20.json

[
  {
    "number": 1,
    "text": "طه",
    "english": "Ta, Ha.",
    "asan": "سه‌رنجی سه‌ره‌تای سووره‌تی (البقرة) بده",
    "puxt": "به‌ (طا، ها) ده‌خوێنرێته‌وه‌ بۆ مانه‌که‌ی سه‌یری سه‌ره‌تای سوره‌تی (البقرة) بکه‌." 
  },
  {
    "number": 2,
    "text": "مَآ أَنزَلْنَا عَلَيْكَ ٱلْقُرْءَانَ لِتَشْقَىٰٓ",
    "english": "We have not sent down to you the Qur'an that you be distressed",
    "asan": "ئه ی پێغه‌مبه‌ر ‎صلی الله علیه وسلم ئێمه ئه‌و قورئانه‌‌مان دانه‌به‌زاندووه بۆ سه‌ر تۆ تاتووشی خه‌فه‌ت و غه‌م و په‌ژاره ببیت",
    "puxt": "قورئانمان نه‌ناردۆته‌ خواره‌وه‌ بۆ سه‌ر تۆ بۆ ئه‌وه‌ی دووچاری ناڕه‌حه‌تی غه‌م و په‌ژاره‌ ببیت." 
  },
  {
    "number": 3,
    "text": "إِلَّا تَذْكِرَةً لِّمَن يَخْشَىٰ",
    "english": "But only as a reminder for those who fear [Allah] -",
    "asan": "به‌ڵکو یادخه‌ره‌وه‌یه‌، بۆ ئه‌و که‌سه‌ی که له لێپرسینه‌وه‌ی په‌روه‌ردگار ده‌ترسێت",
    "puxt": "ته‌نها ئامۆژگاری و بیرخستنه‌وه‌یه‌ بۆ ئه‌و که‌سه‌ی (له‌خوا) ده‌ترسێ." 
  },
  {
    "number": 4,
    "text": "تَنزِيلًا مِّمَّنْ خَلَقَ ٱلْأَرْضَ وَٱلسَّمَٰوَٰتِ ٱلْعُلَى",
    "english": "A revelation from He who created the earth and highest heavens,",
    "asan": "قورئان، له‌لایه‌ن زاتێکه‌وه به‌ش به‌ش دابه‌زیووه‌، که زه‌وی دروست کردووه و ئاسمانه بڵنده‌کانی به‌دی هێناوه",
    "puxt": "ئه‌م قورئانه‌ به‌ به‌ش به‌ش نێردراوه‌ته‌ خواره‌وه‌ له‌لایه‌ن زاتێکه‌وه‌ که‌ زه‌وی و ئاسمانه‌ به‌رزو بڵنده‌کانی دروست کردووه‌." 
  },
  {
    "number": 5,
    "text": "ٱلرَّحْمَٰنُ عَلَى ٱلْعَرْشِ ٱسْتَوَىٰ",
    "english": "The Most Merciful [who is] above the Throne established.",
    "asan": "خوای میهره‌بان به‌سه‌ر ته‌ختی فه‌مانڕه‌وایه‌تی خۆیه‌وه وه‌ستاوه (عه‌رشی ئه‌و زاته له سه‌رو حه‌وت چین ئاسمانه‌وه‌یه و له‌وێوه سه‌رپه‌رشتی هه‌موو به دیهێنراوه‌کان ده‌کات، سه‌رنجی لاپه‌ڕه 249 ئایه‌تی ژماره /2 الرعد)",
    "puxt": "که‌ (خوای) میهره‌بانه‌ که‌ له‌سه‌ر عه‌رش وه‌ستاوه‌ (به‌و شێوه‌ی شیاوی بێت ئێمه‌ چۆنیه‌تییه‌که‌ی ) نازانین." 
  },
  {
    "number": 6,
    "text": "لَهُۥ مَا فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِى ٱلْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا وَمَا تَحْتَ ٱلثَّرَىٰ",
    "english": "To Him belongs what is in the heavens and what is on the earth and what is between them and what is under the soil.",
    "asan": "هه‌رچی له ئاسمانه‌کان و هه‌رچی له زه‌ویداو هه‌رچی له نێوانیاندا هه‌یه و هه‌رچی له ژێر خاکدایه (هه‌ر هه‌مووی) خوا خاوه‌نیانه",
    "puxt": "ته‌نها موڵکی خوایه‌ ئه‌وه‌ی له‌ ئاسمانه‌کان و ئه‌وه‌ی له‌ زه‌وی دایه‌ وه‌ ئه‌وه‌ی له‌ نێوانیاندایه‌و ئه‌وه‌ی له‌ژێر خاك دایه‌." 
  },
  {
    "number": 7,
    "text": "وَإِن تَجْهَرْ بِٱلْقَوْلِ فَإِنَّهُۥ يَعْلَمُ ٱلسِّرَّ وَأَخْفَى",
    "english": "And if you speak aloud - then indeed, He knows the secret and what is [even] more hidden.",
    "asan": "خۆ ئه‌گه‌ر به‌ئاشکرا قسه بکه‌یت، ئه‌وه بێگومان ئه‌و زاته به‌نهێنی و له نهێنیش په‌نهانتر ده‌زانێت",
    "puxt": "ئه‌گه‌ر تۆ به‌ ئاشکرا قسه‌ بکه‌یت ئه‌وه‌ به‌ڕاستی ئه‌و (خوا) نهێنی و له‌نهێنی شاراوه‌تریش ده‌زانێ." 
  },
  {
    "number": 8,
    "text": "ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ لَهُ ٱلْأَسْمَآءُ ٱلْحُسْنَىٰ",
    "english": "Allah - there is no deity except Him. To Him belong the best names.",
    "asan": "الله زاتێکه که جگه له‌و خوایه‌کی تر نیه‌، هه‌رچی ناوه پیرۆزو سیفاته جوانه‌کان هه‌یه هه‌ر شایسته‌ی ئه‌وه",
    "puxt": "خوا (ئه‌و زاته‌یه‌) که‌ په‌رستراوێکی تر نیه‌ جگه‌ له‌ ئه‌و ته‌نها بۆ ئه‌وه‌ ناوه‌ هه‌ره‌ جوانه‌کان." 
  },
  {
    "number": 9,
    "text": "وَهَلْ أَتَىٰكَ حَدِيثُ مُوسَىٰٓ",
    "english": "And has the story of Moses reached you? -",
    "asan": "ئه ی پێغه‌مبه‌ر ‎صلی الله علیه وسلم ئایا هه‌واڵی به‌سه‌رهاتی موسات پێگه‌یشتووه‌؟",
    "puxt": "ئه‌ی (موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) ئایا هه‌واڵ و ده‌نگوباسی مووسا پێغه‌مبه‌رت پێ گه‌یشتووه‌." 
  },
  {
    "number": 10,
    "text": "إِذْ رَءَا نَارًا فَقَالَ لِأَهْلِهِ ٱمْكُثُوٓا۟ إِنِّىٓ ءَانَسْتُ نَارًا لَّعَلِّىٓ ءَاتِيكُم مِّنْهَا بِقَبَسٍ أَوْ أَجِدُ عَلَى ٱلنَّارِ هُدًى",
    "english": "When he saw a fire and said to his family, \"Stay here; indeed, I have perceived a fire; perhaps I can bring you a torch or find at the fire some guidance.\"",
    "asan": "کاتێک ئاگرێکی بینی (له گه‌ڕانه‌وه‌یدا بۆ میسر، له شه‌وێکی ساردا، له بیابانی سینادا) به‌خێزانکه‌ی وت: ئێوه لێره بن، به‌ڕاستی من ئاگرێکم به‌دی کردووه‌، (با برۆم) به‌ڵکو سه‌لکه بزوتێکتان بۆ بهێنم، یان که‌سێکم ده‌ست بکه‌وێت ڕێنموویم بکات",
    "puxt": "کاتێ ئاگرێکی بینی (له‌ گه‌ڕانه‌وه‌یدا بۆ میصر له‌ شه‌وێکی سارد دا) جا (مووسا) وتی به‌ خێزانه‌که‌ی لێره‌ بمێننه‌وه‌ به‌ڕاستی من ئاگرێکم به‌دی کردووه‌ (ئه‌ڕۆم بۆ لای) به‌ڵکو له‌و ئاگره‌ چڵۆسکێکتان بۆ بێنم(خۆتانی پێ گه‌رم بکه‌نه‌وه‌) یان لای ئه‌و ئاگره‌ ڕێگا نیشان ده‌رێکم ده‌ست که‌وێ." 
  },
  {
    "number": 11,
    "text": "فَلَمَّآ أَتَىٰهَا نُودِىَ يَٰمُوسَىٰٓ",
    "english": "And when he came to it, he was called, \"O Moses,",
    "asan": "جا کاتێک نزیکی ئاگره‌که بۆوه‌، بانگی لێکرا: ئه‌ی موسا",
    "puxt": "جا که‌ گه‌شته‌ لای (ئاگره‌که‌) بانگی لێ کرا: ئه‌ی مووسا." 
  },
  {
    "number": 12,
    "text": "إِنِّىٓ أَنَا۠ رَبُّكَ فَٱخْلَعْ نَعْلَيْكَ إِنَّكَ بِٱلْوَادِ ٱلْمُقَدَّسِ طُوًى",
    "english": "Indeed, I am your Lord, so remove your sandals. Indeed, you are in the sacred valley of Tuwa.",
    "asan": "دڵنیابه من په‌روه‌ردگاری تۆم، که‌واته پێڵاوه‌کانت دا بکه‌نه‌، چونکه بێگومان تۆ له دۆڵی پیرۆزی - طوی- دایت",
    "puxt": "به‌ڕاستی من په‌روه‌ردگاری تۆم ده‌ی پێڵاوه‌کانت داکه‌نه‌ (له‌به‌ر ڕێزی شوێنه‌که‌) چونکه‌ بێگومان تۆ له‌ شیوی پیرۆزو به‌فه‌ڕی (طووا) دایت." 
  },
  {
    "number": 13,
    "text": "وَأَنَا ٱخْتَرْتُكَ فَٱسْتَمِعْ لِمَا يُوحَىٰٓ",
    "english": "And I have chosen you, so listen to what is revealed [to you].",
    "asan": "منیش هه‌ڵم بژاردوویت (بۆ ڕابه‌رایه‌تی و پێغه‌مبه‌رایه‌تی) جا گوێ بگره بۆ ئه‌و شتانه‌ی له ڕێگه‌ی وه‌حی و نیگاوه پێت ڕاده‌گه‌یه‌نرێت",
    "puxt": "من تۆم هه‌ڵبژاردووه‌ (بۆ پێغه‌مبه‌رایه‌تی) که‌واته‌ گوێ بگره‌ بۆ ئه‌وه‌ی نیگا ده‌کرێ بۆت." 
  },
  {
    "number": 14,
    "text": "إِنَّنِىٓ أَنَا ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱعْبُدْنِى وَأَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَ لِذِكْرِىٓ",
    "english": "Indeed, I am Allah. There is no deity except Me, so worship Me and establish prayer for My remembrance.",
    "asan": "به‌ڕاستی هه‌ر من (الله‌) م، من خوام، هیچ خوایه‌ک نیه جگه له من، که‌واته هه‌ر من بپه‌ر‌سته و نوێژه‌کانیشت به‌چاکی ئه‌نجام بده‌، تا هه‌میشه منت له یاد بێت",
    "puxt": "به‌ڕاستی هه‌ر من خوام هیچ په‌رستراوێکی ڕاست نی یه‌ جگه‌ له‌ من که‌واته‌ من بپه‌رسته‌ به‌ چاکی نوێژ به‌جێ بێنه‌ تامنت بێته‌وه‌ یاد." 
  },
  {
    "number": 15,
    "text": "إِنَّ ٱلسَّاعَةَ ءَاتِيَةٌ أَكَادُ أُخْفِيهَا لِتُجْزَىٰ كُلُّ نَفْسٍۭ بِمَا تَسْعَىٰ",
    "english": "Indeed, the Hour is coming - I almost conceal it - so that every soul may be recompensed according to that for which it strives.",
    "asan": "بێگومان ڕۆژی قیامه‌ت به‌ڕێوه‌یه و هه‌ر دێت، نزیکه بیشارمه‌وه‌، بۆ ئه‌وه‌ی هه‌موو که‌سێک به گوێره‌ی کارو کرده‌وه و هه‌وڵ و کۆششی پاداشت بدرێته‌وه",
    "puxt": "بێگومان ڕۆژی دوایی دێت ده‌مه‌وێ (کاتی هاتنی له‌خۆم) بشارمه‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی پاداشت بدرێته‌وه‌ هه‌موو که‌سێك به‌ گوێره‌ی ئه‌و کرده‌وه‌ی که‌ ده‌یکات." 
  },
  {
    "number": 16,
    "text": "فَلَا يَصُدَّنَّكَ عَنْهَا مَن لَّا يُؤْمِنُ بِهَا وَٱتَّبَعَ هَوَىٰهُ فَتَرْدَىٰ",
    "english": "So do not let one avert you from it who does not believe in it and follows his desire, for you [then] would perish.",
    "asan": "(ئه‌ی موسا): نه‌یه‌ڵیت ئه‌و که‌سانه‌ی که باوه‌ڕیان به‌قیامه‌ت نیه و شوێنی ئاره‌زووی خۆیان که‌وتوون، (له‌و ڕاستیه‌) وێڵت بکه‌ن، چونکه ئه‌وسا تیاده‌چیت و زه‌ره‌ر ده‌که‌یت",
    "puxt": "جا با به‌رگریت نه‌کات لێ ی ئه‌و که‌سه‌ی باوه‌ڕی نی یه‌ به‌و (قیامه‌ته‌) و شوێن هه‌واو ئاره‌زووی خۆی که‌وتووه‌ ئه‌وسا تیاده‌چێت." 
  },
  {
    "number": 17,
    "text": "وَمَا تِلْكَ بِيَمِينِكَ يَٰمُوسَىٰ",
    "english": "And what is that in your right hand, O Moses?\"",
    "asan": "(ئینجا خوای گه‌وره پرسی) ئه‌ی موسا: ئه‌ی ئه‌وه چیه، به‌ده‌ستی ڕاسته‌وه (گرتووته‌)",
    "puxt": "خوا فه‌رمووی ئه‌ی مووسا ئه‌وه‌ چی یه‌ به‌ده‌ستی ڕاسته‌وه‌." 
  },
  {
    "number": 18,
    "text": "قَالَ هِىَ عَصَاىَ أَتَوَكَّؤُا۟ عَلَيْهَا وَأَهُشُّ بِهَا عَلَىٰ غَنَمِى وَلِىَ فِيهَا مَـَٔارِبُ أُخْرَىٰ",
    "english": "He said, \"It is my staff; I lean upon it, and I bring down leaves for my sheep and I have therein other uses.\"",
    "asan": "موسا وتی: ئه‌وه گۆچانه‌که‌مه‌، خۆمی به‌سه‌ردا ده‌ده‌م و (ده‌یماڵم به‌دره‌ختدا) تا گه‌ڵا بوه‌رێنم بۆ مه‌ڕه‌کانم، چه‌ند مه‌به‌ستێکی تریشم تێیدا هه‌یه",
    "puxt": "مووسا فه‌رمووی ئه‌وه‌ گۆچانه‌که‌مه‌ خۆم ده‌ده‌م به‌سه‌ریدا (کاتی ڕۆیشتن) گه‌ڵای دره‌ختی پێ ده‌وه‌رێنم بۆ مه‌ڕه‌کانم وه‌ چه‌ند کارو پێویستی تری پێ ده‌که‌م." 
  },
  {
    "number": 19,
    "text": "قَالَ أَلْقِهَا يَٰمُوسَىٰ",
    "english": "[Allah] said, \"Throw it down, O Moses.\"",
    "asan": "خوا فه‌رمووی: ده فرێی بده ئه‌ی موسا",
    "puxt": "خوا فه‌رمووی ئه‌ی مووسا گۆچانه‌که‌ت فڕێ بده‌." 
  },
  {
    "number": 20,
    "text": "فَأَلْقَىٰهَا فَإِذَا هِىَ حَيَّةٌ تَسْعَىٰ",
    "english": "So he threw it down, and thereupon it was a snake, moving swiftly.",
    "asan": "جا هه‌ر که فرێی دا، یه‌کسه‌ر بوو به مارێکی زیندوو، به‌خێرایی ده‌جوڵایه‌وه",
    "puxt": "جا ئه‌ویش فڕێ ی دا ده‌ست به‌جێ گۆچانه‌که‌ بووه‌ به‌ مارێك به‌ خێرایی ده‌ڕۆیشت (مووسا) ترسا‌." 
  },
  {
    "number": 21,
    "text": "قَالَ خُذْهَا وَلَا تَخَفْ سَنُعِيدُهَا سِيرَتَهَا ٱلْأُولَىٰ",
    "english": "[Allah] said, \"Seize it and fear not; We will return it to its former condition.",
    "asan": "خوا فه‌رمووی: بیگره و مه‌ترسه‌، وه‌ک ئه‌وسای خۆی لێده‌که‌ینه‌وه",
    "puxt": "خوای گه‌وره‌ فه‌رمووی بیگره‌ و مه‌ترسه‌ دڵنیابه‌ ده‌ی گێڕینه‌وه‌ بۆ شێوه‌که‌ی یه‌که‌م جاری که‌ گۆچانه‌." 
  },
  {
    "number": 22,
    "text": "وَٱضْمُمْ يَدَكَ إِلَىٰ جَنَاحِكَ تَخْرُجْ بَيْضَآءَ مِنْ غَيْرِ سُوٓءٍ ءَايَةً أُخْرَىٰ",
    "english": "And draw in your hand to your side; it will come out white without disease - another sign,",
    "asan": "ده‌ستیشت بخه‌ره ژێر باڵته‌وه‌، ئه‌و کاته به‌ڕه‌نگی سپی و دره‌وشاوه‌یی دێته ده‌ره‌وه‌، بێ ئه‌وه‌ی عه‌یبدار ببێت، ئه‌وه‌ش نیشانه و به‌ڵگه‌یه‌کی تره",
    "puxt": "ده‌ستت بخه‌ره‌ بن باڵت (پاشان ده‌ری بێنه‌) که‌ ده‌ریه‌ت سپییه‌ (وه‌ك کافور ده‌دره‌وشێته‌وه‌) بێ ئه‌وه‌ی به‌ڵه‌کی و نه‌خۆشی بێت (ئه‌مه‌ش) موعجیزه‌یه‌کی تره‌ جگه‌ له‌ گۆچانه‌که‌ت." 
