌وانه‌ی له‌ په‌روه‌ردگاریان ده‌ترسن بۆیان هه‌یه‌ به‌هه‌شتانێک که‌ ڕووباره‌کان دێن و ده‌چن به‌ژێریاندا تیایدا ده‌مێننه‌وه‌ به‌ هه‌میشه‌یی ئاماده‌ کراوه‌ له‌ لایه‌ن خواوه‌، وه‌ ئه‌وه‌ی که‌ لای خوایه‌ چاکتره‌ بۆ پیاو چاکان."  
  },
  {
    "number": 199,
    "text": "وَإِنَّ مِنْ أَهْلِ ٱلْكِتَٰبِ لَمَن يُؤْمِنُ بِٱللَّهِ وَمَآ أُنزِلَ إِلَيْكُمْ وَمَآ أُنزِلَ إِلَيْهِمْ خَٰشِعِينَ لِلَّهِ لَا يَشْتَرُونَ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ ثَمَنًا قَلِيلًا أُو۟لَٰٓئِكَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ إِنَّ ٱللَّهَ سَرِيعُ ٱلْحِسَابِ",
    "english": "And indeed, among the People of the Scripture are those who believe in Allah and what was revealed to you and what was revealed to them, [being] humbly submissive to Allah. They do not exchange the verses of Allah for a small price. Those will have their reward with their Lord. Indeed, Allah is swift in account.",
    "asan": "به‌ڕاستی هه‌ندێ که‌س هه‌ن له خاوه‌نانی کتێب که باوه‌ڕی به‌خوا پته‌و و دامه‌زراوه‌، هه‌روه‌ها به‌و (قورئانه‌ش) که بۆ ئێوه ڕه‌وانه‌کراوه و به‌و کتێبانه‌ش بۆ خۆیان پێشتر ڕه‌وانه کراوه‌، له‌کاتێکدا ئه‌وانه ترسی خوایان له دڵدایه و مه‌به‌ستیانه خوا لێیان ڕازی بێت، ئایه‌ته‌کانی خوا به‌نرخێکی که‌م (یاخود به‌هیچ نرخێک) نافرۆشن، ئه‌وانه پاداشتی (ئیمان و باوه‌ڕی) خۆیان لای په‌روه‌ردگاریان وه‌رده‌گرن، به‌ڕاستی خوا به‌خێرایی لێپرسینه‌وه ئه‌نجام ده‌دات (تا به‌زوویی به‌خته‌وه‌ران بخاته به‌هه‌شته‌وه و ناپوخته‌کانیش له دۆزه‌خ توند بکات).",
    "puxt": "بێگومان له‌ناو نامه‌ داره‌کاندا هه‌یه‌ که‌سانێک که‌ بڕوا ده‌هێنن به‌خوا و ئه‌و نامه‌یه‌ی که‌ نێرراوه‌ته‌ خواره‌وه‌ بۆ ئێوه‌، وه‌ به‌و نامه‌ی که‌ نێرراوه‌ته‌ خواره‌وه‌ بۆ خۆیان مل که‌چن بۆ خوا به‌ڵگه‌کانی خوا نافرۆشن به‌ نرخێکی که‌م ئه‌و نامه‌ دارانه‌ بۆیان هه‌یه‌ پاداشتی خۆیان له‌ لای په‌روه‌ردگاریانه‌وه‌ بێگومان خوا لێپرسینه‌وه‌ی خێرایه‌."  
  },
  {
    "number": 200,
    "text": "يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ ٱصْبِرُوا۟ وَصَابِرُوا۟ وَرَابِطُوا۟ وَٱتَّقُوا۟ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ",
    "english": "O you who have believed, persevere and endure and remain stationed and fear Allah that you may be successful.",
    "asan": "ئه‌ی ئه‌وانه‌ی که باوه‌ڕتان هێناوه خۆگربن و خۆڕاگریی و ئارامگریی و به‌سه‌ر خۆتاندا بهێنن، نه‌به‌زن له خۆگری مانه‌وه‌تان له سه‌نگه‌ردا، هه‌وڵ بده‌ن هه‌میشه له سه‌نگه‌ری خه‌بات و کۆششدا بن، له خوا بترسن و پارێزکاربن بۆ ئه‌وه‌ی سه‌رفرازیی (هه‌میشه‌یی) به‌ده‌ست بهێنن.",
    "puxt": "ئه‌ی ئه‌وانه‌ی که‌ بڕواتان هێناوه‌ خۆ گربن و(له‌ خۆگری دوژمن) خۆگرتر بن و له‌ سه‌نگه‌ردا ئێشک بگرن و له‌ خوا بترسن بۆ ئه‌وه‌ی ڕزگار بن."  
  }
]