  },
  {
    "number": 23,
    "text": "لِنُرِيَكَ مِنْ ءَايَٰتِنَا ٱلْكُبْرَى",
    "english": "That We may show you [some] of Our greater signs.",
    "asan": "(ئه‌م شتانه بۆ ئه‌وه‌یه‌) تا هه‌ندێک له موعجیزه گه‌وره‌کانی خۆمانت نیشان بده‌ین",
    "puxt": "بۆ ئه‌وه‌ی هه‌ندێ له‌ موعجیزه‌و به‌ڵگه‌ گه‌وره‌کانی خۆمانت پیشان بده‌ین." 
  },
  {
    "number": 24,
    "text": "ٱذْهَبْ إِلَىٰ فِرْعَوْنَ إِنَّهُۥ طَغَىٰ",
    "english": "Go to Pharaoh. Indeed, he has transgressed.\"",
    "asan": "ده بچۆ بۆ لای فیرعه‌ون چونکه بێگومان یاخی یه و له سنوور ده‌رچووه",
    "puxt": "بڕۆ بۆ لای فیرعه‌ون چونکه‌ به‌ڕاستی له‌ سنوور ده‌رچووه‌ و یاخی بووه‌." 
  },
  {
    "number": 25,
    "text": "قَالَ رَبِّ ٱشْرَحْ لِى صَدْرِى",
    "english": "[Moses] said, \"My Lord, expand for me my breast [with assurance]",
    "asan": "(موسا که‌وته نزا کردن) وتی: په‌روه‌ردگارا سینه و دڵ و ده‌روونم ئاسووده و گوشاد بکه",
    "puxt": "مووسا وتی په‌روه‌ردگارم سنگم (دڵ و ده‌روونم) فراوان بکه‌." 
  },
  {
    "number": 26,
    "text": "وَيَسِّرْ لِىٓ أَمْرِى",
    "english": "And ease for me my task",
    "asan": "ئیش و کارو هه‌وڵ و کۆششم بۆ ئاسان بکه",
    "puxt": " و ئیش و کارم بۆ ئاسان بکه‌." 
  },
  {
    "number": 27,
    "text": "وَٱحْلُلْ عُقْدَةً مِّن لِّسَانِى",
    "english": "And untie the knot from my tongue",
    "asan": "گرێی زمانم بکه‌ره‌وه و زمانم گۆیا و پاراو بکه",
    "puxt": "و گرێی زمانیشم به‌ره‌ڵا بکه‌." 
  },
  {
    "number": 28,
    "text": "يَفْقَهُوا۟ قَوْلِى",
    "english": "That they may understand my speech.",
    "asan": "تا له قسه‌و گوفتارو مه‌رامم تێنگه‌ن",
    "puxt": "بۆ ئه‌وه‌ی له‌ قسه‌کانم تێ بگه‌ن." 
  },
  {
    "number": 29,
    "text": "وَٱجْعَل لِّى وَزِيرًا مِّنْ أَهْلِى",
    "english": "And appoint for me a minister from my family -",
    "asan": "له که‌س و کاریشم هاوکار و یارمه‌تیده‌رێکم بۆ بڕیاربده",
    "puxt": "وه‌ له‌ خزم و که‌سی خۆم که‌سێك بکه‌ره‌ پشتیوانم." 
  },
  {
    "number": 30,
    "text": "هَٰرُونَ أَخِى",
    "english": "Aaron, my brother.",
    "asan": "(حه‌ز ده‌که‌م) هاروونی برام بێت",
    "puxt": "که‌ هاروونی برامه‌." 
  },
  {
    "number": 31,
    "text": "ٱشْدُدْ بِهِۦٓ أَزْرِى",
    "english": "Increase through him my strength",
    "asan": "خوایه پشتمی پێ به‌هێز بکه",
    "puxt": "پشتمی پێ قایم و به‌هێز بکه‌." 
  },
  {
    "number": 32,
    "text": "وَأَشْرِكْهُ فِىٓ أَمْرِى",
    "english": "And let him share my task",
    "asan": "بیکه هاوبه‌ش و یاریده‌ده‌رم، له‌گه‌یاندنی (په‌یامه‌که‌تدا)",
    "puxt": "بیکه‌ره‌ هاوبه‌شم له‌ کاره‌که‌مدا گه‌یاندنی په‌یامی خوا." 
  },
  {
    "number": 33,
    "text": "كَىْ نُسَبِّحَكَ كَثِيرًا",
    "english": "That we may exalt You much",
    "asan": "تا ته‌سبیحات و ستایشی تۆ زۆر بکه‌ین",
    "puxt": "بۆ ئه‌وه‌ی زۆر ستایشت بکه‌ین." 
  },
  {
    "number": 34,
    "text": "وَنَذْكُرَكَ كَثِيرًا",
    "english": "And remember You much.",
    "asan": "زۆر یادی تۆش بکه‌ین و ناوی تۆ به‌رین",
    "puxt": "وه‌ یاد و زیکری زۆرت بکه‌ین." 
  },
  {
    "number": 35,
    "text": "إِنَّكَ كُنتَ بِنَا بَصِيرًا",
    "english": "Indeed, You are of us ever Seeing.\"",
    "asan": "چونکه به‌ڕاستی تۆ هه‌میشه بینای به حاڵی ئێمه‌، به هه‌ڵس و که‌وتی ئێمه‌، به هه‌موو شتێکی ئێمه",
    "puxt": "به‌ڕاستی تۆ بینای به‌ (هه‌موو شتێکی) ئێمه‌." 
  },
  {
    "number": 36,
    "text": "قَالَ قَدْ أُوتِيتَ سُؤْلَكَ يَٰمُوسَىٰ",
    "english": "[Allah] said, \"You have been granted your request, O Moses.",
    "asan": "(خوای گه‌وره‌ش) فه‌رمووی: ئه‌ی موسا هه‌موو داخوازیه‌کانت به‌جێ یه و په‌سه‌نده و هه‌موویانت پێدرا",
    "puxt": "خوای گه‌وره‌ فه‌رمووی به‌ڕاستی ئه‌وه‌ی داوات کرد پێت درا ئه‌ی مووسا." 
  },
  {
    "number": 37,
    "text": "وَلَقَدْ مَنَنَّا عَلَيْكَ مَرَّةً أُخْرَىٰٓ",
    "english": "And We had already conferred favor upon you another time,",
    "asan": "سوێند به‌خوا بێگومان ئێمه جارێکی تریش منه‌تمان ناوه‌ته سه‌ر تۆو لای ڕه‌حمه‌تمان لێکردوویته‌وه",
    "puxt": "سوێند به‌خوا به‌ڕاستی ئێمه‌ جارێکی تر منه‌تمان ناوه‌ته‌ سه‌رت." 
  },
  {
    "number": 38,
    "text": "إِذْ أَوْحَيْنَآ إِلَىٰٓ أُمِّكَ مَا يُوحَىٰٓ",
    "english": "When We inspired to your mother what We inspired,",
    "asan": "کاتێک ئێمه ئه‌وه‌ی پێوست بوو به‌دایکت ڕابگه‌یه‌نرێت، پێمان گه‌یاند",
    "puxt": "کاتێ ئێمه‌ ئاگاداری دایکتمان کرد ئه‌وه‌ی پێویست بوو ئاگادار بکرێت." 
  },
  {
    "number": 39,
    "text": "أَنِ ٱقْذِفِيهِ فِى ٱلتَّابُوتِ فَٱقْذِفِيهِ فِى ٱلْيَمِّ فَلْيُلْقِهِ ٱلْيَمُّ بِٱلسَّاحِلِ يَأْخُذْهُ عَدُوٌّ لِّى وَعَدُوٌّ لَّهُۥ وَأَلْقَيْتُ عَلَيْكَ مَحَبَّةً مِّنِّى وَلِتُصْنَعَ عَلَىٰ عَيْنِىٓ",
    "english": "[Saying], 'Cast him into the chest and cast it into the river, and the river will throw it onto the bank; there will take him an enemy to Me and an enemy to him.' And I bestowed upon you love from Me that you would be brought up under My eye.",
    "asan": "که بیخه‌ره ناو تابوتێکی تایبه‌ته‌وه‌، ئینجا بیخه‌ره ده‌ریاوه‌، با ده‌ریا به‌ره‌و که‌نار بیبات، تا سه‌ره‌نجام دوژمنه‌که‌ی من و دوژمنه‌که‌ی ئه‌و بیگرێته‌وه‌، خۆشه‌ویستیم ڕژاند به‌سه‌رتدا، تا له ژێر چاودێری مندا گه‌وره ببیت",
    "puxt": "که‌ ئه‌و(مووسای شیره‌ خۆره‌) بخه‌ره‌ ناو سندوقێکه‌وه‌ ئینجا فڕێی ده‌ره‌ ده‌ریاوه‌ جا با ده‌ریاش بیباته‌ که‌ناری ئاوه‌که‌ (له‌ ئاکامدا) دوژمنی من و دوژمنی ئه‌و (که‌ فیرعه‌ونه‌) ئه‌و بگرێته‌وه‌ له‌ لایه‌ن خۆمه‌وه‌ جۆره‌ خۆشه‌ویستییه‌کم پێ دایت بۆ ئه‌وه‌ی په‌روه‌رده‌ بکرێیت له‌ پێش چاوی خۆم به‌ چاودێری و پارێزکاری خۆم." 
  },
  {
    "number": 40,
    "text": "إِذْ تَمْشِىٓ أُخْتُكَ فَتَقُولُ هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلَىٰ مَن يَكْفُلُهُۥ فَرَجَعْنَٰكَ إِلَىٰٓ أُمِّكَ كَىْ تَقَرَّ عَيْنُهَا وَلَا تَحْزَنَ وَقَتَلْتَ نَفْسًا فَنَجَّيْنَٰكَ مِنَ ٱلْغَمِّ وَفَتَنَّٰكَ فُتُونًا فَلَبِثْتَ سِنِينَ فِىٓ أَهْلِ مَدْيَنَ ثُمَّ جِئْتَ عَلَىٰ قَدَرٍ يَٰمُوسَىٰ",
    "english": "[And We favored you] when your sister went and said, 'Shall I direct you to someone who will be responsible for him?' So We restored you to your mother that she might be content and not grieve. And you killed someone, but We saved you from retaliation and tried you with a [severe] trial. And you remained [some] years among the people of Madyan. Then you came [here] at the decreed time, O Moses.",
    "asan": "(له‌بیرت نه‌چێت) کاتێک خوشکه‌که‌ت ده‌ڕۆیشت و چاودێری تۆی ده‌کرد، (له نزیکی کۆشکی فیرعه‌ونه‌وه‌، بینی گیریان خواردووه به ده‌سته‌وه‌) وتی: باشه‌، ئایا که‌سێکتان پێ بڵێم تا بۆتان به‌خێو بکات، ئه‌وسا تۆمان گه‌ڕانده‌وه بۆ لای دایکت، تا چاوی ڕوون بێت و خه‌فه‌ت نه‌خوات، (ئه‌وه‌‌بوو که گه‌وره بوویت به‌هه‌ڵه‌) که‌سێکت کوشت، ئنجا ئێمه ڕزگارمان کردیت له غه‌م و په‌ژاره‌، به جۆره‌ها شێوه تۆمان تاقی کردۆته‌وه‌، ئیتر ئه‌وه‌بوو ساڵه‌ها له‌ناو خه‌ڵکی مه‌دینه‌دا مایته‌وه‌، (به‌شوانکاری ژیانی خۆتت برده سه‌ر) ئینجا ئه‌ی موسا له‌کاتی دیاری کراودا هاتوویت (تا په‌یامی ئێمه وه‌ربگریت و ڕای بگه‌یه‌نیت)",
    "puxt": "له‌ بیرت بێ کاتێ که‌ خوشکه‌که‌ت ده‌ڕۆیشت و ده‌یووت (به‌ فیرعه‌ون و ده‌سته‌که‌ی که‌ مووسا ده‌گریا و شیری هیچ ئافره‌تێکی نه‌ده‌خوارد) که‌سێکتان نیشان بده‌م که‌ به‌خێوی کات و بیگرێته‌ ئه‌ستۆ به‌و هۆیه‌وه‌ تۆمان گێڕایه‌وه‌ بۆ لای دایکت تا چاو و دڵی گه‌ش بێته‌وه‌ و خه‌فه‌ت نه‌خوات وه‌ که‌سێکت کوشت (له‌ تاقمی فیرعه‌ون) به‌ڵام ئێمه‌ ڕزگارمان کردی له‌و په‌ژاره‌ و غه‌مه‌ وه‌ دووچاری چه‌نده‌ها تاقی کردنه‌وه‌مان کردی ئینجا چه‌ند ساڵێك مایته‌وه‌ له‌ ناو خه‌ڵکی مه‌دیه‌ندا پاشان ئه‌ی مووسا له‌ کاتی دیاری کراودا (بۆ پێغه‌مبه‌رایه‌تی) هاتوویته‌ ئێره‌." 
  },
  {
    "number": 41,
    "text": "وَٱصْطَنَعْتُكَ لِنَفْسِى",
    "english": "And I produced you for Myself.",
    "asan": "(جا چاک بزانه‌) من تۆم دروست کردووه بۆ خۆم، (تا په‌یامی من ڕابگه‌یه‌نیت)",
    "puxt": "وه‌ تۆم هه‌ڵبژارد بۆ خۆم تاکو پێغه‌مبه‌ر بیت و په‌یامی من ڕاگه‌یه‌نیت." 
  },
  {
    "number": 42,
    "text": "ٱذْهَبْ أَنتَ وَأَخُوكَ بِـَٔايَٰتِى وَلَا تَنِيَا فِى ذِكْرِى",
    "english": "Go, you and your brother, with My signs and do not slacken in My remembrance.",
    "asan": "ده‌ی بڕۆ خۆت و براکه‌ت هاوڕێ له‌گه‌ڵ موعجیزه‌کانمدا، نه‌که‌ن له‌گه‌یاندنی په‌یامی مندا سستی و خاوی بکه‌ن",
    "puxt": "بڕۆ خۆت و براکه‌ت به‌ به‌ڵگه‌ و موعجیزه‌کانمه‌وه‌ سستی نه‌که‌ن له‌ زیکرو یادی مندا." 
  },
  {
    "number": 43,
    "text": "ٱذْهَبَآ إِلَىٰ فِرْعَوْنَ إِنَّهُۥ طَغَىٰ",
    "english": "Go, both of you, to Pharaoh. Indeed, he has transgressed.",
    "asan": "هه‌ردووکتان بچن بۆ لای فیرعه‌ون، چونکه به‌ڕاستی ئه‌و له سنوور ده‌رچووه و له مه‌رزی به‌ندایه‌تی ترازاوه",
    "puxt": "هه‌ردووکتان بڕۆن بۆ لای فیرعه‌ون چونکه‌ به‌ڕاستی له‌ سنوور ده‌رچووه‌ و یاخی بووه‌." 
  },
  {
    "number": 44,
    "text": "فَقُولَا لَهُۥ قَوْلًا لَّيِّنًا لَّعَلَّهُۥ يَتَذَكَّرُ أَوْ يَخْشَىٰ",
    "english": "And speak to him with gentle speech that perhaps he may be reminded or fear [Allah].\"",
    "asan": "هه‌ردووکتان به‌نه‌رمی و جوانی گفتوگۆی له‌گه‌ڵدا بکه‌ن، بۆ ئه‌وه‌ی یاداوه‌ری وه‌ربگرێت، یان ترسی (سزای ئێمه‌) له ده‌روونیدا جێ بگرێت",
    "puxt": "جا قسه‌ی له‌ گه‌ڵ بکه‌ن به‌ نه‌رم و نیانی به‌ڵکو بیر بکاته‌وه‌ یا بترسێ له‌ سزای خوا." 
  },
  {
    "number": 45,
    "text": "قَالَا رَبَّنَآ إِنَّنَا نَخَافُ أَن يَفْرُطَ عَلَيْنَآ أَوْ أَن يَطْغَىٰ",
    "english": "They said, \"Our Lord, indeed we are afraid that he will hasten [punishment] against us or that he will transgress.\"",
    "asan": "موساو هاروون وتیان: په‌روه‌ردگارا؛ ئێمه به‌ڕاستی ده‌ترسین په‌لامارمان بدات و له‌ناومان به‌رێت (پێش ئه‌وه‌ی په‌یامه‌که‌تی پێ ڕابگه‌یه‌نین)، یان زیاتر سه‌رکه‌شیی بکات",
    "puxt": "هه‌ردووکیان وتیان ئه‌ی په‌روه‌ردگارمان به‌ڕاستی ئێمه‌ ده‌ترسین ده‌س درێژی بکاته‌ سه‌رمان پێش ئه‌وه‌ی ئێمه‌ هیچ بڵێین یان زیاتر یاخی و سه‌رکه‌ش ببێت." 
  },
  {
    "number": 46,
    "text": "قَالَ لَا تَخَافَآ إِنَّنِى مَعَكُمَآ أَسْمَعُ وَأَرَىٰ",
    "english": "[Allah] said, \"Fear not. Indeed, I am with you both; I hear and I see.",
    "asan": "خوای گه‌وره فه‌رمووی: مه‌ترسن من به‌ڕاستی له‌گه‌ڵتاندام، ده‌بیسم و ده‌بینم (نایه‌ڵم ده‌ستدرێژی بکاته سه‌رتان)",
    "puxt": "خوا فه‌رمووی مه‌ترسن به‌ڕاستی من له‌گه‌ڵتانام ده‌بیستم و ده‌بینم." 
  },
  {
    "number": 47,
    "text": "فَأْتِيَاهُ فَقُولَآ إِنَّا رَسُولَا رَبِّكَ فَأَرْسِلْ مَعَنَا بَنِىٓ إِسْرَٰٓءِيلَ وَلَا تُعَذِّبْهُمْ قَدْ جِئْنَٰكَ بِـَٔايَةٍ مِّن رَّبِّكَ وَٱلسَّلَٰمُ عَلَىٰ مَنِ ٱتَّبَعَ ٱلْهُدَىٰٓ",
    "english": "So go to him and say, 'Indeed, we are messengers of your Lord, so send with us the Children of Israel and do not torment them. We have come to you with a sign from your Lord. And peace will be upon he who follows the guidance.",
    "asan": "ئینجا بچن بۆ لای و پێی بڵێن: ئێمه هه‌ردووکامان له‌لایه‌ن په‌روه‌ردگاری تۆوه ڕه‌وانه کراوین، (باوه‌ڕی پێ بهێنه‌) و نه‌وه‌ی ئیسرائیلیش ئازاد بکه‌، با له گه‌ڵماندا بن، سزاو ئازاریان مه‌ده‌، به‌ڕاستی ئێمه‌، هاورێ له‌گه‌ڵ موعجیزه‌ی تایبه‌تی له لایه‌ن په‌روه‌ردگارته‌وه ڕه‌وانه‌کراوین، سڵاویش له‌سه‌ر ئه‌و که‌سانه بێت که شوێنی هیدایه‌ت و ڕێبازی ڕاسته‌قینه که‌وتوون",
    "puxt": "که‌وابوو بچنه‌ لای و (پێی) بڵێن بێگومان ئێمه‌ هه‌ردووك نێرراوی په‌ر‌وه‌ردگاری تۆین (بۆ سه‌ر تۆ) وه‌ نه‌وه‌ی ئیسرائیل به‌ره‌ڵا بکه‌ (با بێن) له‌گه‌ڵ ئێمه‌دا و ئازار و سزایان مه‌ده‌ به‌ڕاستی ئێمه‌ له‌ لایه‌ن په‌روه‌ردگارته‌وه‌ به‌ڵگه‌و موعجیزه‌مان بۆ هێناوی سڵاویش له‌سه‌ر که‌سێك بێت که‌ شوێن ڕێگای ڕاستی ده‌که‌وێ." 
  },
  {
    "number": 48,
    "text": "إِنَّا قَدْ أُوحِىَ إِلَيْنَآ أَنَّ ٱلْعَذَابَ عَلَىٰ مَن كَذَّبَ وَتَوَلَّىٰ",
    "english": "Indeed, it has been revealed to us that the punishment will be upon whoever denies and turns away.' \"",
    "asan": "بێگومان ئێمه ئاگادارکراوین، که سزاو ئازارو به‌ڵا له‌سه‌ر ئه‌وانه‌یه که ڕاستیه‌کان به درۆ ده‌زانن و پشتی تێ ده‌که‌ن لێی یاخی ده‌بن",
    "puxt": "به‌ڕاستی ئێمه‌ نیگامان بۆ کراوه‌ که‌ بێگومان سزا بۆ که‌سێکه‌ (پێغه‌مبه‌ران) به‌ درۆ ده‌زانێ ڕوو وه‌رده‌گێڕێ باوه‌ڕ ناهێنێ." 
  },
  {
    "number": 49,
    "text": "قَالَ فَمَن رَّبُّكُمَا يَٰمُوسَىٰ",
    "english": "[Pharaoh] said, \"So who is the Lord of you two, O Moses?\"",
    "asan": "فیرعه‌ون به فیزه‌وه وتی: باسه ئه‌ی موسا په‌روه‌ردگاری ئێوه کێیه‌؟!",
    "puxt": "فیرعه‌ون وتی باشه‌  مووسا په‌روه‌ردگاری هه‌ردووکتان کێ یه‌؟." 
  },
  {
    "number": 50,
    "text": "قَالَ رَبُّنَا ٱلَّذِىٓ أَعْطَىٰ كُلَّ شَىْءٍ خَلْقَهُۥ ثُمَّ هَدَىٰ",
    "english": "He said, \"Our Lord is He who gave each thing its form and then guided [it].\"",
    "asan": "موسا وتی: په‌روه‌ردگارمان ئه‌و زاته‌یه که هه‌موو شتێکی به‌تایبه‌تی و ڕێکو پێکی دروست کردووه‌، پاشان ڕێنموویی کردووه‌، تا به‌چاکی ده‌وری خۆی ببینێت و (له خزمه‌تی ئاده‌میزادا بێت)",
    "puxt": "مووسا فه‌رمووی په‌روه‌ردگاری ئێمه‌ ئه‌و زاته‌یه‌ دروستکردنێکی تایبه‌تی به‌ هه‌موو شتێك به‌خشیوه‌ پاشان ڕێنموونیشی کردووه‌ بۆ کاری خۆی." 
  },
  {
    "number": 51,
    "text": "قَالَ فَمَا بَالُ ٱلْقُرُونِ ٱلْأُولَىٰ",
    "english": "[Pharaoh] said, \"Then what is the case of the former generations?\"",
    "asan": "فیرعه‌ون وتی: ئه‌ی ئه‌و هه‌موو خه‌ڵکه‌ی که له‌وه‌و پێش تیاچوون، چیان لێهات و سه‌ره‌نجامیان چۆنه‌؟!",
    "puxt": "فیرعه‌ون وتی ئه‌ی خه‌ڵکانی سه‌رده‌مه‌ پێشووه‌کان حاڵیان چییه‌و چۆنه‌ له‌ پاشی مردنیان." 
  },
  {
    "number": 52,
    "text": "قَالَ عِلْمُهَا عِندَ رَبِّى فِى كِتَٰبٍ لَّا يَضِلُّ رَبِّى وَلَا يَنسَى",
    "english": "[Moses] said, \"The knowledge thereof is with my Lord in a record. My Lord neither errs nor forgets.\"",
    "asan": "موسا وتی: زانیاری ئه‌وانه‌، لای په‌روه‌ردگارمه‌و له دۆسیه‌کانی (لوح المحفوظ) دا پارێزراوه‌، په‌روه‌ردگاری من، هیچی لێ ون نابێت، هیچ شتێکیش فه‌رامۆش ناکات",
    "puxt": "مووسا فه‌ر‌مووی زانیاری ئه‌وه‌ لای په‌روه‌ردگارمه له‌ په‌ڕاوێکدایه‌ په‌روه‌ردگارم هیچی لێ ون نابێ و هیچی له‌ بیر ناچێ." 
  },
  {
    "number": 53,
    "text": "ٱلَّذِى جَعَلَ لَكُمُ ٱلْأَرْضَ مَهْدًا وَسَلَكَ لَكُمْ فِيهَا سُبُلًا وَأَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءً فَأَخْرَجْنَا بِهِۦٓ أَزْوَٰجًا مِّن نَّبَاتٍ شَتَّىٰ",
    "english": "[It is He] who has made for you the earth as a bed [spread out] and inserted therein for you roadways and sent down from the sky, rain and produced thereby categories of various plants.",
    "asan": "ئه‌و زاته‌ی که زه‌وی بۆ ئێوه بار هێناوه‌، وه‌کو لانکه و بێشکه (له‌سه‌ری ده‌حه‌وێنه‌وه‌)، هه‌روه‌ها جۆره‌ها ڕێگه‌ی (زه‌مینی و ئاسمانی و هه‌وایی) تیادا بۆ فه‌راهه‌م هێناون، له ئاسمانیشه‌وه باران داده‌به‌زێنێت، که به‌هۆیه‌وه چانده‌ها جووت ڕووه‌کی پێ ڕواندووه",
    "puxt": "په‌روه‌ردگارم زاتێکه‌ که‌ زه‌وی بۆ کردونه‌ته‌ شوێنی حه‌سانه‌وه‌ (وه‌کو بێشکه‌) وه‌ له‌ ناوییدا چه‌نده‌ها ڕێگای بۆ فه‌راهه‌م هێناون وه‌ له‌ ئاسمانه‌وه‌ باران ده‌بارێنی (بۆتان) جا به‌و بارانه‌ی ڕواندومانه‌ زۆر جووتی جۆراو جۆر له‌ ڕووه‌ك (که‌ جیاوازن له‌ تام و بۆن و ڕه‌نگ و شێوه) ‌دا." 
  },
  {
    "number": 54,
    "text": "كُلُوا۟ وَٱرْعَوْا۟ أَنْعَٰمَكُمْ إِنَّ فِى ذَٰلِكَ لَءَايَٰتٍ لِّأُو۟لِى ٱلنُّهَىٰ",
    "english": "Eat [therefrom] and pasture your livestock. Indeed, in that are signs for those of intelligence.",
    "asan": "خه‌ڵکینه بخۆن (له‌و به‌رهه‌م و به‌ره‌که‌ته‌)، ماڵاته‌کانیشتان بله‌وه‌ڕێنن، به‌ڕاستی ئا له‌و شتانه‌دا به‌ڵگه‌ونیشانه‌ی زۆر هه‌یه بۆ که‌سانی ژیرو هۆشمه‌ند",
    "puxt": "ئه‌ی مرۆڤه‌کان بخۆن و ئاژه‌ڵ و ماڵاته‌کانیشتان بله‌وه‌ڕێنن به‌ڕاستی له‌وه‌دا (که‌ باسکرا) به‌ڵگه‌و نیشانه‌ی زۆر هه‌یه‌ بۆ ئه‌وانه‌ی خاوه‌نی ژیرین." 
  },
  {
    "number": 55,
    "text": "مِنْهَا خَلَقْنَٰكُمْ وَفِيهَا نُعِيدُكُمْ وَمِنْهَا نُخْرِجُكُمْ تَارَةً أُخْرَىٰ",
    "english": "From the earth We created you, and into it We will return you, and from it We will extract you another time.",
    "asan": "ئێمه ئێوه‌مان هه‌ر له‌م زه‌ویه دروست کردووه‌، (دوای ماوه‌یه‌ک) ده‌تانخه‌ینه‌وه ناوی، پاشان جارێکی تر دووباره له‌و زه‌ویه ده‌رتان ده‌هێنینه‌وه (بۆ لێپرسینه‌وه و وه‌رگرتنی ئه‌و پاداشته‌ی که شایسته‌ن)",
    "puxt": "له‌م زه‌ویه‌ دروستمان کردون دووباره‌ ده‌تانگێڕینه‌وه‌ ناو زه‌وی (به‌ مردوویی) جارێکی تر له‌و زه‌وی یه‌ ده‌رتان دێنینه‌وه‌ به‌ زیندوویی بۆ لێپرسینه‌وه‌." 
  },
  {
    "number": 56,
    "text": "وَلَقَدْ أَرَيْنَٰهُ ءَايَٰتِنَا كُلَّهَا فَكَذَّبَ وَأَبَىٰ",
    "english": "And We certainly showed Pharaoh Our signs - all of them - but he denied and refused.",
    "asan": "سوێند به خوا به‌ڕاستی هه‌رچی به‌ڵگه و موعجیزه هه‌بوو نیشانی فیرعه‌ونماندا که‌چی هه‌ر هه‌مووی به‌درۆزانی و ئاماده نه‌بوو باوه‌ڕ بهێنێت، به‌ڵکو هه‌ر سه‌ری باداو یاخی بوو",
    "puxt": "سوێند به‌ خوا به‌ڕاستی ئێمه‌ هه‌موو به‌ڵگه‌و نیشانه‌کانی خۆمان نیشان فیرعه‌ون دا که‌چی باوه‌ڕی نه‌هێنا و سه‌رپێچی کرد." 
  },
  {
    "number": 57,
    "text": "قَالَ أَجِئْتَنَا لِتُخْرِجَنَا مِنْ أَرْضِنَا بِسِحْرِكَ يَٰمُوسَىٰ",
    "english": "He said, \"Have you come to us to drive us out of our land with your magic, O Moses?",
    "asan": "فیرعه‌ون (به ناڕه‌زاییه‌وه‌) وتی: ئه‌ی موسا هاتووی بۆ لامان، تا له‌سه‌ر زه‌وی خۆمان به ده‌رکردنمان بده‌یت و ئاواره‌مان بکه‌یت، به‌هۆی جادووگه‌ریه‌که‌ته‌وه‌؟!",
    "puxt": "فیرعه‌ون وتی هاتوویت بۆ ناومان بۆ ئه‌وه‌ی ده‌رمان که‌یت له‌ خاکه‌که‌مان به‌ جادوو گه‌ریه‌که‌ت ئه‌ی مووسا." 
  },
  {
    "number": 58,
    "text": "فَلَنَأْتِيَنَّكَ بِسِحْرٍ مِّثْلِهِۦ فَٱجْعَلْ بَيْنَنَا وَبَيْنَكَ مَوْعِدًا لَّا نُخْلِفُهُۥ نَحْنُ وَلَآ أَنتَ مَكَانًا سُوًى",
    "english": "Then we will surely bring you magic like it, so make between us and you an appointment, which we will not fail to keep and neither will you, in a place assigned.\"",
    "asan": "که‌واته سوێند بێت ئێمه‌ش جادوویه‌کت بۆ ده‌هێنین وه‌ک ئه‌وه‌ی خۆت، جا شوێن و کاتێک بۆ ئێمه‌و بۆ خۆت دابنێ، نه ئێمه سه‌رپێچی لێ بکه‌ین نه تۆش، تا له یه‌ک شوێن و کاتدا ده‌ستبه‌کار ببین له شوێنێکی ڕێک و پێکدا",
    "puxt": "سوێندبێ جادویه‌کت بۆ (به‌کار) بێنین وه‌ك ئه‌و (جادووه‌ی خۆت) جا شوێن و کاتێ له‌ نێوان ئێمه‌و خۆتدا دابنێ نه‌ ئێمه‌ و نه‌ تۆ خۆمانی لێ نه‌بوێرین (با) جێگایه‌کی ته‌خت بێ." 
  },
  {
    "number": 59,
    "text": "قَالَ مَوْعِدُكُمْ يَوْمُ ٱلزِّينَةِ وَأَن يُحْشَرَ ٱلنَّاسُ ضُحًى",
    "english": "[Moses] said, \"Your appointment is on the day of the festival when the people assemble at mid-morning.\"",
    "asan": "موسا وتی: کاتی دیاریکراومان ڕۆژی ڕازاندنه‌وه بێت له‌کاتی چێشته‌نگاودا خه‌ڵکی کۆبکرێته‌وه",
    "puxt": "مووسا فه‌رمووی کاتی دیاری کراوتان ڕۆژی خۆڕازاندنه‌وه‌ (ڕۆژی جه‌ژن) بێت به‌مه‌رجێ له‌ کاتی چێشته‌نگاودا خه‌ڵکی کۆبکرێنه‌وه‌." 
  },
  {
    "number": 60,
    "text": "فَتَوَلَّىٰ فِرْعَوْنُ فَجَمَعَ كَيْدَهُۥ ثُمَّ أَتَىٰ",
    "english": "So Pharaoh went away, put together his plan, and then came [to Moses].",
    "asan": "فیرعه‌ون ئه‌و دانیشتنه‌ی به‌جێ هێشت و هه‌رچی فێڵ و ته‌ڵه‌که‌ی هه‌بوو خستیه‌کارو پاشان (له کاتی دیاری کراودا) هات (به له‌خۆبایی بوونه‌وه‌)",
    "puxt": "ئینجا فیرعه‌ون ڕۆیشت له‌و جێگایه‌ و هه‌موو جادوو گه‌ره‌کانی کۆکرده‌وه‌ پاشان هات (بۆ شوێنی دیاری) کراو." 
  },
  {
    "number": 61,
    "text": "قَالَ لَهُم مُّوسَىٰ وَيْلَكُمْ لَا تَفْتَرُوا۟ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا فَيُسْحِتَكُم بِعَذَابٍ وَقَدْ خَابَ مَنِ ٱفْتَرَىٰ",
    "english": "Moses said to the magicians summoned by Pharaoh, \"Woe to you! Do not invent a lie against Allah or He will exterminate you with a punishment; and he has failed who invents [such falsehood].\"",
    "asan": "موسا به جادووگه‌رانی وت: هاوار له ئێوه‌، نه‌که‌ن درۆ به ناوی خواوه هه‌ڵبه‌ستن، (هاوه‌ڵی بۆ بڕیار بده‌ن، باوه‌ڕ به پێغه‌مبه‌ران نه‌که‌ن) چونکه ئه‌و زاته به‌توانایه به‌به‌ڵایه‌ک هه‌مووتان له‌ناو ببات و بتانفه‌وتێنێت، چونکه به‌ڕاستی ئه‌و که‌سه‌ی که‌شتی ناڕه‌وای هه‌ڵبه‌ستووه و پڕوپاگه‌نده‌ی درۆی کردووه نائومێد و بێ هیواو ڕه‌نجه‌ڕۆ بووه",
    "puxt": "مووسا به‌ جادوو گه‌رانی وت هاوار بۆ ئێوه‌ درۆ به‌ ده‌م خواوه‌ نه‌که‌ن ئه‌گینا به‌سزایه‌ك له‌ناوتان ده‌بات به‌ڕاستی هه‌رکه‌سێ درۆ هه‌ڵبه‌ستێ به‌ده‌م خواوه‌ ڕه‌نجه‌ڕۆ ده‌بێت." 
  },
  {
    "number": 62,
    "text": "فَتَنَٰزَعُوٓا۟ أَمْرَهُم بَيْنَهُمْ وَأَسَرُّوا۟ ٱلنَّجْوَىٰ",
    "english": "So they disputed over their affair among themselves and concealed their private conversation.",
    "asan": "(گوفتاری موسا کاری تێکردن) که‌وتنه باس و خواس له نێوان خۆیاندا و به‌نهێنی چپ و هوڕیان ده‌ست پێ کرد",
    "puxt": "ئینجا (جادوو گه‌ره‌کان) سه‌باره‌ت به‌ کاره‌که‌یان له‌نێوانیان دا جیاوازی په‌یدا بوو و به‌نهێنی چرپه‌یان ده‌کرد." 
  },
  {
    "number": 63,
    "text": "قَالُوٓا۟ إِنْ هَٰذَٰنِ لَسَٰحِرَٰنِ يُرِيدَانِ أَن يُخْرِجَاكُم مِّنْ أَرْضِكُم بِسِحْرِهِمَا وَيَذْهَبَا بِطَرِيقَتِكُمُ ٱلْمُثْلَىٰ",
    "english": "They said, \"Indeed, these are two magicians who want to drive you out of your land with their magic and do away with your most exemplary way.",
    "asan": "(هه‌ندێک له دارو ده‌سته‌ی فیرعه‌ون) وتیان به (جادووگه‌ران) به‌ڕاستی ئه‌م دوانه‌، دوو جادووگه‌رن و ده‌یانه‌وێت، له وڵات و نیشتمانی خۆتان ده‌رتانپه‌ڕێنن به‌هۆی جادووه‌‌که‌یانه‌وه و ئه‌م ڕێگه‌و به‌رنامه گرنگ و به‌رزه‌ی ئێوه له‌ناو به‌رن",
    "puxt": "وتیان به‌ڕاستی ئه‌مانه‌ دوو جادوو گه‌رن ده‌یانه‌وێ ده‌رتان په‌ڕێنن له‌ خاك و وڵاته‌که‌تان به‌ جادووه‌که‌یان وه‌ ڕێبازو نه‌ریته‌ هه‌ره‌ باشه‌که‌تان له‌ناو به‌رن." 
  },
  {
    "number": 64,
    "text": "فَأَجْمِعُوا۟ كَيْدَكُمْ ثُمَّ ٱئْتُوا۟ صَفًّا وَقَدْ أَفْلَحَ ٱلْيَوْمَ مَنِ ٱسْتَعْلَىٰ",
    "english": "So resolve upon your plan and then come [forward] in line. And he has succeeded today who overcomes.\"",
    "asan": "جا هه‌رچی تواناو ده‌سه‌ڵات و جادوویه‌کتان هه‌یه بیخه‌نه‌کارو یه‌ک پارچه و یه‌ک ده‌ست، ده‌ستبه‌کار بن، بێگومان ئه‌وه‌ی ئه‌مڕۆ ده‌یباته‌وه سه‌رفرازو سه‌رکه‌توو به‌هره‌مه‌نده",
    "puxt": "جا که‌واته‌ هه‌موو جادوو و پیلانێکتان کۆبکه‌نه‌وه‌ پاشان به‌یه‌ك ڕیز بێنه‌ (گۆڕه‌پانه‌وه‌) به‌ڕاستی هه‌رکه‌سێ ئه‌مڕۆ سه‌رکه‌وێ ڕزگاری ده‌بێ و سه‌رفرازه‌." 
  },
  {
    "number": 65,
    "text": "قَالُوا۟ يَٰمُوسَىٰٓ إِمَّآ أَن تُلْقِىَ وَإِمَّآ أَن نَّكُونَ أَوَّلَ مَنْ أَلْقَىٰ",
    "english": "They said, \"O Moses, either you throw or we will be the first to throw.\"",
    "asan": "ئه‌وسا جادووگه‌ران وتیان: ئه‌ی موسا؛ یان تۆ ده‌ستبه‌کاربه و (دار عه‌سای خۆت) فڕێ بده‌، یان ئێمه سه‌ره‌تا ده‌ست پی ده‌که‌ین و فڕێی ده‌ده‌ین؟",
    "puxt": "ساحیره‌کان وتیان ئه‌ی مووسا یا تۆ (جادووه‌که‌ت) فڕێ بده‌ یا ئێمه‌ له‌سه‌ره‌تاوه‌ فڕێ ی ده‌ده‌ین." 
  },
  {
    "number": 66,
    "text": "قَالَ بَلْ أَلْقُوا۟ فَإِذَا حِبَالُهُمْ وَعِصِيُّهُمْ يُخَيَّلُ إِلَيْهِ مِن سِحْرِهِمْ أَنَّهَا تَسْعَىٰ",
    "english": "He said, \"Rather, you throw.\" And suddenly their ropes and staffs seemed to him from their magic that they were moving [like snakes].",
    "asan": "موسا وتی: نه‌خێر؛ ئێوه له پێشدا ده‌ست پێ بکه‌ن، جا هه‌ر ده‌ستیان پێکرد په‌ت و گوریس و دارو چێوه‌کانیان وا ده‌هێنرایه به‌رچاوی به‌هۆی جادوویانه‌وه‌، بێگومان وه‌ک مار به‌خێرایی ده‌ڕوات",
    "puxt": "مووسا فه‌رمووی نه‌خێر ئێوه‌ (له‌پێشه‌وه‌) فڕێ ی بده‌ن (ئه‌وانیش فڕێ یاندا) جا له‌ناکاودا گوریس و دار ده‌سته‌کانیان." 
  },
  {
    "number": 67,
    "text": "فَأَوْجَسَ فِى نَفْسِهِۦ خِيفَةً مُّوسَىٰ",
    "english": "And he sensed within himself apprehension, did Moses.",
    "asan": "ئه‌وسا موسا هه‌ستی کرد به ترسێک له دڵ و ده‌روونیدا",
    "puxt": "وا هاته‌ پێش چاوی (مووسا) به‌هۆی جادووه‌که‌یانه‌وه‌ که‌ به‌ڕاستی ده‌جوڵێن و ده‌ڕۆن جا مووسا له‌ دڵی خۆیدا که‌مێ ترسا." 
  },
  {
    "number": 68,
    "text": "قُلْنَا لَا تَخَفْ إِنَّكَ أَنتَ ٱلْأَعْلَىٰ",
    "english": "Allah said, \"Fear not. Indeed, it is you who are superior.",
    "asan": "(ئێمه‌ش نیگامان بۆ کرد) وتمان: مه‌ترسه و دڵنیابه چونکه به‌ڕاستی هه‌ر تۆ به‌رزو سه‌رکه‌توویت",
    "puxt": "وتمان پێی مه‌ترسه‌و بێ باك به‌ بێگومان هه‌ر تۆ سه‌رکه‌وتوو ده‌بی." 
  },
  {
    "number": 69,
    "text": "وَأَلْقِ مَا فِى يَمِينِكَ تَلْقَفْ مَا صَنَعُوٓا۟ إِنَّمَا صَنَعُوا۟ كَيْدُ سَٰحِرٍ وَلَا يُفْلِحُ ٱلسَّاحِرُ حَيْثُ أَتَىٰ",
    "english": "And throw what is in your right hand; it will swallow up what they have crafted. What they have crafted is but the trick of a magician, and the magician will not succeed wherever he is.\"",
    "asan": "ئه‌وه‌ش له‌ده‌ستی ڕاستتدایه (واته عساکه‌ت)فڕێی بده‌، هه‌رچی ئه‌وان کردوویانه ده‌یماشێته‌وه و قووتی ده‌دات، چونکه بێگومان ئه‌وه‌ی کردوویانه ته‌نها فێڵ و ته‌ڵه‌که‌ی جادووگه‌ره‌، جادووگه‌ریش بۆ هه‌ر کوێ بچێت و هه‌رچی بکات سه‌رکه‌توو نابێت",
    "puxt": "ئه‌وه‌ی له‌ ده‌ستی ڕاستتدایه‌ (که‌ گۆچانه‌که‌ته‌) فڕێ ی بده‌ هه‌رچی (جادوو) ئه‌وان کردوویانه‌ قوتی ده‌دات هه‌ڵی ده‌لوشێ بێگومان ئه‌وه‌ی ئه‌وانه‌ کردوویانه‌ ته‌نها فڕوفێڵی جادوو بازه‌، جادوو بازیش سه‌رکه‌وتوو نابێ له‌هه‌رکوێ وه‌ هاتبێ (هه‌رچی بکا) ت." 
  },
  {
    "number": 70,
    "text": "فَأُلْقِىَ ٱلسَّحَرَةُ سُجَّدًا قَالُوٓا۟ ءَامَنَّا بِرَبِّ هَٰرُونَ وَمُوسَىٰ",
    "english": "So the magicians fell down in prostration. They said, \"We have believed in the Lord of Aaron and Moses.\"",
    "asan": "ئه‌وسا ئیتر جادووگه‌ران، خران به ڕووداو سوژده‌یان برد بۆ خوا (ڕاستییان بۆ ده‌رکه‌وت) وتیان: ئیتر ئێمه باوه‌ڕێکی به‌تینمان هێناوه به‌په‌روه‌ردگاری هاروون و موسا",
    "puxt": "ئه‌وسا جادوو گه‌ره‌کان خران به‌ ڕوودا به‌ سوژده‌ بردنه‌وه‌ (بۆ خوا) وتیان بڕوامان هێنا به‌ په‌روه‌ردگاری هاروون و مووسا." 
  },
  {
    "number": 71,
    "text": "قَالَ ءَامَنتُمْ لَهُۥ قَبْلَ أَنْ ءَاذَنَ لَكُمْ إِنَّهُۥ لَكَبِيرُكُمُ ٱلَّذِى عَلَّمَكُمُ ٱلسِّحْرَ فَلَأُقَطِّعَنَّ أَيْدِيَكُمْ وَأَرْجُلَكُم مِّنْ خِلَٰفٍ وَلَأُصَلِّبَنَّكُمْ فِى جُذُوعِ ٱلنَّخْلِ وَلَتَعْلَمُنَّ أَيُّنَآ أَشَدُّ عَذَابًا وَأَبْقَىٰ",
    "english": "[Pharaoh] said, \"You believed him before I gave you permission. Indeed, he is your leader who has taught you magic. So I will surely cut off your hands and your feet on opposite sides, and I will crucify you on the trunks of palm trees, and you will surely know which of us is more severe in [giving] punishment and more enduring.\"",
    "asan": "فیرعه‌ون وتی: ئایا ئێوه هه‌ر ئاوا باوه‌ڕتان پێ هێنا پێش ئه‌وه‌ی مۆڵه‌تتان بده‌م و ڕازی بم؟ به‌ڕاستی دیاره موسا گه‌وره و مامۆستاتانه و هه‌ر ئه‌و فێری جادووگه‌ری کردوون، شه‌رت بێت ده‌ست و قاچتان به پێچه‌وانه‌وه بقرتێنم و هه‌ڵتانواسم به‌قه‌دی دارخورمادا ئه‌وسا چاک ده‌زانن که کاممان (من، یان خوای موسا) سزامان توندو تیژو به‌رده‌وامه",
    "puxt": "فیرعه‌ون وتی پێیان ئایا ئێوه‌ بڕواتان پێ هێنا پێش ئه‌وه‌ی مۆڵه‌تتان بده‌م بێگومان ئه‌و مووسا گه‌وره‌تانه‌ که‌ فێری جادووی کردوون جا سوێندبێ ده‌یبڕم (ده‌یقرتێنم) ده‌ست و قاچتان به‌ چێوانه‌ (ڕاست و چه‌پ) وه‌ بێگومان به‌قه‌دی دارخورمادا هه‌ڵتان ده‌واسم (ده‌تانکه‌م به‌ دارا) (ئه‌وسا) به‌ڕاستی ده‌زانن کاممان (من یا خواکه‌ی مووسا) سزامان سه‌خترو به‌رده‌وام تره‌." 
  },
  {
    "number": 72,
    "text": "قَالُوا۟ لَن نُّؤْثِرَكَ عَلَىٰ مَا جَآءَنَا مِنَ ٱلْبَيِّنَٰتِ وَٱلَّذِى فَطَرَنَا فَٱقْضِ مَآ أَنتَ قَاضٍ إِنَّمَا تَقْضِى هَٰذِهِ ٱلْحَيَوٰةَ ٱلدُّنْيَآ",
    "english": "They said, \"Never will we prefer you over what has come to us of clear proofs and [over] He who created us. So decree whatever you are to decree. You can only decree for this worldly life.",
    "asan": "(جادووگه‌رانی تاوێک له‌مه‌وبه‌ر، به‌باوه‌ڕێکی به‌تینه‌وه‌) وتیان: هه‌رگیز تازه باوی تۆ ناده‌ین به‌سه‌ر ئه‌م به‌ڵگه و نیشانانه‌دا که بۆمان هه‌تووه سوێند به‌و که‌سه‌ی که دروستی کردووین، چیت له‌ده‌ست دێت ئه‌نجامی بده و درێغی مه‌که‌، به‌ڕاستی تۆ هه‌ر ده‌توانیت ژیانی ئه‌م دنیایه‌مان لێ زه‌وت بکه‌یت",
    "puxt": "ساحیره‌کان وتیان ئێمه‌ هه‌رگیز تۆ هه‌ڵنابژێرین به‌سه‌ر ئه‌و نیشانه‌و موعجیزانه‌دا که‌ بۆمان هاتووه‌ (وه‌ تۆ هه‌ڵنابژێرین به‌سه‌ر) ئه‌و خوایه‌ی که‌ له‌ نه‌بوون ئێمه‌ی دروست کردووه‌ جا هه‌رچیت له‌ده‌ست دێت بیکه‌ بێگومان تۆ ته‌نها له‌م ژیانی دنیا ده‌ست ده‌ڕواو بڕیار ده‌ده‌یت." 
  },
  {
    "number": 73,
    "text": "إِنَّآ ءَامَنَّا بِرَبِّنَا لِيَغْفِرَ لَنَا خَطَٰيَٰنَا وَمَآ أَكْرَهْتَنَا عَلَيْهِ مِنَ ٱلسِّحْرِ وَٱللَّهُ خَيْرٌ وَأَبْقَىٰٓ",
    "english": "Indeed, we have believed in our Lord that He may forgive us our sins and what you compelled us [to do] of magic. And Allah is better and more enduring.\"",
    "asan": "ئێمه ئیتر به‌ڕاستی باوه‌ڕمان هێناوه به په‌روه‌ردگارمان، تا له گوناهه‌کانمان خۆش ببێت و له‌و جادووگه‌ریه‌ش که به زۆر پێت کردین، هه‌میشه خوای گه‌وره له هه‌موو که‌س چاکتره و له هه‌موو که‌س پایه‌دارترو به‌رده‌وامتره",
    "puxt": "به‌ڕاستی ئێمه‌ باوه‌ڕمان هێنا به‌ په‌روه‌ردگارمان بۆ ئه‌وه‌ی له‌ تاوانه‌کانمان خۆش ببێت هه‌روه‌ها له‌و جادووه‌ش که‌ به‌ زۆر پێت کردین وه‌ خوای گه‌وره‌ (پاداشتی) چاکتره‌و به‌رده‌وام تره‌." 
  },
  {
    "number": 74,
    "text": "إِنَّهُۥ مَن يَأْتِ رَبَّهُۥ مُجْرِمًا فَإِنَّ لَهُۥ جَهَنَّمَ لَا يَمُوتُ فِيهَا وَلَا يَحْيَىٰ",
    "english": "Indeed, whoever comes to his Lord as a criminal - indeed, for him is Hell; he will neither die therein nor live.",
    "asan": "ئێمه دڵنیاین له‌وه‌ی، که ئه‌وه‌ی به تاوان و گوناهه‌وه بگه‌رێته‌وه بۆ لای په‌روه‌ردگاری، بێگومان ئه‌وه دۆزه‌خ بۆی ئاماده‌یه که نه‌ده‌مرێت تیایدا (تا له سزا ڕزگاری ببێت) نه ده‌ژی (به ئارامی و ئاسووده‌یی)",
    "puxt": "به‌ڕاستی هه‌رکه‌سێ بگه‌ڕێته‌وه‌ لای په‌روه‌ردگاری به‌ تاوانباری ئه‌وه‌ بێگومان دۆزه‌خ جێگایه‌تی نه‌ ده‌مرێ تێیدا نه‌ ده‌ژی به‌ ئاسووده‌یی." 
  },
  {
    "number": 75,
    "text": "وَمَن يَأْتِهِۦ مُؤْمِنًا قَدْ عَمِلَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَأُو۟لَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱلدَّرَجَٰتُ ٱلْعُلَىٰ",
    "english": "But whoever comes to Him as a believer having done righteous deeds - for those will be the highest degrees [in position]:",
    "asan": "ئه‌و که‌سه‌ش به ئیمانه‌وه بگه‌رێته‌وه بۆ لای و به‌ڕاستی کرده‌وه چاکه‌کانی ئه‌نجام دابێت، ئه‌وه بۆ ئه‌وانه پله‌و پایه‌ی به‌رزو بڵند ئاماده‌یه",
    "puxt": "وه‌ ئه‌و که‌سه‌ی به‌ باوه‌ڕ داری بگه‌ڕێته‌وه‌ لای (خوای گه‌وره‌) به‌ڕاستی کرده‌وه‌ی چاکیشی کردبێ ئا ئه‌وانه‌ پله‌و پایه‌ی به‌رزو بڵندیان هه‌یه‌." 
  },
  {
    "number": 76,
    "text": "جَنَّٰتُ عَدْنٍ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا ٱلْأَنْهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَا وَذَٰلِكَ جَزَآءُ مَن تَزَكَّىٰ",
    "english": "Gardens of perpetual residence beneath which rivers flow, wherein they abide eternally. And that is the reward of one who purifies himself.",
    "asan": "به‌هه‌شتی -عه‌ده‌نه‌- که باخه‌که‌نی چڕو پڕه ده‌چنه ناوی، چه‌نده‌ها ڕووبار به‌ژێر دره‌خته‌کانیدا ده‌ڕوات، هاورێ له‌گه‌ڵ ژیانی هه‌میشه‌یی و نه‌بڕاوه‌دا، ئه‌وه‌ش پاداشتی که‌سێکه دڵ و ده‌روون و ڕه‌وشتی خۆی خاوێن کردبێت",
    "puxt": "که‌ به‌هه‌شتانی جێگای هه‌تا هه‌تایی یه‌ ڕووباره‌کان ده‌ڕۆن به‌ژێریاندا بێ بڕانه‌وه‌ ده‌مێننه‌وه‌ تێیدا ئه‌وه‌ پاداشتی که‌سێکه‌ خۆی پاك و خاوێن ڕابگرێ (له‌ کوفرو) تاوان." 
  },
  {
    "number": 77,
    "text": "وَلَقَدْ أَوْحَيْنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنْ أَسْرِ بِعِبَادِى فَٱضْرِبْ لَهُمْ طَرِيقًا فِى ٱلْبَحْرِ يَبَسًا لَّا تَخَٰفُ دَرَكًا وَلَا تَخْشَىٰ",
    "english": "And We had inspired to Moses, \"Travel by night with My servants and strike for them a dry path through the sea; you will not fear being overtaken [by Pharaoh] nor be afraid [of drowning].\"",
    "asan": "(دوای تێپه‌ڕ بوونی چه‌ند ساڵیک) سوێند به خوا به‌ڕاستی نیگامان بۆ موسا کرد که شه‌وڕه‌وی بکه به‌به‌نده‌کانم و ڕێگه‌یه‌کی وشکیان له ده‌ریادا بۆ دابین بکه و له‌کاتێکدا ترسی ئه‌وه‌ت نی یه که پێت بگه‌ن و خه‌می نوقم بوون تیاچوونیشت نی یه",
    "puxt": "به‌ڕاستی نیگامان نارد بۆ مووسا که‌ به‌نده‌کانم به‌شه‌و ببه‌ (و له‌ میصر ده‌رچن) ڕێگه‌یه‌کی وشکیان له‌ ده‌ریا(ئاوی نیل) دا بۆ بکه‌ره‌وه‌ مه‌ترسه‌ (فیرعه‌ون) پێت بگات وه‌ مه‌ترسه‌ (له‌ خنکان له‌ ده‌ریا) دا." 
  },
  {
    "number": 78,
    "text": "فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ بِجُنُودِهِۦ فَغَشِيَهُم مِّنَ ٱلْيَمِّ مَا غَشِيَهُمْ",
    "english": "So Pharaoh pursued them with his soldiers, and there covered them from the sea that which covered them,",
    "asan": "ئه‌وسا فیرعه‌ون به سه‌ربازانیه‌وه شوێنیان که‌وتن، کوتوپڕ له‌ناو ئاوه‌که‌دا شه‌پۆلی ده‌ریا دای به‌سه‌ریانداو هه‌موویانی داپۆشی به‌چ داپۆشینێک",
    "puxt": "ئینجا فیرعه‌ون به‌ سه‌ربازه‌کانیه‌وه‌ شوێنیان که‌وتن جا له‌ ناکاو ده‌ریا ئه‌وانی (له‌ناو شه‌پۆلی خۆیدا) داپۆشی چ داپۆشینێك." 
  },
  {
    "number": 79,
    "text": "وَأَضَلَّ فِرْعَوْنُ قَوْمَهُۥ وَمَا هَدَىٰ",
    "english": "And Pharaoh led his people astray and did not guide [them].",
    "asan": "فیرعه‌ونیش قه‌وم و گه‌له‌که‌ی خۆی گومرا کردو ڕێنموویی نه‌کردن",
    "puxt": "فیرعه‌ون گه‌له‌که‌ی خۆی گومڕا کرد و ڕێنموونیی نه‌کردن." 
  },
  {
    "number": 80,
    "text": "يَٰبَنِىٓ إِسْرَٰٓءِيلَ قَدْ أَنجَيْنَٰكُم مِّنْ عَدُوِّكُمْ وَوَٰعَدْنَٰكُمْ جَانِبَ ٱلطُّورِ ٱلْأَيْمَنَ وَنَزَّلْنَا عَلَيْكُمُ ٱلْمَنَّ وَٱلسَّلْوَىٰ",
    "english": "O Children of Israel, We delivered you from your enemy, and We made an appointment with you at the right side of the mount, and We sent down to you manna and quails,",
    "asan": "(پاشان خوا؛ ڕوو به نه‌وه‌ی ئیسرائیل ده‌فه‌رموێت): ئه‌ی نه‌وه‌ی ئیسرائیل بێگومان ئێمه ئێوه‌مان له ده‌ست دوژمنه‌که‌تان ڕزگار کردو به‌ڵێنیشمان دانێ که لای ڕاستی کێوی طوردا (په‌یمانتان لێ وه‌ربگرین)، گه‌زۆ و شه‌لاقه‌شمان بۆ دابین کردن",
    "puxt": "ئه‌ی نه‌وه‌ی ئیسرائیل به‌ڕاستی ڕزگارمان کردن له‌ دوژمنه‌که‌تان وه‌ به‌ڵێنمان پێدان (به‌هاتنی مووسا بۆ) لای ڕاستی کێوی طور و بۆمان ناردن گه‌زۆ و شه‌لاقه‌ (باڵنده‌یه‌که‌ گۆشتی له‌ هه‌موو باڵنده‌یه‌ك چاك) تره‌." 
  },
  {
    "number": 81,
    "text": "كُلُوا۟ مِن طَيِّبَٰتِ مَا رَزَقْنَٰكُمْ وَلَا تَطْغَوْا۟ فِيهِ فَيَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبِى وَمَن يَحْلِلْ عَلَيْهِ غَضَبِى فَقَدْ هَوَىٰ",
    "english": "[Saying], \"Eat from the good things with which We have provided you and do not transgress [or oppress others] therein, lest My anger should descend upon you. And he upon whom My anger descends has certainly fallen.\"",
    "asan": "بخۆن له‌و ڕزق و ڕۆزیه پاک و چاکانه‌ی که پێمان به‌خشیوون و زیادڕه‌وی و گوناهکاری و فێڵ و ته‌ڵه‌که‌ی تێدا مه‌که‌ن، بۆ ئه‌وه‌ی خه‌شم و قینی من داتاننه‌گرێته‌وه‌، بێگومان ئه‌وه‌ی خه‌شم و قینی من دایبگرێت، ئه‌وه ئیتر که‌وتووه و تیاچووه",
    "puxt": "بخۆن له‌و ڕۆزیه‌ پاکانه‌ی پێمان داون و زیاده‌ ڕه‌وی تیا مه‌که‌ن ئه‌گینا خه‌شم و قاری من ده‌تانگرێته‌وه‌ جا هه‌ر که‌سێك قار و خه‌شمی من دایگرێ ئه‌وه‌ بێگومان تیاچووه‌و هه‌ڵدێراوه‌." 
  },
  {
    "number": 82,
    "text": "وَإِنِّى لَغَفَّارٌ لِّمَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحًا ثُمَّ ٱهْتَدَىٰ",
    "english": "But indeed, I am the Perpetual Forgiver of whoever repents and believes and does righteousness and then continues in guidance.",
    "asan": "دڵنیاش بن به‌ڕاستی من زۆر لێخۆش بووم له که‌سه‌ی که ته‌وبه ده‌کات و باوه‌ڕ ده‌هێنێت و کاروکرده‌وه‌ی چاکه ده‌کات، له‌وه‌ودوا (تا دوا هه‌ناسه‌ی ژیانی) به‌رده‌وام ده‌بێت له‌سه‌ر ئه‌و ڕێبازه",
    "puxt": "وه‌ به‌ڕاستی من زۆر لێبوردوم له‌و که‌سه‌ی ته‌وبه‌ی کردبێ و باوه‌ڕی هێنابێ و کرده‌وه‌ی چاکی کردبێت پاشان به‌رده‌وام بووبێ له‌سه‌ر ئه‌و ڕێبازه‌." 
  },
  {
    "number": 83,
    "text": "وَمَآ أَعْجَلَكَ عَن قَوْمِكَ يَٰمُوسَىٰ",
    "english": "[Allah] said, \"And what made you hasten from your people, O Moses?\"",
    "asan": "(له‌وه‌ودوا موسا خۆی گه‌یانده کێوی طور، خوای گه‌وره لێی پرسی:) ئه‌ی موسا بۆچی تۆ په‌له‌ت کردو قه‌ومه‌که‌ت به‌جێ هێشت",
    "puxt": "خوا فه‌رمووی ئه‌ی مووسا بۆچی پێش گه‌له‌که‌ت که‌وتی (بۆ گه‌یشتن به‌ کێوی) طوور." 
  },
  {
    "number": 84,
    "text": "قَالَ هُمْ أُو۟لَآءِ عَلَىٰٓ أَثَرِى وَعَجِلْتُ إِلَيْكَ رَبِّ لِتَرْضَىٰ",
    "english": "He said, \"They are close upon my tracks, and I hastened to You, my Lord, that You be pleased.\"",
    "asan": "موسا وتی: ئه‌وان له‌سه‌ر ڕێبازی من ده‌ڕۆن، (به‌ڵام من ئاره‌زوومه‌ندی گفتوگۆت بووم) بۆیه به‌په‌له هاتم تا تۆ ئه‌ی په‌روه‌ردگارم لێم ڕازی بیت (فه‌رمانه پیرۆزه‌کانت وه‌ربگرم)",
    "puxt": "مووسا فه‌رمووی گه‌له‌که‌م ئه‌وانه‌ن به‌ دوامه‌وه‌ن بۆیه‌ به‌په‌له‌ هاتم بۆ لات ئه‌ی په‌روه‌ردگارم بۆ ئه‌وه‌ی لێم ڕازی بیت." 
  },
  {
    "number": 85,
    "text": "قَالَ فَإِنَّا قَدْ فَتَنَّا قَوْمَكَ مِنۢ بَعْدِكَ وَأَضَلَّهُمُ ٱلسَّامِرِىُّ",
    "english": "[Allah] said, \"But indeed, We have tried your people after you [departed], and the Samiri has led them astray.\"",
    "asan": "په‌روه‌رردگار فه‌رمووی: بێگومان ئێمه قه‌ومه‌که‌تمان له دوای هاتنی تۆ تاقیکرده‌وه (که‌چی سه‌رکه‌توو نه‌بوون، باوه‌ڕ دامه‌زراو نه‌بوون) کابرای سامیری گومڕای کردن",
    "puxt": "خوای گه‌وره‌ فه‌رمووی جا به‌ڕاستی ئێمه‌ قه‌ومه‌که‌تمان تاقی کرده‌وه‌ له‌پاش (هاتنی) تۆ وه‌ سامیری گومڕای کردن." 
  },
  {
    "number": 86,
    "text": "فَرَجَعَ مُوسَىٰٓ إِلَىٰ قَوْمِهِۦ غَضْبَٰنَ أَسِفًا قَالَ يَٰقَوْمِ أَلَمْ يَعِدْكُمْ رَبُّكُمْ وَعْدًا حَسَنًا أَفَطَالَ عَلَيْكُمُ ٱلْعَهْدُ أَمْ أَرَدتُّمْ أَن يَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبٌ مِّن رَّبِّكُمْ فَأَخْلَفْتُم مَّوْعِدِى",
    "english": "So Moses returned to his people, angry and grieved. He said, \"O my people, did your Lord not make you a good promise? Then, was the time [of its fulfillment] too long for you, or did you wish that wrath from your Lord descend upon you, so you broke your promise [of obedience] to me?\"",
    "asan": "پاشان موسا گه‌ڕایه‌وه بۆ ناو قه‌ومه‌که‌ی، به‌تووڕه‌یی و داخ و خه‌فه‌تێکی زۆره‌وه‌، وتی: ئه‌ی قه‌ومه‌که‌م، مه‌گه‌ر په‌روه‌ردگارتان به‌ڵێنی چاکی نه‌دابوونێ (که سه‌رفرازتان بکا‌ت له دنیاو قیامه‌تدا) ئایا ئه‌و به‌ڵێن و په‌یمانه زۆری پێچووه‌؟ یاخود ویستتان خه‌شم و قین له‌لایه‌ن په‌روه‌ردگارتانه‌وه دابارێت به‌سه‌رتاندا، بۆیه ئیتر ئه‌و به‌ڵێنه‌ی دابووتان به من نه‌تان برده‌سه‌ر (که پابه‌ندی یه‌کخواناسی بن؟!)",
    "puxt": "ئینجا (پاش وه‌رگرتنی ته‌ورات) مووسا گه‌ڕایه‌وه‌ بۆ لای گه‌له‌که‌ی به‌ قار و خه‌شمه‌وه‌ وتی ئه‌ی گه‌له‌که‌م ئایا په‌روه‌ردگارتان به‌ڵێنی پێ نه‌دان به‌ به‌ڵێنی چاك بۆچی من زۆرم پێ چوو یان هه‌ر ویستتان توڕه‌یی و خه‌شم له‌لایه‌ن په‌روه‌ردگارتانه‌وه‌ یه‌خه‌تان بگرێ بۆیه‌ به‌ڵێنی منتان شکاند." 
  },
  {
    "number": 87,
    "text": "قَالُوا۟ مَآ أَخْلَفْنَا مَوْعِدَكَ بِمَلْكِنَا وَلَٰكِنَّا حُمِّلْنَآ أَوْزَارًا مِّن زِينَةِ ٱلْقَوْمِ فَقَذَفْنَٰهَا فَكَذَٰلِكَ أَلْقَى ٱلسَّامِرِىُّ",
    "english": "They said, \"We did not break our promise to you by our will, but we were made to carry burdens from the ornaments of the people [of Pharaoh], so we threw them [into the fire], and thus did the Samiri throw.\"",
    "asan": "خه‌ڵکه‌که وتیان: ئێمه سه‌رپێچی کردنمان له به‌ڵێنه‌که‌ی تۆ به‌ئاره‌زووی خۆمان نه‌بووه‌، حه‌زمان له سه‌رپێچی نه‌کردووه، به‌ڵام ئێمه زێرو زیوێکی زۆری - قبطی- یه‌کان درابوو به‌سه‌رماندا، جا ئیتر فرێمانداو سامیریش به‌و شێوه‌یه فرێیدا",
    "puxt": "وتیان ئێمه‌ به‌ڵێنه‌که‌ی تۆمان نه‌شکاند به‌ویست و ده‌سه‌ڵاتی خۆمان به‌ڵکو ئێمه‌ چه‌ند کۆڵ و بارێ درابوو به‌ کۆڵماندا له‌ خشڵی قیبتییه‌کان جا فڕێماندایه‌ (ناو ئاگره‌وه‌) هه‌روه‌ها سامیریش فڕێی دا." 
  },
  {
    "number": 88,
    "text": "فَأَخْرَجَ لَهُمْ عِجْلًا جَسَدًا لَّهُۥ خُوَارٌ فَقَالُوا۟ هَٰذَآ إِلَٰهُكُمْ وَإِلَٰهُ مُوسَىٰ فَنَسِىَ",
    "english": "And he extracted for them [the statue of] a calf which had a lowing sound, and they said, \"This is your god and the god of Moses, but he forgot.\"",
    "asan": "به‌و زێرو زیوه په‌یکه‌ری گوێره‌که‌یه‌کی بۆ دروست کردن (جارجار) بۆڕه‌یه‌کی ده‌کرد، (سامیری و بێ دینه‌کان بێ شه‌رمانه‌) وتیان: ئه‌مه خوای ئێوه و خوای موسایه‌، ئه‌و له بیری چووه و (به‌شوێنیدا ده‌گه‌رێت)",
    "puxt": "ئیتر (سامیری له‌و خشڵه‌ تواوانه‌) په‌یکه‌ری گوێره‌که‌یه‌کی بۆ دروست کردن بۆڕه‌یه‌کی هه‌بوو (وه‌ك بۆڕه‌ی گوێره‌که‌) ئینجا وتیان ئه‌مه‌یه‌ خوای ئێوه‌و خوای مووساشه‌ ئه‌وه‌(مووسا) له‌ بیری چووه‌(ده‌گه‌ڕێ به‌شوێن خوا) دا." 
  },
  {
    "number": 89,
    "text": "أَفَلَا يَرَوْنَ أَلَّا يَرْجِعُ إِلَيْهِمْ قَوْلًا وَلَا يَمْلِكُ لَهُمْ ضَرًّا وَلَا نَفْعًا",
    "english": "Did they not see that it could not return to them any speech and that it did not possess for them any harm or benefit?",
    "asan": "جا ئایا ئه‌و نه‌فا‌مانه نازانن ئه‌و گوێره‌که‌یه وه‌ڵامی هیچ قسه‌یه‌کیان ناداته‌وه‌؛ هیچ زه‌ره‌ر، یان قازانجێکی بۆتان نیه‌؟",
    "puxt": "ئایا ئه‌وان نازانن (نابینن) (ئه‌و گوێره‌که‌یه‌) وه‌ڵامی هیچ وته‌یه‌کیان ناداته‌وه‌ وه‌ خاوه‌نی هیچ زیان و قازانجێکی نییه‌ بۆیان." 
  },
  {
    "number": 90,
    "text": "وَلَقَدْ قَالَ لَهُمْ هَٰرُونُ مِن قَبْلُ يَٰقَوْمِ إِنَّمَا فُتِنتُم بِهِۦ وَإِنَّ رَبَّكُمُ ٱلرَّحْمَٰنُ فَٱتَّبِعُونِى وَأَطِيعُوٓا۟ أَمْرِى",
    "english": "And Aaron had already told them before [the return of Moses], \"O my people, you are only being tested by it, and indeed, your Lord is the Most Merciful, so follow me and obey my order.\"",
    "asan": "بێگومان پێشتریش هاروون پێی وتن: ئه‌ی قه‌ومی من؛ ئێوه به‌م گوێره‌که زێرینه تووشی تاقیکردنه‌وه‌یه‌کی سه‌خت بوون و تیایدا ده‌رنه‌چوون، دڵنیابن که په‌روه‌ردگارتان خوایه‌کی میهره‌بانه‌، شوێنی من بکه‌ون و گوێڕایه‌ڵی فه‌رمانی من بن",
    "puxt": "سوێند به‌خوا به‌ڕاستی هاروون پێی وتن له‌وه‌وپێش ئه‌ی گه‌له‌که‌م بێگومان ئێوه‌ به‌م (گوێره‌که‌یه‌) تاقی کرانه‌وه‌ (گومڕا بوون) به‌ڕاستی په‌روه‌ردگاری ئێوه‌ خوای میهره‌بانه‌ که‌واته‌ شوێنی من بکه‌ون گوێ ڕایه‌ڵی فه‌رمانی من بن." 
  },
  {
    "number": 91,
    "text": "قَالُوا۟ لَن نَّبْرَحَ عَلَيْهِ عَٰكِفِينَ حَتَّىٰ يَرْجِعَ إِلَيْنَا مُوسَىٰ",
    "english": "They said, \"We will never cease being devoted to the calf until Moses returns to us.\"",
    "asan": "که‌چی وتیان: هه‌رگیز وازی لێ ناهێنین و به‌ده‌وریدا دێین و ده‌یپه‌رستین هه‌تا موسا خۆی ده‌گه‌رێته‌وه‌!!",
    "puxt": "وتیان هه‌رگیز واز ناهێنین و به‌ ده‌وریدا دێین و ده‌یپه‌رستین هه‌تا مووسا ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ لامان." 
  },
  {
    "number": 92,
    "text": "قَالَ يَٰهَٰرُونُ مَا مَنَعَكَ إِذْ رَأَيْتَهُمْ ضَلُّوٓا۟",
    "english": "[Moses] said, \"O Aaron, what prevented you, when you saw them going astray,",
    "asan": "(موسا، که گه‌ڕایه‌وه به توڕه‌ییه‌وه‌) وتی: ئه‌ی هاروون، چی وای لێ کردیت (بێ ده‌نگ بیت) و هیچ نه‌که‌یت، کاتێک بینیتن ئاوا گومرا بوون؟",
    "puxt": "مووسا وتی ئه‌ی هاروون چ شتێك به‌رگری کردیت کاتێ بینیت ئه‌مانه‌ گومڕا بوون." 
  },
  {
    "number": 93,
    "text": "أَلَّا تَتَّبِعَنِ أَفَعَصَيْتَ أَمْرِى",
    "english": "From following me? Then have you disobeyed my order?\"",
    "asan": "چی وای لێ کردیت په‌یڕه‌وی من نه‌که‌یت؟! ئایا له فه‌رمانی من یاخی بوویت؟!",
    "puxt": "له‌وه‌ی که‌ شوێن من بکه‌وی ئایا سه‌رپێچی فه‌رمانی منت کرد ؟." 
  },
  {
    "number": 94,
    "text": "قَالَ يَبْنَؤُمَّ لَا تَأْخُذْ بِلِحْيَتِى وَلَا بِرَأْسِىٓ إِنِّى خَشِيتُ أَن تَقُولَ فَرَّقْتَ بَيْنَ بَنِىٓ إِسْرَٰٓءِيلَ وَلَمْ تَرْقُبْ قَوْلِى",
    "english": "[Aaron] said, \"O son of my mother, do not seize [me] by my beard or by my head. Indeed, I feared that you would say, 'You caused division among the Children of Israel, and you did not observe [or await] my word.' \"",
    "asan": "هاروون وتی: کوڕی دایکم (بۆ ئه‌وه‌ی سۆزی بجوڵێنێت) ڕیشم مه‌گره و قژم ڕامه‌کێشه‌، (من بۆیه زۆر له‌سه‌ری نه‌چووم) بێگومان ترسام دوایی پێم بڵێیت: تۆ جیاوازیت خسته ناو نه‌ته‌وه‌ی ئیسرائیله‌وه و گوێت به‌قسه‌ی من نه‌دا",
    "puxt": "هاروون فه‌رمووی ئه‌ی کوڕی دایکم موی ڕیش و سه‌رم مه‌گره‌و ڕامه‌کێشه‌ به‌ڕاستی ترسام که‌ (هاتیته‌وه‌ پێم) بڵێیت تۆ جیاوازیت خسته‌ نێوان به‌نی ئیسرائیلیه‌کانه‌وه‌ و چاوه‌ڕوانی فه‌رمانی منت نه‌کرد." 
  },
  {
    "number": 95,
    "text": "قَالَ فَمَا خَطْبُكَ يَٰسَٰمِرِىُّ",
    "english": "[Moses] said, \"And what is your case, O Samiri?\"",
    "asan": "(ئنجا موسا ڕووی کرده کابرای سامیری) وتی: ئه‌ی سامیری، ئه‌وکاره خه‌ته‌رناکه چی یه که ئه‌نجامت داوه‌؟ (ئه‌م پیلان و ته‌ڵه‌که و فێله چی یه دروستت کردووه‌)؟",
    "puxt": "مووسا وتی ئه‌ی سامیری تۆ ئه‌م کاره‌ ترسناکه‌ چی بوو کردت." 
  },
  {
    "number": 96,
    "text": "قَالَ بَصُرْتُ بِمَا لَمْ يَبْصُرُوا۟ بِهِۦ فَقَبَضْتُ قَبْضَةً مِّنْ أَثَرِ ٱلرَّسُولِ فَنَبَذْتُهَا وَكَذَٰلِكَ سَوَّلَتْ لِى نَفْسِى",
    "english": "He said, \"I saw what they did not see, so I took a handful [of dust] from the track of the messenger and threw it, and thus did my soul entice me.\"",
    "asan": "سامیری وتی: ئه‌وه‌ی من بینیم، ئه‌وان نه‌یانبینی، من مشتێکم له شوێن پێی (ئه‌سپه‌که‌ی) جوبره‌ئیل هه‌ڵگرت و فڕێمدایه ناو په‌یکه‌ره‌که‌وه‌، به‌و شێوه‌یه نه‌فسی به‌دکردارم ئه‌و کاره‌ی پێکردم (یاخود ده‌گونجێت سامیری درۆ بکات، تا خۆی له خه‌شمی حه‌زره‌تی موسا ڕزگار بکات و جادوویه‌کی ئه‌نجام دابێت)",
    "puxt": "سامیری وتی من شتێکم زانی ئه‌وان نه‌یانزانی (یا من شتێکم بینی ئه‌وان نه‌یان بینی) ئینجا من مشتێکم له‌ شوێن پێی (ووڵاخه‌که‌ی) جوبره‌ئیل هه‌ڵگرت وه‌ پرژاندم (به‌ خشڵه‌ تواوه‌که‌دا) به‌و جۆره‌ نه‌فسم ئه‌و کاره‌ی بۆ جوان و شیرین کردم." 
  },
  {
    "number": 97,
    "text": "قَالَ فَٱذْهَبْ فَإِنَّ لَكَ فِى ٱلْحَيَوٰةِ أَن تَقُولَ لَا مِسَاسَ وَإِنَّ لَكَ مَوْعِدًا لَّن تُخْلَفَهُۥ وَٱنظُرْ إِلَىٰٓ إِلَٰهِكَ ٱلَّذِى ظَلْتَ عَلَيْهِ عَاكِفًا لَّنُحَرِّقَنَّهُۥ ثُمَّ لَنَنسِفَنَّهُۥ فِى ٱلْيَمِّ نَسْفًا",
    "english": "[Moses] said, \"Then go. And indeed, it is [decreed] for you in [this] life to say, 'No contact.' And indeed, you have an appointment [in the Hereafter] you will not fail to keep. And look at your 'god' to which you remained devoted. We will surely burn it and blow it into the sea with a blast.",
    "asan": "(موسا به سامیری) وت: ده‌بڕۆ تا ماوی له ژیاندا (هه‌ر که‌سێک نزیکت که‌وته‌وه ده‌بێت) بڵێیت: به هیچ شێوه‌یه‌ک به‌ریه‌ککه‌وتن نی یه (دیاره که ده‌ست هه‌رکه‌سی به‌ربکه‌وتبێت تووشی ئازارێکی زۆر بووه‌)، دڵنیاش به که کاتێکی تریشت بۆ دیاری کراوه‌، که هه‌رگیز ناتوانیت لێی ده‌رباز ببیت، سه‌رنجی خواکه‌شت بده که به‌ده‌وریدا ده‌سوڕایته‌وه و ده‌تپه‌رست، ده‌بێت بیسوتێنین و هه‌لا هه‌لای بکه‌ین و بیخه‌ینه ناو ده‌ریاوه",
    "puxt": "مووسا وتی ده‌بڕۆ ئه‌وسا بێگومان تاماوی له‌م ژیانه‌دا (هه‌ر که‌س لێت نزیك بویه‌وه‌) ده‌بێ بڵێیت: نزیکم مه‌که‌وه‌ره‌وه‌، ده‌ستم لێ مه‌ده‌ وه‌ بێگومان به‌ڵێنێکیشت هه‌یه‌ (له‌ ڕۆژی دواییدا) هه‌رگیز ڕزگار نابێت لێی وه‌ سه‌یری په‌رستراوه‌که‌شت که‌ به‌رده‌وام ده‌تپه‌رست دڵنیابه‌ چاك ده‌یسوتێنین پاشان بێگومان (خۆڵه‌مێشه‌که‌ش) پرژو بڵاو ده‌که‌ینه‌وه‌ به‌ده‌ریادا به‌ پرژو بڵاوێکی وا (که‌ دروشمیشی نه‌مێنێ) ت." 
  },
  {
    "number": 98,
    "text": "إِنَّمَآ إِلَٰهُكُمُ ٱللَّهُ ٱلَّذِى لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ وَسِعَ كُلَّ شَىْءٍ عِلْمًا",
    "english": "Your god is only Allah, except for whom there is no deity. He has encompassed all things in knowledge.\"",
    "asan": "خه‌ڵکینه‌: ئێوه دڵنیابن که په‌روه‌ردگارتان ته‌نها زاتی (الله‌) یه‌، جگه له‌و خوایه‌کی تر نیه‌، زانیاری و زانستی ئه‌و زاته هه‌موو شتێکی گرتۆته‌وه",
    "puxt": "په‌رستراوی (ڕاسته‌قینه‌ی) ئێوه‌ ته‌نها خوایه‌ که‌ هیچ په‌رستراوێکی ڕاست نی یه‌ ئه‌و نه‌بێت زانیاری ئه‌و هه‌موو شتێکی گرتۆته‌وه‌." 
  },
  {
    "number": 99,
    "text": "كَذَٰلِكَ نَقُصُّ عَلَيْكَ مِنْ أَنۢبَآءِ مَا قَدْ سَبَقَ وَقَدْ ءَاتَيْنَٰكَ مِن لَّدُنَّا ذِكْرًا",
    "english": "Thus, [O Muhammad], We relate to you from the news of what has preceded. And We have certainly given you from Us the Qur'an.",
    "asan": "ئه‌ی محمد (‎‎صلی الله علیه وسلم): ئێمه بێگومان ئا به‌و شێوه‌یه هه‌ندێک له به‌سه‌رهاتی ئه‌وانه‌ی ڕابروود بۆت ده‌گێرینه‌وه‌، دڵنیابه ئێمه له‌لا‌یه‌ن خۆمانه‌وه قورئانمان پێ به‌خشیوویت که یاداوه‌ری بێت له هه‌موو ڕوویه‌که‌وه",
    "puxt": "ئه‌ی (موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) ئا به‌و جۆره‌ ده‌یگێڕینه‌وه‌ بۆت هه‌ندێك له‌ به‌سه‌رهات و هه‌واڵی ئه‌و(گه‌لانه‌ی) ڕابوردن بێگومان پێمان داوی له‌لایه‌ن خۆمانه‌وه‌ قورئان." 
  },
  {
    "number": 100,
    "text": "مَّنْ أَعْرَضَ عَنْهُ فَإِنَّهُۥ يَحْمِلُ يَوْمَ ٱلْقِيَٰمَةِ وِزْرًا",
    "english": "Whoever turns away from it - then indeed, he will bear on the Day of Resurrection a burden,",
    "asan": "ئه‌وه‌ی پشتی تێ کردبێت، ئه‌وه بێگومان له ڕۆژی قیامه‌تدا کۆڵیک گوناهـ هه‌ڵده‌گرێت",
    "puxt": "هه‌ر که‌سێ پشتی تێ بکات ئه‌وه‌ به‌ڕاستی هه‌ڵیده‌گرێ له‌ ڕۆژی دواییدا بارێکی قورس له‌ تاوان." 
  },
  {
    "number": 101,
    "text": "خَٰلِدِينَ فِيهِ وَسَآءَ لَهُمْ يَوْمَ ٱلْقِيَٰمَةِ حِمْلًا",
    "english": "[Abiding] eternally therein, and evil it is for them on the Day of Resurrection as a load -",
    "asan": "(ئه‌و جۆره که‌سانه‌) له‌ناو سزادا بۆ هه‌میشه ده‌مێننه‌وه‌، ئای چه‌ند خراپه ئه‌و کۆڵه قورسه‌ی که له قیامه‌تدا به‌کۆڵیانه‌وه‌یه",
    "puxt": "بێ بڕانه‌وه‌ تێیدا ده‌مێننه‌وه‌ چ بارێکی خراپ و بێ فه‌ڕیان به‌کۆڵه‌وه‌یه‌ له‌ ڕۆژی دواییدا." 
  },
  {
    "number": 102,
    "text": "يَوْمَ يُنفَخُ فِى ٱلصُّورِ وَنَحْشُرُ ٱلْمُجْرِمِينَ يَوْمَئِذٍ زُرْقًا",
    "english": "The Day the Horn will be blown. And We will gather the criminals, that Day, blue-eyed.",
    "asan": "ڕۆژێک دێت فوو ده‌کرێت به - صور- دا، ئه‌و ڕۆژه تاوانباران چاویان کوێره‌و شین هه‌ڵگه‌ڕاوه (دیمه‌نێکی ناشرین و سامناکیان هه‌یه‌)",
    "puxt": "ئه‌و ڕۆژه‌ی که‌ فوو ده‌کرێ به‌ شه‌یپوردا (بۆ جاری دووه‌م) ئه‌وسا تاوان باران کۆده‌که‌ینه‌وه‌ له‌و ڕۆژه‌دا له‌ش و چاویان شین هه‌ڵگه‌ڕاوه‌." 
  },
  {
    "number": 103,
    "text": "يَتَخَٰفَتُونَ بَيْنَهُمْ إِن لَّبِثْتُمْ إِلَّا عَشْرًا",
    "english": "They will murmur among themselves, \"You remained not but ten [days in the world].\"",
    "asan": "به‌چپه‌و سرته به‌یه‌ک ده‌ڵێن: ته‌نها ده شه‌و نه‌بێت؛ (له دنیادا یان له جیهانی به‌رزه‌خدا) هیچی تریان پێچووه",
    "puxt": "به‌ چرپه‌وه‌ له‌نێوان خۆیاندا ده‌ڵێن ئێوه‌ ته‌نها ده‌ (شه‌وو ڕۆژ له‌ دنیادا) ماونه‌ته‌وه‌." 
  },
  {
    "number": 104,
    "text": "نَّحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَقُولُونَ إِذْ يَقُولُ أَمْثَلُهُمْ طَرِيقَةً إِن لَّبِثْتُمْ إِلَّا يَوْمًا",
    "english": "We are most knowing of what they say when the best of them in manner will say, \"You remained not but one day.\"",
    "asan": "ئێمه چاک ده‌زانین سه‌ره‌نجام چی ده‌ڵێن چونکه ژیرترین و وریاترینیان ده‌ڵێت: ته‌نها ڕۆژێک نه‌بێت هیچی ترتان پێ نه‌چووه‌!!",
    "puxt": "ئێمه‌ چاك ده‌زانین به‌وه‌ی ئه‌وان ده‌یڵێن کاتێ (ئه‌وه‌یان) که‌ ژیرتریانه‌ و نزیك تریانه‌ له‌ ڕاستی یه‌وه‌ ده‌ڵێ ئێوه‌ ته‌نها یه‌ك ڕۆژ ماونه‌ته‌وه‌." 
  },
  {
    "number": 105,
    "text": "وَيَسْـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلْجِبَالِ فَقُلْ يَنسِفُهَا رَبِّى نَسْفًا",
    "english": "And they ask you about the mountains, so say, \"My Lord will blow them away with a blast.",
    "asan": "پرسیارت لێده‌که‌ن ده‌رباره‌ی کێوه‌کان (که له به‌رپا بوونی قیامه‌تدا چیان به‌سه‌ر دێت)، ئه‌ی محمد (صلی الله علیه وسلم) تۆ پێیان بڵێ: په‌روه‌ردگارم هه‌ڵی ده‌ته‌کێنێت و وردو خاشی ده‌کات",
    "puxt": "ئه‌ی (موحه‌ممه‌د(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) پرسیارت لێ ده‌که‌ن سه‌باره‌ت به‌ شاخه‌کان تۆش بڵێ په‌روه‌ردگار له‌ بێخیان دێنێ و وردو خاشیان ده‌کات ئینجا با پرژو بڵاویان ده‌کاته‌وه‌." 
  },
  {
    "number": 106,
    "text": "فَيَذَرُهَا قَاعًا صَفْصَفًا",
    "english": "And He will leave the earth a level plain;",
    "asan": "جا په‌رش و بڵاوی ده‌کاته‌وه و ده‌یکاته زه‌ویه‌کی پان و ته‌خت و به‌رین وازی لێ ده‌هێنێت و به‌جێ ده‌هێڵێت",
    "puxt": "ئینجا ڕێك و ساف بێ ئاوو گژوگیاو ده‌یهێڵێته‌وه‌." 
  },
  {
    "number": 107,
    "text": "لَّا تَرَىٰ فِيهَا عِوَجًا وَلَآ أَمْتًا",
    "english": "You will not see therein a depression or an elevation.\"",
    "asan": "هیچ خوارو خێچی و به‌رزی و نزمیه‌ک له‌سه‌ر ڕووکاری نابینیت",
    "puxt": "نابینی تێیدا هیچ جۆره‌ لاری و به‌رزی و نزمییه‌ك." 
  },
  {
    "number": 108,
    "text": "يَوْمَئِذٍ يَتَّبِعُونَ ٱلدَّاعِىَ لَا عِوَجَ لَهُۥ وَخَشَعَتِ ٱلْأَصْوَاتُ لِلرَّحْمَٰنِ فَلَا تَسْمَعُ إِلَّا هَمْسًا",
    "english": "That Day, everyone will follow [the call of] the Caller [with] no deviation therefrom, and [all] voices will be stilled before the Most Merciful, so you will not hear except a whisper [of footsteps].",
    "asan": "له‌و ڕۆژه‌دا هه‌موو خه‌ڵکی شوێنی جاڕده‌ری کۆکردنه‌وه ده‌که‌ون، هیچ سه‌رپێچی و لاریه‌ک ناکرێت، هه‌موو ده‌نگه‌کان له‌به‌ر په‌روه‌ردگاری میهره‌بان نزمن و به‌هێواشی ده‌دوێن، ته‌نها چپه و سرته‌یه‌کی که‌م نه‌بێت هیچی تر نابیستیت",
    "puxt": "له‌و ڕۆژه‌دا هه‌موو ده‌که‌ونه‌ شوێن جاڕده‌ری (کۆکردنه‌وه‌) لاره‌ جڵه‌وی ناکه‌ن له‌ فه‌رمانی له‌ ترسی خوای میهره‌بان هه‌موو ده‌نگه‌کان نزم ده‌بن چپه‌چپ نه‌بێ شتێك نابیستی." 
  },
  {
    "number": 109,
    "text": "يَوْمَئِذٍ لَّا تَنفَعُ ٱلشَّفَٰعَةُ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ ٱلرَّحْمَٰنُ وَرَضِىَ لَهُۥ قَوْلًا",
    "english": "That Day, no intercession will benefit except [that of] one to whom the Most Merciful has given permission and has accepted his word.",
    "asan": "له‌و ڕۆژه‌دا تکاو شه‌فاعه‌ت وه‌رناگیرێت و بێ سووده‌، مه‌گه‌ر له که‌سێک خوای میهره‌بان مۆڵه‌تی بدات و ڕازی بێت به‌وه‌ی قسه‌ی بۆ بکرێت و قسه‌ی لێ وه‌ربگرێت",
    "puxt": "ئا له‌و ڕۆژه‌دا تکا کردن سوودی نیه‌ مه‌گه‌ر که‌سێ خوای میهره‌بان ڕێگای بدات و له‌و وته‌که‌شی ڕازی بێ." 
  },
  {
    "number": 110,
    "text": "يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلَا يُحِيطُونَ بِهِۦ عِلْمًا",
    "english": "Allah knows what is [presently] before them and what will be after them, but they do not encompass it in knowledge.",
    "asan": "خوا به هه‌موو ئه‌و شتانه ده‌زانێت (که له قیامه‌تدا) چاوه‌ڕێیانه‌و به هه‌موو ئه‌و شتانه‌ی (که له دنیادا) ئه‌نجامیان داوه و ئه‌و خه‌ڵکه هه‌رگیز ناتوانن ئاگاداری زانست و زانیاری بێ سنووری ئه‌و زاته ببه‌ن",
    "puxt": "خوا ده‌زانێ و ئاگاداره‌ به‌ هه‌موو ئه‌و شتانه‌ی له‌ پێشیانه‌وه‌یه‌ (له‌ قیامه‌تدا چاوه‌ڕێیانه‌) وه‌ به‌ هه‌موو ئه‌و شتانه‌ له‌ پاشیانه‌وه‌یه‌ (له‌ دنیادا کردوویانه‌) به‌ڵام ئه‌وان ده‌رباره‌ی خوا هه‌موو شتێك نازانن." 
  },
  {
    "number": 111,
    "text": "وَعَنَتِ ٱلْوُجُوهُ لِلْحَىِّ ٱلْقَيُّومِ وَقَدْ خَابَ مَنْ حَمَلَ ظُلْمًا",
    "english": "And [all] faces will be humbled before the Ever-Living, the Sustainer of existence. And he will have failed who carries injustice.",
    "asan": "هه‌رچی ڕووخساره‌کانه (له ڕۆژو قیامه‌تدا) ملکه‌ج و فه‌رمانبه‌ردارن، بۆ ئه‌و زاته‌ی که‌هه‌میشه زیندووه و ده‌سه‌ڵاتی بێ سنووری هه‌یه‌، بێگومان ئه‌وه‌ی سته‌می کردووه‌، ڕه‌نج به‌خه‌سارو نائومێدو بێ هیوایه",
    "puxt": "هه‌موو ده‌م و چاوه‌کان (له‌ ڕۆژی قیامه‌تدا) مل که‌چ و فه‌رمانبه‌ردارن بۆ (خوای) هه‌میشه‌ زیندوو و ڕاگری بوونه‌وه‌ره‌ بێگومان زه‌ره‌رمه‌ند بووه‌ ئه‌وه‌ی که‌ باری سته‌می هه‌ڵگرتبێ." 
  },
  {
    "number": 112,
    "text": "وَمَن يَعْمَلْ مِنَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَا يَخَافُ ظُلْمًا وَلَا هَضْمًا",
    "english": "But he who does of righteous deeds while he is a believer - he will neither fear injustice nor deprivation.",
    "asan": "ئه‌وه‌ش که کارو کردوه‌وه چاکه‌کان ئانجام ده‌دات و له‌کاتێکدا ئیمانداریش بووبێت، ئه‌وه ئیتر ناترسێت له‌وه‌ی سته‌می لێ بکرێت یان مافی پێشێل بکرێت",
    "puxt": "ئه‌وه‌ش کرده‌وه‌ چاکه‌کانی کردبێ باوه‌ڕداریش بووبێت ئه‌وه‌ نه‌ له‌ سته‌م ده‌ترسێ (لێی بکرێ) نه‌ له‌ که‌م کردنه‌وه‌ی پاداشتی (ده‌ترسێ) ت." 
  },
  {
    "number": 113,
    "text": "وَكَذَٰلِكَ أَنزَلْنَٰهُ قُرْءَانًا عَرَبِيًّا وَصَرَّفْنَا فِيهِ مِنَ ٱلْوَعِيدِ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ أَوْ يُحْدِثُ لَهُمْ ذِكْرًا",
    "english": "And thus We have sent it down as an Arabic Qur'an and have diversified therein the warnings that perhaps they will avoid [sin] or it would cause them remembrance.",
    "asan": "ئا به‌و شێوه‌یه ئێمه قورئانێکی عه‌ره‌بی و پاراو و ڕه‌وانمان دابه‌زاندووه و جۆره‌ها هه‌ڕه‌شه‌شمان تیادا باس کردووه‌، بۆ ئه‌وه‌ی له خوا بترسن و یاخود ببێته هۆی ئه‌وه‌ی که یاداوه‌ریان تێدا به‌دی بهێنێت",
    "puxt": "ئا به‌و جۆره‌ قورئانێکی عه‌ره‌بیمان دابه‌زاندووه‌ به‌ چه‌ند جۆرو شێواز هه‌ڕه‌شه‌مان له‌ودا باسکردووه‌ بۆ ئه‌وه‌ی له‌ خوا بترسن و خۆیان بپارێزن (له‌ تاوان) یا بیرکردنه‌وه‌و بێ داری دروست ببێ بۆیان (به‌هۆی قورئان) ه‌وه‌." 
  },
  {
    "number": 114,
    "text": "فَتَعَٰلَى ٱللَّهُ ٱلْمَلِكُ ٱلْحَقُّ وَلَا تَعْجَلْ بِٱلْقُرْءَانِ مِن قَبْلِ أَن يُقْضَىٰٓ إِلَيْكَ وَحْيُهُۥ وَقُل رَّبِّ زِدْنِى عِلْمًا",
    "english": "So high [above all] is Allah, the Sovereign, the Truth. And, [O Muhammad], do not hasten with [recitation of] the Qur'an before its revelation is completed to you, and say, \"My Lord, increase me in knowledge.\"",
    "asan": "خوای گه‌وره زۆر پایه به‌رزو بڵنده و پاشای به حه‌ق و ڕاسته‌قینه‌یه‌، (ئه‌ی محمد صلی الله علیه وسلم) نه‌که‌یت له خوێندنی قورئاندا په‌له بکه‌یت: له پێش ئه‌وه‌ی وه‌حی و نیگای ئه‌و قورئانه ته‌واو ببێت بۆ لای تۆ (چونکه ئێمه نایه‌ڵین فه‌رامۆشی بکه‌یت) نزا بکه و بشڵێ: په‌روه‌ردگارا، به‌رده‌وام زانست و زانیاری زۆرترو زیاترم پێ ببه‌خشه",
    "puxt": "ئینجا به‌رزو بڵنده‌ ئه‌و خوایه‌ که‌ ده‌سه‌ڵات دارێکی (پادشایه‌کی) حه‌ق و ڕاسته‌ په‌له‌ مه‌که‌ له‌ (خوێندنی) قورئاندا له‌پێش ئه‌وه‌ی سرووش کردنه‌که‌ی بۆت ته‌واو بێت وه‌ بڵێ ئه‌ی په‌روه‌ردگارم زانست و زانیاریم زیاد بکه‌." 
  },
  {
    "number": 115,
    "text": "وَلَقَدْ عَهِدْنَآ إِلَىٰٓ ءَادَمَ مِن قَبْلُ فَنَسِىَ وَلَمْ نَجِدْ لَهُۥ عَزْمًا",
    "english": "And We had already taken a promise from Adam before, but he forgot; and We found not in him determination.",
    "asan": "سوێند به‌خوا بێگومان ئێمه پێشتر په‌یمانمان له ئاده‌م وه‌رگرت (که نزیکی دره‌ختی قه‌ده‌غه کراو نه‌که‌وێت) که‌چی بیری چوو، به مه‌رجێک نه‌مانبینی پێشتر بڕیاری کردنی ئه‌و سه‌رپێچییه بدات",
    "puxt": "سوێند به‌خوا به‌ڕاستی ئێمه‌ پێشتر په‌یمان و به‌ڵێنمان له‌ ئاده‌م وه‌رگرت (له‌ دره‌ختی قه‌ده‌غه‌کراو نه‌خوات) به‌ڵام کاری پێ نه‌کرد (له‌بیری چوو) وه‌ ئێمه‌ له‌ودا لێبڕانمان نه‌دی." 
  },
  {
    "number": 116,
    "text": "وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَٰٓئِكَةِ ٱسْجُدُوا۟ لِءَادَمَ فَسَجَدُوٓا۟ إِلَّآ إِبْلِيسَ أَبَىٰ",
    "english": "And [mention] when We said to the angels, \"Prostrate to Adam,\" and they prostrated, except Iblees; he refused.",
    "asan": "سه‌رده‌مێک به‌فریشته‌کانمان وت: سوژده به‌رن بۆ ئاده‌م، هه‌موو سوژده‌یان برد، جگه له ئیبلیس که سه‌رسه‌خت و یاخی بوو",
    "puxt": "باسی ئه‌و کاته‌ بکه‌ به‌ فریشته‌کانمان وت: سوژده‌ به‌رن بۆ ئاده‌م ئه‌وانیش هه‌موو سوژده‌یان برد جگه‌ له‌ شه‌یتان که‌ سه‌رپێچی کرد (و سوژده‌ی) نه‌برد." 
  },
  {
    "number": 117,
    "text": "فَقُلْنَا يَٰٓـَٔادَمُ إِنَّ هَٰذَا عَدُوٌّ لَّكَ وَلِزَوْجِكَ فَلَا يُخْرِجَنَّكُمَا مِنَ ٱلْجَنَّةِ فَتَشْقَىٰٓ",
    "english": "So We said, \"O Adam, indeed this is an enemy to you and to your wife. Then let him not remove you from Paradise so you would suffer.",
    "asan": "جا وتمان: ئه‌ی ئاده‌م، به‌ڕاستی ئه‌م (ئیبلیسه‌) دوژمنی خۆت و هاوسه‌ره‌که‌ته‌، وریابن له به‌هه‌شت به‌ده‌رکردنتان نه‌دات، به هۆیه‌وه تووشی ناخۆشی و نه‌گبه‌تی و ده‌ربه‌ده‌ری ببن",
    "puxt": "ئینجا وتمان ئه‌ی ئاده‌م به‌ڕاستی ئه‌م (ئیبلیسه‌) دوژمنی تۆو هاوسه‌ره‌که‌ته‌ که‌واته‌ (ئاگادار بن) له‌ به‌هه‌شت ده‌رتان نه‌کات چونکه‌ دووچاری ناخۆشی و زه‌حمه‌ت ده‌بیت." 
  },
  {
    "number": 118,
    "text": "إِنَّ لَكَ أَلَّا تَجُوعَ فِيهَا وَلَا تَعْرَىٰ",
    "english": "Indeed, it is [promised] for you not to be hungry therein or be unclothed.",
    "asan": "دڵنیاشبه تۆ له به‌هه‌شتدا نه‌برسیت ده‌بێت نه‌رووت و ڕه‌جاڵ ده‌بیت و",
    "puxt": "بێگومان تۆ له‌و (به‌هه‌شته‌) دا برسیت نابێ و ڕووت و قوت نابی." 
  },
  {
    "number": 119,
    "text": "وَأَنَّكَ لَا تَظْمَؤُا۟ فِيهَا وَلَا تَضْحَىٰ",
    "english": "And indeed, you will not be thirsty therein or be hot from the sun.\"",
    "asan": "نه‌تینووشت ده‌بێت و نه‌گه‌رماش زۆرت بۆ ده‌هێنێت",
    "puxt": "و بێگومان له‌ودا تینووت نابێ وه‌ هه‌تاوی (خۆر) لێت نادات (ئازارت پێ ناگایه‌نێ) ت." 
  },
  {
    "number": 120,
    "text": "فَوَسْوَسَ إِلَيْهِ ٱلشَّيْطَٰنُ قَالَ يَٰٓـَٔادَمُ هَلْ أَدُلُّكَ عَلَىٰ شَجَرَةِ ٱلْخُلْدِ وَمُلْكٍ لَّا يَبْلَىٰ",
    "english": "Then Satan whispered to him; he said, \"O Adam, shall I direct you to the tree of eternity and possession that will not deteriorate?\"",
    "asan": "جا شه‌یتان گومانی خسته دڵیه‌وه و پێی وت: ئه‌ی ئاده‌م پێت بڵێم و نیشانت بده‌م دره‌ختی نه‌مری و موڵک و داراییه‌ک که به‌سه‌رناچێت کامه‌یه‌؟!!",
    "puxt": "ئینجا شه‌یتان نیازی خراپی خسته‌ دڵیه‌وه‌ وتی ئه‌ی ئاده‌م ئایا نیشانت بده‌م دره‌ختی نه‌مری (هه‌ر که‌س لێی بخوات هه‌رگیز نامرێ) و موڵك و ده‌سه‌ڵاتێ هه‌ر دوایی نه‌یه‌ت." 
  },
  {
    "number": 121,
    "text": "فَأَكَلَا مِنْهَا فَبَدَتْ لَهُمَا سَوْءَٰتُهُمَا وَطَفِقَا يَخْصِفَانِ عَلَيْهِمَا مِن وَرَقِ ٱلْجَنَّةِ وَعَصَىٰٓ ءَادَمُ رَبَّهُۥ فَغَوَىٰ",
    "english": "And Adam and his wife ate of it, and their private parts became apparent to them, and they began to fasten over themselves from the leaves of Paradise. And Adam disobeyed his Lord and erred.",
    "asan": "(شه‌یتان هه‌ر کۆڵی نه‌دا تا فریوی دان) هه‌ردووکیان له به‌روبوومی دره‌خته‌که‌یان خوارد (ئیتر جل و به‌رگ و پۆشاکیان داماڵرا)، عه‌یب و عاریان ده‌رکه‌وت، به‌په‌له هه‌وڵیاندا به‌گه‌ڵای دره‌خته‌کانی به‌هه‌شت (خۆیان داپۆشن) ئابه‌و شێوه‌یه ئاده‌م یاخی بوو له په‌روه‌ردگاری و فریوی خواردو ڕێگای لێ تێکچوو، پاشان په‌روه‌ردگاری هه‌ڵی بژارد و (کردی به پێغه‌مبه‌ر) ته‌وبه‌ی لێ وه‌رگرت و هیدایه‌ت و ڕێنموویی کرد",
    "puxt": "ئینجا هه‌ردووکیان له‌و (به‌روبوومی دره‌خته‌) یان خوارد به‌و هۆیه‌وه‌ (جل و به‌رگیان داماڵدراو) ده‌رکه‌وت عه‌یب و عه‌وره‌تیان وه‌ ده‌ستیان کرد به‌ داپۆشینی له‌شیان به‌ گه‌ڵای (دره‌خته‌کانی) به‌هه‌شت وه‌ ئاده‌م سه‌رپێچی فه‌رمانی په‌روه‌ردگاری کرد ئیتر له‌ڕێگای ڕاست لای دا." 
  },
  {
    "number": 122,
    "text": "ثُمَّ ٱجْتَبَٰهُ رَبُّهُۥ فَتَابَ عَلَيْهِ وَهَدَىٰ",
    "english": "Then his Lord chose him and turned to him in forgiveness and guided [him].",
    "asan": "پاشان په‌روه‌ردگاری هه‌ڵیبژارد بۆ پێغه‌مبه‌رێتی و له‌خۆی نزیک خسته‌وه‌و ته‌وبه‌شی لێ وه‌رگرت و شاره‌زا و ڕێنمایی کرد، بۆ پارانه‌وه‌و داوا کردنی لێخۆشبوون",
    "puxt": "پاشان په‌روه‌ردگاری هه‌ڵیبژارد (بۆ پێغه‌مبه‌رێتی) و ته‌وبه‌ی لێ قبووڵ کردو ڕێنموونی کرد." 
  },
  {
    "number": 123,
    "text": "قَالَ ٱهْبِطَا مِنْهَا جَمِيعًۢا بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ فَإِمَّا يَأْتِيَنَّكُم مِّنِّى هُدًى فَمَنِ ٱتَّبَعَ هُدَاىَ فَلَا يَضِلُّ وَلَا يَشْقَىٰ",
    "english": "[Allah] said, \"Descend from Paradise - all, [your descendants] being enemies to one another. And if there should come to you guidance from Me - then whoever follows My guidance will neither go astray [in the world] nor suffer [in the Hereafter].",
    "asan": "(ئه‌وسا خوای گه‌وره فه‌رمانیدا) وتی: ئیتر هه‌ردووکتان له به‌هه‌شت دابه‌زن به‌گشتی، هه‌ندێکتان ده‌بنه دوژمنی هه‌ندێکتان، جا ئه‌گه‌ر هیدایه‌ت و ڕێنموویی من بۆ ئێوه هات، ئه‌وه‌ی شوێنی به‌رنامه‌که‌م بکه‌وێت، نه‌گومڕا ده‌بێت، نه ناخۆشی و ناڕه‌حه‌تی و ناسۆر دێته ڕێی",
    "puxt": "خوا فه‌رمووی هه‌ردووکتان بڕۆنه‌ خواره‌وه‌ له‌وێ (به‌هه‌شت) به‌یه‌که‌وه‌ (نه‌وه‌کانتان) ده‌بنه‌ دوژمنی یه‌کتری جا ئه‌گه‌ر (به‌ پێغه‌مبه‌راندا) په‌یامتان بۆ هات له‌لایه‌ن منه‌وه‌ ئه‌وسا ئه‌وه‌ی شوێنی ڕێنموونی من بکه‌وێ ئه‌و (له‌ دنیادا) گومڕا نابێ و (له‌ ڕۆژی دواییدا) تووشی ناخۆشی و زه‌حمه‌ت نابێ." 
  },
  {
    "number": 124,
    "text": "وَمَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِى فَإِنَّ لَهُۥ مَعِيشَةً ضَنكًا وَنَحْشُرُهُۥ يَوْمَ ٱلْقِيَٰمَةِ أَعْمَىٰ",
    "english": "And whoever turns away from My remembrance - indeed, he will have a depressed life, and We will gather him on the Day of Resurrection blind.\"",
    "asan": "ئه‌وه‌یش ڕوو وه‌ربگێرێت له به‌رنامه و یادی من پشتی تێ بکات، بێگومان بۆ ئه‌و جۆره که‌سانه ژیانێکی ترش و تاڵ و ناخۆش پێش دێت، له ڕۆژی قیامه‌تیشدا به‌کوێری حه‌شری ده‌که‌ین",
    "puxt": "وه‌ هه‌ر که‌سێ ڕوو وه‌رگێڕێ له‌ ڕێبازو یادی من ئه‌وه‌ بێگومان ئه‌و که‌سه‌ گوزه‌رانێکی سه‌خت و ته‌نگی ده‌بێت (له‌ گۆڕدا) و له‌ ڕۆژی دواییشدا حه‌شری ده‌که‌ین به‌ کوێری." 
  },
  {
    "number": 125,
    "text": "قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِىٓ أَعْمَىٰ وَقَدْ كُنتُ بَصِيرًا",
    "english": "He will say, \"My Lord, why have you raised me blind while I was [once] seeing?\"",
    "asan": "ئه‌و جۆره که‌سه ده‌ڵێت: ئه‌ی په‌روه‌ردگار بۆ به‌کوێری حه‌شرت کردم خۆ من کاتی خۆی چاوساغ و بینا بووم",
    "puxt": "ده‌ڵێ ئه‌ی په‌روه‌ردگارم بۆچی به‌ کوێری حه‌شرت کردم خۆ من (له‌ دنیادا) ساغ و بینا بووم." 
  },
  {
    "number": 126,
    "text": "قَالَ كَذَٰلِكَ أَتَتْكَ ءَايَٰتُنَا فَنَسِيتَهَا وَكَذَٰلِكَ ٱلْيَوْمَ تُنسَىٰ",
    "english": "[Allah] will say, \"Thus did Our signs come to you, and you forgot them; and thus will you this Day be forgotten.\"",
    "asan": "(له وه‌ڵامدا خوا) ده‌فه‌رموێت: تۆ ئا به‌و شێوه‌یه بوویت (کوێت بوویت له ئاستی) ئایه‌ت و به‌ڵگه‌کانی ئێمه‌دا کاتێک پێت ڕاده‌گه‌یه‌نرا، ئێمه‌ش ئه‌مڕۆ ئاوا مامه‌ڵه‌ی که‌سێکی له‌بیر کراوت له‌گاڵدا ده‌که‌ین (له سزاو ئازاردا ده‌هێڵرێیته‌وه‌)",
    "puxt": "خوا ده‌فه‌رموێ هه‌ربه‌و شێوه‌ی ئایه‌ته‌کانی ئێمه‌ت بۆ هات و له‌بیری خۆت برده‌وه‌ (و کوێر بوویت له‌ ئاستیدا) به‌هه‌مان شێوه‌ تۆش ئه‌مڕۆ گوێت پێ نادرێ له‌بیر ده‌کرێی." 
  },
  {
    "number": 127,
    "text": "وَكَذَٰلِكَ نَجْزِى مَنْ أَسْرَفَ وَلَمْ يُؤْمِنۢ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِۦ وَلَعَذَابُ ٱلْءَاخِرَةِ أَشَدُّ وَأَبْقَىٰٓ",
    "english": "And thus do We recompense he who transgressed and did not believe in the signs of his Lord. And the punishment of the Hereafter is more severe and more enduring.",
    "asan": "ئا به‌و شێوه‌یه‌، تۆڵه ده‌که‌ینه‌وه له‌و که‌سه‌ی که له سنوور ده‌ترازێت و باوه‌ڕ به‌ئایه‌ت و فه‌رمانه‌کانی په‌روه‌ردگاری ناهێنێت، بێگومان سزای قیامه‌ت زۆر سه‌خت ترو به‌رده‌وامتره (له سزای دنیا)",
    "puxt": "وه‌ هه‌ر به‌و جۆره‌ تۆڵه‌ ده‌ستێنین له‌وه‌ی زیاده‌ ڕه‌وی کردبێت و باوه‌ڕی نه‌هێنا بێ به‌ ئایه‌ته‌کانی په‌روه‌ردگاری وه‌ سزای ڕۆژی دوایی به‌تین ترو به‌رده‌وام تره‌ له‌ سزای دنیا." 
  },
  {
    "number": 128,
    "text": "أَفَلَمْ يَهْدِ لَهُمْ كَمْ أَهْلَكْنَا قَبْلَهُم مِّنَ ٱلْقُرُونِ يَمْشُونَ فِى مَسَٰكِنِهِمْ إِنَّ فِى ذَٰلِكَ لَءَايَٰتٍ لِّأُو۟لِى ٱلنُّهَىٰ",
    "english": "Then, has it not become clear to them how many generations We destroyed before them as they walk among their dwellings? Indeed in that are signs for those of intelligence.",
    "asan": "ئایا بۆیان ڕوون نه‌بۆته‌وه که چه‌نده‌ها نه‌وه‌مان پێش ئه‌مان له‌ناو بردووه‌، به‌ناو شوێنه‌وارو ماڵ و حاڵیاندا هاتوچۆ ده‌که‌ن، به‌ڕاستی ئا له‌و به‌سه‌رهاتانه‌دا به‌ڵگه و نیشانه‌ی زۆر هه‌یه بۆ خاوه‌ن بیرو هۆشمه‌نده‌کان",
    "puxt": "ده‌ی ئایا  (خوا) بۆی ڕوون نه‌کردوونه‌ته‌وه چه‌ندمان له‌ ناو برد له‌گه‌ل و نه‌وه‌ی چه‌رخه‌کانی پێش ئه‌مان که‌ ( ئه‌م بێ باوه‌ڕانه‌) ده‌گه‌ڕێن و هات و چۆ ده‌که‌ن به‌جێ و شوێنه‌کانیاندا به‌ڕاستی له‌وه‌دا( که‌باسکرا) چه‌ند به‌ڵگه‌ ونیشانه‌ی هه‌یه‌ بۆ ئه‌و که‌سانه‌ی که‌ ژیرن.‌" 
  },
  {
    "number": 129,
    "text": "وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِن رَّبِّكَ لَكَانَ لِزَامًا وَأَجَلٌ مُّسَمًّى",
    "english": "And if not for a word that preceded from your Lord, punishment would have been an obligation [due immediately], and [if not for] a specified term [decreed].",
    "asan": "خۆ ئه‌گه‌ر بڕیارێک له‌لایه‌ن په‌روه‌ردگارته‌وه پێش نه‌که‌وتایه‌و مۆڵه‌تی دیاریکراویش نه‌بوایه‌، ئه‌وه له‌ناو بردنی خوانه‌ناسان شتێکی ئه‌نجامدار ده‌بوو",
    "puxt": "ئه‌گه‌ر له‌به‌ر به‌ڵێن و بڕیارێك نه‌بوایه‌ له‌ په‌وه‌ردگارته‌وه‌ پێشتر دراوه‌ (بۆ له‌ناو بردنیان) بێگومان (له‌ ناو بردنی بێ باوه‌ڕان) پێویست ده‌بوو ئه‌گه‌ر ماوه‌ی دیاری کراویش نه‌بوایه‌ که‌ قیامه‌ته‌." 
  },
  {
    "number": 130,
    "text": "فَٱصْبِرْ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ قَبْلَ طُلُوعِ ٱلشَّمْسِ وَقَبْلَ غُرُوبِهَا وَمِنْ ءَانَآئِ ٱلَّيْلِ فَسَبِّحْ وَأَطْرَافَ ٱلنَّهَارِ لَعَلَّكَ تَرْضَىٰ",
    "english": "So be patient over what they say and exalt [Allah] with praise of your Lord before the rising of the sun and before its setting; and during periods of the night [exalt Him] and at the ends of the day, that you may be satisfied.",
    "asan": "که‌واته ئه‌ی محمد صلی الله علیه وسلم، ئه‌ی ئیماندار خۆڕاگر به به‌رامبه‌ر ئه‌و گوفتاره نابه‌جێیانه‌یان که ده‌یڵێن و ته‌سبیحات و ستایش و سوپاسی په‌روه‌ردگارت بکه‌، پێش هه‌ڵهاتنی خۆرو پێش ئاوابوونی، له هه‌ندێک کاته‌کانی شه‌ودا هه‌ر ته‌سبیحات و ستایشی بکه‌، له به‌شه جیا جیاکانی ڕۆژیشدا هه‌ر ته‌سبیحات و ستایشی بکه‌، بۆ ئه‌وه‌ی له ڕه‌زامه‌ندی په‌روه‌ردگار به‌هره‌ماند ببیت",
    "puxt": "که‌واته‌ (ئه‌ی موحه‌ممه‌د (صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) ئارام بگره‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی ئه‌وانه‌ ده‌یڵێن و په‌وه‌ردگارت به‌ پاکی ڕابگره‌ و سوپاسی بکه‌ له‌ پێش هه‌ڵاتنی خۆر و له‌ پێش ئاوا بوونی دا و له‌ هه‌ندێ کات و ساته‌کانی شه‌ودا خوا بپه‌رسته‌ و نوێژ بکه‌ وه‌ له‌ سه‌ره‌تاو کۆتایی ڕۆژدا بۆ ئه‌وه‌ی (پاداشتێ بدرێیته‌وه‌) که‌ پێی ڕازی بیت." 
  },
  {
    "number": 131,
    "text": "وَلَا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلَىٰ مَا مَتَّعْنَا بِهِۦٓ أَزْوَٰجًا مِّنْهُمْ زَهْرَةَ ٱلْحَيَوٰةِ ٱلدُّنْيَا لِنَفْتِنَهُمْ فِيهِ وَرِزْقُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَأَبْقَىٰ",
    "english": "And do not extend your eyes toward that by which We have given enjoyment to [some] categories of them, [its being but] the splendor of worldly life by which We test them. And the provision of your Lord is better and more enduring.",
    "asan": "(ئه‌ی ئیماندار) تۆ چاوه‌کانت مه‌بڕه ئه‌و نازو نیعمه‌ته‌ی که هه‌ندێک خه‌ڵکمان لێ به‌هره‌وه‌ر کردووه‌، که زینه‌ت و ڕازاوه‌ی ژیانی دنیایه‌، بۆ ئه‌وه‌ی له‌و نازو نیعمه‌ته تاقیانبکه‌ینه‌وه‌، بێگومان ڕزق و ڕۆزی په‌روه‌ردگارت (له به‌هه‌شتدا) چاکترو به‌رده‌وامتره",
    "puxt": "تۆ چاوه‌کانت مه‌بڕه‌ ئه‌و نازو نیعمه‌تانه‌ی داومانه‌ به‌ تاقم و ده‌سته‌یه‌ له‌وان (بێ باوه‌ڕان) (چونکه‌ ئه‌وه‌) زینه‌ت و جوانی ئه‌م ژیانی دنیایه‌ بۆ ئه‌وه‌یه‌ تاقییان بکه‌ینه‌وه‌ تیایدا دڵنیابه‌ ڕزق و ڕۆزی په‌ر‌وه‌ردگارت (له‌ دوا ڕۆژدا) چاکتر و به‌رده‌وامتره‌." 
  },
  {
    "number": 132,
    "text": "وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِٱلصَّلَوٰةِ وَٱصْطَبِرْ عَلَيْهَا لَا نَسْـَٔلُكَ رِزْقًا نَّحْنُ نَرْزُقُكَ وَٱلْعَٰقِبَةُ لِلتَّقْوَىٰ",
    "english": "And enjoin prayer upon your family [and people] and be steadfast therein. We ask you not for provision; We provide for you, and the [best] outcome is for [those of] righteousness.",
    "asan": "(ئه‌ی پێغه‌مبه‌ر صلی الله علیه وسلم، ئه‌ی ئیماندار) فه‌رمان بده به هه‌موو تاکه‌کانی خێزانت، تا نوێژه‌که‌یان (به‌چاکی ئه‌نجام بده‌ن، چونکه خۆراکی ڕۆحه‌) و به‌رده‌وام و کۆڵنه‌ده‌ر و خۆڕاگربه له‌سه‌ری، ئێمه بێگومان داوای ڕزق و ڕۆزی له تۆ ناکه‌ین، به‌ڵکو ئێمه ڕزق و ڕۆزی به تۆ ده‌به‌خشین، سه‌ره‌نجامی چاک هه‌ر بۆ خواناسی و دینداریه",
    "puxt": "ئه‌ی موحه‌ممه‌د (صلی الله‌ علییه‌ وسلم) فه‌رمان بده‌  به‌ ئه‌ندامانی خێزانه‌که‌ت به‌ نوێژ کردن و خۆشت خۆڕاگر و به‌رده‌وام به‌ له‌سه‌ر به‌جێ هێنانی ئێمه‌ داوای ڕۆزیت لێ ناکه‌ین به‌ڵکو ئێمه‌ ڕزق و ڕۆزی تۆ ده‌ده‌ین و سه‌ره‌نجامی  چاك بۆ پارێزکاران و خواناسانه‌." 
  },
  {
    "number": 133,
    "text": "وَقَالُوا۟ لَوْلَا يَأْتِينَا بِـَٔايَةٍ مِّن رَّبِّهِۦٓ أَوَلَمْ تَأْتِهِم بَيِّنَةُ مَا فِى ٱلصُّحُفِ ٱلْأُولَىٰ",
    "english": "And they say, \"Why does he not bring us a sign from his Lord?\" Has there not come to them evidence of what was in the former scriptures?",
    "asan": "(کافره‌کانی مه‌ککه‌) وتیان: باشه‌، ئه‌وه بۆ له‌لایه‌ن په‌روه‌ردگاریه‌وه مه‌عجیزه‌یه‌کی بۆ ئێمه نه‌هێناو (نیشانی نه‌داین)، مه‌گه‌ر باسی (ئه‌و مه‌عجیزانه‌) له کتێبه پێشووه‌کاندا ڕوون نه‌کراوه‌ته‌وه‌؟ (کاتی خۆی نیشانی قه‌ومه پێشووه‌کانمان داوه به‌ڵام خۆ باوه‌ڕیان نه‌هێناوه‌، بۆ ئامانیشی پێش بهێنین هه‌ر باوه‌ڕ نا‌هێنن)",
    "puxt": "بێ باوه‌ڕان وتیان (ئه‌گه‌ر ڕاسته‌ پێغه‌مبه‌‌ره‌) ده‌ی بۆ بۆمان ناهێنێ به‌ڵگه‌و موعیجیزه‌یه‌ك له‌لایه‌ن په‌روه‌ردگاریه‌وه‌ ئایا ئه‌وان به‌ڵگه‌ی ئاشکرایان بۆ نه‌هاتووه‌ که‌ له‌ په‌ڕاوه‌ پێشووه‌کاندا هه‌بوو وه‌ك ته‌ورات و ئینجیل." 
  },
  {
    "number": 134,
    "text": "وَلَوْ أَنَّآ أَهْلَكْنَٰهُم بِعَذَابٍ مِّن قَبْلِهِۦ لَقَالُوا۟ رَبَّنَا لَوْلَآ أَرْسَلْتَ إِلَيْنَا رَسُولًا فَنَتَّبِعَ ءَايَٰتِكَ مِن قَبْلِ أَن نَّذِلَّ وَنَخْزَىٰ",
    "english": "And if We had destroyed them with a punishment before him, they would have said, \"Our Lord, why did You not send to us a messenger so we could have followed Your verses before we were humiliated and disgraced?\"",
    "asan": "خۆ ئه‌گه‌ر به‌ڕاستی ئێمه‌ش پێش ناردنی قورئان و پێغه‌مبه‌ر له‌ناومان ببردنایه‌، ئه‌وه ده‌یانوت: په‌روه‌ردگارا، بۆچی پێغه‌مبه‌رێکت بۆ ڕه‌وانه نه‌کردین، تا شوێنی به‌رنامه و ئایه‌ته‌کانی تۆ بکه‌وین پێش ئه‌وه‌ی زه‌لیل و ڕیسوا ببین",
    "puxt": "ئه‌گه‌ر ئێمه‌ ئه‌وانمان له‌ناو ببردایه‌ به‌ سزایه‌ك پێش (ناردنی پێغه‌مبه‌ر(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) بێگومان (له‌ دوا ڕۆژدا) ده‌یان وت ئه‌ی په‌روه‌ردگارمان بۆچی (له‌ دنیادا) پێغه‌مبه‌رێکت بۆ نه‌ناردین تا شوێنی به‌رنامه‌و ئایه‌ته‌کانی تۆ بکه‌وتینایه‌‌ پێش ئه‌وه‌ی سه‌رشۆڕ و ڕیسوا ببین." 
  },
  {
    "number": 135,
    "text": "قُلْ كُلٌّ مُّتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصُوا۟ فَسَتَعْلَمُونَ مَنْ أَصْحَٰبُ ٱلصِّرَٰطِ ٱلسَّوِىِّ وَمَنِ ٱهْتَدَىٰ",
    "english": "Say, \"Each [of us] is waiting; so wait. For you will know who are the companions of the sound path and who is guided.\"",
    "asan": "(ئه‌ی پێغه‌مبه‌ر(صلی الله علیه وسلم) به دوژمنانی دین) بڵێ: هه‌موولایه‌ک چاوه‌ڕوانن، ده ئێوه‌ش چاوه‌ڕێ بن له ئاینده‌دا ده‌زانن که کێ خاوه‌نی به‌رنامه و ڕێبازی ڕاست و دروسته و کێش ڕێبازی هیدایه‌تی گرتۆته به‌ر",
    "puxt": "ئه‌ی (موحه‌ممه‌د (صلی الله‌ علیه‌ وسلم)) بڵێ : هه‌موو چاوه‌ڕوانین(چ لایه‌کمان سه‌رده‌که‌وین) ده‌ ئێوه‌ ش چاوه‌ڕوان بن ئه‌وسا له‌ ئاینده‌دا ده‌زانن چ که‌سێ خاوه‌نی ڕێگای ڕاسته‌ و چ که‌سێ ڕێنموونی وه‌رگرتووه‌." 
  }
]